قواعد ثابتی هست که به هر فردی در هر سن و موقعیتی کمک میکند کارایی حافظه خود را ارتقا دهد و از افول آن پیشگیری کند.
لذت زندگی در این است که خاطرات دور و نزدیک را به صورت دقیق بهخاطر بسپاریم وهنگام کارهای شخصی و اداری بتوانیم با اتکا به حافظهمان بهترین بهرهوری را داشته باشیم. از اطلاعات عمومیمان در لحظه استفاده کنیم و مثل یک رایانه سریع اندوختههای ذهنی را بازیابی کنیم. اما چه میشود کرد که افول شناختی و کاهش بهرهوری حافظه با بالا رفتن سن اجتناب ناپذیر است. بهخصوص حالا که به جای بهخاطر سپردن شماره تلفن و شماره حساب، یا حتی اسم بازیکن فوتبال و کارگردان سینما و هر چیز دیگری، مدام به تلفن همراه یا جستوجوی اینترنتی بسنده میکنیم و حافظهمان تکاپوی کمی دارد و در نتیجه ورزیده نیست. برای تقویت حافظه، در هر سنی و در هر شرایطی، یک سری اصول ثابت تغذیهای و رفتاری وجود دارد. هر کسی میتواند روشهای خودش را هم داشته باشد و این اصول کلی را شخصیسازی کند. تغذیه خوب به نوعی باعث تقویت حافظه میشود و در کنارش انواع یادگیری و فعالیتهای مختلف ذهنی، مغز ما را درگیر میکند و با این درگیر شدن، روند افول بهرهوری حافظه کُند میشود. در ادامه به نکاتی در این باره اشاره میکنیم که میتواند برای هر کسی مفید باشد.
سرگرمی جدید
سعی کنید یک سرگرمی جدید برای خودتان دست و پا کنید؛ نقاشی، ساز، باغبانی، جدول، زبان جدید، حتی ترفندهای شعبدهبازی، غذای جدید، حفظ شعر و هر چیز دیگری که ذهن شما را وارد چالشهای جدید میکند.
ویژگی سرگرمی خوب
بهتر است برای سرگرمی جدیدی که انتخاب میکنید، توجه ویژهای به جزئیات داشته باشید تا از افت شناختی شما جلوگیری کند مثل اوریگامی که دقت ذهن را بالا میبرد یا تردستیهایی با امکانات ساده اما پر از ریزهکاری.
اما تغذیه
امگا3 بخورید، گردو، ماهی، لوبیا چیتی، اسفناج، تخمه کدو، انگور، زغال اخته و ...
خواب منظم
خواب کافی و منظم نه تنها اثر مستقیم روی حافظه دارد؛ بلکه باعث نظم در تمام روز و زندگی شما میشود؛ انجام منظم و دقیق کارها در عین سرحالی جسمی و روحی، باعث میشود ذهن شما همیشه فعال و مثل یک ساعت باشد.
حفاظت از سلولهای مغزی
مغز ما مثل یک پردازنده رایانه است که نباید داغ کند تا بتواند عملیاتهای مختلف را انجام دهد؛ خوردن روزی هشت لیوان آب برای حفاظت از الکترولیتهای مغز ضروری است تا آنها کارایی خود را حفظ کنند.
ورزش و ورزش
فعالیت بدنی فقط جسم ما را ورزیده نمیکند، با بهبود سوخت و ساز، در فرایندهایی مثل ورزشهای هوازی سه بار در هفته، دوچرخه سواری و... ذهن هم قویتر میشود.
تمرکز روی یادگیری
شیوه بهخاطر سپردن اطلاعات هم در نحوه کار حافظه و بازیابی اطلاعات موثر است. نمیشود اطلاعات را سرسری به حافظه سپرد و انتظار بازیابی به موقع آنها را داشت. باید مطالب را در شرایطی به حافظه بسپاریم که هیچ عاملی مثل تلویزیون و ... تمرکز ما را برهم نزند و گرنه موقع بازیابی ناقص اطلاعات سادهای مثل اسم یک بازیکن فوتبال یا هنرپیشه سینما ناچار میشویم همه چیز را بیندازیم گردن حافظهمان و گذر عمر و...
لقمه لقمه
بهجای بهخاطر سپردن یکجای میزان زیادی از اطلاعات، بهتر است میزان کمی را با فواصل نزدیک به هم به خاطر بسپاریم و در هر مرحله، مقداری از اطلاعات دفعه قبل را هم مرور کنیم. در این بین باید به هر چیزی که وارد ذهن میشود یک برچسب دقیق هم بزنیم تا با یک نظمدهی درست به حافظه مان سپرده شود. هرازگاهی بد نیست حتی مکان و روش یادگیری را هم تغییر دهیم تا با تنوع در آموختن، حافظه ما فعالتر از همیشه باشد.
اشتراک گذاری
پای فضایمجازی در میان نیست، منظور از اشتراک گذاری این است که اگر مقاله جالب، مستند تماشایی، فیلم خوب یا کتابی آموزنده توجه ما را جلب کرد، اطلاعاتش را با دیگران در میان بگذاریم، به بقیه توضیح و حتی آموزش دهیم تا آن اطلاعات در ذهن خودمان هم تثبیت شود.
امان از استرس
در نهایت از عواملی مثل استرس، فشار روانی بالا و ... که باعث تضعیف تمرکز و آسیب به روند یادگیری و درنتیجه کاهش بهرهوری حافظه میشود پیشگیری کنیم تا گذر عمر نتواند تاثیر زیادی روی نشاط و ورزیدگی حافظه ما داشته باشد.