به گزارش خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، افغانستان کشوری محصور در خشکی است که هیچ گونه دسترسی به آب‌های آزاد ندارد؛ این کشور به تازگی جاده‌ای موسوم به راه لاجورد احداث کرده که از طریق آن به اروپا متصل شده و از این طریق امکان تجارت با کشورهای اروپایی را برای خود فراهم کرده است. افغانستان می‌توانست این جاده را از ایران و ترکیه عبور دهد تا به اروپا برسد، اما نقشه را دور زده و از طریق دریاچه خزر و کشورهای حاشیه آن به اروپا متصل شد.
محمد ملازهی کارشناس مسائل افغانستان در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، در رابطه با اینکه چرا افغانستان با وجود اینکه می‌توانست راه لاجورد را که پل ارتباطی تجاری بین افغانستان و اروپا است را از ایران و ترکیه که نزدیک‌ترین مسیر است عبور دهد، راه دور تری را انتخاب کرده، توضیح داد: سیاست کلی آمریکایی‌ها در منطقه، دور زدن ایران همچنین روسیه و حصر این دو کشور از ارتباطات افغانستان و آسیای مرکزی است؛ بنابراین تا کنون دو حرکت در این رابطه انجام شده است. نخست طرح خط لوله گاز از ترکمنستان به شبه قاره هند بود که قرار شد از خاک افغانستان عبور داده شود در صورتی که آن منطقه به علت حضور طالبان نا امن است و دوم، طرح جاده لاجورد بود که برای احداث این مسیر نقشه ایران را دور زدند. درحالی که طبیعی‌ترین راه جاده لاجورد افغانستان برای اتصال به قاره اروپا، عبور از کشورهای ایران و ترکیه بود نه اینکه کامیون‌ها از افغانستان تا دریای خزر رفته و سپس از طریق ترکمنستان در کشتی قرارگیرد تا آذربایجان رفته و از آن طریق وارد اروپا شوند.
این کارشناس مسائل افغانستان اظهار کرد که طولانی شدن مسیر لاجورد به دلیل سیاست‌های ایالات متحده در منطقه است و در این رابطه توضیح داد: این یک واقعیت است که اهداف سیاسی آمریکایی‌ها در منطقه و تضادی که بین تهران و واشنگتن وجود دارد، عامل اصلی طولانی‌تر شدن راه لاجورد و عدم احداث این مسیر در خاک ایران است. از این رو دولت افغانستان هم با توجه به اینکه آمریکا در کشورش حضور نظامی دارد، نمی‌تواند با دست باز تصمیم بگیرد. البته در یک سری موقعیت‌های خاص مانند پروژه چابهار که ایالات متحده تمایل ضمنی در مورد مسئله‌ای داشته باشد افغانستان آزادی عمل بیشتری خواهد داشت.
وی در ادامه افزود: برای مثال پروژه چابهار که هندوستان بر روی آن سرمایه گذاری کرده و همچنین ایالات متحده آن را از تحریم‌ها مستثنا کرده که آن هم به دلیل وضعیت جغرافیایی افغانستان است، زیرا این کشور محصور در خشکی بوده و دسترسی به آب‌های آزاد ندارد. بنابراین از دید تحلیلی اگر بنگریم تقریبا شرایط به گونه‌ای بود که ایران را خواهی نخواهی حذف می‌کردند و در همین راستا هم مسیر لاجورد جایگاهی برای ایران تعریف نشد.
ملازهی در ادامه درباره دلایلی که راه لاجورد افغانستان از ایران عبور نکرد، گفت: دلیل دیگری که باعث شد راه لاجورد از ایران عبور نکند، رویکرد کشورمان در قبال این موضوع است. به عبارت دیگر تهران در این رابطه به صورت جدی وارد نشد تا با افغانستانی ها وارد بحث و مذاکره تا آنها را برای عبود این جاده از ایران قانع کنند، البته ممکن است آخرین تصمیم افغان‌ها این نباشد برای اینکه به هرحال بخشی از این جاده از طریق دریای خزر می گذرد که همین امر مسائل مربوط و خاص خود را دارد و در نهایت ممکن است که ایران هم در این مسیر بگنجد.
این کارشناس مسائل افغانستان در پایان درباره کارایی اقتصادی راه لاجورد برای ایران و منفعت احتمالی که برای کشورمان داشت، تصریح کرد: ایران نیازی به مسیر لاجورد ندارد، زیرا کشور ما هم از راه دریا به آب‌های آزاد دسترسی دارد و هم از راه خشکی به کشورهای دیگر به راحتی متصل می‌شود و به طور کلی ایران یک کشور بری و بحری است و هیچ مشکلی در زمینه ارتباطات ندارد، بنابراین این افغانستان است که در راه ارتباطات محدودیت دارد و شاید ایران هم از طریق راه لاجورد یک امتیاز سیاسی به دست می‌آورد ولی از نظر اقتصادی خیلی منفعتی حاصل ایران نمی‌شد.
انتهای پیام/