به گزارش مشرق، پس از وفات رسولالله (ص) امت اسلام به سبب عدم عمل به تعهدات خویش نسبت به پذیرش خلافت امیرالمؤمنین(ع) دچار عقبگردی ملموس از ارزشهای دینی و معنوی شد. از همان آغازین لحظات وفات نبی مکرم اسلام عدهای از جلوداران سپاه اسلام با رویکرد تعصبی و قبیلهای خویش، سعی کردند فردی را غیر از آنچه رسول خدا (ص) برای آنها برگزیده بود، به مسند خلافت بنشانند و در این سعی خود به موفقیتِ ظاهری دست یافتند، هرچند این رویداد امیرالمؤمنین را از وظیفه تکوینی خویش در امر امامت منع نکرد و به تعبیر ایشان در آن شرایط که خلافت ایشان مورد غصب واقع شد، فرمود «فَطِرْتُ بِعِنَانِهَا» عنان جامعه را در دست گرفتم.
در هر صورت تبعات این تمرد آشکار را میتوان در تاریخ به وضوح مشاهده کرد؛ بازگشت نظام طبقاتی، تحریف آموزههای نبوی، تبعیض و نابرابری، فساد صفاولیهای لشگر پیامبر (ص) و ... گوشهای از چالشِ عدم پذیرش ولایت امیرالمؤمنین (ع) است.
امام کاظم (ع) در ترسیم دوران پس از رحلت رسول گرامی اسلام (ص) و تبعات عدم پذیرش ولایت امیرالمؤمنین استناد به آیه۱۱ سوره بقره کردند، آنجا که خداوند میفرماید «و إِذا قیلَ لَهُمْ لا تُفْسِدُوا فِی الْأَرْضِ قالُوا إِنَّما نَحْنُ مُصْلِحُون؛ و چون به آنان گفته شود:
«در زمین فساد نکنید»، میگویند: «ما خود اصلاحگریم.» حضرت فرمود وقتی به بیعتشکنان روز غدیر گفتهشد لا تُفْسِدُوا فِی الْأَرْض؛ در زمین فساد نکنید با آشکارکردن پیمانشکنی خود (پیمان غدیر) در میان بندگانی که [ایمان] ضعیفی دارند [و به راحتی فریب میخورند]. چرا که در اثر این کار:آنها را در دینشان سردرگم میکنید ودر آیین و عقایدشان آشفته خاطر میکنید، قالُوا إِنَّما نَحْنُ مُصْلِحُونَ؛ گفتند ما اصلاحگریم؛ [وَ] إِذَا قِیلَ لِهَؤُلَاءِ النَّاکِثِینَ لِلْبَیْعَةِ فِی یَوْمِ الْغَدِیرِلا تُفْسِدُوا فِی الْأَرْض بِإِظْهَارِ نَکْثِ الْبَیْعَةِ- لِعِبَادِ اللَّهِ الْمُسْتَضْعَفِینَ فَتُشَوِّشُونَ عَلَیْهِمْ دِینَهُمْ، وَ تُحَیِّرُونَهُمْ فِی مَذَاهِبِهِمْ. قالُوا إِنَّما نَحْنُ مُصْلِحُونَ.
بر اساس این روایت، دو تبعهی رویگردانی از پیام غدیر از سوی امام کاظم (ع) مطرح شده است ۱ـ سردرگمی مردم در دین ۲ـ آشفتگی و تحیّر در عقاید و مذهب. و همان طور که مطرح شد، این دو حقیقت تلخ را طی سالهای پس از رحلت رسول گرامی اسلام (ص) و به ویژه حکومت بنیامیه مشاهده کردیم.