آلودگی هوا تهدید کننده جدی سلامت است اما امکان رهایی کامل ازآن وجود ندارد؛می‌توانیم با توجه به نوع تغذیه و غذای مصرفی روزانه و استفاده بیشتراز مواد غذایی موثرتر،آسیب‌های وارده به بدن را به حداقل برسانیم.
سید مرتضی صفوی، استاد تغذیه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان گفت: با توجه به اینکه تغذیه از پایه‌های اصلی سلامت انسان است، رعایت اصول صحیح تغذیه از نظر کفایت، تعادل و تناسب مواد غذایی سلامت بدن را تضمین می‌کند؛ در شرایط کرونا، فصل سرد و آلودگی هوا لازم است مواد غذایی خاصی استفاده کنیم.
وی ادامه داد:در کلام بزرگان دین و معصومین نیز به اهمیت تغذیه سالم تاکید فراوانی شده است. حضرت علی (ع) می‌فرماید: "ای انسان داروی تو در درونت وجود دارد؛ در حالی که تو نمی‌دانی و دردت هم از خودت است اما نمی‌بینی. "
این استاد تغذیه افزود: با توجه به این کلام امام علی (ع) باید همه شرایط سلامتی در نوع تغذیه و شیوه زندگی سالم را پیدا کنیم. در حال حاضر وجود آلایندگی خودروها، صنایع آلاینده نیروگاه‌ها و سوخت‌های آلوده کننده باعث افزایش میزان آلودگی هوای کلانشهرها شده است.
صفوی با بیان اینکه پایین بودن سیستم ایمنی بدن باعث ورود این آلاینده‌ها به بدن افراد و بروز بیماری‌های تنفسی می‌شود،گفت: بنابراین مصرف مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان‌ها برای تقویت سیستم ایمنی بدن در آلودگی هوا بسیار مفید است.
وی تاکید کرد: مصرف روزانه ویتامین C برای تقویت سیستم ایمنی بدن مؤثر بوده و این ویتامین در گوجه فرنگی، مرکبات، سبزی‌ها و میوه‌ها فراوان موجود است.
این استاد تغذیه ابراز داشت: مطالعات انجام شده حاکی از آن است که در فصل سرد با خوردن ویتامین C می‌توان از بروز عفونت‌های ویروسی و سرماخوردگی پیشگیری کرد.
اهمیت مصرف ویتامین C در کنار غذاها
این متخصص تغذیه اظهار کرد: پرتقال، نارنگی، کیوی و لیموترش حاوی ویتامین C است و توصیه متخصصان تغذیه به خوردن لیموترش با همه غذاهاست.
صفوی تصریح کرد: برای جذب آنتی اکسیدان‌های داخل لیموترش می‌توان آن را روی لقمه‌های غذایی ریخت و استفاده کرد؛ گریپ فروت حاوی ویتامین C بالایی بوده و گوجه فرنگی علاوه بر برخورداری از این ویتامین ضد سرطان پروستات است.
وی اضافه کرد: افرادی که سابقه سنگ کلیه ندارند در صورت مصرف کم میوه و سبزی در مواقع آلودگی هوا می‌توانند از مکمل‌ها استفاده کنند؛ ویتامین C به صورت قرص‌های جوشان و خوردنی در داروخانه‌ها موجود است و با تجویز پزشک یا متخصص تغذیه می‌توانند از این قرص‌ها استفاده کنند.
استاد تغذیه علوم پزشکی اصفهان، تاکید کرد: ویتامین A یکی از آنتی‌اکسیدان‌های مهم در مواد غذایی مانند گوشت و حبوبات است.
صفوی یادآور شد: فلفل دلمه‌های رنگی نارنجی، زرد و قرمز، هویج، کدوحلوایی، خرمالو و میوه‌های رنگی حاوی کاروتنوئیدها بوده و خوردن این میوه‌ها و سبزیجات رنگی حاوی آنتی‌اکسیدن، برای پیشگیری از مبتلا شدن به بیماری‌های ویروسی و تنفسی در روزهای آلودگی هوا مؤثر است.
وی افزود: ویتامین E در گردو، جوانه گندم و بعضی از روغن‌های مایع گیاهی وجود دارد. خوراکی‌ها دریایی مانند ماهی و میگو حاوی ویتامین E و آنتی اکسیدان است.
استاد تغذیه علوم پزشکی اصفهان ادامه داد: در دسته ویتامین‌های محلول در چربی ویتامین A و E و D حاوی آنتی اکسیدان‌ها هستند. همچنین خوردن بعضی املاح آنتی اکسیدان مانند زینک، سلنیوم (در مغزها، دانه‌های گیاهی و گوشت) و منیزیم و مواد غذایی حاوی آهن مانند مغزیجات، گوشت قرمز، حبوبات و مصرف ماهی‌ها (حاوی امگا سه) در روزهای آلودگی هوا به شهروندان توصیه می‌شود.
فلفل دلمه‌های رنگی نارنجی، زرد و قرمز، هویج، کدوحلوایی، خرمالو و خوردن میوه‌ها و سبزیجات رنگی حاوی آنتی‌اکسیدن، برای پیشگیری از مبتلا شدن به بیماری‌های ویروسی و تنفسی در روزهای آلودگی هوا مؤثر است
ضرورت خوردن ۸ تا ۱۲ لیوان آب در شرایط آلودگی هوا
این متخصص تغذیه خاطرنشان کرد: متأسفانه در روزهای سرد زمستانی و با وجود آلودگی هوا شهروندان زیاد آب نمی‌خورند و این حرکت باعث کمتر شدن دفع سموم در بدن و کمبود مایعات می‌شود.
صفوی تاکید کرد: همه افراد باید روزانه به طور معمول ۶ تا ۸ لیوان آب مصرف کنند و حتی بهتر است در مواقع افزایش آلودگی هوا شهروندان ۸ تا ۱۲ لیوان بخورند، باید بطری آب به طور مرتب روی میز کار و در کنار اشخاص باشد تا دفع سموم بدن صورت گیرد.
وی تصریح می‌کند: حتماً لازم است به تغذیه بیماران و اقشار آسیب پذیر جامعه (سالمندان، خانم‌های باردار شیرده و کودکان) در روزهای سرد شرایط کرونا و آلودگی هوا توجه بیشتری داشته باشیم.
استاد تغذیه علوم پزشکی اصفهان بیان داشت: در روزهای آلودگی هوا برای کاهش مشکلات تنفسی بهتر است همه افراد جامعه از خوردن مواد بسیار شیرین صنعتی، شکلات و دسرهای قندی، غذاهای سرخ شده و پرچرب خودداری کنند و بیشتر غذاهای بخار پز و آب پز بخورند.
صفوی اظهار کرد: حذف و کاهش مصرف مواد غذایی مانند فست فودها، کره، خامه، سرشیر، روغن‌های جامد و چیپس را توصیه می‌کنیم.
وی گفت: در ایام شیوع کرونا با توجه به کاهش تحرک افراد برای مصرف میان وعده‌ها مصرف میوه‌ها، کرفس، هویج، کدوحلوایی و گل کلم به صورت سالاد و خوردن انواع سبزی‌ها در اولویت قرار گیرد تا با وارد شدن آنتی اکسیدان‌ها بدن در مقابل بیماری‌ها مقاومت کند.
لزوم کاهش مصرف گوشت قرمز و افزایش مصرف گوشت سفید
استاد تغذیه علوم پزشکی اصفهان ادامه داد: کاهش خوردن غذاهای کنسروی حاوی مواد نگهدارنده، گوشت قرمز و افزایش مصرف گوشت سفید مرغ و ماهی در رژیم غذایی هفتگی خانواده‌ها توصیه می‌شود.
صفوی با تاکید بر اینکه در اپیدمی کرونا و آلودگی هوا افراد برای کاهش وزن نباید حذف کامل یک وعده غذایی به خصوص شام را داشته باشند،افزود: بهتر است بیشتر سالاد، میوه و سبزی مصرف کنند؛ چراکه این مواد با برخورداری از ویتامین‌ها برای کاهش مشکلات تنفسی در آلودگی هوا مؤثر خواهد بود.
این متخصص تغذیه تاکید کرد: نوشیدن شیر منجر به کاهش مضرات آلودگی هوا می‌شود، به همه افراد در حال رشد (کودکان و نوجوانان) و خانم‌های باردار و شیرده مصرف روزانه دو تا چهار سهم شیر را توصیه می‌کنیم.
وی خاطرنشان کرد: همچنین برای کارکنان کارخانه‌های تولید باتری، لاستیک سازی و فرآورده‌های نفتی که استفاده از سرب و آلایندگی دارند توصیه می‌شود در نیمه روز یک لیوان شیر برای کاهش مشکلات تنفسی بخورند.