به گزارش مشرق، شیوع ویروس کرونا تحولی عظیم در ورزش جهان به وجود آورد؛ مسابقات المپیک با تصمیم کمیته بین‌المللی المپیک برای یک سال به تعویق افتاد و این روزها سلامتی ورزشکاران در سرتاسر دنیا اولویت اصلی محسوب می‌شود.پس از اینکه تیم ملی والیبال کشورمان دی‌ماه سال گذشته با ایگور کولاکوویچ در رقابت‌های قاره‌ای به سهمیه المپیک رسید صحبت از برنامه‌ریزی برای حضور قدرتمند والیبال در آوردگاه توکیو آغاز شد بود که البته ویروس منحوس کرونا همه معادلات را به هم ریخت.
بیشتر بخوانید:
شهنازی: علم و دانش مربیان ایرانی بالاتر از مربیان بلوک شرق است
زمان اعتماد به مربی ایرانی فرا رسید؟
سرمربی تیم ملی والیبال کشورمان تا پایان المپیک هدایت تیم ملی را برعهده داشت اما باتوجه به تغییراتی که در زمان برگزاری المپیک به وجود آمد؛ در نهایت هر دو طرفین تصمیم به فسخ قرارداد گرفتند. مشکلات مالی و عدم حضور ایگور در ایران به دلیل ویروس کرونا و از همه مهم‌تر تعویق المپیک باعث شد تا هم فدراسیون و هم کولاکوویچ از ادامه همکاری صرف‌نظر کنند. پس از اینکه صحبت از فسخ قرارداد ایگور به میان آمد؛ برخی از حضور مربی ایرانی در رأس کادر فنی صحبت کردند. خیلی از کارشناسان و اهالی والیبال بر این اعتقاد بودند که زمان اعتماد به مربی ایرانی فرا رسیده و مربیان ایرانی که در رده‌های پایه، قدرت والیبال ایران را به دنیا نشان دادند بهترین گزینه برای اعتماد کردن هستند و می‌توانند در رده بزرگسالان هم افتخارآفرینی کنند بنابراین فدراسیون باید در این مقطع کنونی از مربیان ایرانی استفاده کند.
مسئولان ورزش ایران خوش‌استقبال و بد بدرقه هستند!
البته در مقابل برخی چنین اعتقادی نداشتند و بر این نظر و دیدگاه هستند که اگر مربی ایرانی نتیجه نگیرد شرایط سختی برای او در ایران به وجود می‌آید پس بهتر است مربی خارجی روی کار بیاید؛ چراکه مسئولان ورزش ما همیشه در خوش‌استقبال بودن و بد بدرقه بودن، ید طولای دارند؛ بنابراین مربی ایرانی نباید چنین ریسکی کند. هرچند که نظرات در این خصوص محترم است اما واقعیت این است که والیبال ایران همان‌طور که ستاره‌های قدرتمندی در ترکیب تیم دارد از مربیان بسیار توانمندی هم بهره‌مند است و شاید وقت آن رسیده نیم‌نگاهی به مربیان ایرانی هم داشته باشیم. مربیانی که بدون چشم‌داشت و با دستمزد بسیار پایین‌تر از مربیان خارجی افتخارات بزرگ در سطح دنیا رقم زدند قابلیت اعتماد کردن دارند و نباید این فرصت را از دست داد.
انتخاب‌های نادرست فدراسیون بعد از ولاسکو
رشد موشکی والیبال ایران از زمان ولاسکو آغاز شد؛ مربی آرژانتینی که از سال ۲۰۱۰ به والیبال ایران آمد و موفقیت‌های بسیاری را هم در طول سه، چهار سال حضورش رقم زد؛ البته برنامه بلندمدت و شش‌ساله ولاسکو تا پایان اجرا نشد و در سال ۲۰۱۴ او برای سروسامان دادن به والیبال آرژانتین از تیم ملی والیبال ایران جدا شد. پس از رفتن ولاسکو از ایران، والیبال بعد از یک دوره صعود، وارد مرحله آزمون‌وخطا شد البته موفقیت‌های هم داشت اما درصد خطا و اشتباه آن با مربیانی همچون کواچ، لوزانو و کولاکوویچ که به ترتیب بعد از ولاسکو سکان هدایت والیبال ایران را به دست گرفتند زیاد بود و والیبال دوران پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشت که البته می‌توان همه آن‌ها را نتیجه عدم مدیریت درست و انتخاب‌های نه چندان جالب فدراسیون دانست.
یکی از دلایلی که ایگور کولاکوویچ تا به الآن به‌عنوان آخرین مربی خارجی در سال ۲۰۱۵ انتخاب شد؛ بحث پشتوانه سازی بود. مسئولان وقت فدراسیون والیبال این موضوع را اولویت اصلی خود قرار داده بودند و اعتقاد داشتند باید مربی روی کار بیاید که بتواند آینده والیبال ایران را بسازد و ایگور کولاکوویچ که ملقب به مربی بازیکن ساز و جوانگرایی بود به تیم ملی ایران آمد. ایگور به دلیل اعتماد به جوانان در تیم ملی صربستان و ساختن نسل طلایی به ایران آمد. جوانگرایی او در تیم صربستان زبانزد خاص و عام شده بود و به همین خاطر مسئولان والیبال که پشتوانه سازی و ساختن نسل نو برای ستاره‌های والیبال را هدف اصلی خود می‌دانستند به او اعتماد کردند و نیمکت تیم ملی در اختیار این مربی مونته‌نگرویی قرار دادند.
شعاری که عملی نشد
کولاکوویچ پس از حضورش در تیم ملی خیلی زود نشان داد مرد عمل نیست و در حد شعار باقی ماند. او برای ساختن نسل بعدی والیبال به ایران آمده بود اما در چهارسال حضورش نشان داد مربی بسیار نتیجه گرایی است و بیشتر از اینکه به جوانان تیم اعتماد کند مسئولیت را بر دوش بازیکنان باتجربه می گذارد و این روند را گاهی به‌قدری ادامه می‌داد که منتقدان والیبال او را به باد انتقاد می‌گرفتند و بعضاً فشار زیادی که روی بازیکنان باتجربه می‌آورد باعث مصدومیت و فرسودگی آن‌ها می‌شد. اما یک حقیقت محض در مورد عملکرد او در تیم ملی وجود داشت و آن این بود که ایگور کولاکوویچ مربی انتقادپذیر نبود. او بارها نشان داد تحمل کوچک‌ترین انتقادی را ندارد و همه انتقادها را مغرضانه می‌دانست و واکنش‌های شدید و جنجال‌برانگیزی هم به صحبت‌های منتقدان داشت. آخرین واکنش جنجالی ایگور پس از صعود تیم ملی والیبال ایران به المپیک توکیو بود که عکسی از او منتشر شد که به نشانه هیس به منتقدانش جواب داده بود. اگرچه به اعتقاد خیلی از اهالی والیبال تیم ملی حتی بدون حضور ایگور هم به المپیک راه پیدا می‌کرد چراکه نسلی که هم‌اکنون در ترکیب تیم ملی حضور دارند از ستاره‌های والیبال دنیا محسوب می‌شود و به راحتی می‌توانستند حتی بدون مربی جواز حضور در المپیک را از آن خود کنند.
تلخ و شیرینی‌های ایگور در ایران
به‌هرحال دوره ایگور در والیبال ایران به سرآمد؛ او مربی متوسطی بود که تلخی‌ها و شیرینی‌های زیادی برای والیبال ایران رقم زد. شاید بهترین عملکرد او به کسب عنوان سومی جام قهرمانان قاره‌ها (۲۰۱۷) برمی‌گردد که تیم والیبال ایران در سومین حضور خود در جام قهرمانان تاریخ‌ساز شد و اولین مدال جهانی را از آن خود کرد. همچنین صعود به المپیک ۲۰۲۰ توکیو از دیگر اتفاقات مثبت والیبال در دوره مربیگری ایگور بود. شاگردان کولاکوویچ در دی‌ماه ۹۸ با هشت تیم آسیایی رقابت کردند و با کسب هفت برد به‌عنوان تیم اول، سهمیه المپیک توکیو را در انتخابی المپیک در قاره آسیا از آن خود کردند تا برای دومین دوره متوالی راهی این رقابت‌ها شوند. موفقیتی که اولین بار با لوزانو به دست آمد و حالا این بار با ایگور رقم خورد. قهرمانی در بازی‌های آسیایی جاکارتا و همچنین ایستادن بر سکوی نخست رقابت‌های قهرمانی آسیا ۲۰۱۹ تهران نیز از دیگر موفقیت‌های او بوده است.
البته عملکرد ضعیف او در لیگ جهانی که از سال ۲۰۱۸ به لیگ ملت‌ها تغییر نام داد؛ از نقاط ضعف کارنامه او بود. سرمربی تیم ملی والیبال کشورمان در اولین تجربه حضورش در تیم ایران در سال ۲۰۱۷ در رقابت‌های لیگ جهانی به میدان رفت، درحالی‌که انتظار می‌رفت شاگردان ایگور که سال ۲۰۱۶ برای نخستین بار به المپیک راه پیدا کرده بودند نتیجه‌ای به‌مراتب بهتر از سال قبل ( رده هفتم) کسب کنند، اما در کمال ناباوری تیم ملی با ایگور چهار پله سقوط کرد و در رده یازدهم قرار گرفت.
در سال ۲۰۱۸ در لیگ ملت‌ها، تیم ایران با قرار گرفتن در رده دهم به کار خود پایان داد و با قبول شکست برابر ژاپن و یکی از بدترین نتایج ایران مقابل یک تیم آسیایی رقم خورد. در سال ۲۰۱۹ هم باوجوداینکه فرصت جبران وجود داشت و به خاطر سال منتهی به المپیک خیلی از کشورها با بازیکنان اصلی خود حاضر نشده بودند، اما کولاکوویچ همچنان با همان ترکیب همیشگی و استفاده از ستاره‌های والیبال ایران به میدان رفت اما این بار هم نتوانست نتیجه‌ای کسب کند و در نهایت به‌عنوان پنجمی بسنده کرد. در دیگر رقابت‌ها از جمله مسابقات قهرمانی جهان در سال ۲۰۱۸، شاگردان ایگور با سقوطی هفت پله‌ای و قرار گرفتن در رده سیزدهم به کار خود پایان داد. در مسابقات جام جهانی ۲۰۱۹ ژاپن هم با عنوانی بهتر از هشتمی برای ایران به پایان نرسید.
مربیانی ایرانی که بی سر و صدا افتخارآفرینی می‌کنند
حالا در مقابل کارنامه این مربی خارجی باید به موفقیت چشم‌گیر مربیان ایرانی در این چند سال در والیبال در رده پایه هم اشاره کنیم. بهروز عطایی سال گذشته با تیم ملی جوانان در رقابت‌های جهانی به‌عنوان قهرمانی رسید و نشان طلای این مسابقات را برای والیبال ایران به ارمغان آورد. البته پیش‌ازاین تیم ملی نوجوانان ایران در سال ۲۰۱۷ در رقابت‌های جهانی قهرمان شدند و بر بام جهان ایستادند و اتفاقاً این موفقیت هم با محمد وکیلی یک مربی وطنی رقم خورد. دیگر مربیان موفق والیبال ایران همچون ناصر شهنازی سال ها در کنار ولاسکو حضور داشت و موفق های زیادی برای والیبال ایران به ارمغان آورد. البته موفقیت مربیان ایرانی به همین جا ختم نمی‌شود و بدون شک اگر حمایت شوند قدرت والیبال ایران به همگان ثابت می شود.
با توجه به موفقیت‌های چشم‌گیر والیبال و همچنین مربیان ایرانی که نشان دادند از مربیان خارجی کمتر نیستند شاید بهتر است پس از حدود یک دهه و مربیگری حسین معدنی در تیم ملی والیبال، دوباره به مربیان ایرانی اعتماد کرد و در رویدادهای آینده و المپیک توکیو هدایت تیم بزرگسالان را به آن‌ها سپرد. البته داورزنی حضور مربی ایرانی در تیم ملی بزرگسالان را با این شرط پذیرفته که او بتواند تیم ایران را روی سکوی المپیک ببرد! شرطی که حتی بزرگ‌ترین مربیان دنیا هم زیر بار آن نمی‌روند و چنین قولی به هیچ تیمی نمی‌دهند. اما به‌هرحال این یک واقعیت است که موفقیت یک مجموعه تنها بر عهده یک فرد خاص نیست و اگر رشته‌ای مانند والیبال که در دهه ۸۰ کمتر کسی باور می‌کرد به چنین موفقیت‌های برسد صرفاً با حضور یک مربی نبوده و زیرساخت‌های چندین و چندساله والیبال این موفقیت‌ها را رقم زده است.
منبع: آنا