وزارت آموزش و پرورش برای هرکدام از مقاطع و شاخه‌های تحصیلی شیوه‌هایی برای برگزاری امتحانات از حضوری تا غیرحضوری مشخص واعلام کرده است و همواره تاکید می‌کند اگر امتحانات حضوری هستند باید تمام پروتکل‌های بهداشتی رعایت شوند.
با رفتن مدارس به فاز تعطیلی از اوایل اسفندماه سال گذشته به دلیل پیشگیری از شیوع کرونا، روش‌های آموزش تغییر کرد و از آن زمان سناریوهای مختلفی برای برگزاری امتحانات و ارزشیابی‌های دانش آموزان در تمام مقاطع تحصیلی مطرح شد تا آنکه در نهایت و با موافقت ستادملی کرونا، مدارس به مدت یک ماه از ۲۷ اردیبهشت بازگشایی شدند و دستورالعمل و نحوه برگزاری امتحانات نیز مشخص و اعلام شد.
وزارت آموزش و پرورش برای هرکدام از مقاطع و شاخه‌های تحصیلی شیوه‌هایی برای برگزاری امتحانات از حضوری تا غیرحضوری مشخص و اعلام کرده است و همواره تاکید می‌کند اگر امتحانات حضوری هستند باید تمام پروتکل‌های بهداشتی رعایت شوند.
ارزشیابی آخرِسالی ابتدایی‌ها چگونه است؟
ارزشیابی دوره ابتدایی همانند سال‌های گذشته توصیفی است؛ همچنین وزارت آموزش و پرورش اعلام کرده است که امسال امتحان هماهنگ پایه ششم برگزار نمی‌شود.
در دستورالعمل «بازگشایی مدارس و نحوه برگزاری امتحانات» که ۲۴ اردیبهشت از سوی آموزش و پرورش ابلاغ شد شرایط اختصاصی ارزیابی دوره ابتدایی به این شرح است:
الف - در خصوص دانش آموزان کلاس اول باید با ارزیابی دقیق اطمینان حاصل شود دانش‌آموز کلیه حروف الفبا را به‌خوبی فراگرفته است و مهارت‌های خواندن و نوشتن در سطح پایه اول را به‌خوبی کسب کرده است، ارزشیابی شفاهی و کتبی این موضوع توسط معلم مربوط انجام می‌شود و نظارت و تأیید آن با مدیر مدرسه خواهد بود.
ب- چنانچه به هر دلیل دانش‌آموز پایه اول در یادگیری حروف و مهارت‌های مورد نظر خواندن و نوشتن شایستگی لازم را کسب نکرده باشد، باید برنامه مشخصی برای تحقق این امر توسط معلم ارائه شود.
ج- مدیر مدرسه موظف است برای آن دسته از دانش‌آموزانی که به دلیل عدم دسترسی به فناوری و یا برنامه‌های تلویزیونی و یا به هر دلیل دیگر در یادگیری محتوای درسی باقیمانده از زمان تعطیلی مدارس ضعف دارند، برنامه مشخص جبرانی با محوریت معلم کلاس تعیین کند.
د- در خصوص نحوه ارزشیابی پایانی و یادگیری دانش آموزان به صورت حضوری با غیرحضوری (به‌جز پایه اول) شورای مدرسه تصمیم‌گیری خواهد کرد.
تاکید بر ارزیابی کتبی از کلاس اولی‌ها در صورت امکان
رضوان حکیم‌زاده - معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش توضیحات تکمیلی پیرامون برگزاری امتحانات و ارزشیابی اول تا ششمی‌ها ارائه کرد و با تاکید بر اینکه درباره کلاس اولی‌ها حساسیت بیشتری داریم، گفت: آزمون‌ها در مقطع ابتدایی لزوما حضوری نیست. تاکید ما این است که دانش آموزان در قالب دو یا سه نفر با حفظ پروتکل‌های بهداشتی بتوانند در مدارس جهت ارزیابی حضور پیدا کنند. اما اگر معلم بتواند به روش دیگری به این اطمینان برسد که دانش آموز هم از جهت نوشتاری و هم از جهت خواندن، مهارت‌های لازم را کسب کرده، اجباری برای حضور نداریم.
وی ادامه داد: دستورالعملی به مدارس ارسال کردیم و یک بند خاص در نظر گرفتیم تا علاوه بر ارزیابی که معلم انجام می‌دهد و این ارزیابی باید به صورت کتبی باشد تا دانش‌آموز بتواند حروف را بنویسد و بشناسند، مدیر مدرسه هم باید آن را تایید کند.
بر اساس این دستورالعمل معلم باید فرمی را برای تمام دانش‌آموزانش تکمیل کند و به صورت خاص برای دانش‌آموزان کلاس اول دبستان علاوه بر معلم، مدیر مدرسه هم باید نظارت کند تا این اطمینان حاصل شود، دانش‌آموز مهارت‌های اولیه را فرا گرفته است. باید در این فرم قید شود که معلم برای هر دانش آموز از چه روش‌هایی برای آموزش استفاده کرده است.
حکیم‌زاده درباره ارزشیابی از سایر پایه‌ها به ویژه کلاس ششمی‌ها گفت: تشخیص این موضوع با معلم است، معلم بر اساس ارزیابی از یادگیری دانش آموزان، گزارشی به مدیر مدرسه ارائه می‌دهد و شورای مدرسه درباره زمان امتحانات تصمیم‌گیری می‌کند آنچه برای ما مهم است این است که دانش‌آموزان همه محتوا را دریافت کنند و مطالب درسی را آموخته باشند.
وی درباره زمان اعلام نتایج ارزشیابی‌ها در دوره ابتدایی نیز گفت: در دوره ابتدایی ارزشیابی کیفی توصیفی و با محوریت معلم است؛ وی هر زمانی که تشخیص دهد دانش آموزان یادگیری شان به اتمام رسیده، می‌تواند نتایج ارزشیابی را در کارنامه آنها ثبت کند.
امتحانات دبیرستانی‌ها چگونه برگزار می‌شود؟
نحوه ارزشیابی در پایه‌های هفتم، هشتم، دهم و یازدهم
طبق اعلام رئیس سنجش و پایش کیفیت آموزشی وزارت آموزش و پرورش، ارزشیابی پایانی خرداد ماه ۹۹ دانش آموزان پایه‌های هفتم، هشتم، دهم و یازدهم طبق تصمیم شورای مدرسه ترجیحا بعد از تاریخ ششم خرداد ماه به عنوان تکمیل فرآیند آموزش به صورت غیر حضوری انجام می‌شود.
ارزشیابی این دانش آموزان بر اساس مستندات و شواهد جمع آوری شده از مشارکت دانش آموز در فعالیت‌های آموزشی تربیتی داخل و خارج از کلاس درس و مدرسه، ارزشیابی حین آموزش‌های مجازی، ابتکارات و خلاقیت‌ها در موقعیت‌های یادگیری، پژوهش‌های دانش آموزی مرتبط با دروس، خلاصه نویسی، نتایج ارزشیابی‌های مستمر و تراکمی نوبت اول و مستمر نوبت دوم و سایر شیوه‌های ارزشیابی صورت می‌گیرد و نمره دانش آموز تعیین و به مدیر مدرسه ارائه می‌شود، این نمره در ستون ارزشیابی تکوینی و پایانی نوبت دوم (خرداد) ثبت و اعلام نتیجه می‌شود.
نحوه برگزاری امتحانات پایه نهم و زمان آغاز آن
با توجه به تأثیر نمرات دروس پایه نهم در فرایند هدایت تحصیلی دانش آموزان، تمامی امتحانات پایانی خرداد ماه ۹۹ پایه نهم نیز به صورت حضوری برگزار می‌شود. امسال امتحانات پایه نهم به صورت هماهنگ استانی برگزار نمی‌شود.
همچنین تمامی مراحل طراحی سوالات، برگزاری امتحانات و تصحیح اوراق در مدرسه انجام خواهد گرفت. برنامه امتحانات پایانی پایه نهم بر اساس نظر شورای مدرسه به گونه‌ای تنظیم می‌شود که ترجیحا از ششم خرداد ۹۹ شروع و تا ۳۱ خرداد به اتمام برسد و نمرات حداکثر تا پایان هفته اول تیرماه ۹۹ در سامانه ثبت شود.
طبق اعلام مرکز سنجش وزارت آموزش و پرورش آزمون نمونه دولتی پایه نهم به دهم نیز به صورت استانی برگزار و تاریخ آن متعاقباً اعلام خواهد شد.
نحوه برگزاری امتحانات کلاس دوازدهمی‌ها
- تمامی امتحانات پایانی خرداد ماه ۹۹ پایه دوازدهم نظری اعم از نهایی و غیرنهایی(داخلی) به صورت حضوری برگزار می‌شود.
- امتحانات نهایی پایه دوازدهم نظری طبق برنامه اعلام شده و امتحانات داخلی پایه دوازدهم نظری نیز با تصویب شورای مدرسه تحت عنوان تکمیل فرآیند آموزش، به صورت حضوری برگزار می‌شود.
طبق اعلام کمرئی، معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش امتحانات نهایی پایه دوازدهم از ۱۷ خرداد به صورت حضوری برگزار می‌شود و تا ۱۶ تیر ادامه دارد و دانش‌آموزان تا ۱۰ خرداد می‌توانند رفع اشکال انجام دهند.
ارزشیابی داوطلبان آزاد، ایثارگران و بزرگسالان از راه دور
ارزشیابی دانش آموزان داوطلب آزاد، ایثارگران، بزرگسالان و از راه دور به غیر از پایه دوازدهم، سوم متوسطه و پیش دانشگاهی برابر آیین‌نامه‌های مربوط به صورت حضوری تا پایان خرداد برگزار می‌شود. امتحانات نهایی پایه‌های دوازدهم، سوم متوسطه و پیش دانشگاهی مطابق آیین‌نامه‌های مربوط همزمان با دانش آموزان روزانه از تاریخ ۱۷ خرداد شروع می‌شود.
تکمیل فرایند آموزش و ارزشیابی در شاخه فنی و حرفه‌ای و کاردانش
تکمیل فرآیند آموزش و ارزشیابی دروس شایستگی‌های فنی، شاخه فنی و حرفه‌ای و استانداردهای مهارتی کاردانش (داخل و خارج هنرستان) از تاریخ ۲۷ اردیبهشت تا ۱۵ مرداد ماه با اولویت پایه دوازدهم با تصویب شورای مدرسه و هماهنگی اداره به صورت تراکمی و با برنامه ریزی و سازمان دهی هنرآموزان به صورت حضوری انجام می‌شود.
همچنین ارزشیابی پایانی خرداد ماه ۹۹ دروس عمومی، شایستگی‌های غیرفنی و پایه فنی هنرستان‌ها به صورت غیر حضوری انجام می‌شود. این ارزشیابی بر اساس شناخت معلمان از میزان فعالیت‌های حضوری و غیر حضوری دانش آموزان و استفاده از سایر شیوه‌های ارزشیابی پیش گفته، انجام خواهد شد. بدیهی است در دروس پایه فنی و شایستگی‌های غیر فنی حصول اطمینان از آموزش حضوری و غیر حضوری و پودمان‌های باقیمانده با معلمان مربوطه خواهد بود.
در دستورالعمل «بازگشایی مدارس و نحوه برگزاری امتحانات» که ۲۴ اردیبهشت ابلاغ شد آمده است که نمرات دروس شایستگی‌های فنی و استانداردهای آموزش مهارت به صورت «جاری»، در خردادماه لحاظ و پس از اتمام ارزشیابی در کارنامه خردادماه هنرجویان ثبت می‌شود.
در صورت عدم امکان ارائه دروس کارآموزی- کارورزی هنرجویان پایه یازدهم در تابستان سال جاری، این دروس در تابستان سال آینده (۱۴۰۰) ارائه خواهد شد.
اصول و پروتکل‌های بهداشتی در زمان برگزاری امتحانات
پروتکل‌های بهداشتی که دانش‌آموزان باید برای حفظ سلامت خود و سایر همکلاسی‌ها در هنگام تردد به حوزه‌ها رعایت کنند و اولیا گرامی نیز به آنها نظارت بیشتری داشته باشند از این قرار است:
۱- از حضور زود هنگام در محل حوزه امتحانی و توقف در حوزه بعد از پایان امتحان خودداری شود.
۲- در تمام مدت از ماسک و حتی‌المقدور از دستکش استفاده شود و بهتر است ماسک و دستکش ذخیره همراه داشته باشند.
۳- از تجمع، دست دادن و صحبت مستقیم با همکلاسی‌ها در محیط حوزه و هنگام تردد در مسیرها خودداری شود.
۴- ملزومات و مایحتاج خود نظیر نوشت افزار ذخیره (خودکارو...)، آب آشامیدنی، مواد خوراکی و... را به صورت شخصی تهیه کرده و با خود به جلسه امتحان ببرند و به هیچ عنوان از وسایل اشتراکی استفاده نشود.
۵- از دست زدن و نشستن بر روی صندلی امتحانی دیگران خودداری شود، به عبارتی تنها و مستقیماً بر روی صندلی که شماره داوطلبی دانش آموز روی آن نصب شده است، مستقر شوند.