ملال پیش از قاعدگی (به انگلیسی: PMDD) یکی از اختلالاتی است که درصدی از زنان در دوران پیش از شروع عادت ماهانه با آن روبرو می‌شوند.
این اختلال سطوح مختفی دارد، به صورتی که در سطح خفیف آن تأثیر چندانی بر زندگی روزمره فرد نمی‌گذارند، اما سطح شدید آن حتی فرد را به فکر خودکشی می‌اندازد.
ملال پیش از قاعدگی (PMDD) یک مشکل سلامت زنانه مشابه سندرم پیش از قاعدگی (PMS) است، اما اختلالی جدی‌تر به شمار می‌آید. این اختلال باعث زودرنجی شدید، افسردگی یا اضطراب در یک یا دو هفته پیش از آغاز قاعدگی می‌شود. علائم این اختلال معمولاً پس از گذشت دو یا سه روز از آغاز دوره عادت ماهانه از بین می‌روند. ممکن است خانم‌ها به مراجعه به پزشک یا دیگر درمان‌ها نیاز پیدا کنند.
ملال پیش از قاعدگی چیست؟
این اختلال شرایطی مشابه سندرم پیش از قاعدگی است. ملال مورد بحث یک یا دو هفته قبل از شروع دوره قاعدگی، همراه با کاهش سطح هورمون‌ها پس از تخمک گذاری، آغاز می‌شود. البته PMDD علائم شدیدتری از سندرم پیش از قاعدگی دارد. از جمله این علائم می‌توان به افسردگی شدید، زودرنجی و فشار روحی اشاره کرد.
چه کسی به ملال پیش از قاعدگی مبتلا می‌شود؟
تا ۵ درصد از زنان در سن بارداری به این اختلال مبتلا می‌شوند. بسیاری از زنان مبتلای به این ملال دچار اضطراب و افسردگی هم می‌شوند.
علائم
علائم ملال پیش از قاعدگی شامل موارد زیر می‌شود:
زودرنجی یا عصبانیت ماندگار، که احتمالاً دیگران را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
احساس ناراحتی و ناامیدی یا حتی فکر کردن به خودکشی
احساس فشار یا اضطراب
حملات عصبی
نوسان خلق و خو یا گریه‌های معمول
عدم علاقه به فعالیت‌ها و روابط روزمره
مشکل در تفکر و تمرکز
خستگی یا انرژی کم
میل شدید به غذا یا نوشیدنی
مشکل در خوابیدن
احساسات خارج از کنترل
علائم فیزیکی از قبیل گرفتگی ماهیچه، نفخ، حساسیت سینه، سردرد و درد مفصلی یا ماهیچه ای
عوامل
محققان هنوز نسبت به عوامل ملال پیش از قاعدگی یا سندرم پیش از قاعدگی اطمینان حاصل نکرده اند. شایدتغییرات هورمونی در سراسر چرخه ماهانه در این اختلال نقش داشته باشند. یک ماده شیمیایی مغزی به نامسروتونین نیز احتمالاً در ابتلای به این اختلال نقش داشته دارد. سطوح سروتونین در سراسر چرخه ماهانه تغییر می‌یابد. احتمالاً برخی از زنان حساسیت بیشتری نسبت به این تغییرات نشان می‌دهند.
روش تشخیص
پزشک درباره تاریخچه سلامت شما صحبت کرده و آزمایشات فیزیکی بر روی شما انجام خواهد داد. لازم است تقویم یا یادداشت روزانه‌ای را از علائم خود داشته باشید تا در تشخیص این اختلال به پزشک کمک کنید. شما باید پنج یا چهار علامت PMDD از جمله یکی از علائم مربوط به خلق و خو را داشته باشید تا پزشک تشخیص دهد که به این اختلال مبتلا هستید.
روش درمان
روش‌های درمان این اختلال به قرار زیر هستند:
داروی ضد افسردگی به نام بازدارنده‌های بازجذب سروتونین انتخابی (SSRIs) - بازدارنده‌های بازجذب سروتونین انتخابی سطوح سروتونین موجود در مغز را تغییر می‌دهند. مدیریت غذا و دارو سه نوع SSRIs را برای درمان این اختلال تأیید کرده است.
قرص سرترالین
قرص فلوکستین
پاروکستین HCI
قرص‌های جلوگیری از بارداری - مدیریت غذا و دارو تأیید کرده که قرص جلوگیری از بارداری حاوی دروسپیرنون و استرادیول اتینیل بوده و در درمان PMDD مؤثر هستند.
مسکن‌های بی نسخه نیز ممکن است در تسکین علائم فیزیکی از قبیل: گرفتگی ماهیچه، درد مفاصل، سردرد، کمر درد و حساسیت سینه مؤثر باشد. این مسکن‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
ایبوپروفن
ناپروکسین
آسپرین
مدیریت استرس از قبیل تکنیک‌های تمدد اعصاب و پر کردن زمان با فعالیت‌های مورد علاقه خود نیز بر درمان تأثیرگذار است.
ایجاد تغییرات بهداشتی از قبیل ترکیب بهداشتی غذا‌ها در میان گروه‌های غذایی، کاهش مصرف غذا‌های شور و شیرین و فعالیت بدنی بیشتر نیز در تسکین تعدادی از علائم ملال پیش از قاعدگی مؤثر هستند. اما این اختلال می‌تواند به اندازه‌ای جدی باشد که برخی از زنان باید به پزشک مراجعه کنند تا گزینه درمانی را برای شان تعیین کند.
ملال پیش از قاعدگی در برابر سندرم پیش از قاعدگی
بسیاری از زنان یک یا دو هفته پیش از شروع عادت ماهانه دچار علائمی که در بالا مورد اشاره قرار گرفت، می‌شوند. باید بگوییم که اگر شما نیز به طور ماهانه در این دوران همین علائم را دارید، اما پس از شروع عادت ماهانه علائم از بین می‌روند، احتمالاً سندرم پیش از قاعدگی دارید.
اما اگر علائم سندرم پیش از قاعدگی به اندازه‌ای شدید هستند که شما را از انجام کار‌ها و فعالیت‌های معمولی خانگی و شغلی باز می‌دارند، یا اگر بر روش ارتباط شما با دیگران تأثیر گذاشته، احتمالاً مبتلا به ملال پیش از قاعدگی هستید (که نوع شدیدتری سندرم پیش از قاعدگی است).
علائم PMDD در برابر PMS
حدود ۷۵ درصد زنان شاید دچار PMS خفیف شوند، اما PMDD از شیوع کمتری برخوردار است. این اختلال فقط در بین ۳ تا ۸ درصد زنان دیده می‌شود. افراد مبتلا به سندرم پیش از قاعدگی خفیف نیازی به مراجعه به پزشک ندارند. اما مبتلایان به PMDD احتمالاً لازم است با پزشک خود درباره روش بهبود وضعیت خود صحبت کنند.
در نگاه نخست چنین به نظر می‌رسد که هر دو اختلال یکسان هستند، زیرا علائم مشترک فراوانی در میان آنان وجود دارند، از جمله آن‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد: نفخ، حساسیت سینه، سردرد، درد مفصل یا ماهیچه، خستگی مفرط، مشکل در خواب، میل شدید به غذا و تغییر خلق و خو. اما تفاوت‌هایی در بین ملال پیش از قاعدگی و سندرم پیش از قاعدگی نیز وجود دارند:
افسردگی: اگر PMS داشته باشید، شاید احساس افسردگی نمایید. اما اگر به PMDD مبتلا شده باشید، ناراحتی شما در حدی است که احساس ناامیدی خواهید کرد. حتی ممکن است به فکر خودکشی نیز بیافتید.
اضطراب: در صورت ابتلای به PMS احساس اضطراب خواهید کرد. اما در صورت ابتلای به PMDD، احتمالاً احساس اضطراب شما در سطح بسیار متفاوتی خواهد بود. تعدادی از زنان مبتلا به PMDD احساس اضطراب خود را بسیار وخیم یا در سرحد خود توصیف کرده اند.
نوسان خلق و خو: وقتی که PMS دارید، احتمالاً بدخلق می‌شوید. یک لحظه احساس شادمانی می‌کنید و لحظه بعد ناراحت و عصبانی هستید و حتی شاید گریه کنید. اما در صورت ابتلا به ملال پیش از قاعدگی، نوسان خلق و خوی شما بسیار شدیدتر خواهد بود. شما بسیار خشمگین خواهید شد و رفتار‌هایی که در حالت عادی شما را ناراحت نمی‌کنند، باعث رنجش بیش از حد شما می‌گردند. حتی ممکن است دعوا کنید، هرچند که عادت همیشگی شما نباشد. در کل، احساس کنترل ناپذیری زندگی خود را تجربه خواهید کرد.
احساس شما نسبت به زندگی: اگر به سندرم پیش از قاعدگی دچار شده باشید، ممکن است احساس کنید تا حدی از جریان معمول زندگی خود جدا شده اید. اما اگر PMDD داشته باشید، احتمالاً هیچ توجهی به شغل و وضعیت کاری، سرگرمی‌های مورد علاقه، دوستان و خانواده (هر چیزی که به نوعی حال شما را خوب کند) ندارید.