کرونا با همه وحشتی که برانگیخته، دست کم یک حُسن مهم داشته و آن اینکه، توجه ما را بار دیگر به رعایت مسائل بهداشتی و اصول علمی جلب کرد.

مدتها بود که علم پزشکی و علوم مرتبط با صنعت داروسازی چنان پرشتاب پیشرفت کرده و خیال اکثر مردم را از سلامت شان راحت کرده بود که توصیه های پزشکی چندان جدی گرفته نمی شد و برخی از ما از کوچک تا بزرگ گمان می کردند که رعایت مسائل بهداشتی تنها یک رفتار فانتزی برای حفظ دیسیپلین ظاهری است.

شاید برای همین بود که برخی مغازه داران در پایتخت با خیال راحت زباله هایشان را در جوی آب می ریختند، بی واهمه جولان موش ها در فاضلاب تهران، یا بیشتر ما فست فودها را با خوشمزگی می خوردیم و می خوریم، بی توجه به هشدارهای پزشکانی که می گفتند مراقب سرطان باشید.

از این ها ساده تر، مسائل بهداشتی اولیه مانند شستن دستها پیش از غذا بود یا مسواک زدن قبل از خواب. همین نکات ساده را هم بسیاری از ما جدی نمی گرفتیم، چراکه به معجزه پزشکی ایمان داشتیم که با یک قرص، کپسول، شربت یا نهایتا آمپول، ما را دوباره روی پای مان نگه دارد.

موفقیت های علم پزشکی و صنعت داروسازی چنان توقع همه را از علم مدرن بالا برده بود که کوچک ترین خطا و ناکارآمدی را برنتابیده و رقبای علم پزشکی به سرعت به تجویز نسخه های سنتی شان روی می آوردند، بی توجه به اینکه هنوز درمان های آنها در سطحی که علم پزشکی پاسخ داده، به محک تجربه آزموده نشده است.

کرونا به همه ما یاد داد که حفظ سلامت در جهان در هم تنیده امروز، یک امر عمومی و فراتر از آن، یک امر مشارکتی است. من وقتی کرونا نمی گیرم که شما کرونا نگیرید. بنابراین اگر همه وسائل بهداشتی برای من باشد و شما از امکانات بهداشتی بی بهره باشید، نه فقط سلامت شما، که سلامت من هم به خطر می افتد

با این حال این خواب خوش را کرونا از ما گرفت و ناتوانی علم پزشکی در درمان سریع و چند روزه آن، ما را به خود آورده که حفظ سلامت نیاز به رعایت بهداشت هم دارد و قرار نیست همه کارها را پزشکان برای ما انجام دهند.

تمدن های بزرگ، به پاکیزگی و بهداشت اهمیت داده اند تا آنجا که ادیان با طرح مساله طهارت، مومنان را به رعایت اصول بهداشت فردی فراخوانده اند. اما راه میانبر سالهای اخیر در درمان های مطمئن، عملا این توصیه ها را به حاشیه برده بود و حالا شیوع کرونا زمان بازگشت به همان اصول بهداشتی اولیه است.

شستن دستها، پرهیز از دیده بوسی و دست دادن روزمره در صورت ابتلا به بیماری، شستن مداوم لباس، پوشاندن دهان هنگام عطسه یا سرفه و ده ها توصیه بدیهی دیگر، بار دیگر جدی گرفته شده هرچند هنوز شاید باید برای برخی دیگر توضیح داد که این توصیه ها، نه نشانه ای از تفاخر شخصیتی که نکاتی ضروری برای حفظ بقاست.

آنها که در همین روزهای آلودگی به کرونا، دستکش های خود را روی زمین می اندازند و یا هنوز هم بی توجه به سلامت دیگران، آب دهان بر زمین پرتاب می کنند و از درون خودروی شان زباله به بیرون می اندازند - گویی که زباله خود به خود به سطل زباله خواهد رفت- انگار هنوز متوجه نیستند که خود، ویروسی خطرناک تر از کرونا به شمار می روند که سلامت دیگران را به سخره گرفته اند.

کرونا به همه ما یاد داد که حفظ سلامت در جهان در هم تنیده امروز، یک امر عمومی و فراتر از آن، یک امر مشارکتی است. من وقتی کرونا نمی گیرم که شما کرونا نگیرید. بنابراین اگر همه وسائل بهداشتی برای من باشد و شما از امکانات بهداشتی بی بهره باشید، نه فقط سلامت شما، که سلامت من هم به خطر می افتد.

کرونا یاد داد که همه چیز را برای همه کس بخواهیم و با مشارکت و در کنار هم، پله به پله توصیه های بهداشتی دوران مدرسه را به یاد بیاوریم. مدرسه ای که البته گاه محدود به کلیشه هایی مانند موی بلند ماند و یادش رفت به ما یاد دهد چطور دست مان را درست با صابون بشوییم.

علم پزشکی هر معجزه ای که داشته باشد، ما انسانها با معجزه فرهنگ می توانیم به کمک آن بیاییم. ماجرای حفظ سلامت تمامش خوردن انواع ویتامین ها و قرص های تقویتی نیست. باید در سبک زندگی، رژیم غذایی، استفاده درست از لوازم بهداشتی، حفظ بهداشت و نظافت شخصی، ورزش کردن و رعایت اصول اولیه رفتار سالم تجدیدنظر کنیم.

حتما نباید کرونا بیاید تا گارسون در رستوران یاد بگیرد مراقب سلامت غذا هنگام سرو آن باشد. حتما نباید کرونا ما را تهدید کند تا یاد بگیریم موقع حرف زدن با فاصله نسبت به مخاطب بایستیم و مراقب باشیم قطرات آب دهان مان طرف مقابل را تهدید نکند. نباید با تهدید کرونا حواسمان جمع شود که هنگام بیماری از رفتن به اماکن عمومی پرهیز کنیم و یا به دیگران اطلاع دهیم که باید بیشتر مراقب برخوردشان با ما باشد.

در یک ظرف غذا خوردن، دیگر نشانه صمیمیت نیست و نداشتن مسواک و حوله و شانه و دیگر وسائل شخصی و اشتراک گذاری آنها در خانه و خوابگاه، نمی تواند نشانه ای از انعطاف پذیری باشد.

رعایت سلامت عمومی، از رعایت سلامت فردی ناشی می شود و در دورانی که امیدی به معجزه کوتاه مدت از علم نیست، خودمان باید با هم قرار بگذاریم که این نکات ساده را رعایت کنیم تا حمله کرونا بار دیگر چنین زمین گیرمان نکند.

شکست کرونا، تنها در آزمایشگاه ها رخ نخواهد داد، کمی هم تغییر در سبک زندگی و رفتار ما می خواهد که این شاید برای آینده مهمتر باشد، چراکه هرآنچه ما را نکشد، قطعا قوی ترمان خواهد کرد.