انتظار تورمی و ترس از آینده، عامل اصلی جهش قیمت‌ها همگام با افزایش نرخ ارز بود، به عبارت دیگر، با افزایش نرخ ارز به نوعی ترس از گران شدن در آینده، منجر به جهش قیمت‌ها شد؛ اما با وجود کاهش نرخ شاهد ارزان شدن کالا‌ها نیستیم. کارشناسان دلایل گوناگونی را دلیل این وضعیت می دانند.

به گزارش «تابناک»؛ عمده ترین دلیل که اغلب کارشناسان اقتصادی بر آن توافق دارند، این است که مردم به پایداری روند کاهشی امید ندارند و احتمال می دهند در روزهای آینده، بار دیگر قیمت دلار افزایش پیدا کند. به همین دلیل، بازار در مقابل کاهش قیمت ها از خود مقاومت نشان می دهد.

از سوی دیگر، در این روزها، مجموعه کالاهایی که با معیشت مردم ارتباط مستقیم دارند، در بدترین حالت حدود 70درصد رشد کرده و کمتر کالای مصرفی پیدا می‌شود که زیر 100 درصد گران شده باشد و اغلب کالاها تا حدود سه برابر نیز گران شده اند؛ اما نرخ ارز در این مدت چیزی حدود 4 برابر افزایش یافت؛ بنابراین، می‌توان گفت، هیچ کالایی مانند معدل حرکت دلار حرکت نکرده و نباید به این زودی توقع کاهش آن‌ها را داشته باشیم.

بنا بر این گزارش، کاهش 400درصدی ارزش پول ملی از یک سو و افت شدید قدرت خرید مردم در یک سال گذشته از سوی دیگر، نشان از یک آشفتگی عمیق در بازارها دارد و به نظر می رسد، این روند تا زمانی که دلار در یک نرخ به ثبات نرسیده باشد، نمی‌توان انتظار کاهش قیمت سایر بخش‌های اقتصاد مانند مسکن، خودرو و سایر کالا‌ها را داشت.

در همین زمینه، محمد حسن نژاد، نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت وگو با تابناک اظهار داشت: این بحث مربوط به انتظارات و جو روانی جامعه است. شاید در اوضاع کنونی، مردم تصور می کنند که پایین آمدن قیمت ارز موقتی است و واقعی نشده و به همین دلیل، قیمت ها را کاهش نمی دهند.

وی در ادامه گفت: تا زمانی که دولت قیمت ارز در کشور را به ثبات نرسانده، کنترل و بگیر و ببند بی فایده است. دولت باید پیش از هر کاری، به این موضوع فکر کند و قبل از اینکه بخواهد قیمت ارز را در کشور افزایش بدهد، باید فکر چنین روزی را می کرد؛ بنابراین، حالا که چاره ای نیندیشیده، باید پاسخگو باشد.

با وجود این، برخی از نمایندگان مجلس بر این باورند که مسئول این آشفتگی در بازار خود دولت است، که با سیاست گذاری های غلط، باعث افزایش قیمت ارز در کشور شد و اکنون که توانسته است اوضاع را اندکی کنترل کند، باید تمهیداتی نیز برای کاهش قیمت ها که با افزایش نرخ ارز به شدت رشد پیدا کرده بود، بیندیشد.

امیر خجسته، با اشاره به اینکه نرخ دلار کاهش پیدا کرده، ولی تأثیری بر نرخ خودرو نداشته است، تأکید کرد: زمانی که نرخ دلار به 19 هزارتومان رسید، تمام اجناس، متناسب با دلار گران شدند و شاهد بودیم که کالاهای اساسی و غیر ضرور 200 تا 300 درصد افزایش قیمت داشتند.

عضو هیأت رئیسه کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی، با انتقاد از سیاست های ارزی دولت، بیان داشت: دولت با سیاست های غلط ارزی، به افزایش قیمت دلار دامن زد و باعث ایجاد التهاب در همه بازارها شد، در حالی که با مدیریت درست و ورود بموقع می توانست از نوسانات ارزی جلوگیری کند.

نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس دهم شورای اسلامی گفت: گویا دلار با برنامه از پیش تعیین شده، گران و با برنامه دولت ارزان شد؛ اما اثر این ارزانی را در قیمت خودرو، اجناس و مواد خوراکی ندیدیم و حتی یک درصد از قیمت های بازار کاسته نشد. همچنین نه تنها با کاهش قیمت دلار، قیمت کالاهای دیگر کاسته نشد، بلکه شاهد ادامه روند افزایشی آنها هستیم. بنده هفت ماه پیش اعلام کردم، دلار به 5 هزار تومان خواهد رسید و این موضوع را یک جریان مرموزی دنبال می‌کند که می‌خواهد کشور را به هم بریزد.

این نماینده مجلس با اشاره به اینکه در بحران ارزی اخیر، 30 میلیارد دلار ارز از کشور خارج شده است، اضافه کرد: وقتی چنین فضایی ایجاد می‌شود، قاعدتا ارزش پول ملی کاهش پیدا می‌کند و وقتی ارز 4200 تومان نرخ‌گذاری می‌شود، یعنی اینکه ارزش پول ملی کاهش پیدا کرده و فاجعه‌ای رخ داده است.