کارشناس اداره کل محیط زیست یزد با بیان این که یزد سرزمین متنوع مارهای ایران است، از تهدید این گونهها با داغ شدن بازار خرید و فروش آنها به ویژه در ایام عید ابراز نگرانی کرد.
«مهدی زارع خورمیزی» کارشناس اداره کل محیط زیست یزد با تاکید بر این که حیات وحش قابل خرید و فروش نیست، گفت: متاسفانه در سال به ویژه ایام نوروز برخی از مارهای بومی سمی و غیرسمی زنده گیری و به صورت قاچاق از طبیعت و اقلیم خود خارج و برای فروش به مناطق دیگر انتقال داده میشوند.
به گفته وی، در این میان خرید و فروش مارهای آبی، سمندرها و لاکپشتها برای نگهداری در آکواریومهای خانگی بیشتر به چشم میآید ولی در واقع این مسئله به پیکره طبیعت و حیات وحش صدمه بزرگی وارد میکند.
این کارشناس محیط زیست از تنوع خرندگان به ویژه مارها در استان یزد یاد کرد و گفت: در مطالعاتی که هم اکنون توسط بنده و جمعی از متخصصان و کارشناسان اداره کل محیط زیست یزد در حال انجام است، حدود ۲۰ گونه مار در استان جمع آوری و شناسایی شده که مارهای بسیار زیبا، شگفت انگیز و در اندازههای متفاوت هستند.
زارع خورمیزی با تاکید بر این که از میان 20 گونه مار استان یزد تنها سه گونه افعی شاخدار ایرانی، افعی جعفری و افعی گرزه سمی هستند، گفت: ۱۷ گونه باقی مانده هیچ آزاری به انسان نمیرساند اما بسیاری از افراد به دلیل ترس ذاتی در مواجهه به این حیوانات به آنها آسیب میرسانند.
این پژوهشگر محیط زیست در این باره تصریح کرد: بسیاری از مارهای استان یزد از مار خاکی نوک قلابی که مشابه کرم خاکی و تنها از تخم مورچگان و برخی حشرات تغذیه میکند تا گونهای دیگر که ۱۶۴ سانتیمتر طول دارد، غیر سمی و بیآزار برای انسانهاست.
وی با بیان این که یزد از زیباترین مارها نیز برخوردار است، گفت: مار کوتوله والتری که نمونه بالغ آن به اندازه یک تسبیح است، رنگی عجیب و از زیباترین مارهای فلات مرکزی ایران است که در استان یزد زیست دارد.
وی در رابطه با تاثیرات مثبت مارها در حیات وحش ابراز کرد: مارها نیز بر اساس حکمت خداوند خلق شدهاند و نقش بسیار مهمی در کنترل جمعیت جوندگان، پرندگان و حتی بندپایان دارند، ضمن این که مارها نیز از زیبایی و جذابیتهای طبیعت هستند و این در حالی است که مارهای استان در نوع خود بی نظیر محسوب میشوند.
این کارشناس محیط زیست با تاکید بر اهمیت مارها در جلوگیری از نابودی کشاورزی، به لزوم رعایت احتیاط در برخورد با مارهای سمی اشاره کرد و گفت: البته لازم نیست همه مارها را بشناسیم اما کشاورزان، طبیعت گردها و کوهنوردها باید سه گونه مار سمی استان را بشناسند که این مهم نیز بسیار راحت است.
وی افعی جعفری را مرگ آفرین ترین مار ایران عنوان کرد و گفت: همیشه به دلیل اندازه کوچک، در برخورد با آن احتیاطهای لازم صورت نمیگیرد ولی به دلیل اندازه کوچک تا متوسط وعلامت صلیب روی سرش به راحتی قابل شناسایی است، البته افعی شاخدار ایرانی به دلیل زایده شاخمانند روی سرش به سهولت قابل تشخیص است.
زارع خورمیزی افزود: افعی گرزه، بزرگترین مار سمی ایران است و بیشترین گزشها نیز توسط این افعی دیوانه و البته تنبل در ایران ثبت شده است که در استان یزد هم فقط در شهرستان خاتم شاهد حیات این مار هستیم که ماری بزرگ با سر مثلثی، بسیار زیبا و جذاب است.
وی با اشاره به آغاز فعالیت مارها هم زمان با گرم شدن هوا و رویش گیاهان و سبز شدن طبیعت، اظهار کرد: ضروری است که طبیعت گردان در آستانه گرم شدن هوا، نکات ایمنی را در موقع حضور در طبیعت رعایت کنند و لباس و کفش خوب و مناسبی را در طبیعت پوشیده و در هنگام نزدیک شدن و اسکان در کنار چشمهها و آبشخورها و زیر سایه درختان احتیاط بیشتری کنند.
این فعال محیط زیست در پایان اضافه کرد: متاسفانه تخریب زیستگاه، کشته شدن به دلیل ترس ذاتی انسان از مار، سموم کشاورزی، خشکسالی، آتش سوزی و عوامل دیگر، این گونههای مفید و زیبا و خاص را تهدید میکند لذا باید نسبت به حفظ این موجودات ارزشمند دقت لازم را داشته باشیم.