مجله پدال - علی طهوری: ممکن است در هنگام خرید خودرو اصطلاحاتی، چون تمام چرخ‌ها محرک (AWD) یا دو دیفرانسیل (۴WD) زیاد به گوش شما خورده باشد. تفاوت عمده میان این دو نوع سیستم انتقال قدرت چیست؟ کدام یک نسبت به دیگری برتری دارد؟ در این مقاله سعی داریم تا تفاوت عمده میان این دو نوع سیستم انتقال قدرت را آشکار کنیم.
۴WD
این سیستم دارای قدمت بیشتری نسبت به AWD است و برخی اوقات آن را ۴×۴ هم می‌نامند. در این‌گونه خودرو‌ها توان به جعبه انتقال (Transfer Case) منتقل می‌شود. وظیفه اصلی است جعبه انتقال توزیع توان بین اکسل‌های جلو و عقب است. در داخل این جعبه انتقال مجموعه‌ای از چرخ دنده مانند گیربکس وجود دارد. هنگامی که توان توسط این جعبه تقسیم می‌شود، به شما ضمانت می‌کند که هر چرخی با سرعت برابر در حال گردش است. این برابر بودن سرعت‌های دورانی چرخ‌ها مشکل بزرگی هنگام دور زدن خودرو ایجاد می‌کند. همان طور که می‌دانید در هنگام پیچیدن در یک پیچ، تایر داخلی سرعت کمتری نسبت به تایر بیرونی دارد. قفل بودن دیفرانسیل در اصطلاح باعث می‌شود دور زدن خودرو با شعاع بیشتری انجام شود و یقیناً خطرآفرین می‌باشد.
Full time locking
در سیستم‌های جدید ۴WD شما می‌توانید خودتان سیستم را به صورت الکترونیکی فعال و غیرفعال کنید. البته در مدل‌های کمی قدیمی‌تر شما می‌بایست این کار را به وسیله دنده اضافی کنار دنده اصلی انجام می‌دادید. در سیستم‌های الکتریکی معمولاً حالت Low وجود دارد که به معنای قفل شدن دیفرانسیل و تقسیم نیروی مساوی بین دو چرخ طرفین است. همچنین حالت High نیز وجود دارد که در اصطلاح کنترل لغزش نیز گفته می‌شود. در این حالت مشکل قفل شدن دیفرانسیل وجود ندارد. در این حالت خودرو می‌تواند تا سرعت ۶۰ مایل بر ساعت حرکت کند.
Front Wheel Drive Biased
Part time locking
Front Wheel Drive Biased
مزیت‌های ۴WD
- نیروی جلو برنده عالی در خارج ازجاده Off-road
- می‌تواند غیرفعال شود تا در مصرف سوخت صرفه‌جویی کند
- تکنولوژی قوی و اثبات‌شده
معایب ۴WD
- اضافه کردن وزن و پیچیدگی به خودرو
- نمی‌توان از این سیستم در تمامی شرایط استفاده کرد
- هزینه بسیار زیاد نسبت به خودرو تک دیفرانسیل
AWD
تکنولوژی AWD به‌روزتر از ۴WD می‌باشد و البته پیچیدگی بیشتر نسبت به ۴WD دارد. تفاوت عمده سیستم AWD و ۴WD این است که سیستم AWD همواره برای خودرو فعال است. در این سیستم هم مدل مکانیکی وجود دارد و هم مد الکترونیکی. در مدل مکانیکی این سیستم انتقال قدرت در حقیقت از سه دیفرانسیل استفاده می‌کنند. در سیستم تمام چرخ محرک، توان انتقال‌یافته تنها به چرخی تعلق می‌گیرد که بیش‌ترین نیروی Traction را داشته باشد. این کار با تقسیم توان در بین اکسل‌های عقب و جلو انجام می‌شود. این کار به وسیله دیفرانسیل مرکزی صورت گرفته و در بین هر دو چرخ در جلو و عقب به وسیله دو دیفرانسیل جداگانه انجام می‌شود.
Dynamax System for All new Sportage
مزیت عمده این روش در سطوح لغزنده بیشتر آشکار می‌شود، چون تقسیم توان بر روی هر چرخ انجام می‌شود. کنترل لغزش در هر چرخی باعث ایجاد نیروی Traction بیشتر می‌شود. بهترین مثال AWD مرسدس بنز AMG E۶۳ است. البته سیستم AWD به اندازه ۴WD قوی و تنومند نیست. این سیستم نمی‌تواند در شرایط بسیار کم اصطکاک جاده نیروی جلو برنده کافی نسبت به سیستم ۴WD را ایجاد کند. امروزه رایانه در کنترل سیستم AWD نقش مهمی بر عهده دارد.
سنسور‌هایی که بر روی هر چرخی وجود دارد تا نیروی Traction را لحظه به لحظه پایش کنند. در خودرو واحد کنترل الکترونیک خودرو یعنی ECU تصمیم‌گیری می‌کند تا اینکه چه مقدار توان به کدام چرخ منتقل شود.
مزیت‌های AWD
- افزایش چسبندگی خودرو به جاده و کنترل بهتر آن تحت شرایط مختلف
- فرمان پذیری و هندلینگ مناسب برای انواع نیرو‌های traction
- در تمامی اوقات فعال است
معایب AWD
- مصرف سوخت بیشتر
- افزایش وزن خودرو و پیچیده شدن مکانیزم عملکردی
- برای شرایط کاملاً Off-road مناسب نیست
کدام سیستم مناسب‌تر است؟
اگر قصد دارید در اکثر موارد در جاده‌های Off-road سیر کنید، یقیناً ۴WD بهترین انتخاب است. در آب و هوای زمستانی که اکثر رانندگان آن را تجربه می‌کنند، بسیار زیباتر است که سیستم انتقال قدرت خودش وضعیت بحرانی را تشخیص دهد و بدون دخالت راننده (منظور جا زدن دنده کمک یا فعال کردن سیستم دو دیفرانسیل با دکمه) تصمیم‌گیری مورد نیاز را انجام دهد. پس AWD برای این‌گونه افراد مناسب‌تر است. اگر شما در منطقه خیلی کوهستانی برف خیز زندگی نمی‌کنید نیازی نیست که یک خودروی ۴WD تهیه نمایید، بلکه خودرویی که دارای سیستم انتقال قدرت AWD است مانند یکی از انواع AMG مطمئناً مناسب شما است.
