به گزارش مشرق، پس از ترجمه و انتشار کتاب‌هایی مانند «همه سیزده سالگی‌ام» (داستان زندگی «مهدی طحانیان» جوان‌ترین آزاده ایرانی کشورمان)، «آن بیست و سه نفر» (خاطرات ۲۳ نوجوان که توسط ارتش بعث در عملیات بیت المقدس به اسارت درآمدند و دیکتاتور عراق سعی داشت از این نوجوانان برای ایجاد جنگ روانی علیه ایران استفاده کند) و همچنین «دختر شینا» (یکی از پرفروش‌ترین آثار دفاع مقدس) در ترکیه، حالا این «حقایق ایران» است که از سوی یکی از چهار ناشر شاخص ترکیه روانه بازار کتاب می‌شود.
«کایناک» که از ناشران مطرح و بزرگ کشور همسایه است، این کتاب را با شمارگان ۵ هزار نسخه در ماه نوامبر به چاپ رساند تا «اسماعیل بندی‌داریان» روزنامه‌نگار، مترجم و مدیر انتشارات «تسنیم» استانبول به مناسبت انتشار این کتاب، رودرروی خبرنگار فارس بنشیند و درباره این اثر که مبتنی بر سخنان رهبر فرزانه انقلاب است، گفت‌وگو کند.
بیشتر بخوانیم:
وقایع ترکیه نمایش یک کودتاست/ این چه کودتایی است که هیچ رهبری ندارد؟
تحلیل‌های ایرانی از کودتای ترکی؛ از «تئاتر ساختگی» اردوغان تا پیروزی دموکراسی
بندی‌داریان در پایان این مصاحبه طی تماسی با بهناز ضرابی‌زاده با نویسنده کتابی آشنا می‌شود که در ترکیه آن را ترجمه و چاپ کرده است؛ «دختر شینا» همان اثری است که حالا بین دختران ترکیه، نامی آشنا به شمار می‌رود و در شبکه‌های اجتماعی درباره‌اش سخن بسیار می‌گویند.
گفت‌وگوی ما با این مترجم و ناشر اما به سبب انتشار کتاب «حقایق ایران» است و اندکی درباره سایر فعالیت‌های او نیز سخن گفته‌ایم.
ما در این گفت و شنود کوتاه، می‌خواهیم مقدمه‌ای از شما درباره فعالیت‌های انتشاراتی به خصوص در حوزه ترجمه آثار ایرانی بشنویم. اینکه انتشارات تسنیم که مؤسس‌اش هستید، چه آثاری را ترجمه کرده است؟
انتشارات تسنیم در سال ۲۰۰۹ در استانبول تأسیس شده و یک ناشر فکری، مذهبی و سیاسی برای بزرگسالان به شمار می‌رود که تاکنون علاوه بر «دختر شینا»، «آن بیست و سه نفر» و «نکته‌های ناب» (مجموعه‌ای از سخنان، آرا و نظرات آیت‌الله خامنه‌ای در موضوعات مختلف) را چاپ کرده است. در بخش کودکان هم که با عنوان «نهال» فعالیت می‌کنیم، صرفا آثاری برای کم‌سالان تولید می‌شود که کودکان و نوجوانان مخاطب آن هستند.
پس چرا کتاب «حقایق ایران» از یک موسسه انتشاراتی دیگر سر بر آورد؟
به نظرم بد نیست قبل از پاسخ به سؤال شما، درباره کتاب توضیح بدهم. حقایق ایران، برگرفته از سخنان، نامه‌ها، پیام‌ها و صحبت‌ها با گروه‌ها و اقشار مختلف مردم و همچنین مسؤولان رده بالای نظام است که بعضی از این‌ها در مجموعه ۵ جلدی «نکته‌های ناب» گردآوری شده بود. این مجموعه نیز به روش‌های مقابله با استکبار، اعتماد به قدرت جوان، جایگاه علم در غرب و نگاه اسلام به دانش و ... می‌پردازد. اما به جز این‌ها سخنان مختلف رهبری گردآوری شده و با موضوعات لزوم مبارزه با استکبار، شناخت صهیونیست، دشمن‌شناسی، اسلام‌شناسی، فرهنگ غرب و شرق و تفاوت‌هایش، تهاجم فرهنگی، جنگ نرم و ... به مجموعه قبلی اضافه شد و در اختیار انتشارات کایناک قرار گرفت. این مجموعه به مراتب کامل‌تر از «نکته‌های ناب» است و می‌شود نگاه اسلام به زندگی روزمره یک مسلمان را از آن استخراج کرد.
چه عناوین دیگری اضافه شد تا کتاب جدید، کامل‌تر از مجموعه قبلی باشد؟
تحقیقاتی درباره جامعه آمریکا و غرب، اعم از وضعیت استحکام خانواده، مقوله فرزندآوری، اشتغال و استفاده ابزاری از زنان در آمریکا و اروپا، سرفصل‌های دیگری بود که اضافه شد. در این کتاب، آیت الله خامنه‌ای، فقط یک رهبر سیاسی نیست؛ بلکه مخاطب با او به عنوان یک عالم و اندیشمند اسلامی آشنا می‌شود. این کتاب، مجموعه‌ای از شناخت‌ها، تحلیل‌ها و نقادی‌های آیت الله خامنه‌ای نسبت به اوضاع و احوال جهان و نکات و بیانات ایشان درباره موضوعات مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و علمی است. در واقع، «حقایق ایران» جهان‌بینی ایشان به شمار می‌رود.
شما که آثار دفاع مقدسی ایران را در انتشارات خودتان برگردانده‌اید، چطور این کتاب را هم در همان‌جا چاپ نکردید؟
ما در انتشارات تسنیم، آثار، خاطرات، رمان‌ها، قصه‌ها و زندگینامه‌های شهدای ایرانی را با اشاره به سبک زندگی اسلامی چاپ می‌کنیم و ما را به عنوان یک انتشارات مذهبی ـ سیاسی و مسلمان می‌شناسند. کایناک این‌طور نیست. یک انتشارات لاییک و روشنفکر است که به اسلامگرایی شناخته نمی‌شود. در عین حال، همان‌طور که از نامش (کایناک) هم پیداست، وظیفه نشر منابع را بر عهده دارد. این ناشر، یکی از چهار موسسه بزرگ انتشاراتی ترکیه است که نسبت به مسائلی مثل ادبیات و امنیت در خاورمیانه حساسیت دارد. تسنیم استانبول، همان مجموعه پنج جلدی نکته‌های ناب را چاپ کرده بود و با افزودن بخش‌های جدید، کتاب را به کایناک دادیم تا آن را چاپ کند. در واقع، آنان خودشان به چاپ این اثر علاقه‌مند شدند.
چگونه؟
کارشناسان این نشر ابتدا باور نمی‌کردند نگاه یک روحانی به فرهنگ و هنر، سیاست و مذهب، اقتصاد، جامعه انسانی و ... به گونه‌ای باشد که بتواند تحولات مهم جهان، کشمکش‌های سیاسی ـ مذهبی و آثار هنر و فرهنگ را تا این اندازه روشنگرانه بیان کند. وقتی آیت‌الله خامنه‌ای می‌گوید که در فقه ما، استفاده از بمب هسته‌ای حرام است؛ چون علاوه بر دشمن، هم طبیعت را نیز نابود می‌کند و هم غیرنظامیان را از بین می‌برد، چنین دیدگاه متعالی و مترقیانه‌ای برای دیگران، مهم می‌شود.
البته کایناک از آن‌جایی کنجکاو شد که کتاب «نکته‌های ناب» را ما در انتشارات تسنیم چاپ کرده بودیم. اسلام و استکبار جهانی و زن و خانواده، دو موضوع مهمی بودند که می‌شد نظرات راهبردی آیت‌الله خامنه‌ای را در این مجموعه به خوبی جست‌وجو کرد. وقتی ناشری می‌بیند رهبر عالی یک کشور درباره زن، اندیشه‌های مترقیانه‌ای دارد، نسبت به سایر نظرات و افکار او هم کنجکاو می‌شود. این در حالی است که در غرب، همواره اسلام را مخالف فعالیت‌های اجتماعی بانوان معرفی کرده‌اند؛ ولی آیت‌الله خامنه‌ای نه تنها با چنین تفکری مخالف است، بلکه می‌گوید هنر زن، تربیت کردن جامعه است.
چه کسانی مخاطب کتاب «حقایق ایران» هستند؟ چون به نظر می‌رسد که با محدودیت‌های زبانی و خط رسمی ترکیه، این اثر ممکن است از مرزهای ترکیه عبور نکند.
نه. چنین نیست. این کتاب می‌تواند در دسترس همه ترکی‌زبانان قرار گیرد. یعنی علاوه بر مردم ترکیه، در آلمان، بلژیک، هلند، فرانسه و جمهوری آذربایجان، این کتاب قابلیت عرضه دارد. چون ناشرش یک موسسه فراملی و بین‌المللی است و کتاب را در تیراژ ۵۰۰۰ نسخه به چاپ رسانده است. البته به گمان من این کتاب در یک سال به چاپ دوم خواهد رسید.
با توجه به سابقه این ناشر که به آن اشاره کردید، دلایل انتخاب این کتاب برای چاپ، همچنان توجیه ندارد.
همان‌طور که اشاره کردم، عنوان «کایناک» یعنی منبع. آن‌ها سالیان طولانی است که این دست آثار را چاپ می‌کنند. در منتشرات این ناشر، کتاب‌های زیادی هست که نشان می‌دهد رد پای آمریکا، انگلیس و صهیونیست‌ها در مدیریت منابع مالی و اقتصادی جهان همواره وجود دارد و در هر اختلافی می‌شود، نشانی از این سه یافت.
جالب اینکه کایناک از من خواسته تا اثر دیگری درباره روش‌های نوی جنگ نرم در دنیا و همچنین راه‌های مقابله آن بر اساس کلام و بیانات آیت‌الله خامنه‌ای آماده کنم. این در حالی است که تا چندی قبل، کسی در خاورمیانه، مفهومی به نام «جنگ نرم» را قبول نداشت و حتی آن را توهم توطئه می‌دانستند! اما حالا همان رویکردی را که قبلا «جنگ روانی» می‌گفتند، به نام جنگ نرم می‌شناسند و ضروری است راه‌های مقابله با آن را شناخت.
به نظر می‌رسد که رویدادهای اخیر خاورمیانه و مقاومت جمهوری اسلامی در برابر تهاجمات فرهنگی ـ اقتصادی مانند تحریم‌های ظالمانه آمریکا موجب توجه بیشتر به دیدگاه‌های پیروزمندانه رهبری جمهوری اسلامی در ترکیه شده باشد. با این نظریه موافقید؟
در ماه‌های اخیر، هم کشور ما و هم ایران با موضوع بی‌ارزش ساختن پول ملی مواجه شد. استکبار جهانی با استخدام و فعال‌سازی افرادی در داخل دو کشور و عملیات اقتصادی پیچیده، پول ملی ایران و ترکیه را به شدت تهدید کرد. طوری که نزدیک بود هر دو کشور فلج شوند. ایران و ترکیه با تدبیر از این دام عبور کردند، اما عربستان با ماجرای قتل خاشقچی، بازی بدی خورد و به دام افتاد؛ چون آمریکا می‌خواهد با ایجاد جنگ نرم در گونه‌های مختلف، مدیریت اقتصادی و گردش مالی جهان را در اختیار داشته باشد. همان‌طور که مردم ایران به این امر واقف شده‌اند، هموطنان من در ترکیه هم جنگ نرم را باور کرده‌اند و می‌دانند که این جنگ از درون گوشی‌های تلفن همراهشان پیگیری می‌شود. در چنین شرایطی مردم کشورها در برابر جنگ نرم، نیاز به بیدارگری و باور دقیق دارند و ناشری مثل کایناک که قبلاً چنین دغدغه‌هایی نداشت و حتی آثار لاییک و غیرمذهبی چاپ می‌کرد، بدون دخالت، سفارش و حمایت، به خوبی در این زمینه گام گذاشت و کنجکاو آرا و نظرات رهبری شد که کشورش با هدایت او، ۴۰ سال مقابل آمریکا ایستاده و قامتش خم نشده است. طبیعی است که آن‌ها می‌خواهند این نگرش پیروزمند را بشناسند و بشناسانند.
با گذشت ۴۰ سال از پیروزی انقلاب اسلامی، مردم ترکیه از این نهضت و مفاهیمی چون ایستادگی در برابر استکبار جهانی چقدر اطلاعات دارند؟
متأسفم از این که شناخت بیشتر مردم ترکیه از ایرانیان، برداشتن روسری در هواپیما و سفر به مناطق فسادانگیز ترکیه است. ایران در رسانه‌های خارجی ـ که نفوذ زیادی در مردم ترکیه دارند ـ خلاف و خصمانه و منفی و مغرضانه معرفی می‌شود. وقتی چنین تبلیغات گسترده و مسمومی وجود دارد، وظیفه نمایندگی‌های فرهنگی ایران در خارج از کشور سنگین‌تر است. کار ما در حوزه نشر ترکیه، تحقیقاتی ـ علمی است نه سیاسی. ما می‌خواهیم مردم دو کشور همسایه و مسلمان که ۴۷۰ سال است باهم هیچ جنگ و خصومتی نداشته‌اند و همواره اهل تجارت و گفت‌وگو با یکدیگر بوده‌اند، از هم شناخت بهتر و دقیق‌تری داشته باشند و انتشار «حقایق ایران» هم در همین مسیر است.
در خلال گفت‌وگو به یکی از آثار پرفروش ایرانی اشاره کردید. «دختر شینا» در ترکیه چه وضعی دارد؟
دختر شینا در ترکیه با استقبال وصف‌ناشدنی و غیرقابل منتظره‌ای مواجه است. کار بسیار پرمخاطبی است و دختران ترکیه درباره این کتاب، مطالب زیادی در فیس‌بوک و صفحات اجتماعی‌شان می‌نویسند. آن‌ها بسیار علاقه‌مندند تا با قهرمانان داستان آشنا شوند و حتی در ترکیه از آن‌ها میزبانی کنند. برای همین در این سفر که به ایران آمده‌ام، قصد دارم تا با نویسنده کتاب (بهناز ضرابی‌زاده) در این باره صحبت کنم. امیدوارم بتوانم قهرمانان کتاب را با مخاطبانش پیوند دهم.