شرح فرازهای دعای روز هفدهم ماه مبارک رمضان

مشرق_ دعای روز هفدهم ماه مبارک رمضان: اللَّهُمَّ اهْدِنِی فِیهِ لِصَالِحِ الْأَعْمَالِ وَ اقْضِ لِی فِیهِ الْحَوَائِجَ وَ الْآمَالَ یَا مَنْ لاَ یَحْتَاجُ إِلَی التَّفْسِیرِ وَ السُّؤَالِ‏ یَا عَالِماً بِمَا فِی صُدُورِ الْعَالَمِینَ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین‏
ای خدا، در این روز مرا به اعمال صالح راهنمایی کن و حاجت‌ها و آرزوهایم را برآورده ساز، ای کسی که نیازمند به شرح و سؤال بندگان نیستی، ای خدایی که به سرایر خلق آگاهی، درود فرست بر محمد و آل اطهار او.

اللَّهُمَّ اهْدِنِی فِیهِ لِصَالِحِ الْأَعْمَالِ


خدایا، در این ماه رمضان مرا به اعمال صالح راهنمایی کن؛ چرا که ارتباطی کامل بین اعمال انسان‌ها و حوادث عالم برقرار است، حوادثی که با زندگی انسانها تماس دارد، اعمال صالح باعث می‏شود که خیرات عالم زیاد شده و برکات نازل گردد، و در مقابل، اعمال زشت باعث می‏شود، بلاها و محنت‏ها پشت سر هم بر سر انسان‌ها فرود آید و نقمت و بدبختی و هلاکت به سوی او جلب شود.

این نکته از آیات قرآنی نیز استفاده می‏شود از آن جمله آیه زیر همین مطلب را به طور صریح خاطرنشان نموده:« وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُری‏ آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ وَ لکِنْ کَذَّبُوا فَأَخَذْناهُمْ بِما کانُوا یَکْسِبُون؛ اعراف 96 ‏» و اگر اهل شهرها و آبادی‏ها ایمان می‏آوردند و پرهیزکاری پیشه می‏کردند، یقیناً [ درهایِ ] برکاتی از آسمان و زمین را بر آنان می‏گشودیم ، ولی [ آیات الهی و پیامبران را] تکذیب کردند، ما هم آنان را به کیفر اعمالی که همواره مرتکب می‏شدند [ به عذابی سخت ] گرفتیم‏.

وَ اقْضِ لِی فِیهِ الْحَوَائِجَ وَ الْآمَالَ


خدایا در این ماه حوائج و آرزوهایم را برآورده کن.

یَا مَنْ لاَ یَحْتَاجُ إِلَی التَّفْسِیرِ وَ السُّؤَالِ ؛ یَا عَالِماً بِمَا فِی صُدُورِ الْعَالَمِینَ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین


ای خدایی که احتیاج نداری که من حاجتم را برای تو تفسیر و شرح کنم ، چرا که خداوند به گرفتاری‌ها و مشکلات من آگاه است.

همان‌طوری که مشاهده می‌کنیم این دعا درخواست امور خوب می‌باشد و راجع به نعمت‌هاست.
هر نعمتی که به ما می‌رسد از طریق اهل‌بیت (ع) است؛ بر اساس قواعد فلسفی که در جای خود مبرهن است عالم ، عالم اسباب است و این مطلب در جوامع روایی نیز مورد تایید است که «ابی اللّه ان یجری الامور الا باسبابها» لذا این خوبی ها و هدایت، به حوائج و آرزوها باید تحت یکی از اسماء الهی باشد.

در اینجا اسم خاص « یَا عَالِماً بِمَا فِی صُدُورِ الْعَالَمِینَ» است، یعنی خدایا تو از خواسته من آگاهی پس آن را عنایت کن. اما مرحوم مجلسی در ادامه این دعای شریف این فقره را اضافه کرده اند که « صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین » یعنی اسمی که متناسب است تا مسیر دریافت این نعمت‌ها باشد، پیامبر و اهل‌بیت (ع) هستند. و اهل‌بیت (ع) در حقیقت اسماء الهی هستند « نَحْنُ وَ اللَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَی؛ کافی (ط - الإسلامیة)، ج‏1، ص: 144‏» ما اسماء خدا هستیم. انسان باید از مسیر اهل‌بیت (ع) به خدا برسد.

پیامبر (ص) فرموده است:


إذا سَألتُمْ اللهَ حاجَة فَابْدَؤُوا بِالصّلاة عَلَیَّ، فَإنَّ اللهَ تَعالَی أکرَمُ مِن أن یُسئَلَ حاجَتَینِ فَیَقضِی إحداهُما و یَرُدُّ الاخری [المحجّة البیضاء، ج 2، ص 296 ] وقتی از خدا حاجتی را طلب می‏ کنید، ابتداء بر من صلوات بفرستید زیرا کرم خداوند بالاتر از آن است که از میان دو حاجت یکی را برآورده نماید و دیگری را ردّ کند. این روایت را ابوطالب مکّی نقل کرده است.

و در «عدّة الداعی» از حارث بن مغیرة روایت کرده است، قال: سَمِعتُ أباعَبدِاللهِ علیه السّلام یَقُولُ: إیّاکُم إذا أرادَ أن یَسألَ أحَدُکُم رَبَّهُ شَیئًا مِن حَوائِجِ الدُّنیا حَتَّی یَبدَأ بِالثَّناءِ عَلَی اللهِ عَزَّوَجَلَّ و المِدحَة لَهُ و الصَّلاة عَلَی النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله ثُمَّ یَسألَ اللهَ حاجَتَهُ [حَوائِجَهُ‏]! [عدّة الداعی، ص 147] شنیدم از امام صادق علیه السّلام که می‏فرمود: وقتی که یکی از شما حاجتی از حوائج دنیا را از خدایش طلب می‏ کند، مبادا بدون ثناء و مدح بر پروردگار و صلوات بر پیامبر از خداوند بخواهد، بلکه باید سؤال او پس از این باشد.

و حضرت صادق علیه السّلام فرمودند: إنَّ رَجُلًا دَخَلَ المَسجِدَ و صَلَّی رَکعَتَینِ ثُمَّ سَألَ اللهَ عَزَّوَجَلَّ، فَقالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله: عَجَّلَ [أعجَلَ‏] العَبدُ رَبَّهُ! و جاءَ آخَرُ فَصَلَّی رَکعَتَینِ ثُمَّ أثنَی عَلَی اللهِ عَزَّوَجَلَّ و صَلَّی عَلَی النَّبِیِّ [وَ آلِه‏]، فَقالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله: سَلْ تُعطَ! [عدّة الداعی، ص148 ] شخصی وارد مسجد شد و دو رکعت نماز خواند، سپس از خدا تقاضائی نمود، حضرت رسول فرمودند: نسبت به خداوند عجله کرد. و شخص دیگری آمد و دو رکعت نماز خواند، سپس ثناء بر خداوند گفت و بر پیامبر صلوات فرستاد. حضرت فرمودند: هرچه می ‏خواهی سؤال کن که به تو داده خواهد شد./

برچسب ها:

فرهنگ و هنر