بی‌طرفی رسانه‌ای؛ از ادعا تا واقعیت

به گزارش مشرق، «حسن رشوند» در یادداشت روزنامه «جوان» نوشت:

پروپاگاندا یا تبلیغات مدرن، سبکی از خبررسانی حرفه‌ای با جهت‌گیری خاص است. در صنعت پروپاگاندا در غرب مدرن، رسانه‌ها صرفاً به بازنمایی و انعکاس اخبار و اتفاقات اقدام نمی‌کنند، بلکه خبررسانی در دوران مدرن، نوعی از مدیریت اذهان است. از این‌روست که در خبررسانی مدرن، مدیریت اخبار یا دروازه‌بانی خبر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. شاید در یک نگاه کلان بتوان گفت که راه گریزی از وجود دروازه‌بانی خبر وجود ندارد و هر رسانه‌ای در نهایت با خبررسانی خاص خود سعی در مدیریت اذهان به سمت و سوی مورد نظر خویش است، اما رسانه‌های غربی در عین به‌کارگیری انواعی از روش‌های مختلف تصویرسازی و مدیریت افکار عمومی، مدعی آن هستند که در پخش اخبار و گزارش‌های خبری و پوشش رویدادها، بی‌طرفی و انصاف را رعایت می‌کنند.

این ادعای دروغین، پوششی بر خبررسانی کاملاً جهت‌دار و طرفدارانه آنهاست. آنچه در عمل رخ می‌دهد، آن است که رسانه‌های غربی کاملاً تحت سیطره ارباب قدرت و ثروت هستند و در خبررسانی خود منافع و مصالح سرمایه‌سالاران غربی و بین‌المللی را لحاظ می‌کنند. پدیده کم‌نظیر یا بی‌نظیر اربعین حسینی و اجتماع ده‌ها میلیونی عزاداران حسینی در کربلا و پیاده‌روی بزرگ و بی‌مانند آن، نمونه‌ای بارز از رفتار تبعیض‌آمیز این رسانه‌هاست. میزان سوگیری رسانه‌ای و سانسور هدفمندی که علیه حماسه اربعین به کار گرفته می‌شود، همه مرزهای حرفه‌ای‌گری را در نوردیده و رسانه‌های غربی در سانسور حماسه اربعین رسماً از همه معیارهای کار رسانه‌ای حرفه‌ای خارج می‌شوند و به صورتی کاملاً هماهنگ به سانسور آن و در صورت توان، تحریف و پخش شایعات در جهت تخریب چهره این حماسه بزرگ بین‌المللی دست می‌زنند.


اگر نگاهی به ارزش‌های خبری مورد ادعای اصحاب رسانه‌های حرفه‌ای بیندازیم، مشاهده می‌کنیم که اربعین و حماسه بزرگ آن یکی از اخباری است که واجد همه ارزش‌های خبری معمول و مرسوم است. اربعین به راستی یک شگفتی و استثناست. این شگفتی با ارزش خبری دیگر، یعنی فراوانی و بزرگی همراه شده است.

چه شگفتی‌ای بالاتر از اینکه ده‌ها میلیون انسان عاشق حق و حقیقت، در یک مسیر و یک محل گردهم می‌آیند و با پای پیاده مراسمی را انجام می‌دهند که تقریباً هیچ حمایت دولتی ندارد و همه هزینه‌های این گردهمایی بزرگ و چندملیتی توسط خود آن‌ها تأمین می‌شود و چه بسا ورود دولت‌ها به‌جای رفع مشکلات فراروی آنها، چالش‌هایی را برای آن‌ها فراهم کرده است که قصه پرغصه واگذاری دینار عراقی برای مسافران اربعین در داخل خاک عراق مشکلات زیادی را برای زوار ایرانی فراهم کرده و شأن آن‌ها را به شدت در میان زائران دیگر کشورها زیر سؤال برده است. از این نکات تلخ و بی‌تدبیری‌های دولت در بحث اختصاص ارز که بگذریم، صرف گردهمایی بیش از ۲۰ میلیون انسان عاشق در یک مراسم، خود شگفتی عظیمی است که همه رسانه‌ها در حالت طبیعی باید به آن بپردازند. اگر این گردهمایی در هر موضوع دیگری که مورد نفرت و دشمنی غرب نبود، شکل می‌گرفت حتماً تا مدت‌ها خوراک رسانه‌های غربی بود و گزارش‌های خبری مختلفی در ابعاد مختلف آن می‌ساختند.

در این مراسم بزرگ چه شگفتی‌هایی از کرامت انسان‌ها، گذشت و مهربانی میان مردمی که حتی زبان یکدیگر را متوجه نمی‌شوند، دیده می‌شود. این میزان از همدلی که از هم‌زبانی برتر قرار گرفته است، خود نشان از آن دارد که شعار این جمعیت بزرگ که حب‌الحسین یجمعنا است، در واقع به حقیقت پیوسته است و به یقین می‌توان گفت؛ رسانه‌هایی که نمی‌خواهند این واقعیت بزرگ را ببینند باید از جایی دستوری دریافت کرده باشند که چنین واقعیت روشنی را نبینند و برای پوشش خبری آن اقدامی نکنند. تفاوتی نمی‌کند این دستور توسط فلان بنگاه خبری بزرگ صهیونیستی صادر شده باشد یا در یک حلقه رسانه‌ای متصل به غرب در داخل کشور از نشر اخبار و تصاویر اربعین، حتی در برخی رسانه‌های داخلی منع شده یا دستور بر کمرنگ انتشار دادن آن اخذ کرده باشند.

در هر دو وجه، آن‌ها در یک کانتکس عمل می‌کنند، چراکه حداقل از نگاه حرفه‌ای اگر به اخبار و تصاویر اربعین نگریسته شود، اربعین واجد ارزش خبری دربرگیری است. چندین ملت و زائر از کشورهای متعدد جهان در این مراسم شرکت می‌کنند که انعکاس تصاویر آن یک هنر رسانه‌ای است.

بر اساس آمارهای موجود، افرادی از بیش از ۴۰ کشور جهان برای شرکت در این راهپیمایی بزرگ گردهم می‌آیند و چنین دربرگیری مهمی نیازمند آن است که رسانه‌ها در حالت طبیعی، اخبار این حماسه را پوشش دهند، هرچند در مورد سایر ارزش‌های خبری نیز این مطلب صدق می‌کند. با این همه شاهد آن هستیم که اربعین مورد بی‌مهری و حتی نادیده گرفته شدن از سوی رسانه‌های غربی و بعضاً رسانه‌های داخلی است.


از این‌روست که باید به صراحت بیان داشت پدیده بی‌نظیر اربعین حسینی و اجتماع ۲۰ میلیونی عزاداران حسینی در کربلا و پیاده‌روی بزرگ و بی‌مانند آن، نمونه‌ای بارز از رفتار تبعیض‌آمیز رسانه‌هایی است که برخلاف رسالت خبری و رسانه‌ای خود عمل می‌کنند.

برچسب ها:

سیاسی