موزائیکی شدن روابط و تعاملات اعضای خانواده با گسترش شبکه‌های اجتماعی

به گزارش گروه زنان و جوانان خبرگزاری فارس به نقل از طنین یاس، ساعت گفت‌وگوی بین اعضای خانواده در چند سال اخیر روندی نزولی داشته است تا جایی که زمان گفت وگو بین زن و شوهر، والدین و فرزندان و... اکنون به ۲۰-۱۵ دقیقه رسیده است. پیش بینی می شود این سیر نزولی با غرق شدن هر چه بیشتر افراد در دنیای شبکه‌های اجتماعی با سرعت بیشتری پیش برود.

امروزه وضعیت «گفت وگو» به عنوان مهم ترین وجه تمایز مدنیت انسان به جایی رسیده است که روانشناسان و جامعه شناسان زنگ خطر «موزائیکی» شدن روابط افراد در خانواده را به صدا در آورده و به دنبال ایجاد، آموزش و نهادینه کردن «مهارت گفت وگو» بین افراد جامعه هستند.

موزائیکی شدن روابط و تعاملات بین اعضای خانواده یعنی، افراد چنان در دنیای مجاز سرگرم شوند که حضور سایرین حتی عزیزان‌شان را در کنار خود حس نکرده و رفتاری ربات‌گونه، عاری از احساس کافی برای استحکام زندگی خانوادگی داشته باشند. در چنین وضعیتی «چت کردن»، جای گفت وگو؛ «اموجی» جای بیان احساسات؛ «فالو شدن و فالوور گرفتن» جای صله رحم و دید و بازدید را می گیرد!

دنیای مجازی  آنچنان جای خود را در تمام شئونات دنیای واقعی افراد باز کرده است که در آن علاوه بر خرید و فروش، دید و بازدید، دعوا و آشتی و ... دوست‌یابی و همسرگزینی هم رواج بسیارزیادی پیدا کرده است.

این شناخت مجازی که غالبا با دلداگی‌های پروفایلی، گفت وگوی چتی و چندین دیدار خیابانی و کافی‌شاپی صورت می گیرد اگر به تشکیل زندگی زناشویی بیانجامد، اکثراً توسط مشکلات ایجاد شده توسط همین دنیای مجازی و شبکه‌های اجتماعی و .. پایان می یابد!.

*۸۵ درصد ازدواج‌های اینترنتی درسه سال اول زندگی مشترک به طلاق ختم شده اند!

اگر گفت وگو  ـ آن هم نه به سبک اینترنتی ـ را یکی از پایه‌های اعتماد سازی و ایجاد تفاهم در بین دختر و پسر برای تشکیل زندگی مشترک بدانیم، متوجه می‌شویم که چرا بنابر گفته جامعه شناسان ۸۵ درصد ازدواج‌های اینترنتی درسه سال اول زندگی مشترک به طلاق ختم شده اند! منتقدان ازدواج‌های اینترنتی معتقدند که «بی‌اعتمادی» یکی از عمده‌ترین آسیب‌هایی است که زندگی زوج‌هایی را که به‌ واسطه آشنایی در فضای مجازی با یکدیگر ازدواج کرده‌اند تهدید می کند. از طرف دیگر «احساس تنهایی»، «عدم درک» و «فریب خوردگی» از سوی زن و شوهر، پای آنها را به دادگاه‌های طلاق باز می کند.

زهرا لطیفی روانشناس و مشاور خانواده در باب اهمیت گفت‌وگو بین زن و شوهر گفت: گفت‌وگو یکی از ضروریات زندگی زناشویی است. در قالب این ارتباطات کلامی، زن و شوهر می توانند شادی‌ها و ناراحتی‌های خود را بروز دهند. همچنین بسیاری از اختلافات بین زن وشوهر مخصوصا در ماه‌ها ابتدایی و سه سال اول زندگی مشترک سوءتفاهماتی است که به دلیل بی توجهی به همین مقوله به وجود می آید.

این مشاورخانواده با بیان اینکه گفت‌وگو با مجادله و دعوا فرق‌های اساسی دارد، افزود: بیشتر مراجعه‌کنندگان به دفاتر مشاوره ایجاد تشنج در خانواده و به دعوا ختم شدن صحبت با همسر یا فرزندشان را مهم‌ترین دلیل عدم رقبت به گفت‌وگو می دانند .

وی ادامه داد: در بحث گفت و گو غالباً با دو نگاه روبه رو هستیم. یک نگاه تخریبی که تخریب و تحقیر می‌کند، یک نگاه سازنده و مثبت که کوشش می‌‌کند نقاط برجسته دیدگاه یا توضحیات فرق مقابل را بشنود. در نگاه دوم افراد تنها به گوینده نبوده یا به قولی «مونولوگ» نمی کنند بلکه «دیالوگ» و گفت‌و‌گو بین آنها انجام می‌شود.

لطیفی  «خوب شنیدن» و دست برداشتن از «تعصبات» و «لجبازی»ها را از مهم ترین ارکان یک گفت وگوی سازنده برشمرد.

از آنجایی که در یک خانواده سالم تمام ارتباطات و تعاملات برای استفاده حداکثری از استعدادها و توانایی‌ها برقرار می‌شود خانواده‌ای را می‌توان خوشبخت نامید که در آن‌ فرصت‌های مناسب و کافی برای گفت‌وگو وجود داشته باشد و همه‌ اعضای خانواده با استفاده از فرصت‌هایی که برای‌شان در کنار یکدیگر به وجود می‌آید و به‌کارگیری از ظرفیت‌هایی بالقوه‌ای که دارند روابط خود را تعمیق و نزدیک کنند.

اما با توجه به اینکه وضعیت گفت‌وگو در بین تعداد قابل توجهی از خانواده‌ها به چنین برهه خطرناکی رسیده است باید مهارت گفت وگو  را به افراد جامعه آموزش داد تا با برای تقویت گفت‌وگو بین آنها ابتدا  تقویت ارتباط  را به وجود آورده باشیم.

میترا خسروبیک کارشناس مسائل اجتماعی نقش مهارت‌های ارتباطی را در ایجاد و تحکیم روابط عاطفی بین زن وشوهر، بسیار مهم ارزیابی کرد و گفت: ارتباط عاطفی سالم و مؤثر، رابطه ای است که طرفین در آن با یکدیگر صحبت کرده و ابراز احساسات کنند. همچنین به راحتی انتظارات و خواسته های‌شان را مطرح کرده و یقین دارند که طرف مقابل نیز آن را «می‌شنود» .

وی از قضاوت کردن، بی توجهی به احساسات گوینده، سرزنش، تهدید، برچسب زدن، راه حل یا پیشنهاد دادن و قطع کردن صحبت های طرف مقابل به عنوان موانع ارتباطی یاد کرد و افزود: بروز هر یک از این رفتارها میزان حال خوب در رابطه را به شدت کاهش داده و باعث کم‌رنگ شدن رابطه عاطفی زن وشوهر یا گوینده و شنونده می شود.

این کارشناس مسائل اجتماعی با اشاره به جایگزین شدن شبکه‌های اجتماعی موبایلی به جای گفت وشنودهای چهره به چهره، افزود: در این سبک از تعاملات، افراد در یک فرایند ماشینی شدن، درون‌گرا و کم حرف‌تر می‌شوند و با توجه به اطلاعات و پیام های دریافتی از شبکه های ارتباطی و خبری مجازی، آنقدر که از سیاست، پول، حوادث و .. می دانند و حرف می‌زنند از خودشان و موضوعات مربوط به خودشان نمی دانند و بالتبع حرف هم نمی زنند. لذا از آنچه بیرون خانه و خانواده می‌گذرد، بیشتر از امور خانه و خانواده خبر دارند.

خسروبیک افزود: زمانی، خلاء گفت وگو در بین اعضای خانواده احساس می شود که همین افراد درون گرا و کم حرف در برهه های مهم زندگی و بروز مشکلات، نیاز به هم‌صحبتی و مشورت پیدا می کنند؛ اما کم‌حرفی آنچنان پیشرفت کرده است که به «سکوت» تبدیل شده و طرفین از شکستن این سکوت عاجز هستند!.

این کارشناس مسائل اجتماعی گفت: خلاء گفت وگو فقط در خانه و بین اعضای خانواده دیده نمی شود بکله این خلاء، چنان گسترده شده که در تمام حوزه های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و.. همچون خلاء گفت وگو در بحث حجاب، خلاء ارتباطی بین سیاسیون و نخبگان و .. نیز وجود دارد.

اما در بحث خانواده که به ویژه گفت وگو بین زن و شوهر که رویکرد اصلی این گزارش است توجه به برخی از نکات در برقراری رابطه عاطفی مبتنی بر گفت‌وگوی مؤثر، مفید به فایده است.

*توصیه های تربیتی برای ایجاد تفاهم

۱.در هنگام صحبت کردن همسرمان، با نهایت دقت به مطالب وی گوش فرا داده و آن‌گونه عمل کنیم که گویی جز به وی و سخنانش به موضوع دیگری توجه نداریم و از انجام هر عملی که مغایر با حالت توجه باشد، خودداری کنیم.

۲.با مطالعه در حالات و روحیات همسر خود، فهرستی از علائق و تمایلات وی به دست آوریم و نسبت به آنها متعهد باشیم .

۳.از مقایسه او با دیگران به شدت بپرهیزیم.

۴.نحوه برقراری ارتباط کلامی نیز از عواملی است که در ایجاد تفاهم، نقشی تعیین کننده دارد. همسرانی که می‌دانند از چه عبارات و کلماتی برای بیان مقصود استفاده کنند، به خوبی مسیر حرکت خویش را در زندگی هموار می‌نمایند.

۵.در مناسبات با همسر، صداقت همچون پل ارتباطی موثر، موجب می شود که زن و شوهر، میل و رغبت وافر و کاملی برای صحبت با یکدیگر پیدا کنند و از این طریق بر رشد شخصیت خود و همسرشان بیفزایند.

انتهای پیام/

برچسب ها:

اجتماعی