سرویس سیاست مشرق - روزانه می‌توان از لابه‌لای گزارش‌ها و عناوین خبری رسانه‌های مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابل‌توجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که می‌تواند برای مخاطبین قابل استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژه‌های مشرق" نکات و تأملات قابل‌استخراج از رسانه‌ها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژه‌های مشرق» همراه شوید.
*******
**چاره ای نداریم، باید به اروپا امتیازِ موشکی بدهیم
«علی بیگدلی» فعال سیاسی اصلاح طلب و از حامیان برجام در مصاحبه با روزنامه آرمان گفت: «اروپا همچنان از ایران انتظاراتی دارد و منتظر است ایران نیز به آنها امتیازاتی بدهد...اروپا سه خواسته عمده از ایران دارد و در این راستا ادعاهایی دارد. آنها به بهانه برنامه موشکی، سیاست‌های منطقه‌ای و حقوق بشر به ایران فشار وارد می‌کنند و وزیر خارجه آلمان نیز در کنفرانس مونیخ از ظریف خواسته بود تا با اقداماتی در این سه حوزه کار را برای راه‌اندازی سریع‌تر اینستکس هموارتر کنند. انگلیس و فرانسه نیز در این عرصه با آلمان موافق هستند».
بیگدلی در ادامه گفت: «در صورتی اینستکس توسط طرف اروپایی اجرا می شود که این سه شرط تحقق یابد...ایران باید تلاش کند تا پرونده مطرح‌شده به شورای امنیت ارجاع داده نشود. اگر پرونده ایران به شورای امنیت برود کار برای ایران سخت‌تر خواهد شد. زیرا اگر قطعنامه‌ای علیه ایران صادر شود هم در عرصه بین‌المللی و هم در عرصه داخلی فضا بر ایران تنگ‌تر می‌شود».
متاسفانه برخی از فعالین اصلاح طلب و رسانه های این طیف در نقش بلندگوی طرف اروپایی ایفای نقش می کنند. گویا برخی از سوی سفارتخانه های اروپایی مأمور هستند تا جای طلبکار و بدهکار را عوض کنند.
بیگدلی در مصاحبه مذکور مدعی شده است که اگر ایران در سه حوزه موشکی، منطقه ای و حقوق بشر به اروپا امتیاز بدهد، آن وقت تروئیکای اروپایی اینستکس را اجرا می کنند.
این ادعا در حالی است که «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه- ۱۲ تیر ۹۸- گفت: «۳ کشور اروپایی متعهد شدند که ۱۱ تعهد را در راستای توافق برجام اجرایی کنند و در هیچیک از این تعهدات، اینستکس وجود ندارد».
طرف اروپایی در برجام متعهد شده بود که ضمن خرید نفت از ایران و پرداخت پول آن، تبادلات بانکی را نیز برقرار کرده و همچنین کالاهای تحریمی را با ایران مبادله کند؛ اما اعضای اروپایی برجام طبق سازوکار اینستکس، به هیچ عنوان از ایران نفت نمی‌خرند و تبادلات بانکی را نیز برقرار نمی‌کنند؛ بلکه صرفاً از طریق این کانال، در ازای خرید نفت ایران توسط کشورهای غیراروپایی، به جای پرداخت پول، در اقدامی توهین آمیز صرفاً غذا و دارو(اقلام غیرتحریمی آمریکا) را در اختیار ایران قرار می‌دهند!
علاوه بر این، اینستکس نه تنها مسیرهای خرید نفت ایران را برای آمریکا شناسایی می‌کند، بلکه فراتر از آن مدیریت کانال خرید نفت ایران را نیز به اروپا می‌سپارد. رویکردی که خسارت هایش همگی برای ایران و مزایایش برای آمریکا و اروپاست.
حالا در شرایطی که اینستکس هیچ ارتباطی به تعهدات ۱۱ گانه اروپا در برجام ندارد، بیگدلی تاکید می کند که ایران باید موشکی و منطقه ای را بدهد تا در مقابل کانال تحقیرآمیز اینستکس راه اندازی شود!
در سال ۹۴ توافق هسته ای میان ایران و ۱+۵ امضاء شد. ایران تمامی تعهدات خود در برجام را انجام داد و آژانس انرژی اتمی در ۱۵ گزارش متوالی، اجرای دقیق تعهدات توسط ایران را تایید کرد.
اکنون اروپا موظف است که در ازای اجرای دقیق تعهدات ایران ذیل برجام، به تعهدات ۱۱ گانه خود عمل کند، نه اینکه در ازای اجرای کانال توهین آمیز اینستکس، مطالبات جدید را مطرح کند!
آیا انگلیس، فرانسه و آلمان حاضرند که درباره توان دفاعی و قدرت موشکی خود معامله کرده و به آن چوب حراج بزنند!؟ کسانی که در داخل این پیشنهاد را مطرح می کنند، واقعا ایرانی هستند!؟
**مرعشی:نتیجه رویکرد انقلابی در سیاست خارجی، فشار اقتصادی است
«حسین مرعشی» سخنگوی حزب کارگزاران که پیش از این گفته بود «از اول انقلاب اشتباه کردیم که با آمریکا درگیر شدیم»! در مصاحبه با روزنامه ایران گفت: «انقلابی بودن در دنیای امروز با تعریفی که این طیف تندرو سیاسی دارند نتیجه‌اش فشار اقتصادی می‌شود. نتیجه‌اش توقف صادرات نفت هم هست... اگر می‌گویند انقلابی‌گری یعنی اینکه مذاکره‌ای نباید در سطح بین‌المللی داشته باشیم، ادامه آن را هم بگویند. یعنی به مردم بگویند این کارها هزینه‌هایی هم برای کشور و مردم دارد و مسئولیت آن را هم می‌پذیریم».
مرعشی در ادامه گفت: «تصور اینکه کسی بگوید در شرایط تنش فزآینده در روابط خارجی و مشکلات رو به افزایش روابط اقتصادی با خارج، موضع من عدم مذاکره و قطع همکاری است اما توقع دارم وضع مردم هم بدتر نشود و ارزش پول ملی هم نریزد و اشتغال از بین نرود، تصوری غیرواقعی است... این عزیزان باید شهامت این را داشته باشند که بیایند بگویند ما می‌خواهیم با این تعریف خاص انقلابی باشیم و برای اینگونه بودن، مسائلی مثل گرانی، تورم، بی‌کاری و امثال اینها مسائل بی‌ارزش‌تری در قیاس با آرمان‌های بزرگتر ماست».
این فعال اصلاح طلب در بخش دیگری از این مصاحبه تاکید کرد: «من قائل به این هستم که برجام هنوز برای ما عوایدی دارد».
اکنون «چک برگشتی برجام» روی دست دولت است. حامیان برجام این توافق را نماد تعامل و تنش زدایی با جهان نامیده و با عناوینی همچون «فتح الفتوح»، «معجزه قرن»، «آفتاب تابان»، «بزرگترین دستاورد تاریخ ایران»، «پیروزی بزرگتر از فتح خرمشهر» و...به تعریف و تمجید از آن می پرداختند.
اما در نهایت علیرغم تبلیغات گسترده دولت و اصلاح طلبان، بی دستاوردی برجام آنقدر عیان و آشکار شد که روحانی صراحتا مذاکره با آمریکا را «دیوانگی» نامید و ظریف اذعان کرد که «توافق با آمریکا به اندازه جوهر روی کاغذ هم ارزش ندارد» .
اما در این میان، درسی که عراقچی-نفر دوم تیم مذاکره کننده هسته ای در دولت روحانی- از توافق هسته ای گرفت بسیار قابل تأمل بود. عراقچی چندی پیش گفت که یکی از درس های برجام این بود که مقاومت، بهتر از رویکرد فعلی دولت جواب می دهد.
مرعشی در این مصاحبه تلاش کرده تا وضع موجود اقتصادی را به حساب عدم مذاکره با امریکا بنویسد. این در حالی است که اتفاقا وضع موجود، میوه و نتیجه مذاکره و توافق با آمریکاست. دلار ۲۰ هزارتومانی و پراید ۹۰ میلیونی و سکه ۸ میلیونی همان سیب و گلابی های برجام است و نمی توان با شعبده بازی، میوه های برجام را به حساب عدم مذاکره زد.
تجربه پرهزینه و عبرت آموز برجام در کنار ماجرای ارسال نفتکش های ایرانی حامل بنزین به ونزوئلا و پیش از آن پرتاب موفقیت آمیز اولین ماهواره نظامی ایران به فضا و باز هم پیش از آن، افتتاح پالایشگاه ستاره خلیج فارس و خودکفایی در تولید بنزین، همگی بر این مسئله صحه می گذارد که هزینه انفعال به مراتب از هزینه اقتدار و مقاومت بیشتر است.
مرعشی پیش از این گفته بود که «تشییع سردار سلیمانی، درس اعتدال بود»! وی در اظهارنظری دیگر گفته بود «اگر حصر برداشته شود، گرانی برطرف می شود»! با این حساب شخصی با چنین سطح تحلیلی اصلا بعید نیست که بگوید «نتیجه رویکرد انقلابی در سیاست خارجی، فشار اقتصادی است».
**برخورد چکشی دولت با مسئله مسکن، جواب نمی دهد
روزنامه شرق در گزارشی نوشت: «مسکن یک کالای استراتژیک محسوب می‌شود. بازار مسکن به‌ویژه مسکن استیجاری، بازار بزرگ و بسیار مهمی است که نیاز عمومی جامعه را به خود اختصاص می‌دهد. دولت نیاز است در بازار مسکن به‌عنوان یک کالای استراتژیک و ضروری، نظارت جدی داشته باشد. مسئله آن است که نظارت باید همیشگی باشد و دولت یک تشکیلات منسجم برای هدایت بازار و نظارت بر آن در راستای اهداف اجتماعی مدنظر داشته باشد؛ نه اینکه به‌صورت موردی وقتی جامعه ملتهب شد و نارضایتی و اعتراض عمومی افزایش یافت، چکشی ورود کرده و پس از آن، دوباره وظایف خود را فراموش کند. برخورد چکشی اثر مناسب را نداشته و اهداف توزیع درآمدی و افزایش رفاه را تأمین نمی‌کند. این اقدام فقط منجر به شوک به بازار، آن‌هم برای مدت کوتاهی می‌شود».
این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت: «افزایش ۲۵ درصدی اجاره‌بها، مبنای کارشناسی ندارد. در نظر بگیرید که ممکن بود برخی از قراردادهای اجاره با نرخ کمتر از افزایش ۲۵ درصدی منعقد می‌شد و اکنون با اعلام این رقم، مالک نمی‌پذیرد که کمتر از این میزان قرارداد منعقد کند؛ زیرا نگران است که در سال آینده، دولت اجازه افزایش اجاره‌بها را به او ندهد. با این اقدام تقریبا همه تلاش می‌کنند که این رقم را رعایت کنند؛ حتی اگر روی نرخ پایین‌تر از آن توافق کرده بودند».
بی عملی دولت روحانی در تأمین مسکن اقشار کم درآمد در قالب تولید انبوه مسکن در کنار غفلت دولت در اجرای طرح مالیات بر خانه های خالی، موجب شد تا بازار خرید و اجاره بهای مسکن دچار التهابات فراوانی شود.
افزایش سرسام آور قیمت مسکن و اجاره بهای مسکن در سالهای اخیر، هموطنانمان را با مشکلات عدیده مواجه کرده است.
روحانی-خرداد ۹۲- در جریان رقابت های انتخابات ریاست جمهوری گفت: «تامین مسکن ارزان برای جامعه جزو برنامه‌های دولت تدبیر و امید است». «عباس آخوندی» وزیر سابق و ناکارآمد راه و شهرسازی دولت یازدهم نیز-مرداد ۹۲- در جلسه‌ی رأی اعتماد مجلس گفت: «شخص من هرگز با مسکن مهر مخالف نبوده و نیستم و من جزو اولین کسانی بودم که این موضوع را وارد نظام برنامه‌ریزی ایران کردم که بعد از آن، این مسئله ردیف پیدا کرد و مباحث دیگری چون بهسازی مسکن روستایی و مسکن اجتماعی تا قبل از دوره‌ی مسئولیت من در تاریخ ایران سابقه ندارد».
اما با آغاز به کار دولت روحانی، هیچ نشانه ای مبنی بر عزم دولت در ساخت مسکن مشاهده نشد.