سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر از نشت مخدرها و شبه مخدرها مانند مرفینها در کشور ابراز نگرانی کرد.
پرویز افشار درباره شبه مخدرها اظهار داشت: هر جای چرخه تولید، توزیع، پخش و مصرف مواد شبه مخدر، امکان نشت وجود دارد اما این موضوع را باید رصد کرد.
وی ادامه داد: مصوبه ستاد مبارزه با مواد مخدر این است که داروهای درمان اعتیاد در اختیار مراکز درمان اعتیاد قرار گیرد زیرا بهترین جا برای داروهای درمان اعتیاد از این جهت که نشت نکند، کلینیک ها و مراکز درمان اعتیاد است.
معاون ستاد مبارزه با مواد مخدر با تاکید بر لزوم شفاف سازی فرایند تولید تا مصرف شبه مخدرها گفت: همه مراکز درمانی اعتیاد کشور در سامانه اطلاعات درمان سوء مصرف مواد ایران (IDATIS) ثبت و تمام بیماران واقعی هستند و میزان نشت دارو از این مراکز درمانی آن قدر نیست که تبعات آن را به وفور در بازار می بینم.
افشار درباره انواع شبه مخدرها افزود: تعداد شبه مخدرها زیاد است اما در کشور ما داروهای کدئین دار، متادون و مرفین بیشتر استفاده می شود.
سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر افزود: برای اینکه نشت شبه مخدرها به حداقل برسد و قابل رصد باشد، داروهای مخدر که اعتیاد آور هستند باید نشاندار شوند و از این رو سامانه «تی تک» راه اندازی شد.
وی درباره نحوه عملکرد این سامانه گفت: در حال حاضر بخشی از سامانه که مربوط به تولید کارخانه است راه اندازی شده ولی بقیه مراحل کامل نشده است و حدود سه سال است که درباره این موضوع ستاد مبارزه با مواد مخدر، مصوبات متعدد دارد.
وی یادآور شد: متولی اصلی کنترل داروهای مخدر در کشور وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان غذا و دارو است، البته سیاستگذاری این امر در کمیته درمان پیش سازهای ستاد مبارزه با مواد مخدر انجام می شود ولی مجری وزارت بهداشت است.
افشار درباره فرایند تولید داروهای شبه مخدر گفت: چند کارخانه داروسازی از وزارت بهداشت مجوز دارند که تحت نظارت، داروهای شبه مخدر مانند بوپرنورفین، متادون، شربت تریاک و مانند اینها را تولید کنند بعد به شرکت های پخش تحویل و آنها نیز به معاونت های غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی تحویل دهند سپس بر اساس سهمیه مراکز به مراکز درمانی ترک اعتیاد تحویل داده شود و با تجویز پزشک به بیمار به عنوان مصرف کننده نهایی داده شود.
سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر خاطرنشان کرد: برخی کشورها مانند کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، درباره شبه مخدرها سختگیرانه عمل می کنند و این داروها به هیچ عنوان در دسترس عموم قرار نمی گیرد و فقط در بیمارستان ها تجویز می شود.
معاون ستاد مبارزه با مواد مخدر اضافه کرد: در بررسی های دفتر کنترل مواد مخدر و جرایم سازمان ملل و هیات بین المللی کنترل بر مواد مخدر (INCB)، مشخص شد که ٨٠ درصد از مردم دنیا که به داروهای ضد درد نیاز واقعی دارند، دسترسی مناسب به این داروها ندارند و در مقابل، کسانی به این داروها دسترسی دارند که نباید داشته باشند.
وی یادآور شد: مجموعه داروهای شبه مخدر به داروهای اطلاق می شود که مشتقات مرفین یا ماده موثر تریاک دارد و دسترسی به این قبیل داروها برای افرادی که نیاز جدی به آنها دارند، یک حق مسلم است.
وی تصریح کرد: البته این بیماران در زمان معین به دستور پزشک به داروهای ضد درد مرفین نیاز دارند و این داروها دائم برای بیمار تجویز نمی شود.
افشار درباره عوارض شبه مخدرها گفت: مسمومیت ناشی از این داروها به صورت حاد، مزمن از عوارض این مواد است، شبه مخدرها همچنین می توانند باعث وابستگی با عوارض جسمی و روانی باشند.