به گزارش مشرق، سیروس عسکری استاد دانشگاه صنعتی شریف اول تیرماه ۱۳۹۶ در حالی که با ویزای توریستی به همراه همسرش به آمریکا رفته بود توسط اف‌بی‌آی دستگیر شد. اتهام وی سرقت تجاری، انتقال اسرار تجاری از طریق ایمیل و تخلف در اخذ ویزا بود.

ببینید:

فیلم/بازگشت دانشمند ایرانی زندانی در آمریکا

عکس/ بازگشت دکتر سیروس عسگری از آمریکا

وی که پس از گذشت دوره ای سخت چندی پیش از زندان آمریکا آزاد شد، 3 شنبه شب در یک گفتگوی 2 ساعته «ناگفته ‌های سه سال حصر در آمریکا» را بیان کرد.

* برای دیدار 2 فرزندم که در آمریکا زندگی می کنند به آمریکا رفتم

وی در این برنامه درباره علت سفر خود به آمریکا، گفت: 3 فرزند دارم که 2 نفرشان در آمریکا زندگی می کنند و دختر دومم متولد آمریکا است. در چند سال قبل از این سفر هم هر سال تقریبا مرتبا با ویزای توریستی به آمریکا می رویم. این سفر برای ما متفاوت بود. زیرا دخترم چند ماه قبل از این سفر ازدواج کرد و ما قصد داشتیم یک عروسی ایرانی در ایران بگیریم و من هم تا به حال داماد را ملاقات نکرده بودم. قصد داشتیم برویم داماد را ملاقات کنیم و برای عروسی شان در ایران برنامه ریزی کنیم.

وی گفت: وقتی به فرودگاه رسیدیم و ماموران به سراغ ما آمدند فکر کردم می خواهند ما را از قسمت پاسپورت سریع تر رد کنند. 4 نفر از اف بی ای منتظر ما بودند. خانمم رنگش پرید برایش صندلی آوردند و نشست. به من گفتند که  2 آپشن دارید. گزینه 1: اینکه الان شما را تحویل زندان در نیویورک می کنیم و سپس به زندان اوهایو می روید. من سابقه همکاری در سال 2013 با یکی از اساتید آمریکایی را داشتم. گزینه 2: اینکه با ما بیاید هتل و امشب می خوابید و اتهام نامه را نشان می دهیم. در اتهام نامه لیست اتهامات ذکر شده است. من آپشن دوم را انتخاب کردم. تا آن زمان هیچ برخوردی با سیستم قضایی در آمریکا و ایران نداشته ام و فکر کردم سوء تفاهم است.

وی ادامه داد: یک جایی در هتلی نزدیک به فرودگاه گرفته بودند. گفتم می خواهم دوش بگیرم و خودم را جمع و جور کردم و حوادثی که در 2013 ممکن است افتاده باشد را باز بینی کردم. اتهام نامه را که خواندم خیالم راحت شد و مطمئن شدم سوء تفاهم است. اما بعدا متوجه شدم که داستان سازی است. من تنها مورد نبودم. دکتر سلیمانی و دانشجوهایی که با وجود ویزا برگردانده شدند به ایران هم از نمونه های داستان سازی بودند. یک رویه تند رویی فعلا در آمریکا حاکم است.

عسکری گفت: گفتم این داستان تخیلی را چه کسی نوشته؟ گفتند که ما مدارک کافی برای محکومیت شما داریم و تا به حال نباخته ایم. گفتم این اولین مورد باخت شما است. فردا به زندانی در اوهایو منتقل شدم. روز بعد وکیل ام را دیدم. یکی از 3 وکیلی بود که پرونده را ادامه داد. گفت فقط بگو بیگناه هستم. 

وی توضیح داد: اگر موردی به چشم اف بی ای بیاد، شروع به بررسی می کنند و تصمیم می گیرند که آیا نیاز به ورود به بخش های شخصی زندگی افراد است یا خیر. این اجازه را باید از یک قاضی بدوی بگیرند. برای این مجوز باید یک دلیل اولیه را ارائه کند. بعد از بررسی اگر فکر کنند مورد قابل پیگرد قضایی است به دادستانی می برند. دادستان برای ادامه پیگیری ها اتهام نامه می دهد که اتهام نامه من 2016 به صورت محرمانه فایل شده بود. ادعا می کردند که اصرار تجاری است و برای این محرمانه شده است.

وی درباره عناوین اتهامات، گفت: 2011 و 2012 برای بازدید از بچه ها به آمریکا سفر کردم و در این سفر ها به دانشگاهی در آمریکا رفتم. در سال 2013 برای یک کار تحقیقاتی مستقل اقدام کرده بودم که نیاز به ویزایی نداشت. این کار 5 روز بعد از سفرم به آمریکا بود و وکلای دانشگاه برای تبدیل ویزای من اقدام کردند. در این مدت به صورت داوطلب کار می کردم و پولی هم نمی گرفتم و قرار بود بعد از درست شدن ویزا پول بگیرم. مشخص شد که ماموران اف بی آی علاقه مند می شوند به مورد من و مجوز ورود به ایمیل من را می گیرند که بعدا مشخص شد مجوز مبنای درست نبوده است. بعد از بازگشت ام به ایران هم به ایمیل هم وارد شده بودند.

*13 مورد جرم بر مبنای موضوعی کاملا بی اساس برای من تعریف کردند

عسکری ادامه داد: در حالی که استاد آمریکایی پروژه هم گفته که این اطلاعات عمومی شده است و محرمانه نیست؛ بر مبنای حرف های بی پایه و اساس چند نفر در یکی از شرکت های اوهایو که سهمی در این پروژه داشتند، من را متهم به دزدی اسرار تجاری کردند. در کنار این اگر ایمیلی با دانشجویی هم رد و بدل کردم و ویزایی که گرفتم هم جرم می شود. 13 مورد جرم بر مبنای موضوع کاملا بی اساسی برای من تعریف کردند.

وی ادامه داد: بعد از چند ماه اف بی ای چندان وارد کار می شود که دانشگاه هم می ترسد، جلوی ویزای من را گرفتند. بعد از 3 ماه مسوولان دانشگاه اعلام کردند که ویزای h1 من انجام نشد. ویزای من 6 ماه اعتبار داشت و من سر 6 ماه برگشتم و وقتی برگشتم با چند دانشجو در ایران کار را ادامه دادیم. ایمیل هایی که با دانشجویم در ایران رد و بدل کردم جزء جرم های من بود.

وی درباره رفتار ماموران گفت: اف بی ای حرفه ای عمل می کند و هیچ برخورد خشونت آمیزی نمی بینید؛ اما اساس سیستم قضایی آمریکا بر فشار آوردن است که متهم ببرد. برای کسی که کسی را در آمریکا ندارد سخت است. اگر بچه های من آنجا نبودند نمی دانم آیا می توانستم آن زمان طولانی را سپری کنم؟ بدون شغل سپری کنم. 

وی درباره تاریخ اتهام نامه گفت: حدود 6 ماه قبل از سفرم بود. 

* پسرم به توصیه یکی از دوستانش وکیل تسخیری برایم گرفت

عسکری افزود: بعد از دستگیری من پسرم تلاش کرده بودم وکیلی بیاید؛ اما وکیل های خصوصی فوق العاده گران هستند و پرونده من بار فنی زیادی داشت و نتوانسته بود وکیل مناسبی بگیرد و به توصیه یکی از دوستانش وکیل تسخیری گرفته بود که فکر کنم در ایران هم داشته باشیم که کسانی که توان مالی ندارند وکیل تسخیری می گیرند و حقوق آنان را دولت می دهد. 

وی توضیح داد: در جلسه اول دادستان تقاضای 25 سال زندان کرد. وکیلم گفت که حداکثر جرم را تقاضا می کنند که نتوانید با وثیقه از زندان بیرون بیایید. منتقل شدم به زندان. من اعلام کردم که اتهامات را قبول ندارم. قوانین آمریکا چیز خوبی که دارد این است که تمام مدارک باید به وکلای شما منتقل شود. قاضی من را 3 ماه در زندان نگه داشت و بعد اجازه داد با وثیقه آزاد شدم. زیرا دادستان در انتقال مدارک تاخیر کرد. انتقال مدارک باید ظرف 1 تا 3 ماه انجام شود اما مجموعه مدارک بعد 7 ماه انتقال داده شد و این قاضی را مشکوک کرد.

*گادفادر زندان آمریکا بودم

وی درباره زندان آمریکا، گفت: شوک ورود به زندان بسیار بزرگ است. وارد فضایی می شوید که هیچ کس نیستید. عملا با دنیای خارج فقط با تلفن زندان ارتباط دارید. تنها هستید. قوانین زندان قوانین خود زندان است. باید بتوانید خود را تطبیق بدهید. زندان طبقه بندی دارد. یک قاتل را با دیگران نمی گذارند. افراد با رنگ دست بند مشخص می شوند. اما به هر حال افراد خشن در اطراف تان هست. خشونت، مواد و زبان از ویژگی های خاص زندان است. به دلیل روحیه ای که داشتم حالت گاد فادر پیدا کرده بودم. پذیرفته بودند که انسانی هستم که صلاح آنان را می خواهم. اتلاف وقت در زندان زیاد است و تدریس می کردم. از من خواستند که تدریس کنم. پرسیدم چه تدریس کنم خودشان خواستند که تدریس فیزیک کاربردی کنم. در زندان با مشکلات جامعه آمریکا هم آشنا شدم. حتی توزیع مواد سازمان یافته است و یک مافیای بسیار قوی در آمریکا در حوزه مواد کار می کند. من یک سری قوانین را سعی کردم در زندان جا بندازم که سخت بود. مثلا آخرین وعده ساعت 3.45 بعد از ظهر است.اگر کسی بعد از این ساعت وارد شود دیگر غذا نیست. باکسی برای کسانی که تازه وارد زندان می شوند درست کردیم که کسی شب گرسنه نماند. درباره تمیز کردن خیلی صحبت کردیم. افراد گارد که وارد می شدند می گفتند چقدر همه این جا خوشحال هستند.

وی افزود: در 3 ماه اول زندان بودم. همسرم پیش پسرم و دخترم بودند. بعد از 3 ماه آزاد شدم. همسرم اواخر شهریور به ایران بازگشت. زیرا دخترم در ایران بود و خودشان هم معلم فیزیک است. از اکتبر 2017 از همسرم جدا ماندم. در مجموع 9 ماه زندان بودم و در 6 ماه زندان به سر بردم. بعد از 3 ماه که از زندان آزاد شدم اداره مهاجرت گفت وقتی در فرودگاه دستگیر شدی ویزای شما مهر نشد. در حالی که ویزای همسرم مهر شد.

*چند شرکت معروف تجارت زندان های آمریکا را مدیریت می کنند

عسکری گفت: اوباما گفته بود که ما کشوری هستیم که 5 درصد جمعیت دنیا و 25 درصد زندانی های دنیا را داریم. در آمریکا هر کسی که می خواهد رئیس جمهور شود می گوید من روی جرم سخت گیر هستم. در نتیجه این سخت گیری ها حتی دانش آموزهای دبیرستان هم در زندان هستند. قوانین بسیار سخت گیرانه و بی فایده است. نتیجه این است که بخش خصوصی زندان ها را مدیریت می کند. بیل کلینتون 5 میلیارد دلار هزینه ساخت زندان کرد. شرکت های بزرگ زندان ها را هندل (مدیریت) می کنند. چند شرکت معروف هستند که زندان ها را رسیدگی می کنند.

وی گفت: در نهایت پس از آزادی، در آپارتمانی با همسرم چند هفته را گذارندم. روی پا gps داشتم. کم کم محدوده حرکتی من را باز کردند. مثلا در تمام 2 سال و نیم، شب ها از 11 تا 6 و 7 صبح حتما باید در خانه می ماندم.

به گفته وی، 4 بار پیشنهاد دادند که جرم را بپذیرم و مجازات کم شود. یک بار گفتند 2 تا از 13 تا جرم را بپذیر که گفتم حتی یک کلمه را نمی پذیرم. گفتند حتی 1 جرم را بپذیر. تصمیم سختی بود. زیرا این کیس اگر پیش هیات ژولی برده می شد خطرات زیاد بود. قانونی وجود دارد که می گوید اگر قصد جرم را داشته باشی قصد برای مجرم شدن کافی است.

*اف بی ای هر وقت اراده کند می تواند عنوان ایمیل را ببیند

وی گفت: قرار بود دادگاه در اپریل یا می 2018 برگزار شود اما قبل از آن وقتی مدارک را از دادستان دریافت کردیم متوجه شدیم کیس ساختگی است و به قاضی تقاضا دادیم و گفتیم که دادستان با داستان سازی نظر قاضی بدوی را جلب کرد. قاضی فدرال قاضی مستقلی بود و مامور اف بی ای را به نفع یک ایرانی محکوم کرد. مامور اف بی ای به مقاله ای ریاضی دانشجویی استناد کرده بود. این نکته را لازم است که بگویم که اف بی ای هر وقت اراده کند می تواند عنوان ایمیل را ببیند اما برای ورود به متن ایمیل ها باید مجوز بگیرد. قوانین آمریکا می گوید وقتی ژولی نشست دیگر قوانین آمریکا نمی تواند رای را عوض کند. سپس یک قاضی که منصوب ترامپ بود رای را در دادگاه فدرال برگرداند و مامور فدرال تبرئه شد و دادگاه ما شروع شد.

وی گفت: برای وکلا در حد 5 کورس (درس) 3 واحدی تدریس کردم تا توانستند از من دفاع کنند. در این مدت طولانی در آمریکا، مطالعه کردم آشپزی می کردم، ورزش می کردم و خودم را در آشپزی رشد دادم. زیاد پیاده روی کردم. روی حقوق آمریکا خیلی کار کردم. بحث های مربوط به خودم را خواندم. بعد از آزادی 5 ماه پیش پسرم در نیویورک بودم و یک سال هم پیش دخترم در کالیفرنیا بودم.

عسکری در پاسخ به سوالی درباره توصیه به ایرانی ها در صورت مواجه شدن با چنین شرایطی، گفت: توصیه مشخص و صحیح این است که ساکت بمانید و بگویید من وکیل می خواهم. شرایط من متفاوت بود اما شاید اگر منم هم می توانستم باید این کار را می کردم.

وی همچنین درباره امکان شکایت، گفت:هزینه های سو کردن و پیچیدگی های آن به ویژه در این مورد زیاد است. با چند وکیل که صحبت کرده ام گفته اند که یا باید هزینه های سنگین متقبل شوید یا شرکت های بزرگ پیدا کنید که بر مبنای اینکه در پرونده برنده شوند، حق وکالت و سهم خوب بردارند. بنابراین در این مورد خیلی نمی توان روی سو کردن حساب باز کرد.

وی درباره ابتلا به کرونا، گفت: قبل از پرواز به ایران در تست کرونا پاسخ منفی گرفتم و بهبود پیدا کرده بودم.

عسکری گفت: قبل از بازگشت به ایران در بسکتبال دچار آسیب زانو شده بودم و موقع بازگشت پایم آسیب دیده بود.

وی گفت: دخترم می گفت که یک آمریکایی با او تماس گرفته و گفته هر وکیلی نیاز است برای پدرت بگیر من هزینه های مربوط را می پذیرم؛ هنوز روحیه عدالت طلبی در آمریکایی ها است امیدوارم شرایطی بشه که این ارتباط ها بهتر شود.

وی به همه مخاطبان توصیه کرد که هیچ گاه امید خود را از دست ندهند و گفت: امیدوارم مشکلات کشور هم با تدبیری که مسوولان می اندیشیند کاهش پیدا کنند.

*گفت وگو با وکیل سیروس عسکری در آمریکا

در این گفت وگو با وکیل سیروس عسکری هم صحبت شد.

وی گفت: در زندان دکتر را ملاقات کردند. آن روز به عنوان وکیل تسخیری سرکار بودم.

وی درباره اینکه چه طور وکیل شده، گفت: ابتدا می خواستم بازیکن فوتبال شوم و گزینه دیگر وکالت بود و وکیل شدم. پروفسوری به من گفت که اگر می خواهی به آدم ها کمک کنی این شغل را انتخاب کن. اولین شغل ام دفاع از متهمان بود و بعد از 6 ماه به سطح دولت فدرال وارد شدم و 22 سال است که از افراد در قبال دولت آمریکا دفاع می کنم.
وی درباره تفاوت وکیل تسخیری و وکیل پولی، گفت: هیچ فرقی با هم ندارند و وکیل های تسخیری حتی بهتر هستند که با پول نمی توان آنان را خرید. اساس وکیل تسخیری از جایی شروع شد که یک آقایی در آمریکا متهم بود و دچار این شرایط شده بود که برای اولین بار برای وکیل تسخیری تقاضا داد و این موضوع قانون شد. این موضوع خوبی است که در آمریکا وجود دارد.

*وکلای آمریکایی برای دفاع از استاد ایرانی نفوذ کربن در فولاد در دمای پایین را یاد گرفتند

وی درباره اینکه چرا اف اب ای پرونده عسکری را بررسی کرده، گفت: یک سری جرم ها فدرال هستند که مسوول بررسی آنها اف بی ای است.
وی درباره پیچیدگی های این پرونده، گفت: آنچه که در این پرونده پیچیده بود بحث های فنی بود. برای دفاع از این مورد باید جنبه های فنی و نفوذ کربن در فولاد در دمای پایین را یاد بگیرند و دکتر این درس را به وکلا آموزش داده اند و ثابت کردند که ادعا مشکل دار بوده است. 
وی در پاسخ به سوالی درباره توصیه به ایرانی ها در صورت مواجه شدن با چنین شرایطی، گفت: اگر کسی بخواهد نامردی برای کسی پرونده درست کند کاری نمی شود کرد، در مورد دکتر هم مشخص بود که هدف گیری شده بودند. اما توصیه این است که اگر این اتفاق افتاد حتما از حق وکیل استفاده کنند؛ اگر ماموران حرف زدن با شما را ادامه دادند بدون اینکه از مشورت با وکیل برخوردار شده باشید، آنان حقوق شما را پایمال می کنند.
وی درباره اینکه آیا عسکری امکان شکایت دارد، گفت: در آمریکا هر کسی می تواند هر چیزی را سو کند اما دولت در برخی موضوعات ایمنی دارد، اما دکتر می تواند علیه افرادی که در ماموران مهاجرت بودند یا افرادی که در شرکت مربوط اتهاماتی را وارد کردند شکایت کند. در آمریکا بخش مهاجرتی و جنایی کاملا جدا است و افتخار می کنیم که توانستیم بخش جنایی را خوب جلو ببریم؛ اما در بخش مهاجرتی اتهامات باعث شد که دکتر بعد از آزادی 7 ماه زندانی باشد.

*وکیل آمریکایی:  ترامپ تهدیدی برای آمریکا و دنیا است؛ امیدواریم دیگر رئیس جمهور نشود

وی درباره پیش بینی انتخابات آینده آمریکا و برنده شدن ترامپ در انتخابات، گفت: هیچ کس نمی داند و امیدوارم این اتفاق نیفتد چون حتی به نظر برخی فرماندهان نظامی، ترامپ تهدیدی برای آمریکا و دنیا است. البته در دوره قبلی هم که ترامپ برنده انتخابات شد به دلیل قوانین ایالتی بود که این قوانین مربوط به زمانی است که ایالت های کوچک می خواستند از حقوق خود در برابر ایالت های بزرگ دفاع کنند. امیدواریم این بار این اتفاق نیفتد.

سیروس عسکری استاد دانشگاه صنعتی شریف اول تیرماه ١٣٩٦ در حالی که با ویزای توریستی به همراه همسرش به آمریکا رفته بود توسط اف‌بی‌آی دستگیر شد. اتهام ایشان سرقت اسرار تجاری، انتقال اسرار تجاری از طریق ایمیل و تخلف در اخذ ویزا بود. پس از یک نبرد حقوقی دو و نیم ساله، در نهایت دادگاه بر برائت وی از هرگونه اتهامی رای داد.

اما در اقدامی غیرمنتظره، عسکری بلافاصله توسط مامورین اداره مهاجرت بازداشت و زندانی شد.

پس از 6 ماه تحمل شرایط دشوار زندان که طی آن به ویروس COVID-19 هم مبتلا شد، نهایتا ایشان در روز چهاردهم خرداد ماه امسال پا به خاک ایران گذاشت. بازگشت وی به کشور به عنوان پیش‌شرط تبادل زندانیان آمریکایی و ایرانی مباحثی را به دنبال داشت.

عسگری و یکی از وکلای وی در این گفت‌وگوی زنده به شفاف‌سازی درباره موضوعات مرتبط با این ماجرا پرداخت.