خطر فرمالیسم؛ پاشنه آشیل مجلس یازدهم

به گزارش مشرق، مجلس یازدهم که روز ۷ خرداد رسماً کار خود را برای یک دوره ۴ ساله آغاز کرد، در مقایسه با ادوار قبل از خود بیشترین تعداد تغییر در منتخبان را داشت و حدود ۲۲۰ کرسی نسبت به دوره دهم تغییر کرده است. شعار بسیاری از نمایندگان این دوره تغییر بوده و امید می‌رود با تحول در شیوه اداره مجلس و اصلاح ناکارآمدی‌ها قوه مقننه را به جایگاه اصلی خود که در "راس امور بودن" است، باز گردانند.

بیشتر بخوانید:

کدام اطلاعات نمایندگان در آمریکا، انگلیس، فرانسه و بلژیک در دسترس عموم است؟ +سند

در این دوره با ورود نمایندگان جوان شاهد فعالیت‌های ملموسی در فضای مجازی و گزارش اقدامات انجام شده و همچنین کارهای دلگرم‌کننده مانند حضور در کارگاه‌های تولید محصولات بهداشتی در ایام اوج کرونا یا سفر به غیزانیه اهواز که با مشکل بی‌آبی روبه‌رو بود، هستیم. 

این اقدامات اگرچه نشات گرفته از دغدغه‌های نمایندگان است و فی نفسه کار خوبی است اما یک آسیب جدی دارد و آن هم محدود شدن نمایندگان در همین کارهای فرمی و شکلی است که نمی‌توان آن را تحول و تغییر نامید چراکه تحول زمانی است که نمایندگان بتوانند ساختارهایی که چنین نارسایی‌ها و بی‌عدالتی‌هایی را ایجاد کرده از بین ببرند. در غیر این صورت ذکر دائم مشکلات و فریادزدن‌ها راه به‌جایی نخواهد برد. 

مجلس دامنه اختیارات وسیعی در قانون اساسی دارد که اصول ۷۱ الی ۹۰ را در برمی‌گیرد و نمایندگان می‌توانند در فرصت ۴ ساله خود با استفاده از این اختیارات، به بسیاری از مشکلات ورود کرده و رسیدگی کند. 

برشمردن دغدغه‌ها و مشکلات کشور از زبان نمایندگان در فضای مجازی یا حضورشان در اردوهای جهادی و مناطق محروم اگرچه در برداشته شدن فاصله مردم و مسئولان مفید است اما اگر این دغدغه‌ها با اقدام موثر و ایده عملی برای رفع این مشکلات همراه نشود، نه تنها فایده ندارد بلکه می‌تواند به فرمالیسم و صوری‌کاری منجر شود. مسئله‌ای که یک‌بار در دولت نهم شاهد آن بودیم و به رغم تلاش‌های دولت و رئیس جمهور وقت برای رسیدگی به مشکلات کشور اما چون راهکار و ایده عملی قابل قبولی برای برخی مشکلات نداشتند، این کارها تغییرات بنیادی در کشور ایجاد نکرد و نهایتاً رئیس دولت را هم به زمین شعار و سیاسی‌بازی کشاند.

آنچه می‌تواند مفهوم تحول را در ذهن مردم متبادر کند و اعتبار مجلس را برگرداند، تکرار همان کارهای نمایشی نیست که بعضاً در دوره‌های گذشته شاهدش بودیم بلکه تغییر ریل مجلس مهم است. همانطور که رهبر معظم انقلاب در سخنرانی روزهای گذشته بمناسبت ارتحال امام خمینی(ره) فرمودند "هر حرکت بی‌پشتوانه‌ی فکری را نمیشود تحوّل دانست. بعضی از حرکتهای سبُک و سطحی را نمیشود به حساب تحوّل گذاشت؛ تحوّل پشتوانه‌ی فکری می‌خواهد..."

در حقیقت آنچه لازمه ایجاد تحول در مجلس است، بازنگری در قوانین، تولید ایده‌ها و برنامه‌های عملی  مبتنی بر پشتوانه‌های فکری برای حکمرانی بهتر است. اگر چنین کاری در دوره جدید پارلمان رخ بدهد و منتخبان مردم تمام همت‌شان را بر انجام اقدامات اساسی متمرکز کنند، می‌توان به تحول در مجلس امیدوار بود و همین موجب بازگشت قوه مقننه به راس امور خواهد شد اما در مقابل، انجام کارهای فرمی و محدود شدن به فضای مجازی پاشنه آشیل مجلس یازدهم است و اگرچه شاید در روزهای ابتدای آغاز بکار مجلس چنین کارهایی جذاب باشد اما به‌مرور حس ریاکاری و نمایش را القا کرده و جایگاه نمایندگی را تنزل می‌دهد. 

برچسب ها:

سیاسی