سرویس سیاست مشرق - در کال تلگرامی او تقریبا هیچ اشاره ای به مسائل سیاسی نمی شود؛ جز چند پیام تبریک یا تسلیت! می گویند او سیاست مداری است که همه چیز را بوسیده و به دنبال زندگی شخصی اش رفته است. هر بار هم که کسانی به سراغ او رفته اند با پاسخ قاطع «نه!» در بازگشت به عرصه سیاسی از جانب او روبرو شده اند. آخرین بار آن مربوط به سال ۱۳۸۷ است؛ که گروهی از دانشجویان نزدیک به طیف تندرو دفتر تحکیم وحدت به سراغش رفته؛ تا او را قانع به حضور در انتخابات ریاست جمهوری کنند؛ اما پاسخ او طبق پیش بینی ها منفی بوده است.
احمد زیدآبادی از نویسندگان روزنامه های زنجیره ای و فعال اصلاح طلب درباره او در کانال خود نوشته: «بههمراه علوی تبار و تعدادی دانشجو به دفتر کارش در شمال تهران رفتم؛ اما او حاضر به آمدن در انتخابات نشد؛ تا جایی که بعد از آن دیدار ابراهیم یزدی از دست او عصبانی شده و او را بازنشسته از سیاست خواند؛ که دنبال اصلاحات جدی نیست» عبدالله نوری آن سال ها برای اصلاح طلبان تنها یه شیخ عزلت نشین بود؛ اما سیاست مدار سایه نشین بعد از غیبت طولانی و با روی کار آمدن دولت مذاکره خواه دوباره از قهر و گوشه نشینی بیرون آمد.
** بازگشت پدرخوانده به صحنه
عبدالله نوری حسین آبادی زندگی پر ماجرا با چرخش های معنادار و متعدد سیاسی دارد؛ اما پس از یک دهه سکوت این بار به شکل معناداری سعی در نقش آفرینی دارد؛ منزل او؛ محل رفت و آمد اصلاح طلبان است؛ البته نه همه آنها! بلکه ویلای دربند تنها محل بروو بیای تندروهای این جناح سیاسی شده است.
این خانه در طی سال های گذشته حاشیه کم نداشته است. از جمله سخنرانی عجیب و توهین آمیز هاشم آقاجری عضو حزب منحله سازمان مجاهدین انقلاب که پیش از این هم سابقه اهانت به ساحت مقدس ائمه معصومین را داشته است.
آقاجری در یک اظهار نظر عجیب در جلسه منزل نوری فقه شیعه را ادامه روابط ارباب و رعیتی خوانده بود! [1] حالا این باغ اشرافی در شمال تهران دوباره محل برگزاری محافل و جلسات سری برخی اصلاح طلبان گردیده است. اما این بار دستورالعمل دیدارها؛ نه تلاش نافرجام برای بازگرداندن نوری به صحنه؛ بلکه تبدیل این خانه مرکز تصمیم سازی اصلی و قرار گرفتن عبدالله نوری در صندلی پدرخوانده پنهان در انتخابات های نهایی است.
**رمز شب برای ورود به خانه عبدالله
آنهایی که به قصر مجلل نوری راه یافته اند؛ این خانه را «اتاق فکر» اصلاح طلبان می دانند. ورود به این خانه و حضور در حلقه پدر خوانده ساده نیست؛ روایت است که محمد خاتمی؛ اعضای خاصی از دو حزب غیر قانونی مشارکت و مجاهدین مانند حجاریان؛ تاج زاده؛ رمضان زاده؛ بهزاد نبوی؛ محسن آرمین؛ دو عضو از نهضت آزادی(بهاور و توسلی) و چند روزنامه نگار با احکام امنیتی در کنار سعید حجاریان و برخی دیگر، محفل محدود خانه نوری را تشکیل می دهند.
روزنامه اصلاح طلب آرمان در گزارش از ویلای نوری؛ تحلیل جالب توجهی از این محفل دارد و می نویسد: «این خانه عبدالله نوری را از شیخ سکوت به مرجع تصمیم گیری اصلاح طلبان تبدیل کرده است.»[2]
سناریو اصلاح طلبان آن است که این سیاست مدار ثروتمند را به عنوان پدرخوانده اصلاحات میان بدنه جا بیاندازد. البته نوری آنقدرها خوش سابقه نیست تا همه زیر چتر تصمیمات او جمع شوند. سابقه تندوری های سیاسی او در روزنامه خرداد و بدتر از آن پرونده اقتصادی خانوادگی او در ماجرای «رشت الکتریک» [3] هنوز هم نقل عام و خاص است. یک پرونده اقتصادی از زمین خواری که یک کارخانه تولید کننده بزرگ را به زمینی خالی جهت آپارتمان سازی تبدیل کرده است؛ اما نوری با همه حاشیه هایش توانسته پس از چند سال جایش را میان اصلاح طلبان محکم کند!
** لیست سیاه و همه آنهایی که دیگر نیستند!
در گعده عبدالله نوری همه امکان ورود را ندارند؛ یک تابلو ورود ممنوع بزرگ باعث می شود بسیاری از اصلاح طلبان جایی به محفل مخفی نداشته باشند.
از جمله عباس عبدی که به دلیل انتقاد به بعضی مواضع دیگر به ویلای پدرخوانده دعوت نمی شود[4] جالب آنکه هرچه به انتخابات نزدیک می شویم لیست سیاه بزرگتر و تعداد بیشتری از فعالان اصلاح طلب از سازمان تصمیم گیری حذف شده و محفل حلقه تصمیم گیری را تنگ تر می کند. حالا همه آنهایی که به خانه نوری رفت و آمد داشته اند؛ خوب می دانند که آنجا به پاتوق سیاسی اعضای خاص دو حزب سابق مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب تبدیل شده و آنها با دور زدن سایر احزاب و گروه های سیاسی تصمیمات نهایی را می گیرند از جمله منتقدان محمد رضا عارف است؛ او همچنان داغ حذف اجباری از رقابت انتخاباتی سال ۹۲ را بر دل دارد؛ او در مصاحبه ای این حذف را ناشی از «دیکتاتوری» محافل خاص اصلاح طلب دانسته و می گوید: «گاهی برخی حرف هایی می زنند که بوی دیکتاتوری از آن به مشام میرسد. نمیخواهم وارد بحث دولت شوم؛ من خرد جمعی را در سال ۹۲ پذیرفتم و اگر امروز بیش از حد نقد داشته باشم شاید تلقی دیگری شود. جالب است همان دوستانی که عامل تصمیم سال ۹۲ شدند، حالا مدعی هستند. [5]
اشاره عارف به دیکتاتوری فردی از یک واقعه عجیب هم رمز گشایی می کند؛ جایی که ابوالفضل سروش نماینده سابق لیست امید در مجلس از نظرسنجی ساختگی برخی اصلاح طلبان برای حذف عارف و جایگزینی حسن روحانی خبر داد. [6]
این نماینده اصلاح طلب اعتقاد دارد؛ محفل پیچیده اصلاح طلبان با نظر سازی؛ شانس روحانی را بیشتر از محمد رضا عارف مهندسی کرده تا عارف با فشار خاتمی مجبور به کنارهگیری از رقابت انتخاباتی شود! البته مهندسی کردن و بازی تقلب تخصص برخی از اصلاح طلبان است! اما آخرین دست پخت تصمیمات محفلی منزل نوری؛ لغو غیر منتظره شورای عالی اصلاح طلبان و تشکیل یک ساختار عجیب و غریبی است که بسیاری از اعضای بدنه احزاب اصلاح طلب را شوکه کرده است.
نگاهی به لیست اجماع ساز انتخاباتی اصلاح طلبان نشان می دهد که تقریبا همه کسانی که به نوعی با خانه دربند ارتباط دارند؛ منتخب حلقه تصمیم گیری انتخابات ۱۴۰۰ خواهند بود و بسیاری از اصلاح طلبان پر سابقه مانند موسوی خوئینیها؛ عارف و اعضای موثر احزاب قدیمی اصلاح طلب از بازی خط خورده اند؛ به گفته فرج الله کمیجانی رییس دوره ای شورای هماهنگی اصلاح طلبان «بهزاد نبوی»، «سیدحسین مرعشی»، «محسن امینزاده»، «محسن میردامادی»، «محمدرضا جلاییپور»، «علیرضا علویتبار»، «سیدحسن رسولی»، «سیدسراجالدین موسوی»، «حسن صادقی»، «عماد بهاور»، «بدرالسادات مفیدی»، «سیدمعروف صمدی»، «فاطمه سعیدی»، «فخرالسادات محتشمیپور» و «اسماعیل گرامیمقدم» این فهرست ۱۵ نفره را تشکیل میدهند. [7]
نگاهی به این لیست به خوبی نشان می دهد که بجز عضو گروهک نهضت آزادی که سهمیه خاص دارد! الباقی به صورت دربست از اعضای سابق دو حزب مشارکت و مجاهدین انقلاب و بنیاد باران نزدیک به رییس دولت اصلاحات و حزب تمامیت خواه اتحاد انتخاب شده و تقریبا به گونه ای کاملا آشکار ترکیب تشکیل شده سایرین از احزاب سیاسی دیگر را به انزوا کشانده است.
رضا شریفی عضو شورای مرکزی حزب ندای ایرانیان در انتقاد به این انتصابات؛ در صفحه توییتری خود نوشته است: «نهاد اجماع ساز یعنی یک مدت به ساز هم برقصیم».
سعید مالکی دیگر فعال منتقد به این لیست نیز نوشته است: «نهاد اجماع ساز محفل خودمانی یه عده از آنهایی است که پایشان لب جور است».
نکته قابل در تمام انتقادات وارده از سوی اصلاح طلبان به نهاد تازه متولد شده محفل اصلاح طلبان؛ غیر شفاف بودن آن است. فعالان جناح رفورمیست حالا با حالت تعجب از خود می پرسند؛ کسانی که حتی نمی توانند در درون روند مردم سالاری را رعایت کنند؛ چگونه می خواهند؛ به صورت دموکراتیک کشور را اداره کنند!؟
هادی غفاری فعال کهنه کار اصلاح طلب در نقد این شیوه پدرسالارانه این شیوه عمل را «دیکتاتوری خاتمی» خوانده است. [8] البته اختلاف درونی در میان اصلاح طلبان به این سادگی ها تمام نمی شود؛ حذف شدگان از لیست پدرخوانده (نوری) و صاحب اختیار قدیمی (خاتمی) به این سادگی ها از صحنه بیرون نخواهند رفت؛ آنها نیز می دانند که محفل نوری به این سادگی ها به روند های دموکراتیک تن نخواهد داد؛ نبض رسانه دست این گروه است؛ این خانه قرار است با ستاد تدارکاتی اش جو موجود را بشکند تا کاربلدها اصلی وارد صحنه شوند؛ این خانه برای اصلاح طلبان شبیه خانه زعفرانیه موسی خیابانی نقش استراتژیک دارد!
[1] -https://www.mehrnews.com/news/4446348
[2] -www.armandaily.ir/fa/Main/Detail/147899
[3] -https://www.8deynews.com/276323
[4] -https://www.8deynews.com/276323
[5] https://www.khabaronline.ir/news/1289103
[6] https://www.jamaran.news/fa/tiny/news-1237873
[7] http://www.ensafnews.com/279877
[8] https://www.fardanews.com/fa/news/1005109