به گزارش مشرق به نقل از ریانووستی، «سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه روز سه‌شنبه در ابتدای نشست خود با محمدجوادظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که مسکو معتقد است شانس حفظ برجام هنوز از بین نرفته است.
بیشتر بخوانید:
ظریف: مواضع روسیه و چین در جهت حفظ امنیت است
سرگئی لاوروف که در مسکو پذیرای همتای ایرانی خود بود، در ابتدای دیدارش با ظریف اظهار داشت: «ما این دیدار را گامی مهم در راستای تلاش‌های مشترک کشورهای باقی‌مانده در برجام برای حفظ مهم ترین دستاورد دیپلماسی چندجانبه می‌دانیم. از نظر ما اقداماتی که همکاران آمریکایی ما برای تخریب کامل این توافق مهم صورت دادند، اقداماتی غیرسازنده و مخرب هستند.»
وی افزود: «با این حال، ما اطمینان داریم که شانس بازگشت برجام به حالت پایدار هنوز هم وجود دارد. حداقل می‌توانیم بگوییم که ما نیز مانند دوستان ایرانی‌مان حداکثر تلاش خود را برای دستیابی به این هدف انجام می‌دهیم. جمهوری خلق چین و اعضای اروپایی برجام نیز به حفظ این توافق علاقه نشان می‌دهند.»
توافق هسته‌ای موسوم به برجام که در سال ۲۰۱۵ بین ایران و کشورهای موسوم به ۱+۵ (شامل ۵ عضو دائم شورای امنیت+آلمان) منعقد شد، طی دو سال اخیر به دلیل اقدامات یکجانبه آمریکا و بدعهدی طرف‌های اروپایی در وضعیت بدی قرار گرفته است.
پس از آن‌که دولت آمریکا با اعلام خروج از برجام در اردیبهشت‌ماه ۹۷ تحریم‌های یکجانبه خود علیه ایران را بازگرداند و حتی اقدام به وضع تحریم‌های سنگین‌تر از گذشته کرد، طرف‌های اروپایی برجام وعده دادند که با انجام اقداماتی پیامدهای منفی خروج آمریکا از برجام را جبران خواهند کرد.
اما با گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، طرف‌های اروپایی برجام به هیچ‌یک از وعده‌ها و حتی تعهدات تصریح‌شده خود در برجام عمل نکردند و در نهایت شورای‌عالی امنیت ملی ایران روز چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ در واکنش به کوتاهی کشورهای اروپایی در اجرای این وعده‌ها و تعهدات، در بیانیه‌ای اعلام کرد جمهوری اسلامی ایران در راستای صیانت از امنیت و منافع ملی و حقوق تصریح‌شده خود مندرج در بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام، برخی اقدامات خود ذیل برجام را متوقف خواهد کرد.
در ادامه ایران طی ۵ مرحله با فواصل ۶۰روزه اقدام به کاهش تعهدات هسته‌ای خود ذیل برجام کرد و بین این مراحل به طرف‌های اروپایی اعلام کرد که اگر آنها به تعهدات خود ذیل برجام عمل کنند، ایران آمادگی دارد که برای بازگشت به تعهدات هسته‌ای خود ذیل برجام با آنها مذاکره کند.
در پی تداوم بی‌اعتنایی طرف‌های اروپایی برجام به تعهدات خود ذیل این توافق چندجانبه، جمهوری اسلامی ایران شامگاه یکشنبه ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸ در بیانیه‌ای اعلام کرد که در گام پنجم کاهش تعهدات خود، آخرین مورد کلیدی از محدودیت‌های عملیاتی خود در برجام، یعنی «محدودیت در تعداد سانتریفیوژها» را کنار می‌گذارد، بدین ترتیب برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی‌سازی، درصد غنی‌سازی، میزان مواد غنی‌شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست و من‌بعد برنامه هسته‌ای ایران صرفاً بر اساس نیازهای فنی خود پیش خواهد رفت.
در این بیانیه نیز تأکید شد که که همکاری جمهوری اسلامی ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچون گذشته ادامه خواهد یافت و در صورت رفع تحریم‌ها و منتفع شدن ایران از منافع برجام، جمهوری اسلامی ایران آماده بازگشت به تعهدات برجامی خود است.
طرف‌های اروپایی برجام در واکنش به گام‌های پیاپی ایران در کاهش تعهدات هسته‌ای خود به‌منظور ایجاد توازن در برجام، نه‌تنها به کوتاهی‌های خود در اجرای تعهداتشان ذیل برجام ادامه داده‌اند، بلکه بارها در موقعیت‌های مختلف ایران را به عدم پایبندی به برجام متهم کرده و مدعی شده‌اند که ایران برجام را به خطر انداخته است.