اولین دور آزمون دکتری در ایران برگزار شد. کنکور سراسری و محرم در راه است. انجمنهای پزشكی ايران درباره افزایش "ابعاد دهشتناک مرگ و میر" به حسن روحانی هشدار داد. ایرج حریرچی از وضع وخیم بیمارستان‌ها و روند صعودی تلفات گفت.
از هشت صبح روز پنجشنبه نهم مرداد (۳۰ ژوئیه) آزمون دکتری سراسری در ۶۰ شهر و با شرکت ۱۷۵ هزار داوطلب شروع شد. از جمله دستورالعمل‌هایی که برای جلوگیری از گسترش امکان ابتلا به کرونا از سوی برگزارکنندگان این آزمون داده شده این است که داوطلبان از تردد بی‌مورد در محل آزمون خودداری کنند، هنگام ورود و خروج به حوزه امتحانی فاصله با دیگر داوطلبان (حداقل یک متر) را حفظ نمایند، ماسک سه‌لایه معمولی (بدون فیلتر) داشته باشند و از تماس دست‌ها با چشم، دهان و بینی در حین آزمون خودداری کنند. هنگام عطسه یا سرفه کردن نیز باید از دستمال کاغذی استفاده کنند.
آیا رعایت این توصیه‌ها می‌تواند ضمانتی برای مبتلا نشدن به کرونا باشد؟ این روزها بسیاری از کارشناسان در این باره ابراز نگرانی و تردید کرده‌اند. به ویژه که این ویروس بنا بر پژوهش‌ها حداقل هشت دقیقه در هوا می‌ماند و امکان انتقال بیماری به دیگران در فضای بسته کم نیست.
امکان افزایش شدید تلفات روزانه
یک روز پیش از شروع این آزمون مجمع انجمنهای گروه پزشكی ايران در نامه‌ای به حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، نگرانی عمیق خود را از وضعیت همه‌گیری کرونا در ایران ابراز کرد و خواستار اعمال سختگیری‌های بیشتر از سوی دولت شد.
این مجمع هشدار داده است که عدم رعایت توصيه‌های كارشناسانه آنها "باعث ابتلا و مرگ و مير با ابعادی به مراتب دهشتناک‌تر از پيش خواهد شد". انجمنهای پزشکان در این نامه گفته‌اند: «اگر امروز روزانه ۲۰۰ مرگ و ٢٠٠٠ ابتلا ثبت می‌شود، بر اساس برخی پيش‌بينی‌ها در صورت عدم رعايت جدی دستورالعمل‌ها در سه ماه آینده اين آمار تا ١٦٠٠ مرگ در روز هم افزايش خواهد يافت.» به عبارتی آمار قربانیان کرونا در ایران هشت برابر خواهد شد.
آنها در نامه خود به رئیس دولت نسبت به خستگی نيروهای انسانی كادر پزشكی و "به پايان رسيدن منابع سلامت در چنين شرايطی" هشدار داده و از چشم‌اندازی "بسيار تيره و تكان‌دهنده" گفته‌اند. پزشکان امضاکننده نامه اعلام کرده‌اند:
«عزاداری و مراسم مذهبی در اجتماعات و گروه‌ها بعلاوه تجمعات بزرگ مثل كنكور بدون رعایت شرایط لازم بايد اكيدا ممنوع گرديده بر ممنوعيت آن نظارت جدی و انضباطی اعمال گردد».
این پزشکان معتقدند: «خطر شعله‌ور شدن ابتلا و تلفات فراوان در جمع عزاداران به هم فشرده اظهر من الشمس است». مجمع انجمنهای پزشکان به عنوان "صدای سیستم سلامت کشور و مجموعه‌ای كه شامل انجمنهای متخصصان و كارشناسان آمار و اپيدميولوژی و پزشكی اجتماعی هم می‌شود" و به عنوان مجموعه‌ای كه یکایک احاد آن "ماه‌هاست در پيكاری بی‌امان با اين بحران به سر می‌برند و نقاط ضعف را به خوبی تجربه كرده و می‌شناسند" به روحانی هشدار داده‌اند: «عدم رعايت توصيه‌های كارشناسانه مجمع و سيستم سلامت باعث ابتلا و مرگ و مير با ابعادی به مراتب دهشتناک‌تر از پيش خواهد شد».
نظر کارشناسی آنها با پذیرش تمام مسئولیت‌های اجتماعی و اخلاقی آن چنین است: «عزاداری و مراسم مذهبی در اجتماعات و گروه‌ها به علاوه تجمعات بزرگ مثل کنکور بدون رعایت شرایط لازم باید اکیدا ممنوع شود و بر ممنوعیت آن نظارت جدی و انضباطی اعمال شود».
رعایت جدی مقررات بهداشتی چه اندازه ممکن است؟
روز پنجشنبه ایرج حریرچی، معاون وزارت بهداشت تصویری از اوضاع عمومی سیستم درمانی در شهرها و استان‌های ایران داد. او گفت ۷۲ میلیون نفر از جمعیت ایران در استان‌هایی که در وضعیت هشدار قرار دارند، زندگی می‌کنند. تعداد بستری روزانه به نزدیک ۴۰۰۰ تن رسیده و روند ابتلا و مرگ صعودی است. ۲۶ استان کشور در وضعیت قرمز یا در حال هشدار هستند. به گفته او از هر ۱۴ نفر بستری در استان تهران یک نفر جان خود را از دست میدهد. این آماری است که از سوی وزارت بهداشت اعلام می‌شود و از سوی بسیاری کارشناسان مورد تردید است. آنها میزان مرگ و میر بر اثر کرونا در ایران را بسیار بالاتر ارزیابی می‌کنند.
حریرچی خبر داد که تهران نه تنها مجددا در وضعیت قرمز قرار گرفته، بلکه به منشاء آلودگی برای شهرهای دیگر تبدیل شده است. جمعیت روز با شب تهران حدود ۸۰۰ هزار نفر تا یک میلیون نفر تفاوت دارد. این یک میلیون نفر با تردد به شهرها یا استان‌های دیگر می‌توانند منشاء شیوع گسترده ویروس باشند.
وضع وخیم بیمارستان‌ها و کمبود شدید تخت‌های آی سی یو
ایجاد امکانات درمانی در هر کشوری بر عهده دولت است. در ایران معاون وزارت بهداشت در این باره به مردم هشدار میدهد. ایرج حریرچی در سخنان امروز خود گفت: «به مردم هشدار جدی می‌دهم. در کشوری با ۸۴ میلیون نفر جمعیت، ۱۳۰ هزار تخت بیمارستانی داریم. کشورهایی مانند ترکیه چندین برابر ما تخت بیمارستانی دارند. فاجعه در تعداد آی‌سی‌یو، به ازای ۱۰۰ هزار نفر است... بیمارستان‌های‌مان پر است و چندین ماه است که بیماران دیگر هم مراجعه کرده‌اند.»
او به وضعیت بیمارستان‌های تهران اشاره کرد و گفت موارد بستری مجددا در تهران اوج گرفته و این روند "خیلی خطرناک" است. بنا بر آماری که او اعلام کرد روز چهارشنبه هشتم مرداد در استان تهران ۷۱۰ بیمار مبتلا به کرونا بستری شده‌‌اند که "به اندازه ظرفیت بیمارستان امام حسین تهران است".
بنا بر آماری که معاون وزارت بهداشت داده، در حال حاضر تعداد بستری روزانه به نزدیک ۴۰۰۰ تن رسیده است. او اضافه کرد: «میزان بستری ما، پنج نفر به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر است. تا جایی که روندمان صعودی است، موارد مرگ هم صعودی خواهد بود.»
توزیع ماسک نذری
امکانات برای رعایت مقررات بهداشتی تا چه اندازه وجود دارد؟ مثلا یک ماسک ساده که زدن آن از جمله اولین موارد این مقررات است تا چه اندازه برای مردم در دسترس است. ایرج حریرچی در سخنان امروز خود از مردم خواست ماسک نذر کنند.
او گفت: «برخی از خانواده‌ها همین ماسک‌های معمولی را هم نمی‌توانند تأمین کنند. کسی که با یارانه زندگی می‌کند یا روزمزد است، نمی‌تواند ماسک ۱۰۰۰ تومانی، ۲۰۰۰ تومانی یا ۳۰۰۰ تومانی را تأمین کند. ممکن است پارچه یا چرخ خیاطی هم نداشته باشند تا بتوانند ماسک خانگی تهیه کنند. بنابراین، بهترین نذر، این است که ماسک نذر کرده و در مناطق فقیر توزیع کنند.»
درخواست ماسک نذری از مردم درحالی است که به گفته خود او: «طبق مصوبه ستاد ملی کرونا تأمین ماسک و نظارت بر توزیع آن بر عهده وزارت صمت است. روی داروخانه‌ها نیز هم وزارت بهداشت و هم وزارت صمت نظارت دارند. اخیرا که تقاضا برای ماسک زیاد شده، مقداری نابسامانی ایجاد شده است؛ در حالی که هم تولید صنعتی و هم تولید کارگاهی ما افزایش یافته است و ماسک به صورت استاندارد تولید می‌شود.»
نکته دیگر در سخنان او این است که میزان بیماران کرونایی در سنین پایین نیز در حال افزایش است و در حال حاضر افراد ۲۰ تا ۲۹ ساله و حتی سنین کمتر هم بستری می‌شوند. به گفته ایرج حریرچی میزان ابتلای سنین پایین "نسبت به دوره چهار ماهه قبل دو برابر شده است".
پویش هر خانه یک حسینیه
نگاهی به به برنامه دولت برای انجام مراسم محرم، جدی بودن هشدار مجمع انجمنهای پزشکان نسبت به امکان "گسترش دهشتاک" ابعاد کرونا را آشکار می‌کند. ایرج حریرچی در سخنان امروز خود از مردم و متولیان خواست به "پویش هر خانه یک حسینیه" بپیوندند.
آیا امکان هیچ‌گونه نظارتی بر آنچه در صدها هزار خانه می‌گذرد هست؟ چند درصد این خانه‌ها فضای کافی برای فاصله‌گذاری دارند؟ افرادی که به آنها رفت و آمد می‌کنند چقدر به ابعاد خطر آگاهند؟ در جایی که معاون وزیر بهداشت می‌‌گوید: «باید توجه کرد که ۱۰ دقیقه صحبت به اندازه یک عطسه ویروس پخش می‌کند.»
شمار مبتلایان به کرونا از مرز ۳۰۰ هزار نفر گذشت
روز پنجشنبه و هم‌زمان با سخنان نگران‌کننده معاون وزیر بهداشت مینی بر این که تمام نقاط کشور به ویروس کرونا آلوده است، سخنگوی وزارت بهداشت از مرگ ۲۲۶ بیمار کووید۱۹ در شبانه‌روز گذشته خبر داد. به گفته سیماسادات لاری در ۲۴ ساعت گذشته ۲۶۲۱ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در ایران شناسایی شد و مجموع بیماران به ۳۰۱ هزار و ۵۳۰ نفر رسید. ۲۲۶ بیمار جان خود را از دست دادند و مجموع جان‌باختگان این بیماری در ایران به ۱۶ هزار و ۵۶۹ نفر رسید