نگرانی از شیوع ویروس کرونا و چگونگی ادامه روند آموزشی ترم جاری به صورت حضوری از دغدغه‌های دانشگاهیان پس از شنیدن خبر بازگشایی دانشگاه‌ها است.
بر اساس اعلام رئیس جمهور از ۱۷ خرداد بازگشایی می‌شوند. این خبر روز ۲۶ اردیبهشت اعلام شد و پس از آن بررسی‌ها پیرامون برخی از مکان‌ها که بازگشایی آنها سخت است مثل خوابگاه‌ها شروع شد.
در خوابگاه ها تعداد زیادی دانشجو از شهر‌های مختلف حضور دارند و در اتاق‌هایی ۴ تا ۷ نفره که وسعت هر کدام در نهایت به ۳۰ متر می‌رسد، زندگی کرده و از آشپزخانه مشترک، سرویس حمام و دستشویی مشترک استفاده می‌کنند. خوابگاه‌ها در حالت عادی روزانه باید چندین بار ضدعفونی و تمیز شوند و این فرایند با شیوع ویروس کرونا، ویروسی که ناشناخته است و راه درمانی برای آن وجود ندارد، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
تأمین خوابگاه در حداقل ممکن باشد
بعد از این بررسی ها مجتبی صدیقی، رئیس سازمان امور دانشجویان به خبرنگار درباره آخرین تصمیمات سازمان امور دانشجویان برای بازگشایی خوابگاه‌ها گفت: ستاد ملی مبارزه با کرونا اعلام کرده است که از ۱۷ خرداد ۹۹ بازگشایی می‌شوند، به همین منظور دانشگاه‌ها اختیار کامل درباره نحوه پذیرش دانشجویان را دارند.
او افزود: دانشگاه‌ها برای تکمیل فرآیند فعالیت‌های آموزشی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی باید زمینه حضور حداقلی دانشجویان را فراهم کرده و امکاناتی مثل و سایر خدمات رفاهی دانشگاه‌ها به صورت محدود در اختیار دانشجویان گذاشته شود و تامین خوابگاه در حداقل ممکن باشد.
رئیس سازمان امور دانشجویان تصریح کرد: اگر قرار است خوابگاه‌ها بازگشایی شوند، باید فاصله گذاری اجتماعی رعایت شود و تمهیدات لازم برای بررسی وضعیت دانشجویان اندیشیده شود. باید امکاناتی را فراهم کنند که دانشجویان تا جایی که امکان دارد در خوابگاه‌ها اقامت نداشته باشند و بتوانند به محل سکونت خود بازگردند.
در حالیکه صدیقی در سخنان خود اظهار به بازگشایی محدود خوابگاه‌ها کرده است، برخی از دانشگاه ها اعلام کرده اند که خوابگاه های دانشگاه هایشان به هیچ وجه بازگشایی نمی شود و در مقابل برخی از این دانشگاه ها اعلام کرده اند که امتحانات به صورت حضوری برگزار می شود.
بازگشایی خوابگاه های دانشگاه تهران منتفی است
نیلی، رئیس دانشگاه تهران با تأکید بر اینکه بعید است بتوانیم از ۱۷ خرداد خوابگاه‌های دانشجویی را جهت اسکان دانشجویان باز کنیم، گفت: در صورت بازگشایی دانشگاه، پذیرش دانشجویان بسیار محدود خواهد بود. اگر هم بنا بر بازگشایی خوابگاه‌ها باشد پذیرش دانشجویان را به شکل بسیار محدودی انجام خواهیم داد.
رئیس دانشگاه تهران تأکید کرد: به دلیل ایجاد تراکم جمعیتی در محیط‌های خوابگاهی و شدت شیوع ویروس کرونا در پی این تراکم حضور، دانشجویان را از ۱۷ خرداد در این مراکز اقامتی پذیرش نخواهیم کرد؛ بنابراین بحث بازگشایی خوابگاه‌های دانشجویی از نظر ما فعلا منتفی است.
نیلی در خصوص وضعیت اسکان دانشجویان در زمان امتحانات پایان ترم گفت: امتحانات پایان ترم جاری برای دانشجویان به شکل حضوری برگزار خواهد شد، اما در خصوص اسکان آنها تصمیمی نگرفته‌ایم و به زودی در این خصوص راهکاری را پیدا خواهیم کرد.
خوابگاه‌های دانشگاه شهید بهشتی بسته می‌مانند
صمد حاج جباری معاون دانشجویی دانشگاه شهید بهشتی درباره آخرین وضعیت بازگشایی خوابگاه ها اظهار کرد: در حال حاضر هیچ یک از دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی (در تمامی مقاطع) در خوابگاه ها مستقر نیستند به این دلیل که هنوز مجوز حضور دانشجویان در خوابگاه را نداریم.
معاون دانشجویی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به اینکه هفته آینده در نشست مجازی معاونان دانشجویی دانشگاه‌های سطح یک، نحوه بازگشایی خوابگاه ها بررسی خواهد شد، گفت: در صورت بهبود شرایط، اتاق های خوابگاهی ابتدا به صورت مقطعی در اختیار دانشجویان دکتری و احیانا ارشد که برای انجام کارهای پژوهشی به دانشگاه می آیند، قرار خواهد گرفت.
خوابگاه‌های علم و صنعت بازگشایی نمی‌شود
معاون آموزشی دانشگاه علم و صنعت با تاکید بر اینکه به دلیل ریسک بالا، خوابگاه ها بازگشایی نمی شود، اظهار کرد: قطعا حفظ سلامتی دانشجویان برای ما در اولویت است. حدود کمتر از یک سوم دانشجویان دانشگاه خوابگاهی هستند.
در دستور العمل بازگشایی دانشگاه ها که وزارت بهداشت ابلاغ کرده، درباره خوابگاه ها گفته شده است: در صورت امکان دوره‌های کارآموزی و کارورزی و دستیاری به محل زندگی دانشجو منتقل شود تا بار خوابگاهی کاهش یابد.
اگر اجباری نباشد، «امتحانات حضوری» نخواهیم داشت
احمدوند، معاون آموزشی دانشگاه علامه‌طباطبائی تاکید کرد: اگر تصمیم بازگشایی دانشگاه‌ها به صورت اختیاری باشد و دانشگاه‌ها در این زمینه استقلال داشته باشند قطعا ما آموزش مجازی را انتخاب می‌کنیم و امتحانات پایان ترم نیز مجازی خواهد بود.
احمدوند با بیان اینکه ۴ هزار دانشجوی ساکن خوابگاه در دانشگاه علامه طباطبائی داریم، گفت: تجمع این تعداد از دانشجویان در محیط خوابگاهی می‌تواند خطرناک باشد چرا که بسیاری از این دانشجویان از نقاط قرمز ابتلا به بیماری کووید-۱۹ در محیط خوابگاه حاضر می‌شوند اگر یکی از آنها به ویروس مبتلا باشد ممکن است کل خوابگاه با این موضوع درگیر شوند به همین جهت ترجیح ما این است که امتحانات را مجازی برگزار کنیم.
حضور دانشجویان تا ظرفیت ۵۰ درصد
سیما سادات لاری، معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت نیز در خصوص بازگشایی خوابگاه‌های دانشجویی و دانشگاه‌های علوم پزشکی، اظهار کرد: تلاش بسیاری کردیم که ستاد مقابله با کرونا بپذیرد که خوابگاه‌های دانشجویی بعد از مدارس بازگشایی شوند، زیرا دانشجویان از شهر‌های مختلف وارد فضای کوچک خوابگاهی می‌شوند و بسیاری در انتهای هفته یا پایان هر ماه به شهر خود برمی‌گردند، بنابراین ماندگاری در خوابگاه بیشتر است.
او اضافه کرد: در خوابگاه مکانی باید در نظر گرفته شود که اگر پس از بازگشایی دانشگاه، فردی مبتلا مشاهده شد، سریع قرنطینه شده و از دیگر دانشجویان جدا شود.
معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت یادآوری کرد: مقرر است فقط ۵۰ درصد دانشجویان در دانشگاه‌ها حضور پیدا کنند. در شرایط فعلی که نظر به بازگشایی دانشگاه‌هاست، با احتیاط بازگشایی دانشگاه‌ها و خوابگاه را تا ظرفیت ۵۰ درصد دنبال می‌کنیم. رعایت فاصله اجتماعی در اتاق‌های خوابگاهی، ارائه بسته حمایتی و حفظ شرایط بهداشتی و ایمنی در این خصوص برای ما بسیار مهم است.
لاری با تأکید بر اینکه باید برای اجرای دستورالعمل‌های ستاد مقابله با کرونا و آن‌چه به نتیجه می‌رسیم در فضای خوابگاهی و دانشگاهی نظارت و پایش دقیقی وجود داشته باشد، از نمایندگان شورای صنفی دانشجویان درخواست کرده که همه واحد‌های شورا‌های صنفی برای اجرای پروتکل‌های بهداشتی اعلام شده به مسئولان دانشگاه کمک کنند.
توضیح وزیر علوم درباره بازگشایی خوابگاه‌ها
منصور غلامی، وزیر علوم نیز در سخنانی با تاکید براینکه خوابگاه‌های دانشجویی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی بازگشایی خواهند شد، گفت: این پذیرش بر اساس ظرفیت پیش بینی شده برای خوابگاه‌ها صورت خواهد گرفت. در واقع دانشگاه‌ها برنامه‌هایی را ارائه داده‌اند که دانشجویان را بر اساس برنامه زمانی مشخص، در خوابگاه‌ها توزیع کنند؛ بنابراین همه دانشجویان با یکدیگر در یک زمان مشخص در دانشگاه حضور نخواهند داشت.
کشاکش بین بازگشایی و نحوه بازگشایی دانشگاه‌ها
این سخنان وزیر علوم و سایر مسئولان دانشگاهی معادله بازگشایی دانشگاه‌ها و نحوه بازگشایی خوابگاه‌ها را حل نمی‌کند، زیرا مهاجرت دانشجویان از استان‌های پرخطر و دارای وضعیت قرمز و اسکان در خوابگاه‌های دانشجویی خطرات زیادی برای سایر دانشجویان ایجاد خواهد کرد و معادله بازگشایی خوابگاه‌ها، همچنان مبهم و حل نشده مانده است.
اظهار نظر‌ها درباره بازگشایی خوابگاه‌ها، نشان از بی برنامگی دانشگاه‌ها برای نحوه حضور دانشجویان در خوابگاه‌ها است. از یک سو تصمیم به حضور حداقلی دانشجویان گرفته می شود و از سوی دیگر برخی از دانشگاه ها به صورت رسمی، اعلام می‌کنند که خوابگاهی بازگشایی نمی شود. برخی از دانشگاه ها هم اعلام می‌کنند که امتحانات به صورت حضوری برگزار می شود اما خوابگاه نمی‌دهیم.
معادله ای که حل آن برای دانشجویانی که در آستانه رسیدن به زمان برگزاری امتحانات هستند به نبردی سخت و طاقت فرسا تبدیل شده است. دانشجویانی که مجبورند برای شرکت در امتحانات حضوری از شهر خود خارج شوند اما دانشگاه آنها اعلام کرده که خوابگاه به آنها تعلق نمی‌گیرد.
هیچ راهکار دیگری نیز ارائه نشده است جز اینکه برخی از دانشگاه‌ها اعلام کرده اند که ظرفیت اسکان در هر اتاق یک یا حداکثر دو دانشجو خواهد بود. اظهار نظری که نمی‌توان تناسب آن را کشف کرد؛ چراکه ظرفیت هر اتاق یک خوابگاه بین ۴ تا ۷ نفر است و امتحانات هم گروه گروه برگزار نمی‌شود که بتوان جلوی تجمع را در خوابگاه گرفت. اگر فرض را بر این بگیریم که قرار است به برخی دانشجویان خوابگاهی تعلق نگیرند قطعا این تصمیم متحمل هزینه اضافی بر دانشجویان خواهد شد.