به گزارش خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، در آستانه چهل سالگی انقلاب اسلامی و روز ملی فناوری فضایی اخبار امیدوار کننده‌ای از پرتاب ماهواره ایرانی به فضا در صدر اتفاقات علمی قرار گرفت.
پرتاب ماهواره‌های دانشجویی که شاهکار دانشجویان کشورمان به شمار می‌روند، علاوه بر اینکه سبب اقتدار علمی ملت ایران میشود در رفع نیازهای حوزه‌های مختلف نیز مؤثر است.
حسن روحانی رئیس جمهور روز گذشته بار دیگر از پرتاب دو ماهواره ایرانی به فضا خبر داد و ماهواره پیام را در رصد نیازهای آب و هوا، کشاورزی، آب‌های سرزمینی و جنگل‌ها مؤثر دانست.
به گفته روحانی، این ماهواره تحقیقاتی نیست بلکه عملیاتی است ومی‌تواند وضعیت آب و هوا، کشاورزی، آب‌های سرزمینی و جنگل‌ها را برای کشور رصد کند و اطلاعات لازم را در 6 نوبت که از بالای کشور عبور می‌کند، در اختیار ما قرار دهد به طوریکه روزانه تمام مسائل کشور و سرزمین ایران را با دوربین و سنسور ارائه می‌کند.
با توجه به سخنان رئیس جمهور درصدد برآمدیم تا کاربری‌های دو ماهواره دوستی و پیام را مرور کنیم.
* «پیام»؛ ماهواره‌ای با سه مأموریت
ماهواره پیام دانشگاه امیرکبیر از سری میکرو ماهواره‌های توسعه فناوری فضایی سازمان فضایی ایران است که از سوی دانشگاه صنعتی امیرکبیر به منظور انجام مأموریت تصویربرداری طراحی و ساخته شده است.
وزن این ماهواره حداکثر برابر با 100 کیلوگرم بوده و توسط ماهواره‌بر سیمرغ در مدار کم ارتفاع (LEO) و در ارتفاع 500 کیلومتری از سطح زمین و با شیب مداری 55 درجه قرار خواهد گرفت.
دقت ماهواره پیام امیرکبیر ۴۵ متر و طول عمر عملیاتی پیش بینی شده برای این ماهواره ۲ سال است.
این ماهواره دارای دوربین‌هایی است که می‌تواند تصاویری با دقت ۴۰ متر و بهتر بگیرد، از این تصاویر برای مصارف کشاورزی و تشخیص سطح رشد گیاهان و محصولات کشاورزی، تشخیص وضعیت جنگل‌ها و جنگل‌بانی و سایر مصارف صلح‌آمیز بهره‌گیری میشود.
همچنین ماهواره پیام دارای محموله ذخیره است، یعنی می‌تواند پیام‌های کوتاه را ذخیره کرده و به مقصد ارسال کند.
ماهواره پیام نخستین ماهواره عملیاتی ایران در مدار ۵۰۰ کیلومتر است، پیام سه مأموریت د‌ارد که می‌تواند از زمین تصویربرداری کرده، این تصویرها را ذخیره و ارسال کند و همچنین تشعشعات فضایی را مورد سنجش قرار دهد.
عملکرد ماهواره پیام در زمینه پایش زمین‌های کشاورزی و منابع طبیعی صورت می‌گیرد، همچنین برای مانیتورینگ نفت و گاز هم می‌تواند از پیام‌های تصویری این ماهواره استفاده کر‌د.
* «دوستی»؛ شاهکار محققان ایرانی که منابع آبی را پایش می‌کند
ماهواره دوستی، به عنوان یکی از مجموعه ماهواره‌های توسعه فن‌آوری کشور و به کارفرمایی سازمان فضایی ایران، توسط دانشگاه صنعتی شریف طراحی و ساخته شده است.
پروژه‌های توسعه فن‌آوری با هدف تولید دانش فنی و کسب تجربه در زمینه‌های مرتبط با فناوری فضایی و نیز ورود دانشگاه‌ها به این حوزه همراه با تربیت نیروی متخصص، تعریف و اجرا می‌شوند. در این راستا، ماهواره دوستی به صورت خاص، با هدف توسعه و دستیابی به فناوری‌هایی که برای اولین بار در ماهواره‌های بومی نصب و مورد استفاده قرار می‌گیرد، طراحی و ساخته شده است.
از جمله این فناوری‌ها، کنترل وضعیت سه محوره، OBDH مقاوم در برابر خطا، سامانه کنترل حرارت نیمه فعال و سلول‌های خورشیدی تولید شده در کشور با قابلیت بهره‌برداری در محیط فضا را می‌توان برشمرد.
بیشینه طول عمر عملیاتی این ماهواره برابر با یک سال و طول عمر بالستیکی آن متناسب با مدار آن خواهد بود.
ماهواره دوستی دارای جرم 52 کیلوگرم است و با توجه به دسته‌بندی مرسوم ماهواره‌ها از منظر جرم، یک میکرو ماهواره محسوب میشود. مدار این ماهواره بیضوی و در دسته مدارهای کم ارتفاع (LEO)، با ارتفاع اوج و حضیض به ترتیب برابر با 310 و 250 کیلومتر و شیب مداری 55 درجه خواهد بود.
این ماهواره تقریباً مکعبی شکل و با ابعادی در محدوده نیم متر طراحی و ساخته شده است و فاقد نیروی پیشرانش به منظور انجام مانور مداری و تغییر مدار است. لذا پس از استقرار در مدار از پیش تعیین شده، اقدام به انجام ماموریت‌های محوله در دوره عمر خود کرده و پس از سپری شدن عمر عملیاتی، با استهلاک انرژی جنبشی و نزول به مدارهای پایین‌تر، وارد اتمسفر شده و عمر آن پایان می‌یابد.
انرژی مورد نیاز این ماهواره با بهر‌ه‌مندی از باتری و پانل‌های خورشیدی حاصل میشود.
تصویربرداری رنگی با رزولوشن بهتر از ۳۰ متر، بررسی پوشش گیاهی و پایش منابع آبی از جمله کاربردهای ماهواره «دوستی» است.
* شاهکارهای دانشجویی ایران آماده افتخارآفرینی
مجتبی سرادقی مدیر کل فناوری فضایی سازمان فضایی ایران گفته است: در سال 95 تست‌های فنی ماهواره دوستی به پایان رسید، اما زمان پرتاب آن عقب افتاد تا اینکه در حال حاضر مجدد برای پرتاب آن آمادگی کامل داریم. تست‌های فنی ماهواره پیام نیز به تازگی به پایان رسیده و تمام کارهای لازم انجام شده است. همچنین ماهواره پیام به صورت کامل بسته‌بندی و به مکان پرتاب انتقال داده شد. ماهواره پیام تست‌هایی چون تست‌های محیطی و تست‌های عملکردی را با موفقیت گذرانده است. البته تست‌های محیطی در گذشته صورت گرفته بود تا در شرایط دمایی و ارتعاشی توانایی لازم را داشته باشد. حالا می‌توانیم بگوییم که تست‌های این ماهواره به صورت کامل انجام شده و سایر کار‌ها را باید در مراحل بعدی انجام بدهیم.
بنا به وعده رئیس جمهور مردم ایران می‌توانند به زودی شاهد این افتخار و اقتدار علمی محققان ایرانی باشند.
انتهای پیام/