تعطیلات نوروزی امسال با بزرگترین چالش سلامت ایران و جهان یعنی شیوع ویروس مرگبار کرونا مقارن شده است. با این وجود بخش قابلتوجهی از شهروندان ایرانی، با وجود همهٔ اخطارها، در روزهای گذشته راهی سفرهای نوروزی شدهاند.
تعطیلات نوروزی امسال با بزرگترین چالش سلامت ایران و جهان یعنی شیوع ویروس مرگبار کرونا مقارن شده است. با این وجود بخش قابلتوجهی از شهروندان ایرانی، با وجود همهٔ اخطارها و توصیهها، در روزهای گذشته راهی سفرهای نوروزی شدهاند.
پلیس راهور ایران روز پنجشنبه اعلام کرد که تردد در چهار روز آخر اسفندماه امسال نسبت به سال گذشته «۵۰ درصد کاهش داشته» اما فقط دیروز «یک میلیون ۱۱۲ هزار تردد» صورت گرفته که به گفته سردار تیمور حسینی، رئيس پلیس راهور «زیاد است و مردم باید سفرها را به حداقل برسانند.»
در حالیکه بسیاری از کشورهای جهان، از اروپا و آمریکا گرفته تا آسیا و اقیانوسیه، قرنطینههای سفتوسخت بهداشتی را به اجرا گذاشتهاند، مقامات ایران هنوز به لزوم اجرای چنین محدودیتهایی اعتقاد ندارند.
این مطلب از یکسو نگاهی به چالش خطرناک سفرهای نوروزی در ایران دارد و از سوی دیگر واکنش دولت و مردم دو کشور ایالات متحده و فرانسه را دربارهٔ موضوعی مشابه یعنی سفر و تفریح در روزهای شیوع ویروس کرونا بررسی میکند.
مأمور هلال احمر، دمای بدن مسافران نوروزی را چک میکن، عوارضی اتوبان تهران به قم ۲۸ اسفندماه ۹۸عکس از خبرگزاری مهر
سفر نورزوی؛ گردابی از چرخش ویروس
در نبود قرنطینه و محدودیتهای جدی تردد در ایران، بار پیامدهای عظیم چنین خطری بر دوش بخش بهداشت کشور سنگینی میکند، بخشی که مقاماتش میتوانند فقط «التماس» کنند تا شهروندان وخامت اوضاع را «درک» کنند.
دکتر علیرضا زالی، فرماندهٔ عملیات مدیریت کرونا در پایتخت پنجشنبه ضمن تأکید بر آنکه رفتن به سفر نوروزی رفتن «به استقبال مرگ» است به خبرنگاران گفت: «مردم با سفرهای نوروزی گردابی از چرخش ویروس ایجاد میکنند.» وی افزود: «اگر مردم به سفر بروند استان دیگری را آلوده میکنند.»
از سوی دیگر رئيس سازمان گردشگری جهانی با ارسال نامهای به وزیر میراث فرهنگی و گردشگری ایران مسئولیت دولت در بازار گردشگری را یادآور شده و نیز قید کرده است که سفرهای بینشهری -در ایران سفرهای نوروزی بخش عمدهای از آن به شمار میرود- مانند بمب خوشهای موج ابتلا به بیماری کوید-۱۹ را در سراسر کشور تشدید میکند.
شبکههای اجتماعی؛ از «التماس» کاربران تا کارزار «نه به سفر نوروزی»
بسیاری از کاربران ایرانی شبکههای اجتماعی با راهاندازی پویشها و کارزارهایی خواستار آن شدهاند که هموطنانشان در خانه بمانند.
همچنین شماری از شخصیتهای برجسته علمی، فرهنگی و ورزشی نیز از شهروندان میخواهند امسال از سفر نوروزی چشمپوشی کنند و پول آن را صرف امور خیریه نمایند.
مسافرت با کرونا، سفر آخرت و عملکرد مراجع دینی
فتاوای روحانیون در بسیاری موارد تاریخ معاصر، زمینهساز اتحاد مردمی در ایران بوده است، با این حال، در این زمان بسیار خطیر، از تأکید مراجع بر فتوایی قاطع و کارساز در این زمینه خبری نیست.
گرچه رهبر جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به سوالی در این زمینه که آیا به سفر رفتن در با وجود انتشار ویروس مرگبار کرونا «معصیت دارد» پاسخ داده است که اگر «بر اساسِ تدابیر وزارت بهداشت، رفتن به مسافرتِ غیرضروری، ممنوع باشد، رفتن به چنین مسافرتی جایز» نیست، اما به گفتهٔ جواد اکبرین، نویسنده و دینپژوه، در صورتی که «خواست جدی» در این زمینه وجود داشت میشد برای حرام اعلام کردن چنین سفرهایی از «لحنی صریحتر» و کلماتی بازدارندهتر استفاده کرد.
از سوی دیگر آیتالله مکارم شیرازی، از مراجع تقلید مهم ایرانی با انتشار ویدئویی از مردم تقاضا کرد از سفر نالازم پرهیز کنند اما فتوای مشخصی در زمینهٔ حرام بودن سفر شهروندان به دیگر نقاط کشور نداد.