به گزارش مشرق، دیروز محمدجواد ظریف رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان پس از استانبول، به مسکو سفر کرد؛ روسیه همسایه شمالی کشورمان از ابعاد متفاوتی برای جمهوری اسلامی اهمیت دارد و گواه این موضوع هم بیستونهمین سفر ظریف به عنوان وزیر امور خارجه ایران به روسیه در طول ۷ سال گذشته بود.
بیشتر بخوانید:
رایزنیهای ظریف در استانبول و مسکو با دو عضو روند آستانه
به گفته مقامات جمهوری اسلامی ایران، علاوه بر اهمیت نگاه به شرق در دستگاه دیپلماسی کشورمان، رابطه با همسایگان از جایگاه ویژهای برخوردار است؛ در این میان مراودات سیاسی ایران به ویژه در سالهای اخیر از موقعیت برجسته تری برخوردار بوده است، از همکاری برای برقراری صلح در سوریه تا وِتو کردن قطعنامه علیه ایران در شورای امنیت توسط روسیه همه حاکی از همپوشانی سیاسی دو کشور با یکدیگر است.
محوریت گفتوگوها در مسکو
وزیر امور خارجه کشورمان روز گذشته در راس هیئتی سیاسی وارد مسکو شد و با همتای روس خود دیدار و گفتوگو کرد؛ او در بدو ورود در گفتوگو با خبرنگاران با اشاره به روابط تهران - مسکو اظهار کرد که «ایران و روسیه دارای روابط راهبردی هستند و ضرورت دارد که دو کشور همواره در حال مشورت باشند و شرایط ویژه بینالمللی در زمان کنونی موجب میشود که این ضرورت دو چندان شود.»
او همچنین تشریح کرد که کشورهای غربی به ویژه آمریکا در شورای حکام و در شورای امنیت مشغول تلاشهایی برای بر هم زدن مبانی نه فقط برجام، بلکه روابط بینالملل هستند. آمریکا در ماههای گذشته نیز نشان داده است که کلا مخالف توافقات بینالمللی است. خروج آمریکا از WHO، آخرین نمونهاش بود که یک سازمان کاملا تخصصی را که ایران هم با آن رابطه بسیار پررنگی دارد، برای پوشاندن ضعفهای داخلی خودش تبدیل به یک بحث سیاسی کرد. باید از همه جهات با این سیاست مقابله کرد.»
ایستگاه پایانی: سرزمین تزار
ظریف در این گفتوگو تاکید کرد که در قبال تلاش آمریکا برای طولانیتر کردن محدودیتهای تسلیحاتی که جزء مهم برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ و از دستآوردهای مهم برجام است و آمریکاییها در آن زمان پذیرفتهاند، آنها الان میخواهند به دلیل تغییر رژیم خودشان تعهداتشان را زیر پا بگذارند، موضع ما، روسیه و چین و تعدادی دیگر از کشورها در این زمینه کاملا همسان است و اروپاییها هم تا حد زیادی همراهی دارند.»
صحبتهای ظریف در مورد قطعنامه ۲۲۳۱ به تلاشهای آمریکا برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی باز می گردد؛ این تحریمها حدود ۵ ماه دیگر به پایان میرسد، اما آمریکاییها در تلاش هستند تا آن را مجددا تمدید کنند.
بیشتر بخوانید:
دلایل سفر ظریف به ترکیه و روسیه چه بود؟
البته در نشست خبری وزرای امور خارجه ایران و روسیه، ظریف از اعلامیه جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در زمینه ارتقای حقوق بینالملل خبر داد که به امضای خودش و لاوروف رسید و اظهار کرد «حقوق بینالملل از نظر رژیم جدید آمریکا هیچ معنا و مفهومی ندارد.»
او همچنین با اشاره به تلاش آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران تاکید کرد «درباره حرکت بسیار خطرناک آمریکا در مورد برجام در آژانس و شورای امنیت گفتوگو کردیم. آمادگی داریم از کمک روسیه و از همکاری روسیه برای ادامه شفافیت ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی استقبال کنیم. اگر آژانس بخواهد از روشهای غیرمنطقی استفاده کند، برخورد مناسبی در آن زمینه خواهیم داشت.»
البته ظریف در این نشست اعلام کرد که موافقت روسیه را برای برگزاری نشست مجازی سران سه کشور ضامن روند آستانه دریافت کرده است و به محض فراهم شدن شرایط، سرگئی لاوروف به ایران سفر خواهد کرد.
آنچه ایران و روسیه را در کنار یکدیگر قرار داده است
دلایل متفاوتی میتواند باعث نزدیکی و یا دوری دو دولت شود، اما امروزه تلاش برای ثبات خاورمیانه، خروج نیروهای خارجی از منطقه و ایستادگی مقابل یکجانبه گرایی آمریکا باعث نزدیکی بیش از پیش تهران و مسکو به یکدیگر شده است؛ اما جدای از این دلایل، روسیه عضوی از برجام و یکی از اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد است و این موضوع به خودی خود باعث ایجاد نقطه اشتراکی دیگر در روابط دو کشور میشود.
از سوی دیگر با نزدیکی به زمان به پایان رسیدن تحریمها علیه ایران و از سوی دیگر تلاشها و رایزنیهای آمریکا برای تمدید آن، به نظر میرسد که روسیه یکی از گزینههایی خواهد بود که در صورت ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت هر گونه تمدید تحریمی را وِتو خواهد کرد.
امروز اتحاد سه قدرت بزرگ (ایران، روسیه، چین) برای مقابله با آمریکا، بازتاب گستردهای در محافل سیاسی منطقه و جهان داشته است. برخی رسانههای مهم خارجی و بینالمللی این مثلث را «مثلث جدید قدرت» نامیدند و آن را «بیسابقه» و «گسترده» توصیف کردند. در این میان ترکیه نیز نقش به سزایی در حل مناقشات منطقهای دارد که نباید از این نقش غافل شد.