به گزارش خبرنگار گردشگری خبرگزاری فارس، اواخر سال ۱۲۹۲ بود که مردم تهران برای اولین بار هواپیمایی در آسمان این شهر مشاهده کردند. آن‌ها از خانه‌هایشان بیرون آمدند تا بتوانند این موجود پرنده را از نزدیک ببینند. هواپیما در میدانی که برای تمرین‌های نظامی بود و در مرکز شهر تهران قرارداشت، فرود آمد. در حین فرود بود که دچار سانحه شد و به شدت آسیب دید.

این هواپیما در فرانسه ساخته شده بود و Bleriot XI نام داشت، اما خلبانی روسی آن‌ را از روسیه تا تهران هدایت کرده بود، تکنسین‌های ایرانی هواپیما را تعمیر کرده و آن را به روسیه برگرداندند.

جانکرز (Junkers) (به معنی اصیل‌زاده‌ی آلمانی)  یک کمپانی بسیار بزرگ سازنده‌ هواپیما در آلمان بود که در سال 1926 میلادی توافق نامه‌ پنج ساله‌ای را با دولت ایران با موضوعیت راه اندازی خدمات هوایی در ایران امضا کرد.

کمپانی جدید به نام خطوط هوایی جانکرز (Junkers Airline) در ایران به ثبت رسید. اولین سرویس منظم خدمات هوایی در ایران در تاریخ 8 فوریه‌ سال 1927 آغاز به کار کرد و تبدیل به نقطه‌ عطفی در تاریخ هوانوردی غیرنظامی در ایران شد.

در ابتدا خطوط هوایی جانکرز در هفته دو پرواز تهران – بندر انزلی و دو پرواز تهران – قصر شیرین را برقرار کرد. در فوریه‌ سال 1928 این پروازها به باکو در جمهوری آذربایجان و بغداد در عراق گسترش یافت. همینطور پروازهایی به بوشهر از طریق اصفهان و شیراز، به مشهد و به تبریز از طریق قزوین به جمع پروازهای خطوط هوایی جانکرز افزوده شد.

بین سال‌های 1927 و 1932، خطوط هوایی جانکرز بیش از 10 شهر داخلی و 3 مقصد خارجی که باکو، بغداد و کابل بود را با پروازهای منظمی که تعداد قابل توجهی از افراد همینطور بار را جا به جا می‌کرد پوشش داد. رفته رفته ایرانی‌های ثروتمند و صاحب قدرت به فکر تأسیس خطوط هوایی ایرانی افتادند. ابن اتفاق در سال 1944 میلادی محقق و رفته رفته به تعداد ایرلاین‌های ایرانی اضافه شد. در این مقاله از مجله‌ی ایرپلین تیکت به بررسی ایرلاین‌های داخلی و پیشینه‌ی آن‌ها می‌پردازیم.

هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (ایران ایر)

در سال 1321 خورشیدی دو بازرگان ایرانی به نام‌های رضا افشار و غلام ابتهاج، اولین شرکت هواپیمایی حامل پرچم ایران را به «ایرانیان ایرویز» تأسیس کردند. پرواز تهران - مشهد اولین پروازی بود که از طریق این شرکت انجام پذیرفت. بعد از آن شهرهای داخلی دیگری مانند بوشهر، آبادان، اصفهان، شیراز و اهواز و مقاصد بین المللی از جمله پاریس، قاهره و بغداد به مقاصد این شرکت اضافه شدند.

شرکت هواپیمایی خصوصی دیگری به نام «پارس» که ابتدا کاربرد باربری داشت در سال 1333 در تهران تأسیس شد. در نهایت در پنجم اسفندماه 1340 خورشیدی، دو شرکت نامبرده ادغام شدند و نتیجه تأسیس شرکتی به نام «هما» (شرکت هواپیمایی ملی ایران) بود.

هما در ابتدا فعالیت خود را با هواپیماهای داگلاس دی سی 3 (Douglas DC-3)، ویکرز ویسکونت (Vickers Viscount) و آورویورک (Avro York) آغاز کرد. شرکت هما در طول دهه‌ 50 شمسی تعدادی بوئینگ (Boeing) به ناوگان خود اضافه کرد.

در سال 1354 هواپیمای بوئینگ 747 سری اس پی (Boeing 747-sp) این شرکت طولانی‌ترین مسیر بدون توقف در جهان (فرودگاه بین المللی مهرآباد – فرودگاه جان اف کندی نیویورک) را پرواز کرد. لقب ایمن‌ترین ایرلاین جهان پس از کوانتس (Qantas) به هما در سال 1355 شمسی تعلق گرفت.

در سال 1358 نام شرکت هما به صورت رسمی به «شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران» تغییر پیدا کرد. در حال حاضر «ایران ایر کارگو»" تنها شرکت زیر مجموعه‌یاین شرکت است. هواپیمایی جمهوری اسلامی هم‌ اکنون پروازهایی بیش از 35 مقصد داخلی و 26 مقصد بین المللی انجام می‌دهد.

هواپیمایی ماهان

شرکت هواپیمایی ماهان در سال 1371 با دو فروند هواپیما در کرمان تأسیس شد. نام این شرکت برگرفته از شهری به فاصله‌ 35 کیلومتری کرمان به نام «ماهان"» است. اولین پرواز داخلی این شرکت در سال 1372 بین کرمان و تهران و اولین پرواز بین المللی آن در مسیر تهران به دبی در اواخر سال 1372 انجام گرفت.

با اضافه کردن هواپیماهای پیشرفته‌ی ایرباس ای 310 (Airbus A310) به ناوگان هواپیمایی ماهان، مقاصد دورتری مانند دوسلدورف آلمان، کلمبو سریلانکا، بیرمنگام انگلستان و دهلی هند به پروازهای این شرکت اضافه شدند.

در حال حاضر این شرکت با برخورداری از 40 فروند هواپیما به بیش از 32 مقصد داخلی و 25 مقصد بین المللی پروازهایی ارائه می‌دهد.

هواپیمایی آسمان

شرکت خدمات هوایی آسمان در سال 1359 و با ادغام چند شرکت هواپیمایی تأسیس شد. شرکت هواپیمایی آسمان بیشتر از هواپیماهای کوچک فوکر 100 (Fokker 100) استفاده می‌کند ولی در سال‌های اخیر هواپیماهای ایرباس ای 320 و بوئینگ 737 را به ناوگان خود اضافه کرده است.

دفتر مرکزی هواپیمایی آسمان در فرودگاه بین المللی مهرآباد تهران قرار دارد. این شرکت هم اکنون با داشتن بیش از 25 فروند هواپیما به بیش از 35 مقصد داخلی و 12 مقصد خارجی پروازهایی ارائه می‌دهد.

هواپیمایی زاگرس

شرکت هواپیمایی زاگرس در سال 1384 و با دو فروند هواپیمای توپولوف (Tupolev) در منطقه‌ آزاد اروند تأسیس شد. زاگرس اولین پرواز بین المللی خود را در سال 1387 و در مسیر تهران – دمشق انجام داد. این شرکت در حال حاضر از هواپیماهای ایرباس ای 320، ایرباس ای 319، ایرباس ای 321 و مک دانل داگلاس ام دی بهره مند است.هم اینک هواپیماهای زاگرس به بیش از 13 مقصد داخلی و 4 مقصد خارجی پرواز می‌کنند.

هواپیمایی آتا

شرکت هواپیمایی آتا در سال 1387 و با برخورداری اولیه‌ 4 فروند هواپیمای مک دانل داگلاس در شهر تبریز تأسیس شد.

اولین پرواز این شرکت در تاریخ دهم دی ماه 1388 در مسیر تبریز – مشهد انجام گرفت. آتا هم اکنون دارای بیش از 16 فروند هواپیماست که این هواپیماها به بیش از  13 مقصد داخلی و 5 مقصد بین المللی پرواز می‌کنند.

هواپیمایی کیش ایر

شرکت هواپیمایی کیش ایر در سال 1370 و با هدف توسعه فعالیت‌های جزیره‌ی کیش در این جزیره تأسیس شد.

کیش ایر در ابتدا فعالیت خود را با 2 فروند هواپیمای اجاره ای شروع کرد و سپس تصمیم به توسعه‌ی ناوگان خود گرفت. 14 فروند هواپیماهای این شرکت شامل ایرباس ای 321، ایرباس ای 320، فوکر 100 و مک دانل داگلاس، به بیش از 20 مقصد داخلی و 7 مقصد خارجی پرواز می‌کنند.

هواپیمایی قشم

شرکت هواپیمایی قشم در سال 1372 و با اجاره‌ی 2 فروند هواپیما فعالیت خود را آغاز کرد. قطب فعالیت این شرکت 3 فرودگاه، فرودگاه بین المللی امام خمینی، فرودگاه بین المللی مهرآباد و فرودگاه بین المللی دیرستان (روستایی نزدیک جزیره‌ی قشم) محسوب می‌شود.

شرکت هواپیمایی قشم در حال حاضر با داشتن بیش از 25 فروند هواپیما به بیش از 25 مقصد داخلی و 12 مقصد بین المللی پروازهایی ارائه می‌دهد.

هواپیمایی تابان

شرکت هواپیمایی تابان که در سال 1384 تأسیس و از سال 1385 فعالیت رسمی خود را آغاز کرد، به عنوان یکی از جدیدترین شرکت‌های هواپیمایی در کشور شناخته می‌شود. هم اکنون 9 فروند هواپیمای این شرکت به 10 مقصد داخلی و 3 مقصد خارجی پرواز می‌کنند. قطب فعالیت تابان، فرودگاه بین المللی مهرآباد است.

هواپیمایی کاسپین

شرکت هواپیمایی کاسپین که در سال 1372 تأسیس شد یک شرکت هواپیمایی خصوصی است که پروازهای خود را با 4 فروند هواپیما آغاز کرد. کاسپین با همکاری نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کند.

این شرکت هم اکنون دارای بیش از 9 فروند هواپیما، شامل توپولوف، بوئینگ ام دی (Boeing MD)، بوئینگ 737 سری 400 است و هواپیماهای این شرکت به بیش از 10 مقصد داخلی و 9 مقصد بین المللی پرواز می‌کنند.

هواپیمایی ایران ایر تور

شرکت هواپیمایی ایران ایر تور در سال 1351 توسط هما (ایران ایر) تأسیس شد. در مزایده‌ برگزار شده در دی ماه 1394، ایران ایرتور به بخش خصوصی کشور واگذار شد. ایران ایرتور همچنان فعال است و در هفته بیش از 200 پرواز به مقاصد داخلی و خارجی برگزار می‌کند.

قطب فعالیت این شرکت فرودگاه بین المللی شهید هاشمی نژاد مشهد محسوب می‌شود. ایران ایرتور در حال حاضر دارای 7 هواپیمای فعال، ایرباس ای 320، ایرباس ای 300 و مک دانل داگلاس 83 و 82 است. در سال 1396 ایران ایرتور به عنوان کم تأخیرترین ایرلاین داخلی معرفی شد.

هواپیمایی معراج

شرکت هواپیمایی معراج در سال 1389 به عنوان یکی از شرکت‌های بخش خصوصی کشور تأسیس شد. پروازهای این شرکت شامل دو بخش مسافربری عادی و پروازهای دولتی می‌شوند. معراج در بخش مسافربری عادی از هواپیماهای ایرباس ای 300 و ایرباس ای 320 و در بخش دولتی از بوئینگ 737، بوئینگ 707 و فالکن 50 (Dassault Falcon 50) استفاده می‌کند.

شرکت هواپیمایی معراج در حال حاضر به 17 مقصد بین المللی و 10 مقصد داخلی پروازهایی ارائه می‌دهد. جالب است بدانید رکورد طولانی‌ترین پرواز ایرانی به مدت 17 ساعت از سیدنی به تهران و با حضور هیئت دیپلماتیک جواد ظریف توسط شرکت هواپیمایی معراج انجام گرفت.

هواپیمایی اترک

شرکت هواپیمایی اترک با مرکزیت فرودگاه بجنورد در سال 1392 به عنوان شرکتی خصوصی تأسیس شد. اترک در حال حاضر با 3 فروند هواپیمای ایرباس ای 320 فقط بین مسیرهای داخلی پرواز می‌کند.

هواپیمایی کارون

در حدود 85 سال پیش شرکتی به نام «خدمات هوایی نفت»" تأسیس شد. این شرکت از سال 1372 تا 1388 تحت عنوان شرکت حمل و نقل هوایی ایران فعالیت می‌کرد.

در سال 1388 به «شرکت هواپیمایی نفت» تغییر نام داد و در نهایت در تابستان سال 1396، نام «کارون» به عنوان نام نهایی آن انتخاب شد. قطب فعالیت این شرکت فرودگاه بین المللی اهواز محسوب می‌شود.  هواپیمایی کارون در حال حاضر مالک 9 فروند هواپیما شامل فوکر 50، فوکر 100 و بوئینگ 737 سری 300 می‌باشد. این شرکت علاوه بر پروازهای داخلی به چند کشور مجاور ایران پروازهایی ارائه می‌دهد.

هواپیمایی ساها

شرکت هواپیمایی ساها که مخفف«سرویس ارتباط هوایی ارتش» است در سال 1369 تأسیس شد. این شرکت علاوه بر پرسنل ارتش، افراد غیرنظامی را نیز جابجا می‌کند.

در حال حاضر ساها دارای 2 فروند بوئینگ 737 سری 300 است که اغلب بین مسیرهای داخلی پرواز می‌کنند.

هواپیمایی سپهران

شرکت هواپیمایی سپهران در سال 1390 با هدف پوشش پروازی داخل کشور به خصوص ایجاد ارتباطی قوی بین مناطق جنوبی با سایر مناطق کشور، در شیراز تأسیس شد.

سپهران با برخورداری از هواپیماهای بوئینگ 737 سری 300 و سری 500 و همینطور جت درنیر (Jet Dornier) به غیر از پروازهای داخلی به بیش از 8 مقصد بین المللی پرواز ارائه می‌کند.

هواپیمایی تفتان

شرکت هواپیمایی تفتان در سال 1381 با هدف رشد و توسعه‌ فرهنگی و اقتصادی سیستان و بلوچستان در منطقه‌ی آزاد چابهار تأسیس شد. این شرکت با خرید دو فروند فوکر 50 کار خود را آغاز کرد.

پیشینه‌ آغاز به کار این شرکت با مشکلاتی همراه بوده است اما در نهایت در سال 1395 این شرکت به طور رسمی فعالیت خود را از سر گرفت.

در حال حاضر تفتان با 3 فروند هواپیما بین زاهدان و تهران پروازهایی ارائه می‌دهد. نکته‌ جالب در مورد این شرکت استفاده از لباس‌های محلی به عنوان پوشش مهمانداران است که با استقبال زیادی روبرو شده است.

صنعت هواپیمایی ایران

صنعت هواپیمایی ایران با تلاش روزافرون فعالان صنعت، در حال تجربه‌ روند رو به رشدی است. امروزه با افزایش تقاضا در مقوله‌ی سفرهای هوایی، شرکت‌های هواپیمایی متفاوت در حال رقابت از طریق ارائه‌ خدمات بهتر چه در زمینه‌ی سرویس دهی و چه از جهت خدمات در فروش بلیط هواپیما.

اکثر شرکت‌های هواپیمایی در ایران، بیشتر کلاس‌های پروازی را در مسیرهای هوایی خود ارائه می‌دهند و همین موضوع می‌تواند به عنوان یکی از موارد رقابتی بین آن‌ها تلقی شود. مدت زیادی نیست که امکان رزرو بلیط هواپیما به صورت آنلاین به منظور صرفه جویی در وقت و هزینه فراهم شده است.

ایرپلین تیکت سامانه‌ای قابل اطمینان است که با لیست کاملی از پروازهای تمامی شرکت‌های هواپیمایی نامبرده و پشتیبانی شبانه روزی، به مسافران در فراهم کردن تجربه‌ی سفری دلخواه و آسان یاری می‌رساند.

انتهای پیام/