به گزارش مشرق، جنجال بر سر قراردادهای خارجی ایران امر تازه‌ای نیست. تاریخ ایران به دلیل انعقاد قرادادهای بحث برانگیز، سرشار بوده از سوءتفاهم هایی که باعث شده است موضوع دیپلماسی و همکاری های بین المللی همواره با عینک بدبینی نگریسته شود.
پیمان های جهانی ایران با دیگر کشورها البته در شرایط متفاوتی منعقد شده است. برخی از این پیمانها، در اوج ضعف و یا فشار نظامی ـ اقتصادی بسته شده که معمولا امتیازهایی را به طرف مقابل داده و منافع ملی را کمتر در نظر گرفته است، اما برخی دیگر در اوج قدرت و یا در شرایطی برابر با دولت های خارجی منعقد شده که این پیمان ها با دوام و با در نظر گرفتن مصالح ملی پیش رفته است.
در ارتباط با سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین نیز به نظر می رسد که بحث عمومی درباره جزئیات آن و اطلاع از کم و کیف آنچه در مذاکرات تهران و پکن پشت سر گذاشته شده، نشان می دهد که چطور در اوج قدرت، ایران توانسته است با بزرگترین اقتصاد جهان به یک تفاهم مطلوب برای همکاری های دوجانبه برسد.
در ادامه اظهارات برخی از صاحب نظران درباره تفاهم نامه 25 ساله ایران و چین را می‌خوانید.
تفاهم نامه ۲۵ ساله به ثبات بین المللی ایران و چین کمک می‌کند
سیدمحمد حسین ملائک سفیر اسبق ایران در چین در نشست کارشناسی تحت عنوان برنامه 25 ساله همکاری های تهران پکن و چشم انداز مناسبات ایران و چین در دو دهه آینده طی سخنانی گفت: ما در این مدت با برداشت های متفاوتی از سند 25 ساله ایران و چین مواجه بودیم.
وی افزود: نزدیک شدن این دو کشور اثرات با اهمیتی در منطقه و جهان دارد و لاجرم مخالفانی دارد و پمپئو نیز می تواند یکی از این مخالفان باشد که این قرارداد را ترکمنچای بنامد.
سفیر اسبق ایران در چین خاطرنشان کرد: در ارزیابی واکنش هایی که در جامعه در ارتباط با این سند شده بود باید گفت که بخش عمده ای از این واکنش ها به شایعه سازی های پس از سفر سال گذشته وزیر امور خارجه کشورمان به چین منتشر شد و بحثی که درباره حضور نیروی نظامی چین برای حراست از سرمایه گذاری این کشور در ایران و امتیازات ویژه ایران برای چین باز میگردد که این مسائل عواملی برای جوسازی در ارتباط با این قرار بوده است.
وی گفت: دومین بخشی که وجود داشت نیروهای مخالف سیاسی دولت هستند که مسائلی که مطرح می کردند بیشتر جنبه انتقاد آمیز دارد که ناشی از رقابتی خیلی کم ارزش و کم عمقی است. همچنین البته سومین واکنش در این رابطه قابل توجه و جدی بود. واکنشی که فرشاد مومنی در ارتباط با این تفاهم نامه مطرح کرد. وی معتقد است که این تفاهم نامه به نفع ایران نیست و استدلال او این است که تا نظام سیاسی اقتصادی ایران اصلاح نشود هر قرارداد بین المللی تنها مشکل مردم را بیشتر می کند که تحلیلی دور از واقعیتی نیز نیست.(بیشتر بخوانید)
روابط ایران و چین پیشاهنگ سیاست خارجی قرن بیست و یکم
ابوالفضل علمایی، مدرس دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه ظهر امروز در همایش وبیناری «برنامه ۲۵ ساله همکاریهای تهران-پکن و چشم‌انداز مناسبات ایران و چین در دو دهه آینده» گفت: در سند راهبردی که در سال ۱۳۹۴ بعد از سفر رئیس‌جمهور چین به ایران در بند ششم مطرح شد، تدوین سند ۲۵ ساله راهبردی مدنظر قرار گرفت. روابط میان دو کشور روابطی راهبردی و جامع است، بنابراین موج تخریبی که راه افتاده در بیانیه سال ۹۴ پاسخ داده شده بود.
وی افزود: روابط ایران و چین پیشاهنگ سیاست خارجی قرن بیست و یکم آسیاست. تحقیقات و پژوهش‌هایی که انجام شده است، نشان می‌دهند در سال‌های آتی بیش از ۸۰ درصد تبادلات تجاری جهان میان شرق و غرب آسیا رخ خواهد داد و این سند همکاری مکمل روابط این موضوع است. واقعیتی اجتناب‌ناپذیر وجود دارد و آن این است که دنیای غرب به‌ویژه آمریکا از نظر اقتصادی و سیاسی رو به افول هستند و تردیدی در این زمینه وجود ندارد که تولید ناخالص آمریکا در جهان از ۵۰ درصد جهان در سال ۱۹۵۰ به یک‌هفتم جهان کاهش یافته است. (بیشتر بخوانید)
پارک‌های فناوری مشترک راهکار انتقال دانش چین به ایران
وو بینگ بینگ عضو هیئت علمی دانشگاه پکن در نشست بررسی توافق ۲۵ ساله ایران و راهبردهای دو دهه آینده مناسبات ایران و چین، درباره توافق ۲۵ ساله ایران و چین گفت:از نظر چین، ایران یک قدرت منطقه‌ای و با نفوذ در جهان است. نگاه چین به ایران راهبردی و بلند مدت بوده و معتقدیم می‌توانیم شرکای مهمی برای هم باشیم.
وی افزود: ایران تامین‌کننده اصلی انرژی درجهان است، از این رو چین برای روابط خود با ایران، رویکردی دوجانبه تنظیم کرده است. بعضی می‌گویند ایران از روی ناچاری رو به ارتباط با چین آورده است، درصورتی که چنین چیزی درست نیست چرا که ایران یک کشور مستقل است و همکاری‌ها به نفع دوطرف خواهد بود. درواقع هر دو کشور مستقل هستند و ضدیکجانبه‌گرایی عمل می‌کنند، و برای همین چین در موضوع برجام از ایران حمایت کرد.
بینگ ادامه داد: باید بین دو کشور اعتمادی ایجاد شود تا به اعتماد استراتژیک برسیم. نکته بعدی درباره مسیر همکاری است. چین و ایران روابط دوستانه‌ای دارند و باید تلاش کنیم آن را بلند مدت کنیم. بستر آن ازطریق دیپلماسی، تجار با تجار و ملت با ملت است و باید در سطوح مختلف تقویت شود.(بیشتر بخوانید)
شایعات در مورد تفاهمنامه ایران و چین بی‌اساس است
«جین لیانگ شیانگ»، عضو هیئت علمی مؤسسه مطالعات بین‌المللی شانگهای چین ظهر امروز در نشست وبیناری «برنامه ۲۵ ساله همکاریهای تهران-پکن و چشم‌انداز مناسبات ایران و چین در دو دهه آینده» گفت: رسانه‌های ایران از برنامه ۲۵ ساله همکاریهای ایران و چین بسیار یاد می‌کنند، ولی با توجه به مشاهدات خودم، در رسانه‌های چینی این موضوع بسیار آرام‌تر مطرح می‌شود. درست است که افکار عمومی ایران تلاش می‌کنند در این زمینه تکاپو داشته باشند و درباره مناسبات میان ایران و چین رایزنی کنند، ولی شایعه‌سازی و گمانه‌زنی در زمینه یادداشت تفاهم مذکور پدیده مناسبی نیست.
وی افزود: به نظر من، ما در برابر همه شایعات و گمانه‌زنی‌ها مسئولیم و باید مقابل انتشار اخبار جعلی بایستیم.
این استاد دانشگاه چینی تصریح کرد: روابط ایران و روسیه و آمریکا با چین ازجمله مواردی است که درباره آن شایعه‌سازی وجود دارد و طبعاً باید مقابل آن ایستاد و نباید به شایعات توجه کرد. یک پژوهشگر حوزه خاورمیانه در مقاله‌ای که پنج روز پیش منتشر شد، نوشت؛ ایران تنها کشوری نیست که خواهان برقراری روابط درازمدت با پکن است. همچنین این توافق به خاطر اقدامات دولت ترامپ نبوده و حتی قبل از دولت ترامپ در سال ۲۰۱۶ مطرح بوده و بر همین مبنا باید گفت توافق ۲۵ ساله واکنشی به فشار حداکثری علیه ایران نیست.(بیشتر بخوانید)
تلاش ۲۰ ساله آمریکا برای جلوگیری از روابط ایران و چین
«مجمع بین‌المللی اساتید مسلمان دانشگاه‌ها» امروز (دوشنبه) نشستی با حضور کارشناسان و دیپلمات‌های سابق کشورمان و چین با عنوان «برنامه ۲۵ ساله همکاری تهران- پکن و چشم انداز مناسبات ایران و چین در دو دهه آینده» برگزار کرد.
هوا لمینگ، سفیر سابق چین در ایران نیز که به صورت اسکایپ در نشست بررسی برنامه همکاریهای ۲۵ ساله ایران و چین شرکت کرده بود گفت: من دو بار و جمعا ۱۰ سال در ایران کار کردم. من شاهد انقلاب اسلامی شما و همچنین تمام تنوعات روابط ایران و چین بود. در زمان شاه، ایران چین را نمی شناخت. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تا اندازه‌ای روابط بین دو کشور سرد بود. اما بعد از سفر دکتر ولایتی و وزیر خارجه چین به تهران رابطه سیاسی بین دو کشور بسیار خوب شد و به نظرم رابطه سیاسی بین دو کشور بعد از انقلاب بسیار بهتر شد.
وی ادامه داد: منتها زمانی که من سفیر بودم رابطه اقتصادی از رابطه سیاسی عقب افتاده بود. ظرف ۵ سال باوجود تلاش‌های من مناسبات بازرگانی بسیار ناچیز بود زیرا ما نفت ایران را وارد نمی کردیم. و مناسبات چیزی بیشتر از ۴۰۰ میلیون دلار نبود. این موضوع تا ۹۳ ادامه داشت وقتی که چین به یک کشور وارد کننده نفت تبدیل شد. ما در همان زمان نتوانستیم به دلیل هماهنگ نبودن دستگاه های چین نفت ایران و خاورمیانه را بخریم. از سال ۹۶ رشد روابط بسیار سریع بود. (بیشتر بخوانید)