به گزارش خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، کارشناسان علم فضایی می‌گویند: از طریق فناوری فضایی می‌توانیم کشاورزی را مدیریت کنیم و مدیریت اقتصاد کشاورزی، استقلال کشور را تامین می‌کند؛ فناوری فضایی در امور روزمره هم کاربرد دارد، به طور مثال دستگاه ام‌آر‌آی برای فضانوردی تولید شده است ولی در سلامتی انسان‌ها به کار می‌رود، همچنین با سیستم‌هایی می‌توانیم سلامتی جنین را تضمین کنیم.
کارشناسان معتقدند: فضانوردی یک فناوری تزئینی نیست بلکه از ملزومات زندگی امروز است.
ایران به عنوان کشوری که هر ساله با حوادث زیادی از جمله آتش سوزی، سیل، زلزله و غیره رو به رو می‌شود می‌تواند با استفاده از تصاویر با کیفیتی که از سوی ماهواره‌های سنجش از دور تامین می‌شود، بسیار بهتر و سریعتر این حوادث را پیش‌بینی و از وقوع آنها جلوگیری یا خسارات و تلفات حاصل از آنها را به حداقل برساند.
بخش کشاورزی ایران نیز از جمله بخش هایی هست که با استفاده از این ماهواره ها می‌تواند به خوبی ارتقاء پیدا کند.
مسئله کشف و رصد وضعیت منابع آبی و خاکی از جمله دیگر وظایف اصلی این ماهواره هاست که با استفاده از آن می‌توان در بحث مدیریت و صرفه جویی در منابع آبی بسیار بهتر عمل کرد.
در زمینه جایگاه ایران در فناوری فضایی با منوچهر منطقی رئیس مرکز ملی فضایی و دبیر ستاد توسعه فناوری های حوزه فضایی و حمل و نقل پیشرفته به گفت‌وگو نشستیم.
فارس: دانشجویان و اساتید دانشگاه‌های کشور در بحث ساخت ماهواره‌های دانشجویی بسیار توانمند هستند و نماد این توانمندی نیز با ساخت چند ماهواره مشخص شده است، البته چند سالی در پرتاب ماهواره توقف داشتیم اما گویا قرار است دوباره پرتاب ماهواره‌های دانشجویی آغاز شود، برای پرتاب ماهواره‌ها چه برنامه‌ای است؟
منطقی: تاکنون ماهواره‌های دانشجویی ۲ گروه بوده‌اند، یک گروه از سوی دانشگاه‌ها ساخته شد که پرتاب‌های اولیه با این ماهواره‌ها انجام شد و این‌ها تحت عنوان ماهواره‌های دانشجویی دسته‌بندی شده بودند اما این ماهواره‌ها به سمت نیمه‌عملیاتی شدن می‌روند، مانند ماهواره امیرکبیر که کم‌کم کامل شده و به عنوان ماهواره نیمه‌عملیاتی مطرح شده و قرار است دو سال در مدار بماند.
ماهواره‌های عملیاتی هم سه سال باید در مدار باشد.
گروه دیگر تحت عنوان مسابقه مطرح شده‌اند، مسابقات ماهواره مکعبی در این قالب است که قصد داریم در این بخش برای تقویت بیشتر برنامه‌ریزی داشته باشیم و از این ماهواره‌ها در بحث شبکه‌سازی استفاده کنیم.
مسابقات «کن‌ست» هم قبلا برگزار می‌کردیم که حالا به صورت بین‌المللی برگزار می‌شود.
همچنین با همکاری وزارت آموزش و پرورش تعدادی دانش‌سرا تأسیس کرده‌ایم که دانش آموزان در آنجا با مباحث طراحی و ساخت هواپیما‌های مدرن آشنا می‌شوند
فارس: این مسابقات چه زمانی برگزار می‌شود؟
منطقی: معمولا این مسابقات در بهمن‌ماه برگزار می‌شود و ماهواره‌هایی که در این مسابقات شرکت می‌کنند می‌توانند در بخش کاربرد هم به کار روند و برخی کارهای ماهواره‌های بزرگ را هم انجام دهند.
* از نظر فناوری فضایی چیزی کم نداریم
فارس: برگردیم به موضوع پرتاب ماهواره‌ها؛ ما برای پرتاب ماهواره‌ها پرتابگر داخلی داریم یا از پرتابگر خارجی استفاده می‌کنیم؟
منطقی: ما در زمینه پرتابگر مشکلی نداریم، مصباح قبل از سال ۸۷ پرتاب شد که دانش ماهواره را داشتیم اما پرتابگر نداشتیم و با یک مجموعه قرارداد بستیم که ماهواره را بسازیم اما کارهای پرتاب را آن مجموعه انجام دهد.
پس از آن روی پرتابگر سفیر کار کردیم که تاکنون ۷ پرتاب داشته و ۳ ماهواره در مدار قرار داده است.
ما الان ماهواره‌بر سفیر یک را داریم که ۲۵ کیلوگرم را در مدار ۳۰۰ کیلومتری قرار می‌دهد.
ماهواره‌بر سفیر۲ قابلیت پرتاب ۶۰ کیلوگرم را دارد.
ماهواره‌بر سیمرغ هم می‌تواند ۳۰۰ کیلوگرم را در مدار ۵۰۰ کیلومتری قرار دهد.
در حال کار روی ساخت یک پرتاب‌کننده ارزان‌قیمت هم هستیم.
فارس: با این وجود امسال پرتاب ماهواره در دستور کار است؟
منطقی: به احتمال زیاد چند پرتاب تا پایان امسال خواهیم داشت.
* جزئیات پرتاب موجود زنده به فضا
فارس: پرتاب موجود زنده چطور؟
منطقی: درباره موجود زنده مسیری که ترسیم کرده‌اند این است که قبلا ما سه فاز تعریف کردیم؛ یکی اینکه موجودات تک یاخته در مدار قرار دهیم.با میمون شروع شد که در ۲۰۰ کیلومتری مدار قرار گرفت و حالا برای ارتفاع بالاتر برنامه‌ریزی شده و پرتاب‌کننده‌هایی برای ارتفاع بالاتر داریم اما در نخستین اقدام، این کار بدون موجود زنده انجام می‌گیرد.
این کار از سوی پژوهشگاه هوافضا در حال پیگیری است و پرتاب کاوشگر دوم شروع شده است.
فارس: پرتاب انسان چطور؟
منطقی: در مورد اعزام انسان با توجه به اینکه هزینه این کار بسیار زیاد است کشورها از امکانات موجود استفاده می‌کنند، در حال حاضر امکاناتی که در کشور روسیه است جا افتاده و نزدیک ۱۷ کشور از آن استفاده می‌کنند.
ما هم به احتمال زیاد از همین مجموعه استفاده می‌کنیم.
فارس: این پروسه در چه مدت زمان انجام می‌گیرد؟
منطقی: این امر جزء برنامه‌های ماست که زمان‌بر است، افرادی که در این پروژه به خدمت گرفته می‌شوند باید افراد ویژه‌ای بوده و یک سری آموزش‌هایی را ببینند.
پس از آموزش باید مورد تائید قرار بگیرند که این فرایند برنامه‌ای زمان بلند مدت نیاز دارد.
* رتبه نخست ایران در تولید علم فضایی منطقه
فارس: به طور کلی جایگاه ایران در علم فضایی کجاست؟
آخرین رتبه علمی ما در سال ۲۰۱۷ در زمینه هوافضا یازدهم است درحالی‌که این رتبه در سال ۲۰۱۶، چهاردهم بود.
پیشرفت علم فضایی با یک سری زیرساخت‌ها محقق می‌شود که یکی از ملزومات نیز بودجه است.
از نظر تولید مقاله علمی نیز کشور ما در منطقه اول است ولی ۲۸ پارامتر دیگر نیز برای رتبه‌بندی وجود دارد، مثلاً پارامتر دانشی، صنعتی و دارایی‌های فضایی که مثلا هر کشور چند ماهواره در فضا دارد.
ما در پارامترهای تولید علم همیشه بالا بودیم ولی در بخش فناوری و صنعت افت داشتیم که با سرمایه‌گذاری لازم برطرف می‌شود.
انتهای پیام/