به گزارش خبر فوری، امروز سالروز وقوع بزرگترین زلزله ثبت شده در تاریخ است.  زمین‌لرزه 1960 والدیویا شیلی در روز 22 می  برابر با ساعت 19  اول خرداد 1339  به وقوع پیوست. قدرت این لرزه 9.5 ریشتر  و عمق آن 35 کیلومتر اعلام شد. این زمین‌لرزه به وقت محلی در روز یکشنبه، ساعت 15 روی داده و منطقه زمانی آن یوتی‌سی -4 بوده‌است (با لحاظ تغییر ساعت تابستانی).

زلزله شیلی باعث تحولات وسیعی در شرایط جغرافیایی آمریکای جنوبی و اقیانوس آرام و اطلس شد. به جز این، زمین لرزه باعث وحشت بسیاری از شهروندان گردید. سرجیو بارینتوس یکی از بازماندگان این رویداد است که در آن زمان 8 سال داشت. او که یکی از شاهدان این زلزله مهیب بود درباره عمق فاجعه می‌گوید: "هر آنچه از زلزله سال 1960 به خاطر دارم سقوط دودکش‌ها از سقف خانه‌ها، شکسته شدن دکل‌های برق و تلفن و آویزان شدن سیم‌های برق فشارقوی است. زلزله حوالی عصر رخ داد. در حالی که مشغول بازی در خیابان بودم، لرزش پایان‌ناپذیر زمین را زیر پایم حس می‌کردم. این لرزش حدود 10 دقیقه طول کشید و همزان با آن شاهد شکاف خوردن زمین و فروریختن ساختمان‌ها بودم. "

لرزشی وحشتناک اما تلفاتی نسبتا پایین؛ چرا کشتار وسیعی راه نیفتاد؟

با اینکه زمین لرزه شیلی قدرت بسیاری داشت اما تعداد تلفات خود زلزله خیلی زیاد نبود. طبق اعلام رسانه‌ها در آن زمان، تعداد زخمی‌ها این حادثه تنها 3 هزار نفر برآورده شده بود. علت این اتفاق احتمالا زمان وقوع لرزش(ساعت 15)، عمق آن(35 کیلومتری زمین) و محل وقوعش (در اقیانوس و مناطق ساحلی) بوده است.

با این حال، نباید فراموش کرد که طول مدت زلزله(حدودا 10 دقیقه) و تعداد پیش لرزه های طولانی اش باعث شد بسیاری از شهروندان فرار کرده و یا آماده ریزش ساختمان ها باشند. طبق گزارش‌ها صبح 21 می، یک زلزله 7 ریشتری در آن منطقه رخ داده بود و این امر هم باعث شده بود بسیاری از محل‌های مسکونی خارج شوند.

به جز این، به طور کلی شرایط شیلی به نحوی است که در مقایسه با مناطق مشابهی مانند هائیتی آسیب کمتری می‌بینند. نباید فراموش کرد که در سال 88 شمسی نیز یک زلزله بزرگ در آمریکای جنوبی به وقوع پیوست و در آن زلزله شیلی به مراتب کمتر از کشوری مانند هائیتی آسیب دید.

لازم به ذکر است که با وجود کم بودن نسبی تلفات زلزله، خسارات مالی این زمین لرزه بسیار بسیار بالا بود. طبق اسناد به جا مانده، خسارت زلزله شیلی بیش از 1 میلیارد دلار برآورد شده است.

سونامی؛ فاجعه‌ای‌ بزرگتر از زلزله

با این حال، نباید میزان تخریب و تلفات زلزله شیلی را دست کم گرفت. فاجعه اصلی زلزله 1960 بیرون شیلی به وقوع پیوست. زمین لرزه اصلی که در فاصله ای در حدود چند هزار متری از ساحل رخ داده بود منجر به ایجاد امواج سونامی با سرعتی بیشتر از 300 کیلومتر بر ساعت شد. این سونامی حاصل از زلزله، به سرعت به سواحل آمریکا رسید. لس آنجلس، سن دیگو و کالیفورنیا با امواج 6 متری مواجه شدند و خسارات فراوانی دیدند. 

 امواج سونامی که در اثر زلزله شیلی بوجود آمده بودند، خود را به سواحل سایر کشورهای ساحلی قاره و حتی ژاپن و استرالیا هم رساندند. کشتار در این مناطق بیش از شیلی  و ایالات متحده بود. در استرالیا تخریب چندانی مشاهده نشد. اما ژاپن و فیلیپین آنقدرها هم خوش اقبال نبودند. امواج حاصل از این سونامی در این مناطق به ارتفاع بیش از 5 متر رسیدند. فقط در فیلیپین 32 نفر جان باختند. در ژاپن نیز بسیاری از خانه های ساحلی ویران شدند و چند ده نفر مفقود گردیدند. منطقه هونشو بیش از سایر مناطق آسیب دید. 

 در هاوایی امواج به بیش از 10 متر رسیدند. بیش از 60 نفر در اثر این امواج درگذشتند. همچنین هزاران نفر از مردم شیلی بر اثر این سونامی غرق شدند. منطقه هیلو شیلی بیش از سایر سواحل آسیب دید. 

حوادث بعدی؛ آتشفشان و رانش زمین

فجایع بعدی زلزله فقط به سونامی محدود نماندند. یک روز بعد از زلزله و بر اثر حرکت مواد مذاب زیر صفحات زمین، آتشفشان puyehue در ناحیه دریاچه شیلی  فعال شده و خاکستر و مواد مذاب خود را تا ارتفاع 6 هزار متری پرتاب کرد و به مدت یک هفته در آسمان منطقه خاکستری بود.

به جز این، زلزله شیلی باعث رانش شدید زمین و مدفون شدن برخی روستاهای ساحلی در آمریکای جنوبی گردید.

تاثیرات زلزله بزرگ شیلی

زلزله دهه 60 شیلی تاثیرات بسیاری در زمینه‌های اجتماعی، ایمنی، طبیعی و اقتصادی گذاشت. بعد از این زلزله بود که کمیته  ONEMI (کمیته شرایط اضطراری) برای مواجهه با زلزله های بزرگ شکل گرفت. 

همچنین سونامی باعث تغییر شکل جغرافیایی سواحل شیلی گردید و اقتصاد توریستی و دریایی ساکنان عمدتا فقیر این مناطق را به شدت تحت تاثیر قرار داد.