جلسه روز گذشته شورای شهر تهران با قهر رییس آن همراه شد، اتفاقی که بازخورد خوبی در رسانه‌ها نداشت و احتمالا تبعاتش تا آخرین روزها شورای پنجم با اعضا همراه باشد.
سو- «روز پر تنشی بود.»، « بهتر است که آقایان اندکی تحمل خود را بالا ببرند، روحیه اعضا از برگ گل هم نازک‌تر است، بهتر است باهم قهر نکنند.» این جملات تذکرات دو تن از اعضای شورای شهر تهران به محسن هاشمی رییس شوراست. کسی که تنها چند دقیقه بعد از شروع یکصدو دهمین جلسه شورا به دلیل اختلاف نظر با رییس کمیسیون معماری و شهرسازی درگیر لفظی پیدا کرد و به حالت قهرآمیز صحن شورا را ترک کرد. اتفاقی که به سرعت رسانه‌ای شد و تبعات خوبی هم برای شورای شهر پنجم نداشت.
این اولین قهر نبود
این اولین بار نیست که مسئولان و نمایندگان مردم به حالت قهرآمیز جایگاه خود را ترک می‌کنند. شاید اگر بخواهیم در تاریخ شورای شهر پنجم اندکی کنکاش کنیم اولین سابقه قهر به علی اعطا سخنگوی شورای شهر برسد. او در یکی از جلسات شهریور ماه هنگامی که قرار بود پیشنهادی اعلام کند به دلیل روشن نشدن بلندگو و کم بودن فرصتش برای اظهار نظر و به تبع آن رای گیری زودهنگام از جلسه شورا قهر کرد. قهر امروز اما ابعاد گستره‌تری در رسانه‌ها داشت، شاید از آن رو که یک پای آن رییس بود.
قهر امروز با قهر دیروز فرق دارد
ماجرای قهر امروز اما متفاوت است، امروز اعضای شورا بررسی طرح الزام شهرداری تهران به ادغام و کاهش حوزه‌های معاونت شهرداری و حذف پست‌های قائم مقام و مشاوره را در دستور کار خود دادند که در همین رابطه محسن هاشمی رئیس شورای شهر تهران پیشنهاداتی را که از سوی اعضای شورای شهر تهران مطرح شد در جلسه اعلام کرد. پس از اعلام پیشنهادات برخی از اعضا نظرات و پیشنهادات خود را مطرح کردند. محمد سالاری رئیس کمیسیون عمران معتقد بود که محسن هاشمی این موضوع و پیشنهاد را مطرح نکرده و نسبت به هاشمی انتقاد کرد اما محسن هاشمی رئیس شورای شهر تهران، اعلام کرد من این موضوع را مطرح کرده‌ام که شما آقای سالاری متوجه نشده‌اید! محمد سالاری که نسبت به انتقاد مطرح شده بسیار عصبانی شده بود خطاب به هاشمی گفت: شما هر جلسه از شورا را یک جور اداره می‌کنید. محسن هاشمی رئیس شورای شهر تهران نیز با اشاره به موضوع مطرح شده از سوی سالاری خطاب به وی گفت: شانتاژبازی نکنید آقای سالاری! این درگیری لفظفی بین هاشمی و سالاری ادامه داشت و وی اقدام به ترک صحن شورای شهر تهران و ممانعت برخی از اعضای شورای شهر از جمله اعطا، امینی و علیخانی مانع از خروج وی از صحن شورا نشد. محسن هاشمی البته انتهای جلسه از تمامی اعضا و خبرنگاران عذرخواهی کرد و دلیل قهرش را نخوابیدن اعلام کرد!
قهر ریشه در باور ناکارآمدی دارد؟
در بررسی تجربه دوباره قهر و آشتی اعضای شورا و البته کنکاش در رفتارهایی که می‌توان از آن‌ها نتیجه‌گیری‌هایی هم برای جامعه داشت، می‌توان فهمید که فرآیند قهر و ترک درست زمانی ایجاد می‌شود که فرد گمان می‌برد نمی‌تواند کاری از پیش ببرد یا کارهایی که تاکنون از پیش برده موفقیت آمیز نبوده، اعتبارش را از دست داده یا دست کم به زودی از دست می‌دهد. باوری که شاید کم کم نطفه آن در شورای پنجم هم ایجاد شود و رشد کند!
شورای شهر پنجم با اهدافی نظیر تلاش برای از بین بردن فساد در لایه‌های درونی سازمان، تلاش برای شفاف سازی و کم کردن هزینه مردم برای زندگی در پایتخت روی کار آمد. شعارهایی که اعضا معتقدند برای تحقق آن‌ها گام‌های اساسی برداشتند اما اینکه این قدم‌ها چه قدر بلند بوده جای پرسش دارد.
اساسی‌ترین تصمیمی که شورای شهر باید بگیرد انتخاب شهردار یک شهر است. انتخابی که شورا موفق عمل نکرد. از انتخاب نجفی و استعفای او و استمرار اعضای شورا برای حضورش بگیرید تا انتخاب افشانی و اظهار بی‌اطلاعی اعضای شورا از قانون منع به کار گیری بازنشستگان که اتفاقا شهرداری تهران را هم از حضورش در این جایگاه منع کرد تا انتخاب پیروز حناچی که حکمش با تعلیق بسیاری از جانب وزیر کشور امضا شد. این میزان آمد و شد به خیابان بهشت در کمتر از یکسال و نیم هزینه‌های زیادی برای شورای شهر، هزینه‌ای که احتمالا به پای انتخاب طیف اصلاح طلب نوشته می‌شود.
از انتخاب شهردار که بگذریم، بحث دیگر درباره مشکلات شهر تهران پیش کشیده می‌شود. اینکه آیا شورا در تصمیمات یک سال اخیرش توانسته منافع پایتخت نشینان را حفظ کند یا نه؟ مشکلات عینی‌تر پایتخت که در بحث ترافیک، آلودگی هوا، ساخت و ساز و حمل و نقل خلاصه می‌شود تا چه حد از بین رفتند؟ البته که شورای شهر طرح‌های زیادی برای از بین بردن این مشکلات آماده کرده است، از اقدام پر حاشیه حذف طرح ترافیک بگیرید تا ماجرای کمبود درآمدها و کسری بودجه شهرداری که نتیجه آن می‌شود ناتمام ماندن پروژه‌ها که احتمالا خطوط مترو و کمبود اتوبوس‌های درون شهری از آن جمله باشند. این سوال البته احتمالا نیاز به زمان بیشتری برای قضاوت و پاسخگویی دارد اما در همین زمان کوتاه هم شاید شهروندان تهرانی بهتر از مسئولان و اعضای شورا بتوانند به آن پاسخ دهند.
همدلی اعضا شورا، از شایعه تا واقعیت!
قهر اعضا اما چیزی را نشانه می‌گیرد که آن‌ها به آن می‌بالیدند. هماهنگی و البته یکدست بودن. حتی زمانی که قرار شد عضوی از شورا به بهانه شهردار شدن از شورا خارج نشود، اساسی‌ترین بهانه اعضا این بود که با این اتفاق سروکله یک اصولگرا در شورا پیدا می‌شود و اینگونه یکدستی بین اعضای شورای شهر از بین می‌رود و احتمالا تصمیمات دیگر به نفع فضای شهری پایتخت نیست. این درحالیست که چالش‌های این روزهای اعضا دست کم تا همین حد که خبرنگاران از آن آگاهی دارند نشانه‌ای از همدلی ندارد و به قول یکی از اعضا، شهربانو امانی بیشتر عیان کننده این است که آقایان تحمل ندارند و روحیه‌شان از برگ گل هم نازک‌تر شده است نتیجه گیری که احتمالا بازهم به پای طیفی نوشته شود که شورای پنجم به مدد آن ها روی کار آمدند.