واخر سال ۲۰۱۹ بود که ویروس جدید از خانواده کرونا در ووهان چین کشف و به سراسر دنیا منتقل شد. اما حالا بعد از گذشت یک سال از شیوع این ویروس در تمام دنیا، کمتر نام ووهان یا چین را در اخبار می‌بینیم؛ حالا نام انواع جهش یافته و جدیدی از کرونا با کشورهای دیگری گره خورده است. ابتدا کرونای انگلیسی، برزیلی، آفریقای جنوبی و به تازگی هم کرونای آلمانی.

واقعیت این است که بروز جهش در ویروس چندان هم اتفاق عجیبی نیست. چرا که ویروس‌ها برای زنده ماندن تکامل و تکثیر پیدا می‌کنند و در واقع این جهش‌ها که تصادفی هستند، به ویروس این فرصت را می‌دهند که افراد بیشتری را آلوده کنند. بعضی مواقع جهش‌ها ویروس را ضعیف‌تر می‌کنند و گاهی چنان بی اهمیت و ناچیز اند که تاثیری روی رفتار ویروس نمی‌گذارند.

اما چیزی که متخصصان و پزشکان را نگران کرده است، بی اثر شدن واکسن کرونا در برابر این ویروس‌هاست. واکسن‌هایی که ساخت آن حدود یک سال طول کشید و حالا در نقطه عطف ماجرا، جهان با سویه‌های جدیدی از این ویروس مواجه شده است.

جهش از انگلستان شروع شد

سویه انگلیسی ویروس کرونا، معروف به B-۱۱۷ یک نوع مسری‌تر از این ویروس است که در اواخر سال ۲۰۲۰ در انگلستان پیدا شد. اولین بار ابتلا به این ویروس در زوجی در شهرستان آرندل کشف شد که کمتر از ۶۵ سال سن داشتند. که یکی از آنها به چندین قاره مختلف سفر کرده و ظاهرا پس از ابتلا به بیماری، ویروس را به همسرش هم منتقل کرده بود. هرچند که بعد از کشف ویروس آنها در قرنطینه خانگی بودند و هیچکدام در بیمارستان بستری نشدند.

فرماندار این شهر گفته بود که آزمایشگاهی خصوصی در ابتدا این آزمایش را انجام داده و به توالی‌های عجیبی برخورد کرده و در نهایت آن را به آزمایشگاه بهداشت عمومی ایالت مریلند فرستاده است. آزمایشگاه دولتی نیز این آزمایش را به مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها ارسال کرد و در نهایت جهش در این ویروس تایید شد.

مقامات بهداشت این کشور با تاکید براینکه هنوز اطلاعات زیادی از این نوع ویروس در دسترس نیست، گفته اند که واکسن‌های فعلی بر علیه این نوع موثر هستند.

تا به حال مطالعات نشان داده است که این نوع جدید از ویروس کرونا، کشنده‌تر و قوی‌تر نیست اما از آنجایی که قدرت انتقال بیشتری دارد، قادر به آلوده کردن افراد بیشتری است و همین مسئله مساوی است با بالاتر رفتن آمار مرگ و میر.

آفریقای جنوبی، هم پای انگلیس

ویروس‌ها به طور دائمی در حال جهش هستند. بنابراین جای تعجب نیست که ویروس کرونایی که در اواخر سال ۲۰۱۹ در چین شیوع پیدا کرد، حالا بعد از گذشت یک سال در برخی کشورها دچار جهش‌های ژنتیکی شود. اما سویه جدیدی که در آفریقای جنوبی ایجاد شد، موجبات نگرانی مسئولان نظام پزشکی این کشور را ایجاد کرد چرا که با وجود اینکه کشنده‌تر از نو اصلی و اولیه آن نیست، این گونه بسیار سرعت انتقال بالایی داشته و مانند کرونای انگلیسی به راحتی گسترش پیدا می‌کند.

۱۸ دسامبر ۲۰۲۰ آفریقای جنوبی اعلام کرد که نوعی جهش یافته از ویروس کرونا به سرعت در حال انتشار در سه استان است. این جهش خاص در پروتئین‌های ویروس در جهش نوع انگلیسی آن هم دیده می‌شد و نتیجه آن افزایش سرعت و قدرت انتقال کوید۱۹ بود.

پس از شیوع این نوع جدید از ویروس وزیر بهداشت انگلیس با اعلام نگرانی نسبت به این نوع جهش یافته ویروس، آن را شدیدتر از نوع انگلیسی خواند و اعلام کرد که پروازهای آفریقای جنوبی را محدود کرده است.

از آنجایی که ویروس کرونای انگلیسی با قدرت شیوع بالاتر خود، می‌تواند روی پاندمی در تمام کشورها تاثیر گذاری بیشتری داشته باشد، سایر جهش‌های این ویروس دانشمندان را نگران کرده است.

متخصصان برزیلی: اصلاح واکسن کار سختی نیست

در دسامبر ۲۰۲۰ نوعی جدیدی از ویروس کرونا در مانائوس برزیل کشف شد و این نگرانی را ایجاد کرد که جهش در ویروس ممکن است منجر به شدیدتر شدن بیماری شود یا تلاش برای ساخت واکسن را بی اثر کند یا واکسن‌های ساخته شده روی این گونه‌های جهش یافته هم تاثیر گذار خواهند بود؟

با این وجود متخصصان هنوز به پاسخ روشنی برای این جواب نرسیده اند و معتقداند که باید بیشتر در این رابطه تحقیق کرد. نکته مهمی که محققان به دنبال جواب آن هستند، این است که ممکن است جهش ویروس برای فرار از پاسخ ایمنی در برابر واکسن باشد. مسائلی که به گفته محققان برای پاسخ دادن به آنها زود است.

با این حال برای کارشناسان اصلاح واکسن‌های جدید کار چندان سختی نیست و اگر ویروس جهش پیدا کند، باید چند تغییر در واکسن داده شود؛ هرچند که این تغییرات ممکن است چند هفته طول بکشد.

نوع انگلیسی این ویروس قدرت انتقال بیشتری دارد و ممکن است این موضوع درباره نوع برزیلی آن هم صادق باشد.

دومین قرنطینه پس از شروع پاندمی در ژاپن

چندی قبل وزارت بهداتش ژاپن اعلام کرد نوعی جدید از ویروس کرونا در چهار مسافر برزیلی کشف شده است که با انواع بسیار عفونی که تا پیش از این در انگلیس و آفریقای جنوبی دیده شده، تفاوت دارد و همین باعث شد که در این کشور مطالعات جدیدی درباره اثر بخشی واکسن‌ها در حال انجام باشد.

این چهار نفر شامل یک مرد ۴۰ ساله با مشکلات تنفسی، یک زن حدودا ۳۰ ساله با سردرد و گلودرد، یک پسر نوجوان که با علائم تب و دختری نوجوان که هیچ علامتی نداشت، بودند. وزارت بهداشت ژاپن اعلام کرد که بر اساس گزارش‌های این وزارتخانه سویه جهش یافته جدید ویروس کرونا از طریق بررسی دقیق در این چهار نفر تشخیص داده شده است.

شناسایی یک نوع جدید ویروس کرونا در حالی است که کشورها هنوز در حال تلاش برای شناسایی نوع انگلیسی و آفریقای جنوبی آن در کشورهای خودشان هستند و کارشناسان بهداشت عمومی ابراز نگرانی کرده اند که این انواع جدید ممکن است تهدیدی برای واکسیناسیون باشند.

ژاپن روز پنجشنبه وضعیت اضطراری را در توکیو و سه استان اطراف آن اعلام کرد، این دومین قرنطینه این کشور بعد از شروع پاندمی محسوب می‌شود.

انستیتوی ملی بیماری‌های عفونی ژاپن روز یکشنبه اعلام کرد نوع جدید ویروس کرونا را در چهار مسافری که از برزیل آمده اند، شناسایی کرده است. متخصصان این کشور می‌گویند که در حال حاضر، هر گونه اطلاعات در مورد نوع جدید این ویروس تنها محدود به ترکیب ژنتیکی آن است و دشوار است که به این زودی مشخص شود رفتار این نوع جدید و واکنش آن به واکسن چگونه است.

متخصصان سازمان جهانی بهداشت در این باره گفته اند که هرچه ویروس بیشتر گسترش یابد، احتمال تغییرات جدید در ویروس بیشتر است.

نوبت به آلمان هم رسید

تا به امروز، آلمان آخرین کشوری است که نوع جهش یافته ویروس کرونا در آن شناسایی شده است. نوع جدید این ویروس در گروهی از بیماران بیمارستانی در شهر باواریا در جنوب شرقی آلمان در بین ۳۵ بیمار جدید دیده شد.

مقامات آلمانی گفته اند که این نوع ویروس با نوع انگلیسی و آفریقای جنوبی متفاوت بوده و تا به این لحظه هیچ اطلاعاتی از اینکه چه چیزی باعث ایجاد این ویروس شده یا قدرت آن نسبت به انواع دیگر چگونه است، وجود ندارد.

متخصصان آلمانی گفته اند که در حال حاضر جهش کوچکی را پیدا کرده اند و هنوز کاملا مشخص نیست که این جهش از نظر بالینی اهمیت زیادی دارد یا نه و باید منتظر توالی کامل بود.

گفتنی است که هیچ یک از نمونه‌های انگلیسی و آفریقای جنوبی ویروس کرونا به طور مستقیم منجر به مرگ و میر بیشتری نشده اند، اما از آن جایی که قدرت بیشتری در انقال دارند، باعث ابتلا، بستری شدن و مرگ و میر افراد بیشتری شده اند.

متخصصان آلمانی ضمن ابزار نگرانی از بالاتر رفتن آمارها در این کشور، می‌گویند که این کشور برای مبارزه با پاندمی کرونا به مدیریت بحران دقیق‌تری نیازمند است.