مافیای فروش قبر در تهران

5f1ecab8712b8_2020-07-27_17-08
مدیر آستان شیخ صدوق در خصوص از بین رفتن شاکله اصلی این قبرستان بر حفظ هویت تاریخی، ایرانی و اسلامی قبرستان ابن بابویه در طرح همسطح‎سازی تأکید کرد و از ماجرای بزرگترین مافیای فروش قبر در تهران پرده برداشت.

مدیر آستان شیخ صدوق، با اشاره به حقیقت حواشی و موج رسانه‌ای ایجاد شده در خصوص از بین رفتن شاکله اصلی این قبرستان بر حفظ هویت تاریخی، ایرانی و اسلامی قبرستان ابن بابویه در طرح همسطح‎سازی تأکید کرد و از ماجرای بزرگترین مافیای فروش قبر در تهران پرده برداشت.

ابن بابویه نخستین گورستان شهرری و دومین گورستان بزرگ تهران است؛ مکانی که بسیاری از مشاهیر ایران در آن مدفون هستند و براساس برخی مستندات تاریخی، بنای نخست این گورستان به دوران سامانیان باز می‌گردد؛ اما به دلیل وقوع سیلی تاریخی، بخش اعظمی از فضا‌های آن تخریب شد. این محوطه تاریخی در طول سال‌های مختلف و با اتفاقات سهمگینی از حمله مغول گرفته تا جنگ‌های خوارزمشاهیان و تیموریان، بار‌ها ویران شد و همان ویرانی‌ها مقبره شیخ صدوق(ره) و قبرستان اطرافش را برای سال‌ها زیر خاک پنهان کرد؛ سرانجام با تبدیل شدن زمین‌های منطقه به کشتزار و باغ و یافتن جسد سالم «شیخ صدوق» در یک سرداب که ۸۰۰ سال قبل‌تر آن‌جا دفن شده بود، مقبره شیخ احداث شد و به مرور محوطه بار دیگر شکل قبرستان به خود گرفت.
در سال ۱۳۷۳ وزارت کشور، در دستوری که از آن به‌عنوان حفاظت و نگهداری از این گورستان یاد شد، خواستار منع دفن مردگان در این محدوده شد؛ پس از آن، طرح‌های زیادی از سوی شهرداری برای عمران این گورستان پیشنهاد شد، اما سرانجام در اجرای طرح «احداث باغ مشاهیر»، با این استدلال که اجرای این طرح نیازمند از بین بردن مقبره‌ها و هم‌سطح‌سازی زمین آرامگاه ابن بابویه است، بیش از نیمی از مقبره‌های خصوصی و خانوادگی به‌طور کامل تخریب شدند. مقبره‌هایی که به اعتقاد کارشناسان میراث فرهنگی موزه‌ای دیدنی از تاریخ معاصر ایران بودند و به اعتقاد متولیان این مجموعه محلی برای تجمع معتادان و اقدامات نامتعارف بود

این قبرستان پنجم دی‌ ۱۳۷۵ به شماره ۱۸۱۶ در فهرست آثار ملی ثبت شد. قبرستانی که دست‌کم در آن افراد مشهوری مانند «غلامرضا تختی»، «پهلوان سید حسن شجاعت» (رزاز)، «علی‌اکبر دهخدا»، «محمدعلی فروغی»، «شیخ رجبعلی خیاط» و بسیاری از چهره‌های سیاسی و مذهبی از جمله کشته‌شدگان قیام ۳۰ تیر در این گورستان به خاک سپرده شده‌اند. اما داستان ساماندهی‌ و طرح همسطح‌سازی این گورستان تاریخی در سال‌ها و ماه‌های اخیر حواشی بسیاری را به دنبال داشته است و گویا قبرستان ابن‌بابویه قرار است باز هم طعم تغییر را بچشد و متولی آن یعنی سازمان اوقاف، در محوطه تغییراتی را ایجاد کند. همین تغییرات موجب شد تا موج رسانه‌ای ایجاد شود و این سؤال را در اذهان ایجاد کند که مبادا سنگ قبر‌های تاریخی و اصالت چند صد ساله این گورستان از بین برود.

در حالی که مهمترین مسئله اصلی در این حواشی و موج رسانه‌ای ایجاد شده از بین رفتن شاکله اصلی این قبرستان است، به سراغ حجت‌الاسلام سیدعلی علامه، مدیر آستان شیخ صدوق و آرامستان ابن بابویه رفتیم تا حقیقت ماجرا را از وی جویا شویم. سخنانی که وی برای اولین بار با خبرگزاری ایکنا در میان گذاشت از بزرگترین مافیای فروش قبر در پایتخت و موج رسانه‌ای ایجاد شده پرده برداشت، که متن این گفت‌وگوی چالشی و جذاب را در ادامه از نظر می‌گذرانید.

از ابتدای ماجرای آغاز طرح همسطح‌سازی در این گورستان و حقیقت ماجرا برایمان بگویید؛ چراکه با وجود موج رسانه‌ای ایجاد شده، هنوز مشخص نیست که چرا باید همه قبر‌ها در این گورستان تاریخی همسطح شوند و یک مجموعه تاریخی به فضایی شبیه بهشت زهرا تبدیل شود و چهره تاریخی و اصالت چند صد ساله‌اش را از دست دهد؟

در ابتدا از خبرگزاری بین‌المللی قرآن تشکر ویژه‌ای دارم که به دنبال شفافیت و حقیقت ماجراست؛ بنده از بهمن ماه سال ۱۳۹۷ مسئولیت تولیت این بقعه را بر عهده گرفتم. وقتی که به این مکان آمدم شرایط بسیار معمولی و متفاوت با امروز بود. بر همین اساس و با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری، مبنی بر تبدیل بقاع متبرکه به قطب فرهنگی، تصمیم گرفتیم تا به فرمایش مقام معظم رهبری جامه عمل بپوشانیم، اما در قدم اول متوجه شدیم که در این مکان زیرساخت کار فرهنگی فراهم نیست و باید زیرسازی کار فرهنگی انجام شود. زیرسازی فرهنگی در این مجموعه تا حدی عمرانی بود، پستی و بلندی سنگ‌های قبور در اطراف بقعه شیخ صدوق(ره) نوعی بی‌فرهنگی بود و همین مسئله باعث آزار و اذیت مردم شده بود. در کنار این مسئله هزینه‌هایی که از مردم بابت قبور دریافت می‌شد این سؤال را ایجاد می‌کرد که وجه دریافتی کجا و چگونه خرج می‌شود و این موضوع برای مردم ملموس نبود که هزینه‌هایی که بابت فروش قبر دریافت می‎کنیم، چگونه هزینه می‌شود.

با توجه به این مسائل تصمیم گرفتیم تا مردم از وقایع و اتفاقاتی که برای ابن‌بابویه رخ می‌دهد، آگاه شوند و بدانند که این هزینه‌ها کجا و چگونه خرج می‌شود؛ لذا فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی، قرآنی و عمرانی این مجموعه را تقویت کردیم. برای مثال کلاس‌های متعدد آموزش قرآن و معارف اسلامی را به صورت مجازی آغاز کردیم. بد نیست بدانید که در تهران فقط دو مجموعه هستند که کلاس‌های حفظ قرآن را به صورت مجازی برگزار می‌کنند؛ اولین مجموعه امامزاده صالح(ع) و دیگری مقبره شیخ صدوق است. همچنین کلاس‌های متعدد حضوری در این مکان داریم که با حضور اساتید برجسته قرآنی برگزار می‌شود. در ذیل این کلاس‌ها محافل قرآنی نیز در ماه مبارک رمضان به صورت شبانه برگزار می‌شود. این برنامه‌ها ذیل طرح افق این مجموعه انجام می‌شود.

در این مکان برنامه‌ها، محافل و همچنین مجالس بزرگ و معتبری داریم که هر ساله برگزار می‌شود؛ یکی از این برنامه‌ها تجمع هیئت‌های مذهبی شهرری در روز شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) است. در حوزه مسائل اجتماعی نیز فعالیت‌ها را فراتر از این مکان گسترش داده‌ایم. برای مثال با تشکیل مجالس خیریه و دعوت از خیرین برای آزادی زندانیان مبالغی پول جمع‌آوری می‌شود.

در حوزه مسائل عمرانی و موضوعاتی که مدنظر شما در خصوص قبور است باید عرض کنم وقتی که به این مکان وارد شدیم با پستی و بلندی‌های بسیاری در بین قبور برخورد کردیم که مانع کار فرهنگی بود؛ به‌گونه‌ای که نمی‌شد کار فرهنگی را به درستی در این مکان انجام داد. حتی بار‌ها مشاهده کردیم که پیرمردها، پیرزن‌ها و کودکانی که به این مکان می‌آمدند با خطرات و آسیب‌های بسیاری مواجه می‌شدند که پستی و بلندی‌های قبور باعث آن شده بود. در برخی موارد حضور افراد ویلچری در این مکان آنقدر دشوار و سخت بود که اگر قصد داشتیم یک فرد ویلچری را از دم در تا بالای سر مزاری ببریم و برگردانیم، ویلچر کاملاً از بین می‌رفت.

با توجه به این اتفاقات نمی‌توانستیم جوابگوی هیچکدام از مردم باشیم. غالباً افرادی هم که به این فضا وارد می‌شدند سالخورده بودند. در این مکان جانور‌های موذی بسیاری زیادی وجود دارد. عقرب‌های این مکان از قدیم معروف هستند. عقرب‌های سیاه بسیار بزرگی که نیش‌های سمی خطرناکی دارند و حتی در بخش‌هایی از قبرستان مار‌ها نیز مشاهده شده‌اند. با توجه به این مسائل نمی‌توانستیم کار خاص و یا فعالیت‌های فرهنگی را در زمان حضور مردم در این مکان انجام دهیم و هر لحظه ممکن بود هرکدام از این جانور‌های موذی مانند مار و عقرب به مردم آسیب بزند. این مسائل ممکن بود حوادث تلخ و ناگواری را رقم بزند و مردم به جای اینکه به این قبرستان تاریخی بیایند، از حضور خود صرف‌نظر کنند.

زمانی که با این فضا مواجه شدیم، تصمیم گرفتیم کار را آغاز کنیم؛ لذا با شهرداری و میراث فرهنگی جلسات متعددی را برگزار کردیم. بعد از شروع کار، خود مسئولان سازمان میراث فرهنگی به این مسئله اقرار کردند که به دلیل دقت و کیفیت انجام شده در طرح همسان‌سازی قبور جلوی فعالیت شما را نگرفتیم، چراکه مشاهده کردیم این کار به صورت اصولی پیش می‌رود. البته این مسئله اعتقاد قلبی خود بنده است که این سنگ‌‎ها و قبور جزء میراث فرهنگی کشور هستند و هر کسی که در این محل مدفون است مانند پدر و مادر و خانواده ماست.

یکی از اصلی‌ترین مؤلفه‌های این گورستان چهره تاریخی و اصالت چند صد ساله‌اش است و طرح ایجاد شده این شائبه را ایجاد کرده که ممکن است سنگ‌های تاریخی از بین بروند و یا به درستی در جای خود قرار نگیرند.

عملیات را با حضور کارشناسان و معماران خبره آغاز کردیم. تصمیم بر آن شد که سنگ‌های قبور بدون کوچکترین تغییری در سرجای خود قرار گیرد. متأسفانه چند سال پیش اتفاق ناگواری برای قبور آستان امامزاده عبدالله(ع) رخ داد، به طوری که ابتدا سنگ‌ها را جمع کردند و بعد از آن اقدام به گذاشتن سنگ‌ها با توجه به نقطه‌گذاری‌هایی که شده بود کردند؛ اما در آن زمان خود بنده نیز مخالف این اقدام بودم و این موضوع را به مدیر امامزاده عبدالله(ع) نیز گفتم، اما در ابن‌بابویه تصمیم بر این شد که سنگ‌های قبور بدون کوچکترین جابجایی در سر جای خود قرار گیرد. ایجاد طرح همسان‎‌سازی به این دلیل بود که موانع رفت و آمد مردم برداشته شود، به‌گونه‌ای که هیچ کدام از سنگ‌ قبرها از بین نروند و حتی قدیمی‎ترین سنگ‎ها و همچنین سنگ‎هایی که هیچ نام و نشانی از صاحب آن‎ها باقی نمانده نیز در جای پیشین خود قرار گیرد. اگر این کار صورت نمی‌گرفت قطعاً بسیاری از سنگ‌ها در طول زمان به دلیل بارش باران و وزش باد و اتفاقات دیگر از بین رفته بود. به همین خاطر با دقت و ظرافت بسیار بالا اقدام به همسطح‌سازی قبور کردیم.

در تمام طول این کار نظارت مستقیم داشتیم و حتی در خصوص سنگ‌هایی که کاملاً از بین رفته بود و هیچ نام و نشانی نیز بر روی سنگ مشخص نبود نیز به معماران اعلام کردیم که همین سنگ‌ها را هم حفظ کنند و در جای خود قرار دهند. در این جابجایی‌ها به‌هیچ وجه هیچ سنگی از بین نرفت، بلکه بسیاری از این سنگ‌ها بازسازی و حفظ شد. بر روی برخی از این سنگ‌ها ۳۰ سانتی‌متر خاک نشسته بود، برخی نیز فلزی بودند، اما همین سنگ‌ها را بدون کوچکترین تغییری در جای خود قرار دادیم. حتی در بازدیدی که آقای حق‌شناس، رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران از این مکان داشتند، به من اعلام کردند که دقت و ظرافت کار بسیار بالاست. حتی زمانی که پیمانکار برای شروع فعالیت به اینجا آمده بود با آن‌ها عهد بستیم که ابتدا با خداوند معامله کنند، چراکه تمام این سنگ‌ها حق‌الناس است؛ امروز همسطح‌سازی با دقت نظر کافی انجام شده است.

بسیاری از سنگ قبر‌ها در این مجموعه به لحاظ عمر، انتساب و جزئیات تراش جزء آثار تاریخی و فرهنگی محسوب می‌شوند. قاعدتاً این سنگ قبر‌ها به جز جنبه تاریخی و ارزش‌های معنوی، ارزش مادی قابل توجهی نیز دارند. در این زمینه چه مراقبت‌هایی انجام شد تا این سنگ‌قبر‌ها آسیب نبیند و یا به یکباره گم نشوند! چراکه برخی خبر‌ها حاکی از این بود که برخی سنگ‌ها در سرجایش خود قرار نگرفته و حتی برخی سنگ‌ها خرد شده است.

به هیچ وجه جابه‌جایی صورت نگرفته و هیچ فرد و یا کارشناسی این را بیان نکرده است که حتی یک سنگ از اینجا جابجا شده است. در طول این فعالیت حتی یک مسئول نیز مانع کار ما نشد؛ چراکه خود میراث فرهنگی نیز روی این مسائل دقت فراوان داشت. اینجا حتی یک تپه تاریخی بود که آن را تخریب کرده بودند؛ زمانی که اینجا آمدم، تصمیم گرفتم که این تپه تاریخی دوباره احیا و مانند سابق شود. برخی مواقع اعلام می‌کردند که سنگ‌هایی که اینجا به کار رفته است، لاشتری است و اینجا پیدا نمی‌شود؛ اما اصرار داشتیم که این سنگ‌ها در هر کجای ایران هست باید خریداری و در جای خود قرار گیرد. در این تپه سنگ‌های بسیار قدیمی وجود داشت که کاملاً از هم پاشیده بود، اما همان سنگ‌ها را نیز حفظ کردیم و با ترتیب دادن و فضاسازی مرتب، یک مکان خوب را برای آن‌ها در نظر گرفتیم و به نوعی این مکان را بازسازی کردیم که از حالت سنتی خارج نشود.

امروز این فضاسازی انجام شده است و مردم نیز از این فضاسازی راضی هستند. حتی گاهی به صورت نامحسوس به میان مردم می‌رفتیم و از آن‌ها در خصوص اقدامات مدیریت پرس‌وجو می‌کردیم که آن‌ها ضمن رضایت از طرح ایجاد شده، سؤال می‌کردند، همسطح‌سازی چه زمانی به قبور مربوط به خانواده آن‌ها می‌رسد، اگر از طرح همسطح‌سازی ناراضی بودند این موضوع را بیان نمی‌کردند. به دلیل اینکه کار اصولی بود هیچ جای اعتراضی برای فعالیت‌های ما نداشتند و حتی یک نفر نیز اعتراض نکرد. با این کار تمامی سنگ قبر‌های این قبرستان را حفظ کردیم. سنگ قبر‌هایی که نماد تاریخ و فرهنگ ماست. متأسفانه در برخی مواقع غربی‌ها این سنگ قبر‌ها را از کشورمان می‌برند و به عنوان آثار تاریخی در موزه‌های خود قرار می‌دهند.

حتی در جریان همسطح‌سازی با سنگ قبر‌های کاملا رها شده‌ای مواجه شدیم که قصد دور ریختن آن‌ها را داشتند و در گوشه‌ای به حال خود رها شده بودند؛ اما بنده با توجه به اعتقادی که نسبت به بعد تاریخی و فرهنگی این سنگ‌ها داشتم آن‌ها را در کنار همدیگر قرار دادم و به صورت مرتب و منظم و اصول خاص و با امنیت اینکه آن‌ها خراب نشوند، محکم‌کاری کرده و بر روی سطح قرار دادیم. تمامی این سنگ‌ها برای ما ارزشمند است چراکه تاریخ و هویت ماست. در اینجا هویت ایرانی و اسلامی با همدیگر آمیخته شده است و به لطف خدا هیچ فرد مسئول و مردم عادی از کار ما ایراد نگرفت و اعتراضی نیز در کار نبود.

شائباتی ایجاد شده که در پس اینگونه ساماندهی‌ها منافع فردی و یا جمعی افراد خاص و نه جمیع شهروندان وجود داشته است. همچین شما در صحبت‌هایتان به ماجرای بزرگترین مافیای فروش قبر در پایتخت نیز اشاره داشتید.

روز اولی که به این مکان آمدیم متوجه شدیم از سال‌ها قبل، متولی دفن اموات آقایی به نام «س. ح. ا» است. فردی که در نزدیکی خود ابن‌بابویه نیز مغازه دارد. طبق بررسی‌های که ما انجام دادیم متوجه شدیم هیچکدام از فعالیت‌های این فرد شفاف نیست و به همین خاطر مقابل اقدامات او ایستادیم. به ما اعلام کردند که این فرد ۴۰ سال است که متولی دفن اموات است، اما پاسخ دادیم اگر ۴۰۰ سال هم متولی بوده باشند باید کار‌ها را به صورت شفاف انجام می‌دادند و بنده از نحوه فعالیت و اقدامات این فرد توجیه نشدم. این فرد برای فروش قبر مبالغ اضافی‌تری را از مردم می‌گرفت که هیچکدام از این هزینه‌ها در سامانه ما وجود نداشت.

این فرد خود را مسئول دفن اموات در ابن‌بابویه، امامزاده عبدالله، شاه عبدالعظیم(ع) و حرم امام خمینی(ره) معرفی کرده بود و به نوعی نه تنها کنترل دفن اموات در کل پایتخت را در اختیار داشت بلکه هماهنگی‌هایی در خارج از این مکان‌ها را نیز انجام می‌داد؛ لذا روز اولی که ما به این مکان آمدیم سند‌هایی را از سوی این فرد برای ما آوردند که ما آن‌ها را امضا نکردیم و بعد از این اتفاق از ادارات مختلف به ما فشار آوردند که چرا مقابل کار این فرد را می‌گیرید، بگذارید کارش را انجام دهد؛ اما بنده اعلام کردم که عدم شفافیت کار‌های این فرد به هیچ وجه قابل قبول نیست و من هیچکدام از سند‌هایی که ارائه داده است را امضا نمی‌کنم تا اینکه متوجه شدیم، اقدامات این فرد قانونی نیست.

در همین موضوع عده‌ای از این فرد به ما شکایت کردند که چرا باید به اجبار فلان جا بروند و قبر بگیرند؛ این در حالی است که به هیچ وجه فروش قبر به این شکل نداریم. این فرد به آن‌ها گفته بود که در مقبره خانوادگی فلان متوفی، انتهای مقبره می‌توانید میت خود را دفن کنیم. این افراد به اینجا مراجعه و متوجه شدند که چنین سندی واقعیت نداشته و از این اقدام شاکی می‌شدند. این فرد حتی یک دستگاه کارتخوان شخصی نیز داشت که با دستگاه سازمان اوقاف تفاوت داشت. او از مردم برای فروش قبر ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومان دریافت می‌کرد و با ارائه یک سند قدیمی قبر‌ها را در سامانه اوقات به مبلغ پنج میلیون تومان ثبت می‌کرد. در این بین به هر مقدار که زورش می‌رسید از مردم اخاذی می‌کرد. همه اسنادی که نشان‌دهنده تخلف این فرد بود، در حال حاضر موجود است.

روز‌های ابتدایی که بنده به این مکان آمده بودم اعلام کردم که با این فرد کار نمی‌کنم، اما او سند خود را به اوقاف ارسال می‌کرد و این سند به اداره می‌رفت و اداره نیز به ما نامه می‌فرستاد و زیر سند‌ها تأکید می‌کرد که امضا کنیم؛ چراکه تا به حال کسی از این فرد اعتراضی نداشته است، اما بنده گفتم این کار را انجام نمی‌دهم. اگر می‌خواهید بنده در این مکان باشم این کار را انجام نمی‌دهم و اگر نمی‌خواهید در اینجا حضور داشته باشم مدیریت را تحویل می‎دهم و می‎روم. بنده آخرت خودم را به خاطر دنیای دیگران نمی‌فروشم و به آن‌ها اعلام کردم که این کار را انجام نمی‌دهم و سند‌ها را امضا نمی‌کنم.

بعد از مدتی اداره اوقاف با توجه به اسناد موجود به واقعیت حرف‌های بنده پی‌ برد و توانستیم این آقا را از این مکان بیرون کنیم. در واقع فردی را بیرون کردیم که به خاطر او چالش های بسیاری داشتیم و از زمین و زمان با ما تماس می‌گرفتند که چرا مقابل این فرد ایستاده‌ایم. هیچکس نیز جرئت نمی‌کرد این فرد را بیرون کند. به ما می‌گفتند که اگر این فرد را بیرون کنید، شما به عنوان یک مسئول باید پاسخگوی جنازه‌هایی که بر روی زمین مانده است باشید. بنده نیز در جواب آن‌ها اعلام کردم فرض را بر این بگذارید که اگر امروز این فرد مانند سایر افرادی که دفن می‌کند و همه انسان‌ها، جان خود را از دست بدهد و فوت کند، چه باید کرد؟ آیا این آستان و قبرستان بدون مسئول خواهد ماند؟ سپس با ارائه سند و مدرک آن‌ها را توجیه کردم و حق مردم را در این زمینه پایمال نکردم.

آن‌ها یک مافیای بزرگ فروش قبر را تشکیل داده بودند که بعد‌ها متوجه آن شدیم. زمانی که این گروه مافیایی متوجه موضوع شدند که از لحاظ قانونی حرفی برای گفتن ندارند و فهمیدند که دیگر نمی‌توانند روبه‌‎روی ما بایستند و ایستادگی در مقابل ما تبعات قانونی برای آن‌ها دارد، شروع به توطئه کردند. اقدامات بسیاری کردند که بنده از این سمت برکنار شوم، حتی با خرید برخی خبرنگارنماها، خبر‌های کذب و جعلی را در فضای مجازی نسبت به بنده و اقداماتم منتشر کردند که ما از این خبرنگار هم شکایت کردیم. این خبرنگار خودش را منتسب به آقای محسنی اژه‌ای و خواهرزاده ایشان معرفی کرده بود. بعد از آن خود آقای اژه‌ای در تماس تلفنی با بنده اعلام کردند که این فرد هیچ نسبتی با بنده و خانواده‌ام ندارد و ایشان هم از این فرد شکایت کرد. این خبرنگارنما در حادثه آتش‌سوزی ابن‌بابویه نیز حضور داشت و جالب اینجاست زمانی که این آتش شروع شده بود، همان‌جا بود و تا خاموش شدن آتش به صورت کامل با گوشی خود فیلمبرداری کرده بود.

ماجرای آتش‌سوزی از آنجایی آغاز شد که آستان چند ماه تعطیل بود؛ این در حالی بود که زمان تعطیلی باران‌های فراوانی بارید و همین امر موجب شد تا علف‌های هرز در کنار قبر‌ها رشد قابل توجهی پیدا کنند. خادم‌ها نیز به دلیل وسعت بسیار قبرستان فرصت رسیدگی به تمامی بخش‌های قبرستان را نداشتند و از یک سمت شروع به پاکسازی و قطع علف‌های هرز کرده بودند. نزدیک به ۷۰ درصد از علف‌های هرز هرس شده بود و فقط در قسمتی از مقبره تختی و حاشیه‌های آن هنوز پاکسازی کامل انجام نشده بود. در این زمان آرامستان با دستور سازمان اوقاف بازگشایی شد. در این بین فردی آتشی را بر روی این علف‌ها می‌اندازد و آتش شروع به شعله کشیدن می‌کند؛ اما اتفاق جالب اینجاست که همزمان با شروع این آتش فرد خبرنگارنمایی که از آن شکایت کردیم شروع به فیلمبرداری از شعله‌های آتش کرده و آن را در فضای مجازی با خبر‌های کذب منتشر می‌کند. دقیقاً در زمانی که آتش شروع به شعله‎ور شدن می‌کند از پشت پنجره‌ها تمامی صحنه را فیلمبرداری می‌کند و حتی این احتمال می‌رود که این فرد خبرنگارنما با فردی که آتش را بر پاکرده هماهنگ بوده است.

این گروه دستگیر نشده‌اند و همچنان فعال هستند؟

بله، این گروه مافیایی همچنان به فعالیت‌های خودشان ادامه می‌دهند و بسیاری از خبرنگارنما‌ها و رسانه‌ها را با پول تحریک کرده‌اند و جریان‌سازی برعلیه اقدامات انجام شده در این مکان راه انداخته‌اند. آنها، چون متوجه شدند از لحاظ قانونی نمی‌توانند هیچ هجمه‌ای به فعالیت‌ها و اقدامات ما داشته باشند، تصمیم گرفتند از لحاظ روحی و روانی در قالب فضای مجازی و فشار‌های رسانه‌ای این کار را انجام دهند. آرزویشان این است که ما از اینجا برویم تا فردا دوباره با مدیر بعدی برگردند و کار‌های خودشان را از سر گیرند.

البته در دوره‌های مدیریت قبلی نیز پیگیری‌هایی نسبت به اقدامات این فرد و گروه مافیایی‌اش انجام شد، اما زورشان به تنهایی نمی‌رسید و شاید مشغله‌شان زیاد بود. اما بنده تمام قد در مقابل این قضیه ایستاده‌ام. سایر دوستان و مدیرانی که قبل از بنده در این مکان حضور داشتند نیز اقدامات زیادی را در این خصوص انجام دادند اما این فرد امروز با سرمایه هنگفتی که از فروش قبر به دست آورده است در تلاش است که جریان‌سازی‌های مختلف را بر ضد اقدامات بنده انجام دهند. حتی از خارج از کشور نیز برای خانواده‌هایی که تمایل داشتند امواتشان را در خاک وطن دفن کنند با پول‌های هنگفت و دریافت دلار به کشور می‌آورد و در این مکان با کمترین هزینه دفن می‌کرد. در حال حاضر این فرد در بهشت زهرا(س) و حرم حضرت عبدالعظیم(ع) هماهنگی‌هایی را انجام می‌دهد، اما پرونده این فرد در بقاع شهرری بسته شده است.

حتی قبلاً در اینجا برای کندن قبر تا پنج میلیون تومان از افراد متمول به صورت کمک زوری دریافت می‌کرد. آن هم در شرایطی که خانواده متوفی آرامش روحی و روانی مناسبی نداشتند و فقط منتظر بودند که میت خود را دفن کنند. آن‌ها در این شرایط به نوعی جیب خانواده‌های متوفی را می‌زدند.

از گذشته یادمان است که می‌گفتند بدترین کار مرده‌خوری است؛ بنده نمی‌دانستم که مرده‌خوری به چه معناست، تا اینکه اینجا آمدم و دیدم که مرده‌خوری وجود دارد. در حالی که ما باید به خانواده‌های متوفی کمک کنیم و آرامش روحی و روانی انتقال دهیم و در حد توان دستگیر آن‌ها باشیم، متأسفانه با حضور این گروه مافیایی بار بیشتری بر دوش آن‌ها گذاشته بودیم و خانواده‌ها در شرایط بسیار بدی قرار گرفته بودند. بعد از دفن اموات خانواده‌ها متوجه می‌شدند که چه بار مالی سنگینی برای این موضوع متحمل شده‌اند که قانوناً نیز نباید آن را پرداخت می‌کردند.

برنامه آینده شما برای همسطح‌سازی قبور به چیست؟

همسطح‌سازی در بخش بعدی به مقبره تختی خواهد رسید و آلودگی‌ها، ناهماهنگی‌ها و محیط‌های خاکی مرتب و از فضا حذف خواهند شد. البته این اقدامات به نوعی خواهد بود که فضای معنوی قبرستان حفظ شود تا شخصی که وارد این فضا می‎شود احساس کند به قبرستان وارد شده است. قرار نیست که ما این مکان را تبدیل به یک پارک و یا محیط تفریحی کنیم. البته کل قبرستان همسطح‌سازی نخواهد شد و تنها مکان‌هایی همسطح‌سازی می‌شود که محل عبور و تردد مردم و خانواده‌ها هستند. اگر این همسطح‌سازی صورت نگیرد به مرور زمان تمامی این سنگ‌ها از بین خواهد رفت، در عین حالی که جانوران موذی نیز در بین این سنگ‌ها بسیار زیاد است، ممکن است هرلحظه یک حادثه و اتفاق تلخ را رقم بزند؛ بنابراین همسطح‌سازی در مکان‌هایی که محل عبور و مرور مردم است انجام خواهد شد. برای مثال همسطح‌سازی در محل رفت و آمد مردم به مقبره مرحوم تختی و یا شیخ رجبعلی خیاط و دیگر بزرگان این قبرستان انجام خواهد شد تا رفت و آمد مردم عاری از مشکل باشد.

از زمانی که این همسطح‌سازی در اطراف مقبره انجام شده، هیچ حیوان موذی و عقربی را مشاهده نکردیم، این در حالی بود که قبلاً به حدی این جانوران موذی زیاد بودند که مقابل پای مردم رژه می‌رفتند. به لطف خدا طبق ضوابط و قوانین میراث فرهنگی و شهرداری و اداره کل اوقاف و عرف جامعه این اقدامات را در نظر گرفتیم و انجام دادیم و توانستیم یک رضایت جمعی مناسب را در این قضیه داشته باشیم. اما متأسفانه بعد از این جریان، این گروه مافیایی وارد شدند و شروع به تخریب علیه اقدامات بنده کردند. آن‌ها به حدی قدرت داشتند که از تمامی مجامع و مراکز بلندپایه با بنده تماس می‌گرفتند و درخواست می‌کردند که اجازه دهیم این فرد فعالیت‌های خود را ادامه دهد.

امروز مافیای فروش قبر را در این محدوده از بین برده‌ایم، اما به‌ جای اینکه از ما تشکر کنند که یک کار اصولی و سازمانی انجام داده‌ایم، شروع به فضاسازی و تخریب علیه اقدامات انجام شده در این مکان کردند. این گروه مافیایی هیچ رسیدی در قبال قبری که می‌فروختند به خانواده‌های متوفی تحویل نمی‌دادند، همه این‌ موارد بدین علت بود که تا حد امکان از خودشان سند و رد پا باقی نگذارند تا اگر فردا روزی شخصی پیگیر قضیه شد، نتوانند پاسخی دریافت کنند.

قیمت‌های قبور چگونه و در کجا تعیین می‌شود؟

کمیسیونی در سازمان اوقاف وجود دارد که قیمت‌های قبور در آنجا مشخص می‌شود. از زمانی که بنده مسئولیت این مکان را برعهده گرفته‌ام، قیمت‌ها تغییرات زیادی نکرده است، چراکه ما مخالف قیمت‌گذاری بالا برای قبور هستیم و باید معیشت مردم را نیز در نظر گیریم. بیرون کردن این گروه مافیایی از این مکان یک انقلاب بود، اما بعد از این این اتفاق شروع به توطئه‌ کردند و تلاش می‌کنند با استفاده از هر ابزاری بنده را از این مکان بیرون کنند، اما چون می‌دانیم کار برای رضای خدا پیش می‌رود اعلام کردیم که توجهی به این اقدامات و رفتار‌ها نداشته باشید؛ چراکه آن‌ها به دنبال این هستند که ما متوقف شویم؛ لذا تا زمانی که در این مکان باشیم و حتی یک ساعت هم از مسئولیتمان باقی مانده باشد کار را انجام خواهیم داد.

حرف آخر؟

از رسانه‌ها درخواست دارم که واقعیت قضیه را آنطور که هست بیان کنند و براساس گفته‌ها و شنیده‌ها و بدون سند حرفی را نزنند که بعداً بخواهند نسبت به آن در پیشگاه خداوند پاسخگو باشند. با توجه به اینکه امروز با یک مافیای بزرگ در حال جنگ هستیم از ما حمایت کنند.

 پیش از این ماجرا و با شروع هم‌سطح‌سازی قبرستان ابن‎بابویه، امیرمصیب رحیم‌زاده، مدیر اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرری با بیان اینکه در کارمان ضعف داشتیم، اما می‌توانم این قول را بدهم که اداره اوقاف از این به بعد همکاری لازم را با میراث خواهد داشت؛ گفته بود: یکی از مشکلات ما تغییر سریع تولیت‌ها در بقاع متبرکه است. تا با تولیتِ قبلی هر امامزاده به هماهنگی می‌رسیم، تغییراتی ایجاد می‌شود و شخص دیگری جای تولیت قبلی می‌آید و آن شخص نیز نظرات خاص خود را دارد، این نوع اتفاقات کار را برای ما دشوارتر می‌کند.

وی با اشاره به اینکه میراث فرهنگی قوانین خوبی برای جلوگیری از این نوع فعالیت‌ها دارد، بیان می‌کند: می‌توانیم این نوع اتفاقات را از حوزه مرجع قضایی پیگری کنیم، اما خوشبختانه به دلیل ارتباط و تعامل خوبی که با رئیس کنونی اوقاف شهرری داریم، از او درخواست می‌کنیم تا دست‌کم در گورستان‌هایی که تحت تملک اوقاف است، این هماهنگی صورت گیرد.

همچنین حجت نظری، عضو کمیسیون اجتماعی و فرهنگی شورای شهر تهران در واکنش به این اقدامات گفته است: در سایر کشور‌ها ساماندهی آرامستان‌های قدیمی انجام می‌شود، اما تخریبی صورت نمی‌گیرد و می‌بینیم که با دقت سنگ‌های قبور قدیمی را نگهداری کرده و اگر لازم به جابجایی آن‌ها به موزه باشد، در راستای حفظ بافت و هویت تاریخی قبرستان مذکور، سنگ‌هایی شبیه به سنگ قبل را طراحی کرده و مجدداً بر روی قبر می‌گذارند و سنگ‌ها را به واسطه قدمتشان حفاظت می‌کنند و اگر قرار باشد برنامه ساماندهی در آرامستان‌های تاریخی کشور نیز انجام شود باید از این جنس باشد نه اینکه به اسم ساماندهی و مرتب کردن، آن‌ها را تخریب کنیم.

حالا قبرستان ابن بابویه سرنوشت پر فراز و نشیبی پیدا کرده است؛ روزگاری از یاد رفته و گاهی خواسته‌اند آن را تغییر کاربری دهند، امروز نیز دوباره مردگان را در آن خاک می‌کنند؛ اما باید منتظر ماند و دید سرنوشت این خاک تاریخی با تصمیمات مسئولان و متولیان امر و حتی گروه‌هایی مافیایی پشت پرده چه خواهد شد.

برچسب ها:

اجتماعی