رییس مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت بهداشت با اشاره به مروری بر تجربه مدیریت بحران کرونا در کشور، در عین حال درباره چگونگی تامین واکسن کرونا برای جمعیت کشور توضیح داد.
دکتر کیانوش جهانپور در نشست خبری دوازدهمین کنفرانس ملی فرماندهی و کنترل بحران در ایران که امسال با موضوع بحران کرونا برگزار می‌شود، گفت: این کنفرانس با توجه به مصادف شدن با بیماری کووید- ۱۹ با تاکید بر فرماندهی و کنترل هوشمند بحران کووید-۱۹ برگزار می‌شود. در دنیای امروز اطلاعات و داده‌های متعدد از جوانب و ابعاد مختلف بحران‌ها وجود دارد که باید بر پایه فناوری اطلاعات و پایش و نظارت صورت گیرد.
وی ادامه داد: این کنفرانس ملی آغازی برای طرح موضوعی است که می‌تواند استراتژیک باشد. یکی از پنج تهدیدی که در دهه‌های آتی بشر را تهدید می‌کند در حوزه سلامت خواهد بود و در نتیجه باید به موضوع فرماندهی هوشمند بحران‌ها توجه شود. شناسایی ظرفیت‌های علمی و فناورانه‌ای که در این حوزه وجود دارد، حائز اهمیت است. یکی از اهداف وزارت بهداشت از مشارکت در این کنفرانس، شناسایی ظرفیت‌های موجود علمی و فناوری است که در کشور و خارج از نظام سلامت وجود دارد که می‌تواند در آینده در قالب همکاری‌های بین بخشی کمک زیادی را در حوزه مدیریت و فرماندهی هوشمند در حوزه های مختلف نظام سلامت داشته باشد.
جهانپور گفت: نظام سلامت حداقل سالی یک بار درگیر یک بحران بزرگ در ابعاد ملی است و این ضرورت که بتوانیم از ظرفیت‌های علمی و فناوری در کشور استفاده کنیم، بیشتر خود را نشان می‌دهد. در حوزه واکسن می‌بینید که با شناسایی ظرفیت‌های داخلی موجود، شاید سه واکسن کرونا وارد فاز کارآزمایی بالینی شده است. همچنین بیش از ۹ پرونده فعال واکسن در کشور وجود دارد. این نگاهی پر امید به ظرفیت‌های داخلی کشور است که می‌تواند با همکاری و هماهنگی بین بخشی منجر به ایجاد ظرفیت‌های جدید برای کشور، روند ارتقاء نظام سلامت و ارتقای شاخص‌های نظام سلامت شود.
جهانپور گفت: باید نقاط قوت و توانمندی‌ها و ظرفیت‌های فناوری را قبل از بروز بحران‌ها شناسایی کنیم و در نتیجه یکی از اهداف وزارت بهداشت، شناسایی ظرفیت‌های موجود علمی و فناوری خارج از نظام سلامت است.
وی درباره اقدامات وزارت بهداشت در زمینه استفاده از فناوری در زمینه مدیریت کرونا، گفت: حرکت خوبی در حوزه‌های مختلف نظام سلامت به سمت مدیریت و فرماندهی و پایش هوشمند بر پایه فناوری اطلاعات انجام شده است. البته اگر بخواهیم به نکات منفی اشاره کنیم، پراکنده بودن و جزیره‌ای بودن این سامانه‌ها بوده است. وزارت بهداشت به صورت گسترده از این ظرفیت‌ها استفاده کرده است و باید به سمت ساماندهی و تجمیع این ظرفیت‌ها پیش رویم. مشارکت ما در این کنفرانس ملی هم دقیقا در همین راستاست که از ظرفیت‌های علمی و فناوری موجود استفاده کنیم تا این رویکرد یا عارضه جزیره‌ای به سمت سامانه‌های جامع مدیریتی و فرماندهی باید پیش رود.
جهانپور در پاسخ به سوالی درباره خرید واکسن کرونا از کوواکس، گفت: ما خرید ۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار دوز واکسن کرونا را از کوواکس خواهیم داشت. بنابراین از سبد کوواکس و شرکت‌هایی که مورد تایید سازمان غذا و دارو باشد، واکسن به میزان ۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار دوز تهیه خواهد شد. البته تا امروز کوواکس هنوز هیچ واکسنی را در جهان توزیع نکرده است. کوواکس یک اتحادیه جهانی بر محور سازمان جهانی بهداشت و ابتکار عملی برای توزیع واکسن است. فکر می‌کنم حداقل ۱۸ شرکت در سبد کوواکس واکسن خود را عرضه می‌کنند. ما هم حداقل از سه شرکت تغذیه خواهیم کرد، اما هنوز کوواکس چیزی توزیع نکرده و ما هم واکسنی را وارد نکردیم و هر واکسنی که سازمان غذا و داروی کشور به عنوان مرجع ملی برای صدور مجوز ورود واکسن تایید کند، از این محل تهیه می‌شود.
وی گفت: در زمینه خرید مستقیم واکسن کرونا نیز از شرکت‌های مورد تایید سازمان غذا و دارو قرار گیرد، به هر تعداد که مقدور باشد، انجام می‌شود. سپس سبد کوواکس و بعد از آن، واکسن داخلی خواهد بود. هرچند اولین کشور شروع کننده در حوزه تزریق واکسن نبودیم که البته اقدام درستی هم در نوبه خودش بود، اما فکر می‌کنیم جزو اولین کشورهایی خواهیم بود که واکسیناسیون علیه کووید -۱۹ را به پایان خواهیم رساند.
جهانپور همچنین گفت: این کنفرانس امسال با شعار مدیریت هوشمند بحران‌های فراگیر و به طور ویژه مروری بر تجربه مدیریت بحران کووید ۱۹برگزار می‌شود. شاید وزارت بهداشت در مدیریت حوادث و بحران‌ها و به خصوص در استفاده از ظرفیت فناوری اطلاعات جزو نهادهای پیش‌رو بوده، به خصوص در بحران‌هایی مانند کرونا و مدیریت در سایر عرصه‌ها اعم از دارو، کالاهای سلامت محور و...، ولی همه این‌ها نیازمند ارتقا و ایجاد سامانه‌های واحد است که بخشی از آن مربوط به سایر نهادها و دستگاه‌هایی است که در زمان بحران حضور دارند. ما در این بابت وارد کنفرانس شدیم که با طرح این مساله هم جلب مشارکت فناوران و هم سایر دستگاه ها به خصوص در زمینه مدیریت بحران را داشته باشیم. امیدواریم بحران کووید ۱۹ و همه گیری جهانی کرونا، نقطه عطفی برای کنترل هوشمند بحران‌ها شود.
در ادامه این نشست، دکتر امیر محترمی- دبیر علمی کنفرانس ملی فرماندهی و کنترل بحران کرونا در ایران، گفت: امسال دوازدهمین دوره کنفرانس ملی فرماندهی و کنترل بحران در نظام سلامت را شاهد هستیم که به موضوع کرونا اختصاص دارد و به میزبانی دانشگاه صنعتی مالک اشتر برگزار می‌شود.
وی افزود: مقرر شد محورهای کنفرانس امسال با توجه به اینکه با یک بحران جهانی یعنی پاندمی کرونا مواجهیم، با موضوع کرونا شکل بگیرد که به تبع آن دوستان در مجموعه وزارت بهداشت کمیته سلامت را ذیل کنفرانس ایجاد کردند و در این حوزه بحث‌های علمی خوبی شکل گرفته است. این رویداد از هفته آینده آغاز شده و کارگاه‌های تخصصی آن از روز شنبه به صورت مجازی آغاز می‌شوند.
محترمی با بیان اینکه کنفرانس ملی فرماندهی و کنترل بحران همه ساله به همت انجمن ملی فرماندهی و کنترل مخابرات و رایانه و پس از سال ۸۶ در حال اجراست، تاکید کرد: محورهای این کنفرانس در سال جاری با توجه به مواجهه با پاندمی کرونا به تشخیص کمیته علمی و شورای سیاست گذاری کنفرانس با تاکید بر بحران کرونا خواهد بود. این رویداد هفته بعد شروع می‌شود و از روز شنبه کارگاه‌های تخصصی به صورت مجازی و از طریق سایت کنفرانس برگزار خواهد شد. روز سه شنبه و چهارشنبه افتتاحیه آن خواهد بود و عصر چهارشنبه نیز اختتامیه برگزار می‌شود. در این یک هفته سایت کنفرانس کاملا آماده و پذیرای دوستانی خواهد بود که به صورت مجازی قصد مشارکت دارند. این کنفرانس حول محورهای ده‌گانه‌ای تدارک دیده شده است. فرماندهی کنترل به ویژه در حوزه مدیریت بحران مطرح است و کشور ما هم از نظر بحران‌های طبیعی یک منطقه بحران خیز است.
محترمی ادامه داد: بحث جزیره‌ای بودن سامانه‌ها فقط محدود به نظام سلامت نمی‌شود. بلکه در حوزه‌های مختلف شاهد آن هستیم. در عین حال ممکن است با بحران‌های مختلفی مثل سیل و زلزله و قطعی برق و... مواجه شویم. بنابراین آمادگی بدنه و دستگاه اجرایی کشور در برابر این پدیده‌ها، امروزه قطعا بدون بهره‌گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات میسر نیست. فرماندهی کنترل یعنی استفاده از همه سامانه‌ها جهت تصویر کردن و دادن آگاهی به تصمیم سازان جهت اخذ تصمیم‌های درست و به موقع و اجرای آن در زمینه‌های مختلف است.
وی افزود: در این زمینه تجربه دنیا هم این است که از نرم افزارهای موبایلی تا بانک‌های اطلاعاتی مختلف را در کشورهای مختلف ایجاد کردند. ما در کرونا در ابتدا با مساله‌ای به نام اینفودمی مواجه شدیم که اطلاعات درست و غلط باهم مخلوط شده که سامانه‌های اطلاعاتی در این زمینه فراهم شد و از طرفی سامانه‌هایی که اطلاعات را در اختیار قرار می‌دادند، ایجاد شد. بنابراین اقدامات خوبی در این زمینه انجام شد. البته کاستی‌های متعددی نیز وجود دارد که نیازمند همت مضاعف است تا از فناوری‌ها به گونه موثرتری استفاده کنیم.
محترمی درباره خروجی این رویداد بعد از 12 دوره برگزاری، گفت: دوره‌های گذشته کنفرانس هر کدام محوریت خاصی داشته‌اند. کنفرانس‌های علمی می‌خواهند ارتباطات جامعه علمی کشور در آن حوزه تخصصی با یکدیگر و با دستگاه‌های اجرایی را شکل دهند که ما خوشبختانه شاهدیم این ارتباطات در کنفرانس شکل گرفته است. در زمینه بحران زیستی امسال با توجه به حساسیت موضوع و مبتلابه شدن کشور با این مساله، محوریت به بحران کرونا داده شد.