تازه‌ترین آمارها حاکی از آن است که شمار قربانیان کروناویروس جدید در جهان به ۵۶۷ هزار و ۷۳۴ نفر رسیده و تاکنون (۲۲ تیرماه) ابتلای ۱۲ میلیون و ۸۴۷ هزار و ۲۸۸ نفر به این بیماری نیز تأیید شده است. در ایران نیز تا روز گذشته (۲۱ تیر ماه) مجموع بیماران کووید۱۹ به ۲۵۵ هزار و ۱۱۷ نفر رسید که متاسفانه ۱۲ هزار و ۶۳۵ نفر از آنها جان خود را از دست داده‌اند.

روش محاسبه شاخص‌ها

بنابراعلام کمیته اپیدمیولوژی وزارت بهداشت که از سوی پایگاه اطلاع رسانی وزارت بهداشت منتشر شد، در محاسبات روند، در این گزارش و گزارشات آتی، تعداد موارد جدید روزانه مبتلای بستری و سرپایی وارد آنالیز می‌شود.

برای ارزیابی روند گسترش بیماری کووید ۱۹ در استان‌های مختلف کشور از تحلیل روند تغییرات اتفاق افتاده برای موارد ابتلا و مرگ گزارش شده روزانه استفاده شد.

 برای محاسبه روند تغییرات ابتلا و مرگ در سه روز اخیر، ابتدا متوسط سه روزه تعداد گزارش ابتلا و مرگ هر روز با میانگین گرفتن از داده‌های همان روز، روز قبل و روز بعد محاسبه شد. سپس میزان افزایش هر روز نسبت به روز قبل محاسبه شد.

در نهایت، تغییر روند ابتلا و مرگ هفته آخر با میانگین گرفتن از اعداد به دست آمده برای چند روز آخر محاسبه شد.

تحلیل احتمالی وضعیت منحنی اپیدمی

برای تحلیل احتمالی وضعیت منحنی اپیدمی موارد زیر مدنظر قرار گرفت:

در مواردی که هر دو شاخص تغییر روند ابتلا و مرگ در چند روز اخیر روند افزایشی داشت، منحنی اپیدمی احتمالاً روند افزایشی دارد.

 در مواردی که شاخص تغییر روند ابتلا نزولی ولی شاخص تغییر روند مرگ صعودی بود، احتمالاً اخیراً پیک اپیدمی رد شده است.

 در مواردی که منحنی اپیدمی تمام می‌شود، وضعیت به حالت ثبات می‌رسد و تغییرات در آن مختصر و نامنظم می‌باشد. باید توجه داشت هر لحظه این روند مستعد یک پیک دیگر می‌باشد.

 در مواردی که هر دو شاخص تغییر روند ابتلا و مرگ در چند روز اخیر روند نزولی داشت، منحنی اپیدمی احتمالاً روند نزولی دارد.

 منظور از ناسازگاری داده‌ها این است که روند داده‌های مرگ و ابتلا از یک الگوی قابل تفسیر پیروی نکرده و تغییرات ناهمگن روند شاخص‌های ابتلا و مرگ دیده می‌شود در این موارد تحلیل بهتر را در روزهای بعد و با داده‌های درست‌تر می‌توان ارائه داد. ناسازگاری در داده‌ها به دلایل مختلفی می‌تواند رخ دهد. از جمله دلایل بروز ناسازگاری می‌توان به ثبت غیر دقیق روزانه داده‌ها توسط استان‌ها و وجود خطا هنگام ثبت داده‌ها، وجود ترکیبی از چند الگوی اپیدمی در استان (شروع اپیدمی در نقطه‌ای از استان و اتمام اپیدمی دیگر در نقطه دیگر)، بیمارپذیری یا بیمارگریزی گسترده در استان و تغییر روند مهاجرت بیماران در طول زمان اشاره کرد.

تقسیم بندی استان‌ها از نظر میزان گزارش

استان‌ها بر اساس میزان بروز تجمعی موارد بیماری به سه دسته پر گزارش، با گزارش متوسط و با گزارش پایین تقسیم شدند و روند بیماری در آنها در جدول و نمودارهای مرتبط مورد بررسی قرار گرفت.

در مورد استان‌های با بروز کم، تغییرات کم در داده‌ها می‌تواند تغییرات سریع در شاخص‌ها ایجاد کند و از این رو تفسیر داده‌های این استان‌ها سخت‌تر بوده و با عدم اطمینان بیشتری همراه است.

تحلیل بر اساس این شاخص‌ها، احتمالی بوده و انتظار است تیم کمیته اپیدمیولوژی استان‌ها همراه با سایر شاخص‌ها و تحلیل‌های دقیق‌تر، شواهد بهتری از روند اپیدمی در استان‌ها و دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور ارائه دهند.

تحلیل روند بیماری در هفته منتهی به ۲۰ تیرماه

بنابر اعلام کمیته اپیدمیولوژی وزارت بهداشت و تحلیـل اسـتانی کووید ۱۹ در هفتـه منتـهی بـه ۲۰ تیرماه ۱۳۹۹ که در پایگاه اطلاع رسانی وزارت بهداشت منتشر شد، در روند کشوری بیماری، هر چند موارد ابتلا و مرگ نسبتا بالا است، اما ثبات و تغییرات مختصر در آن دیده می‌شود. موارد بالای ابتلا و روند تغییرات مختصر و ثبات در یک استان (لرستان) مشاهده شد. روند ثبات با تغییرات مختصر صعودی در دو استان (تهران و خراسان جنوبی) و با تغییرات مختصر و نامنظم در سه استان (بوشهر، همدان و سیستان و بلوچستان) مشاهده شد. روند صعودی یا شروع پیک در ۹ استان (کرمانشاه، اردبیل، اصفهان، خراسان شمالی، خراسان رضوی، یزد، کرمان، کهگیلویه و بویراحمد و مازندران) مشاهده شد.

بنابر این گزارش، به نظر می‌رسد پنج استان (آذربایجان غربی، هرمزگان، زنجان، آذربایجان شرقی و مرکزی) اخیرا یک پیک اپیدمی را تجربه کرده‌اند. در یک استان (خوزستان) گرچه موارد بستری و مرگ همچنان بالا بود ولی روند نزولی دیده شد. در ۱۰ استان (ایلام، کردستان، فارس، سمنان، قزوین، چهارمحال و بختیاری، گلستان، قم، البرز و گلستان) ناسازگاری داده‌ها اجازه تحلیل درستی از وضعیت اپیدمی را نمی‌دهد. باید مدنظر داشت که یک استان می‌تواند چندین پیک منحنی را تجربه کند.

 جهت اطلاع از روش کار و اطلاعات بیشتر در مورد روندهای استانی در چند روز اخیر به وبسایت کمیته اپیدمیولوژی کووید -۱۹ به آدرس http://corona.behdasht.gov.ir مراجعه نمایید.

بر اساس اعلام کمیته اپیدمیولوژی وزارت بهداشت تا ساعت ۱۴ بیست و یکم تیرماه، کشورهای آمریکا، برزیل، هند، روسیه، پرو، شیلی، اسپانیا، مکزیک، انگلستان، ایران، آفریقای جنوبی، پاکستان، ایتالیا، عربستان سعودی و ترکیه ۱۵ کشور اول دنیا از نظر ابتلا به کووید-۱۹ هستند.

مـروری بر نحـوه پاسـخ سازمان جهانی بهداشت به همه‌گیری کووید -۱۹:

بیش از شش ماه از گزارش دفتر سازمان جهانی بهداشت در چین از اعلام یک بیماری حاد تنفسی با منشأ یک ویروس ناشناخته جدید در شهر ووهان چین در تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۱۹ مصادف با ۱۰ دی ۱۳۹۸ می‌گذرد. در همان روزهای اول، تحقیقات در خصوص علت و عواقب بیماری جدید آغاز شد و این سازمان، در تاریخ ۲۰ تا ۲۲ دی‌ماه بسته‌های جامع راهنمائی در خصوص مباحث مربوط به مدیریت شیوع بیماری جدید را که شامل پیشگیری و کنترل بیماری، تست‌های آزمایشگاهی، ابزارهای بررسی ظرفیت‌های ملی، عوامل خطر، ملزومات و اقلام کنترل بیماری، راهنمای کنترل سفر و مدیریت بالینی بیماری بود، منتشر و در اختیار کشورهای جهان قرار داد.

از آن تاریخ تاکنون، مدیرکل و مدیر اجرایی برنامه اضطراری سازمان جهانی بهداشت ۷۵ جلسه مطبوعاتی برگزار کرده‌اند. ۲۳ جلسه توجیهی و اطلاع‌رسانی با کشورهای عضو برگزار شده است. شبکه‌هایی از خبرگان بین‌المللی توسط سازمان جهانی بهداشت تشکیل شده که مباحثی از جمله مدیریت بالینی بیماری، آزمایش و ویروس شناسی، پیشگیری و کنترل عفونت، مدل‌سازی ریاضی، سرواپیدمیولوژی و تحقیق و توسعه برای تشخیص، درمان و واکسن‌ها را از اوایل ژانویه تحت مدیریت دارند. این شبکه‌ها شامل هزاران دانشمند، پزشک و متخصص بهداشت عمومی از سراسر جهان است.

شبکه اطلاعاتی سازمان جهانی بهداشت برای همه‌گیری‌ها، ۶۰ وبینار فنی تشکیل داده و ۲۸۷ پنل تخصصی را برای بیش از ۱۳ هزار و ۵۰۰ شرکت کننده، از بیش از ۱۲۰ کشور، با نمایندگی از ۴۶۰ سازمان در دسترس قرار داده است.

پلتفرم open WHO بیش از ۳.۷ میلیون ثبت نام داشته است که بیش از ۸۰ درصد آن دوره‌های کووید -۱۹ هستند. آموزش رایگان در ۱۳ موضوع مختلف در خصوص کووید-۱۹، به ۳۱ زبان ترجمه شده است.

همچنین سازمان بهداشت جهانی در برنامه‌های چشم‌انداز خود، ارزیابی ۱۷ واکسن پیشنهادی و ۱۳۲ مورد سایر اقدامات تشخیصی و درمانی را گزارش کرده است.  

گروه‌های مشاوره استراتژیک و فنی این سازمان در مورد خطرات این همه‌گیری ۳۵ بار ملاقات کرده‌اند تا مشاوره‌ها و تجزیه و تحلیل مستقل لازم را در مورد خطرات این همه‌گیری که ممکن است تهدیدی برای امنیت بهداشت جهانی باشد، به سازمان جهانی بهداشت و کشورهای جهان ارائه دهند.

با وجود تمام اقدامات انجام گرفته در سازمان جهانی بهداشت و کشورهای مختلف، گزارش روزانه موارد ابتلا در سطح جهان در طول این شش ماه همچنان رو به بالاست. این در حالی است که این تعداد موارد گزارش شده از کشورها به دلیل محدودیت در انجام آزمایش‌های تایید تشخیص، بسیار کمتر از موارد واقعی ابتلا به کووید-۱۹ است.

تجارب کشـورهای جهـان در مواجهـه با کووید-۱۹ : بلاروس

بلاروس کشوری در اروپای شرقی، با مساحت ۲۰۲.۹۱۰  کیلومترمربع و جمعیت ۹.۴۴۹.۲۴۶  نفر است. موارد کووید - ۱۹ در این کشور از تاریخ نهم اسفندماه ۱۳۹۸ گزارش شد. بلاروس نسبت به بسیاری از کشورهای اروپایی اقدامات محدودکننده و سخت‌گیرانه کمتری داشته و هم اکنون در رتبه بیست وهشتم کشورهای جهان از نظر شمار مبتلایان به کووید- ۱۹ قرار دارد. در این کشور تاکنون ۶۴.۴۱۱ مورد تأیید شده بیماری و ۴۴۹ مورد مرگ گزارش شده است.

 برخی از تجارب و اقدامات انجام شده در این کشور شامل موارد زیر است:

 جداسازی بیماران دارای مشکلات زمینه‌ای از بیماران کرونایی

ارائه تمام خدمات درمانی کووید - ۱۹ به صورت رایگان

افزایش حقوق برای ارائه دهندگان خدمات بهداشتی درمانی

ایجاد کمپین مردمی جهت جمع‌آوری پول برای کمک به پزشکان و کادر درمان برای خرید تجهیزات پزشکی

همکاری‌های تحقیقاتی مشترک با کشور چین برای مقابله با بیماری

ثابت نگاه داشتن قیمت کالاها در سه ماهه دوم سال به منظور کاهش فشارهای اقتصادی

ادامه یافتن بازی‌ها و مسابقات ورزشی از جمله فوتبال