عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: آنتی بادی خنثی کننده کاملاً ویروس نیست و نمیتوان به دلیل وجود آنتی بادی، به بهبودیافتگان کرونایی مجوز رفتارهای پرخطر بدون رعایت پروتکلهای بهداشتی در سطح جامعه را داد.
به گزارش خبرگزاری خبر فوری به نقل از روابط عمومی دانشگاه شهید بهشتی، دکتر مریم واعظ جلالی با بیان اینکه تعداد ذرات ویروسی و میزان در تماس بودن افراد با آن در بروز عوارض بیماری اثرگذار است، گفت: به طور کلی بیماری زایی و عوارض عفونی کووید۱۹ با پاسخ ایمنی بدن و ژنتیک افراد ارتباط مستقیم دارد. به عبارت دیگر صرفاً ژنتیک و سیستم ایمنی هر فردی در نحوه واکنش به بیماری میتواند در ادامه روند درمان نقش تعیین کنندهای داشته باشد. به معنای دیگر ویروس کرونا نمیتواند به تنهایی باعث مرگ و میر و عوارض شدید بیماری باشد بلکه پاسخ سیستم ایمنی فرد به بیماری میتواند عامل کشندگی این ویروس را افزایش دهد.
واعظ جلالی توضیح داد: ممکن است یک عامل ویروسی مشترک وارد بدن دو نفر شود و هر یک از این افراد پاسخ مختلفی در مواجهه با ویروس داشته باشند، به عبارت ساده تر یک ویروس مشترک میتواند در بدن یک نفر به عنوان عامل کشنده و تهدید کننده حیات تلقی شود و در بدن فرد دیگری بیماری بدون علامتی ایجاد کند.
وی گفت: کروناویروس جدید از خانواده ویروسهایی است که احتمالاً نمیتوان با پروتکلی مشترک افراد را درمان کرد؛ بنابراین صرفاً ژنتیک و سیستم ایمنی هر فردی در نحوه واکنش به بیماری میتواند در ادامه روند درمان نقش تعیین کننده داشته باشد. در رویارویی با کرونا اگر چنانچه سیستم ایمنی هر فردی با پاسخ مناسب وارد عمل شود، این ویروس دفع میشود.
به گفته این ویروس شناس، پاسخ ایمنی میتواند یکی از مهمترین فاکتورها در تعیین سرنوشت یک عفونت ویروسی باشد. به همین دلیل حتما ژنتیک افراد نیز اهمیت دارد.
تفاوت معناداری در رفتار ویروس کرونا مشاهده نشده است
این ویروس شناس با بیان اینکه همانند تمامی ویروسها تغییرات کوچک ژنتیکی در سطح ماده این ویروس رخ داده، توضیح داد: تنها زمانی تغییرات ویروسها میتواند اهمیت ویژه ای داشته باشند که منجر به تغییر رفتار، ظاهر و عملکرد ویروس شوند. درحال حاضر می توان ادعا کرد که تفاوت مشخص و معناداری در نحوه رفتار ویروس از شروع پیک اول تا به امروز گزارش نشده است.
این ویروس شناس با بیان اینکه ویروسهای موجود در طبیعت قابلیت تغییرپذیری دارند، توضیح داد: اگر تغییر در ژن ویروس باعث تضعیف قدرت همه گیری آن شود، ویروس میتواند با ایجاد تغییراتی با هدف قویتر شدن و ماندگاری بیشتر در طبیعت تغییر ماهیت دهد. در حال حاضر تحقیقاتی که ماده ژنتیکی ویروس را مورد ارزیابی قرار دادهاند متعدد است و همین مساله اطلاعات بانک ژنی کرونا ویروس را روز به روز غنیتر میکند.
واعظ جلالی با اشاره به نتیجه برخی آزمایشات و بررسی الگوهای ریاضی بر روی ویروس عامل بیماری کووید، گفت: این نتایج نشان میدهد جهش در این ویروس به شکلی رخ میدهد که میتواند از آنتیبادیها نیز عبور کند، البته باید یادآوری کنیم که خانواده ویروس کرونا توانمندی شکست پادتنها را دارند و به همین دلیل است که پاسخ ایمنی سلولی هر فردی برای مهار ویروس از اهمیت بالایی برخوردار است.
وی با بیان اینکه مقایسه واکنش بدن افراد نسبت به ویروس فاکتور قابل قبولی برای فرضیه جهش ژنتیکی آن نیست، اظهار کرد: به عنوان مثال از دست دادن حس بویایی و چشایی میتواند واکنش طبیعی بدن یک فرد و علائم دیگری مثل مشکلات گوارشی و یا تنفسی واکنش بدن یک مبتلای دیگر باشد، بنابراین واکنشهای مختلف به معنی تغییر یا جهش ویروس نیست و اظهار نظر قطعی در این رابطه به مطالعات گسترده تری نیاز دارد.
آیا کووید-۱۹ عفونیتر شده است؟
وی با استناد به برخی مطالعات جهانی درباره سویه جهش یافته کرونا ویروس، خاطرنشان کرد: این مطالعات نشان میدهد ویروسی که امروز در حال چرخش است، سویه جهش یافته کروناست ولی با این مشخصه که بر شدت عوارض آن اضافه یا کم نشده است. علائم ویروس جهش یافته تغییری نداشته و صرفا عفونیتر شده، چرا که تعداد بیشتری ویروس در بدن مبتلایان تکثیر شده و این مساله در مورد توانایی ویروس هوشمندی نظیر کرونا غیر قابل تصور نیست.
وی با بیان اینکه ویروس کرونا مدام در حال چرخش میان میزبانان زنده خود است و بنا ندارد تمامی میزبانان را قربانی کند، گفت: کووید19 نیز مانند سایر ویروسهای هوشمند تمایل به بقا دارد، بنابراین تمامی مبتلایان با عوارض شدید و یا مرگ و میر روبرو نمیشوند و به همین شکل بقا و ماندگاری ویروس در طبیعت تضمین میشود.
مشابهت ژنتیکی ویروس کرونا در سراسر جهان
وی با بیان اینکه نسلهای این ویروس در گوشه گوشه دنیا با شباهت بسیار زیاد از نظر تنوع ژنتیکی، خصوصیات ساختمانی و عوارض بیماری در حال چرخش است، خاطرنشان کرد: غربالگری مبتلایان نشان میدهد ویروسی که در ووهان چین، فرانسه، ایران و یا آمریکا در حال چرخش است تقریبا با علائم و عوارض مشابه و بالاترین سطح تشابهات ژنتیکی افراد را درگیر میکند.
تستهای سرولوژی تعیین کننده مصونیت از بیماری نیست
وی همچنین با بیان اینکه هنوز مطالعات دقیقی در مورد افرادی که برای بار دوم مبتلا شده و یا چه عوارضی را تجربه کردهاند وجود ندارد، گفت: تست های سرولوژی به هیچ عنوان نمی تواند این اطمینان کامل را به افراد بدهد که در مقابل بیماری مصون هستند یا خیر.
این ویروس شناس تاکید کرد: هنوز در سراسر دنیا این مساله که آنتی بادیهای ضد ویروسی به عنوان تلهای برای به دام انداختن ویروس به حساب بیاید مورد تایید قطعی نیست و این موضوع که آیا می توان به نتایج آزمایشات کیتهای تشخیصی بر پایه سرولوژی اکتفا کرد هم نیازمند بررسی، مطالعه و شناخت زوایای مختلف این کرونا ویروس جدید است.
نترسید، کرونا از پنجره وارد خانهتان نمیشود!
وی درباره هوابرد بودن ویروس کرونا نیز توضیح داد: برخی از دانشمندان سراسر دنیا مقالاتی را منتشر کردهاند که افراد مبتلا در فضاهای سرپوشیده، ویروس کرونا را به سایرین منتقل کردهاند. بنابراین اینگونه برداشت میشود که در گام اول باید فاصله ایمنی خصوصا در فضاهای سرپوشیده به بیش از ۱,۵ متر برسد؛ ضمن این که احتمالا انتقال کرونا در فضاهای سرپوشیده از طریق هوا به بالاترین حد خود خواهد رسید.
وی با بیان اینکه تأکید بر هوابرد بودن کرونا به این معنی نیست که رفتارهای وسواس گونه، اضطراب و ترس از ابتلای بیماری در مردم افزایش یابد، گفت: به طور مثال برخی از مردم ترس باز کردن در و پنجرهها را دارند. هوابرد بودن ویروس به این معنی است که در فضاهای مسقف و سرپوشیده میتواند آلودگی اتفاق بیفتد و این هم به این دلیل است که جابجایی و تعویض هوا وجود ندارد.
دریچههای متعدد کولر بستری خطرناک برای انتشار آلودگی در ساختمان
وی درباره هواسازها و کولرهای گازی نیز گفت: کولرهای گازی می تواند در فضاهای سربسته منبع آلودگی باشد، همچنین هواسازهایی که دریچههای متعددی هم در یک ساختمان دارند و صرفا با مکش هوای اتاقها و چرخش آن در محیطهای مختلف، هوا را خنک می کنند نیز میتوانند به راحتی آلودگی را منتشر کنند. بنابراین باز بودن پنجرهها با هدف جریان یافتن هوای تازه ضرورت دارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه در پایان هشدار داد: باید مطالب مربوط به بیماری از منابع و مراجع رسمی و علمی در دسترس مردم قرار گیرد و از ایجاد هرگونه ترس بی مورد و دامن زدن به شایعات در باره نحوه انتشارآلودگی در بین افراد بپرهیزیم. رعایت پروتکل های بهداشتی نظیر رعایت فاصله فیزیکی، استفاده از ماسک، شستشوی مکرر دستها و عدم حضور در محیط های شلوغ و همچنین رعایت شرایط قرنطینه در صورت ابتلا می تواند از مهمترین راهبردهای کنترل این بیماری باشد.