به گزارش خبرنگار مهر، رئیس دانشگاه کردستان در این همایش یک روزه اظهار کرد: امام شافعی بنیان گذار مکتبی است که امروز ما را دور هم گرد آورده است تا در مورد جایگاه و شخصیت علمی وی، پیروان و نقش فقه امام شافعی در ترویج تمدن و عرفان اسلامی و همچنین وحدت و تقریب مذاهب اسلامی صحبت کنیم.
رحمت الله صادقی افزود: امیدوارم این همایش موجب همگرایی بیشتر مذاهب شود چرا که امروز ما مسلمانان بیشتر از هر زمانی به همگرایی نیاز داریم.
رئیس دانشگاه کردستان در ادامه سخنان خود اظهار کرد: مذهب شافعی در میان کرد زبانان ایران اسلامی و سایر نقاط مکتبی است مبتنی بر عقل و استدلال که آرا قدیم و جدید را پیوسته بروز کرده و همواره در پی کسب علم و غنی کردن بیشتر خود بوده است.
صادقی افزود: از خصوصیات این مذهب می‌توان به وحدت و اجتناب از تفرقه اشاره کرد که به آسانی سایر مذاهب در کنار شافعیان قرار گرفته و دانشگاه کردستان نیز نمادی از این همپارچگی است.
وی خاطرنشان کرد: بیش از نیم قرن است که گروه فقه امام شافعی در دانشگاه تهران فعال است و از سال ۷۸ نیز دوره کارشناسی این رشته در دانشگاه کردستان دایر شده و اکنون در دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشجویان در این رشته مشغول به تحصیل هستند.
نقش علما شافعی مذهب ایرانی در تحول علوم و پیشرفت تمدن اسلامی ویژه است
حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالرضا پورذهبی نماینده ولی فقیه در استان کردستان نیز در این همایش اظهار کرد: اگر ما به نقش علما و مورخانی که در مکتب شافعی در گستره ایران اسلامی بپردازیم، شاهد شخصیت‌ها و بزرگان زیادی در اقصی نقاط ایران اسلامی هستیم.
وی افزود: علما و بزرگانی که متأثر از فقه و نظر شافعی بودند نقش بسزایی در تحول علوم و پیشرفت تمدن اسلامی داشته‌اند که از آن جمله می‌توان جناب محمد بخاری که در شرق زندگی می‌کرد و از دانشمندانی بود که متأثر از فقه و نظر امام شافعی بود نام برد و در این طرف حاکم نیشابوری که از منطقه نیشابور بودند و دارای آثاری نفیس و قطور و قوی است که خود حاکم نیشابوری نیز گرایش صوفیانه داشته است و امروز در این منطقه گرایش صوفیانه تقریباً می‌توان گفت در مذهب شافعی حرف اول را می‌زند.
نماینده ولی فقیه در کردستان خاطرنشان کرد: علاءالدوله سمنانی و ابراهیم خواص از دیگر دانشمندان و شاعران مکتب طریقت بودند که ابراهیم خواص از مشایخ صوفیه روزگار خود بود و در شهر ری اقامت گزید و در این شهر درگذشت و در برج طغرل به خاک سپرده شد.
حجت‌الاسلام و المسلمین پورذهبی به نقش و تأثیرگذاری فقه شافعی در دین اسلام اشاره کرد و گفت: فقه شافعی در تاریخ، حدیث، رجال و تاثیرگذاریش در تصوف در تمدن و گستره آن کاملاً مشخص و پیداست و تمایلات این افراد که شافعی و تصوف بودند آنقدر در تقریب بین تشیع و مذهب شافعی مؤثر بوده‌اند که حتی بعضی از آنها به عنوان تشیع مورد اتهام قرار می‌گرفتند و اما افرادی بودند که در گستره ایران اسلامی وصلت ایجاد کردند.
اندیشه علمای شافعی مذهب ایران پس از هزار سال هنوز زنده و پویاست
سید محمد حسینی رئیس دانشگاه مذاهب کشور نیز در این مراسم اظهار کرد: برخی علمای شافعی مذهب نقش بسیار کم نظیری در تقویت باورهای اسلامی و تمدن ایران اسلامی نقش داشته‌اند.
وی افزود: استاد مطهری در کتاب خدمات متقابل ایران و اسلام تعبیر بسیار خوبی دارد که هم اسلام به ایران خدمت کرد و هم ایرانیان خدمات بسیاری به اسلام کردند.
حسینی خاطرنشان کرد: علمای تأثیر گذاری در ایران داشتیم که اندیشه آنان پس از هزار سال هنوز مورد توجه است.
وی افزود: سعدالدین تفتازانی از علمایی بوده که در علم بلاغت کتاب بسیار مهمی دارد که در شرح تلخیص المفتاح قزوینی، که خود قزوینی هم از علمای بزرگ شافعی مذهب بوده‌اند.
حسینی اظهار کرد: تلخیص المفتاح خلاصه کتاب مفتاح العلوم سکاکی است، که در معانی و بیان نکات ارزشمندی در این کتاب آمده است.
وی افزود: شرح کتاب تفتازانی که افراد بسیاری از آن استفاده کرده‌اند در حوزه‌های شیعه و حوزه‌های مختلف کتاب درسی بوده است، از جمله امام راحل در کتاب انوار الهدایه در علم اصول به این کتاب استناداتی دارند.
حسینی اذعان داشت: کتاب تذهیب المنطق ایشان که بسیار ماهرانه نوشته شده است و ملأ عبدالله یزدی بر آن حاشیه و شرح نوشته است.
وی در ادامه سخنان خود در مورد عالمان شافعی مذهب و کتاب‌هایشان اشاره کرد و گفت: شیخ الرئیس ابن سینا، امام الحرمین جوینی، ابو اسحاق شیرازی از اساتید نامدار دانشگاه نظامیه بغداد بودند و در مقطعی در این دانشگاه شش هزار دانشجو در این مدرسه مشغول به تحصیل بوده‌اند.
حسینی افزود: برخی صاحب نظران بر این باورند که دانشگاه‌های غرب از نظامیه‌ها الهام گرفته‌اند و از چهره‌های نامی و بلند آوازه ایرانی همچون غزالی بهره‌های زیادی گرفته‌اند تا حدی که برخی بر این باورند که دکارت و کانت نظریات خود را از امام محمد غزالی برداشته‌اند.
حسینی به التذهیب فی فقه امام شافعی که در ۸ جلد توسط البغوی نگاشته شده است نیز اشاره کرد و گفت: در گذشته علما با یکدیگر در ارتباط بودند، کتب یکدیگر را شرح، نقد و تفسیر می‌کردند و این‌ها منجر به تنازع و درگیری نمی‌شد بلکه علمای مذاهب با یکدیگر کار می‌کردند.
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در ادامه سخنان خود به شخصیت نظام الملک طوسی اشاره کرد و گفت: از وی به عنوان سید الوزرا و قوام دین یاد شده و بعضی‌ها می‌گویند که وی به خاطر آن علم و آگاهی که داشته و کارهای بزرگ و ماندگاری که در بغداد، موصل، نیشابور، بصره، شیراز انجام داده مقتدرترین وزیر بوده است.
حسینی خاطرنشان کرد: تأسیس مدارس نظامیه، سیاست نامه نظام الملک که هنوز هم می‌تواند در اداره کشور راهنمای کارگزاران باشد و همچنین طرح‌های عمران و آبادانی بسیاری که در طول عمر خویش انجام داده است از دیگر خدمات این دانشمند اهل سنت بوده است.
در پایان این همایش تفاهم نامه‌های همکاری بین دانشگاه کردستان با دانشگاه مذاهب اسلامی و مرکز بزرگ اسلامی غرب کشور امضا شد.
برگزاری چهار پنل تخصصی با محوریت نقش شافعیان در گستره تمدن ایران اسلامی از دیگر بخش‌های این همایش یک روزه بود که با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و با حضور تعداد محدودی از صاحب نظران در تالار مولوی دانشگاه کردستان برگزار شد و از طریق مجازی نیز مهمانان داخلی و خارجی از این همایش بهره بردند.