به گزارش خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، چند سالی نمودار جمعیتی کشور به شکلی شد که میزان جمعیت جوان در سطح بالایی قرار گرفت و این مساله ظرفیت‌های بسیاری از جمله نیروی انسانی خوب را برای کشور فراهم کرد، از سویی نیز پشت کنکور و پشت درهای کسب و کار با ازدحام جمعیت جوان مواجه شد به طوریکه آمار بیکاری روز به روز افزایش یافت و با ارتقای سطح تحصیل این جوانان مشکل اشتغال نیز حادتر شد چرا که تعداد بسیاری دانش‌آموخته دانشگاهی و دارای مدرک تحصیلات تکمیلی بیکار ماندند.
برخی این مساله را به دلیل نداشتن پارتی برای اشتغال می‌دانند و برخی دیگر بروکراسی‌های اداری مانند الزام به ارائه سابقه کار و این مسائل را به عنوان دلیل افزایش بیکاری معرفی می‌کنند.
مخاطبان خبرگزاری فارس در تماس با بخش فارس من، موضوع اشتغال دانش‌آموختگان و همچنین برگزاری صوری آزمون استخدامی را مطرح کردند.
مخاطبان خبرگزاری فارس گفته‌اند: «دانشجویان در حال و پس از فراغت تحصیل به دنبال کار هستند ولی به دلیل نبود بند پ و آشنا و خواستار مواردی که در حال حاضر برای جوانان ممکن نیست مانند سابقه کار ، و همه این موارد دست به دست می دهد تا روز به روز آمار بیکاری در کشور روند صعودی به خود بگیرد. دلیل این عدم بی توجهی را می توان رعایت و اجرایی نکردن قوانین مصوب، فامیلی بودن ادارات دولتی، نیمه دولتی و سازمان های مرتبط و نیز صوری برگزار شدن آزمون های استخدامی که افراد این آزمون ها قبلا انتخاب شده اند و این آزمون ها فقط برای رد گم کردن که نگویند آزمونی برگزار نکرده اند می باشد. اداراتی هستند که کارمندان آنها از طریق هیچ آزمونی انتخاب نشده و در حال اشتغال می باشند. انتخاب افراد از روی توانایی ها ، نظارت دقیق تر و عملیاتی ، آزمون های هدفمند و تخصصی، شفاف سازی واقعی و رو راست بودن با داوطلب. ورود نهاد های دولتی توان مند برا اجراء و برگزاری آزمون های سالم ، به کار گیری دانشجویان در ادارات دولتی ، نیمه دولتی و بازار آزاد و آشنایی دانشجویان با فضای کسب و کار در جامعه. با توجه به سفر چند روزه آینده هیئت دولت به استان اردبیل، مطالبات در دستور کار و پیگیری رئیس جمهور و وزیر علوم قرار گیرد و نتایج به مردم اطلاع رسانی شود.»
البته برای موضوع اشتغال جوانان چند نهاد مسؤولیت دارند که می‌توان به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و همچنین وزارت ورزش و جوانان اشاره کرد.
شاید برای وزارت علوم که مسؤولیت آموزش و پژوهش را برعهده دارد، کمترین وظیفه در اشتغال مورد انتظار باشد، اما گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس بر حسب وظیفه موضوع اشتغال دانش‌آموختگان را از مسؤولان علمی و آموزشی کشور نیز پیگیری کرده است.
* آزمون استخدامی صوری نیست
در زمینه صوری بودن آزمون استخدامی با حسین توکلی مشاور عالی رئیس سازمان سنجش آموزش کشور گفت‌وگو کردیم، توکلی می‌گوید: آزمون استخدامی که هر ساله برگزار می‌شود براساس سفارش دستگاه‌های اجرایی است، به این صورت که دستگاه‌ها تعداد نیروهای موردنیاز خود را اعلام می‌کنند و سپس سازمان سنجش با برگزاری آزمون بین داوطلبان، چند برابر ظرفیت دستگاه‌ها را معرفی می‌کند که هر دستگاه نیروها را برای استخدام گزینش می‌کنند.
توکلی تأکید می‌کند: سازمان سنجش مسؤول برگزار کننده آزمون و گزینش علمی داوطلبان است که این کار هر ساله صورت می‌گیرد ولی گزینش نهایی برعهده دستگاه‌های اجرایی است که براساس نیازشان نیروها را به کار می‌گیرند.
* اجرای طرح توانمندسازی مهارتی دانش‌آموختگان دانشگاه‌ها
در زمینه توجه مسؤولان علمی و آموزشی کشور به بحث اشتغال دانش‌آموختگان نیز نظرات مسؤولان این حوزه را دریافت کرده‌ایم.
وزیر علوم در صحبت‌هایی می‌گوید: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مبنی بر ماموریت‌های خود مسئولیتی در فراهم‌کردن اشتغال فارغ‌التحصیلان ندارد ولی خود را موظف می‌دانیم که باید دانش آموختگان‌مان را با فضای کسب و کارهای بیرون و جدید آشنا کنیم تا بتوانند جذب بازار کار شوند، براین اساس اجرای طرح توانمندسازی مهارتی دانش‌آموختگان دانشگاه‌ها را درنظر گرفته‌ایم که باید دانشجویان کارشناسی دانشگاه‌ها را در دو سال آخر تحصیل خود با برگزاری کارگاه‌های تخصصی به نیازهای شغلی در جامعه آشنا کنیم.
در این رابطه مسعود برومند معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم نیز با بیان اینکه امروز 33 هزار نفر اشتغال نیروهایی داریم که عمدتاً فارغ‌التحصیل دانشگاه‌ها هستند و در مراکز رشد و فعالیت دارند، می‌گوید: امروز به جایی رسیدیم که میزان تولید اشتغال به فناوری بستگی دارد و هرچه گستردگی آن بیشتر باشد اشتغال هم بیشتر است، همه کسانی که در این حوزه دستی بر آتش دارند در حال تحلیل مسائل هستند تا به راهکار واحدی برسند.
به گفته وی، طرح «ارتقای سطح مهارت دانشجویان» یک طرح کامل است که بخشی از آن در معاونت آموزشی وزارت علوم و بخشی دیگر در معاونت پژوهشی انجام می‌شود. در برخی موارد مهارت‌های مربوط به تولید فناوری و تجاری‌سازی نیاز است که این مسئله در پارک‌های علمی فناوری‌های دانشگاه‌ها آموزش داده می‌شود و مسئولیت این بخش با معاونت پژوهشی است که ما این بخش را پشتیبانی می‌کنیم و بخشی که با صنعت در ارتباط است را دفاتر ارتباط با صنعت دانشگاه‌ها پیگیری می‌کند تا دانشجویان بتوانند در بخش کارورزی نیز فعال باشند.
مجتبی شریعتی‌نیاسر معاون آموزشی وزیر علوم نیز با اشاره به آئین‌نامه ارتقای ظرفیت اشتغال‌پذیری دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه‌ها می‌گوید: براساس این آئین‌نامه دانشگاه‌ها ملزم می‌شوند برنامه‌هایی را در راستای ارتقاء سطح مهارت‌افزایی در دانشگاه‌ها اجرایی کنند که برنامه‌های پیشنهادی وزارت علوم در حوزه آموزشی از سوی معاونان آموزشی دانشگاه‌ها و کارشناسان متخصص بررسی شده و قرار است در دانشگاه‌ها به موضوع ارتقای ظرفیت اشتغال‌پذیری توجه بیشتری شود.
برای اطلاع بیشتر از برنامه‌های مسؤولان حوزه علمی و آموزشی برای مهارت‌افزایی دانش‌آموختگان به سراغ معاون علمی و فناوری رئیس جمهور هم رفتیم.
سورنا ستاری با بیان اینکه توسعه و پیشرفت استارتاپ‌ها سبب توسعه اشتغال و بهبود اقتصاد می‌شود، می‌گوید: وجود استارتاپ‌ها افراد جامعه را آگاه می‌کند که فردی که نه خانواده پولداری دارد و نه خودش صاحب سرمایه هنگفتی است می‌تواند با ارائه ایده های نوآورانه در جامعه زمینه ساز تحولات عظیم شود. باید به فارغ‌التحصیلان دانشگاهی بیاموزیم اشتغال به معنای استخدام و کارمندی، چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی نیست و معنای حقیقی اشتغال در نوآوری، کارآفرینی و تولید ارزش افزوده نهایتا افزایش سرانه GDP کشور از این طریق است.
ستاری با بیان اینکه اگر با دید تجاری به موضوعات نگاه کنیم، حل هر معضل شروع یک اشتغال است، تأکید می‌کند: یکی از ضعف‌های بزرگ ما در اقتصاد نفتی این است که همیشه فکر می‌کنیم همه چیز را می شود با پول درست کرد، فکر می‌کنیم مشکل اشتغال، پول و سرمایه‌گذاری است در حالیکه مشکل اشتغال مغز و ایده است، فردی که بخواهد روی پای خودش بایستد حتی اگر سه، چهار بار زمین خورد باید دوباره بایستد. دانش‌آموخته دانشگاهی برای اشتغال دو راه دارد، یا وارد عرصه استخدام شود یا به سوی کارآفرینی حرکت کند؛ اما اشتغال استخدامی اعتماد به نفس و خلاقیت را به تاراج می‌برد در حالی که اگر همین فرد وارد کارآفرینی شود علاوه بر اشتغال‌زایی برای خود و دیگران، می‌تواند ارزش‌افزوده چشمگیری را نیز به دست آورد.
به گفته وی، هر مستعد برتر می‌تواند یک کارآفرین برتر باشد که در کمترین بازه زمانی ارزش‌افزوده میلیاردی حاصل کند، از سوی دیگر، بازار داخلی کشور نیز مستعد ایده و طرح نو و خلاقانه است و محیطی بکر برای فعالان عرصه کارآفرینی و دانش‌بنیان است.
علیرضا دلیری معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز با بیان اینکه پیشرفت حوزه فناوری سبب ایجاد هزاران شغل مستقیم و غیرمستقیم می‌شود، می‌گوید: مجلس تکلیف کرده است که دولت پروژه‌هایی را در راستای اشتغال‌زایی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی ایجاد کند. در همین راستا معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به عنوان نخستین دستگاه از این برنامه استقبال کرده و پروژه‌های خود را در ۶ حوزه ارائه داده است.
به گفته وی، ارتقای مقیاس تولید و اشتغال شرکت‌های دانش‌بنیان توانمند، پلتفرم بازارسازی برای تجهیزات ساخت داخل، برنامه توسعه تولید 6 محصول تحول‌آفرین دانش‌بنیان، توسعه صنایع خلاق با تمرکز بر نوآوری در مدل‌های کسب‌وکار و ارتقا صنایع فرهنگی، حضور شرکت‌های خصوص و بخش‌های بزرگ اقتصادی در عرصه نوآوری و نیز برنامه به هم رسانی عرضه و تقاضای نیروی انسانی تحصیل‌کرده عناوین این ۶ حوزه هستند که امیدواریم از این طریق اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاهی به خصوص افرادی که ظرفیت فعالیت در برنامه‌های فناورانه و استارتاپی را دارند محقق شود.
* اشتغال‌زایی از طریق فناوری
کارشناسان و مسؤولان علم و فناوری کشور معتقدند مهارت‌افزایی و پیشرفت فناوری سبب ایجاد و توسعه اشتغال می‌شود و از این رو دانشجویان ما باید در این حوزه به کار گرفته شوند تا با مهارت بسیار از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده و بتوانند کارآفرینی کنند.
در این زمینه سعید سرکار دبیر ستاد توسعه فناوری نانو می‌گوید: ما در حوزه فناوری نانو ابتدا نیازها را شناسایی کرده و کاملاً می‌دانیم که کشور به چه محصولاتی نیاز دارد، پس از آن تحقیقات را به سمت کاربردی شدن سوق می‌دهیم. زمانی که تحقیقات کاربردی باشد آن محصول می‌تواند در اقتصاد تأثیر داشته باشد و بازار را احاطه کند. دانشگاه‌ها اگر به سمت کاربردی شدن پیش بروند و محصولات کاربردی ارائه دهند آن محصولات حتماً در بازار حرفی برای گفتن دارند، آموزش‌های تئوری به تنهایی نمی‌تواند در تولید محصولات کاربردی مؤثر باشند.
سرکار می‌گوید: دانشگاه‌ها در حال حاضر بیشتر به این سمت حرکت کردند و تحقیقات علمی خوبی انجام می‌دهند، اما باید مقداری تغییرات هم در روش تحقیقات انجام شود.
مهدی گلشنی عضو شورایعالی انقلاب فرهنگی نیز پیشرفت فناوری را منجر به اشتغال می‌داند و می‌گوید: ما باید فناوری را به کار بگیریم و این امر مستلزم برنامه‌ریزی است و بدین منظور باید پول در مسیر تولید قرار گیرد. بنابراین فناوری باید در راستای رفع نیازهای کشور باشد و اگر اینگونه نباشد واقعاً فایده‌ای جز تجمل در پی نخواهد داشت؛ لذا باید پول در تولید تزریق شود.
وی تأکید می‌کند: لازمه اساسی اشتغال و اقتصاد این است که فناوری به کار گرفته شود و اگر فناوری به کار گرفته نشود فایده‌ای برای تولید نخواهد داشت.
به گزارش فارس، مسؤولان علمی و آموزشی کشور برای افزایش مهارت‌افزایی دانشجویان برنامه‌ریزی دارند و می‌توان امیدوار بود در صورت اجرای صحیح این برنامه‌ها شرایط برای افزایش مهارت جوانان در کارآفرینی گسترش یابد.
انتهای پیام/