مطابق با آنچه در قانون آمده، صلاحیت رسیدگی به برخی از دعاوی در اختیار دادگاه است.
مطابق آنچه که در قانون آمده است، برخی از جرایم به طور مستقیم در دادگاه مطرح میشوند که انواع مختلفی دارند.
دسته اول مربوط به جرایم تعزیری درجه ۷ و ۸ است، این جرایم به طور مستقیم در دادگاه کیفری مطرح میشوند و در صورتی که اصحاب دعوی حضور داشته باشند و مهلتی را درخواست کنند، جلسه رسمی تشکیل میشود و دادگاه رسیدگی را انجام میدهد.
در این جرایم در صورتی که اصحاب دعوی حضور نداشته باشند یا برای تدارک دفاع یا تقدیم دادخواست ضرر و زیان درخواست مهلت کنند، دادگاه ضمن اخذ تأمین متناسب از متهم پرونده، وقت رسیدگی را تعیین میکند و مراتب را به اصحاب دعوی و سایر اشخاصی که باید در دادگاه حاضر باشند، ابلاغ میکند.
دسته دوم جرایم منافی عفت هستند. این دسته از جرایم به طور مستقیم در دادگاه صالح رسیدگی میشوند؛ منظور از جرایم منافی عفت، جرایم جنسی حدی (مانند زنا و لواط) و جرایم رابطه نامشروع تعزیری مثل تقبیل و مضاجعه است.
جرایم افراد زیر ۱۵ سال هم به طور مستقیم در دادگاه بررسی میشوند. همچنین تحقیقات مقدماتی تمام جرایم افراد زیر ۱۵ سال به طور مستقیم در دادگاه اطفال رسیدگی میشوند و دادگاه اطفال تمام وظایفی را که بر طبق قانون بر عهده ضابطان دادگستری و دادسرا قرار دارد، انجام میدهد.