معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش‌وپرورش توضیحاتی درباره چرایی و دستاوردهای سفر ۹ نفره مسئولان آموزش و پرورش به "سوئد" ارائه کرد و بررسی "کیفیت آموزش" در آن کشور را از جمله اهداف این سفر اعلام کرد.
تعدادی از مسئولان آموزش‌وپرورش در ماه اخیر سفرهایی را به کشور سوئد و چین داشتند که هزینههای این سفر توسط "یونیسف" تامین شده است.
تا بهامروز درباره جزئیات این سفرها، بازدیدها و دستاوردهای حاصل از آن هیچ اطلاع‌رسانی رسمی از سوی وزارت آموزش‌وپرورش انجام نشده است.
پرواضح است که هیچ شکی در لزوم وجود ارتباطات بین‌الملل وزارت آموزش‌وپرورش و حضور در مجامع بین‌الملل وجود ندارد اما در رابطه با این سفرها، سؤالات و ابهاماتی از سوی ناظران و کارشناسان امر مطرح است که باید پاسخ روشنی از سوی مسئولان امر به آنها داده شود.
در شرایطی که سفر رسمی تعدادی از مسئولان آموزش‌وپرورش به دو کشور سوئد و چین برای آشنایی با نظام آموزشی این دو کشور و بهره‌برداری از دستاوردهای نظام‌های آموزشی پیشرو انجام شده است، چرا هیچ اطلاع‌رسانی از سوی مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی این وزارتخانه و پورتال آموزش‌وپرورش انجام نشد؟
چرا پیش از این سفر یا حتی پس از آن، رسانه‌ها در جریان قرار نگرفتند تا از طریق برگزاری یک نشست خبری نتایج و دستاوردهای این سفر برای نظام آموزش‌وپرورش ایران ارائه شود تا اگر رسانه‌ها سؤالات و ابهاماتی نیز داشتند به آن پاسخ داد شود؛ آیا اساسا در بحث مطالعات تطبیقی و بررسی‌های میدانی، نظام آموزش‌وپرورش ایران با دو کشور سوئد و چین قابل مقایسه است؟
در سند تحول بنیادین، مشارکت فعال در حوزه تعاملات بین‌المللی البته با اولویت جهان اسلام مورد تأکید قرار گرفته است اما آیا سفرهای اخیز را می‌توان در این راستا ارزیابی کرد؟! از سوی دیگر آیا هیئت‌های اعزامی از سوی ایران ویژگی‌های لازم مانند تسلط به زبان، سند تحول بنیادین و سیاست‌های کلان جمهوری اسلامی در حوزه آموزش‌وپرورش را داشته‌اند؟
برای بررسی موضوع به سراغ مسئولانی که به این سفرها رفته بودند، رفتیم تا پس از گذشت چند هفته از جریان این سفر از زبان آنها جزییات را شنیده و منعکس کنیم، شاید به بخشی از ابهامات و سؤالات موجود پاسخ داده شود.
پیش از این، غلامرضا کریمی؛ قائم مقام وزیر آموزش‌وپرورش در امور بین‌الملل درباره سفر تعدادی از مسئولان این وزارتخانه به چین و سوئد گفته بود: " سفر به سوئد برای بهره‌گیری از تجارب بین‌المللی در حوزه مسائل مالی وزارت آموزش و پرورش است تا بدانیم تجارب کشورهای موفق برای تامین منابع مالی آموزش و پرورش به چه صورت است و کشورهای دیگر مدارس را به لحاظ بودجه و مالی چگونه اداره می‌کنند؟ علاوه بر سوئد به چین هم سفر داشتیم و این کشور در زمینه جذب دانش‌آموز و کودکان بازمانده از تحصیل و فعالیت‌های فوق برنامه تجارب موفقی دارد البته هدف این نیست که عین تجربه چین را دریافت کنیم بلکه بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و تعریف پروژه‌های مشترک مدنظر است و معاون پرورشی برای بررسی فعالیت‌های فوق برنامه به چین سفر کرده است چون چارچوب‌های چین نیز ایدئولوژیک است و بر روی یک ایدئولوژی خاص خود تاکید دارند البته این به بدان معنی نیست که ما پیرو آن ایدئولوژی باشیم."
در ادامه به سراغ "علی الهیار ترکمن؛ معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش‌وپرورش" که به همراه تیم 6 نفره به کشور سوئد سفر کرده بود، رفتیم تا در غیاب اطلاع‌رسانی شفاف از سوی مرکز روابط عمومی آموزش‌وپرورش، جزئیات و نتایج این سفر را از زبان این مسئول جویا شویم:
اخیراً تعدادی از مسئولان آموزش‌وپرورش با هزینههای پرداخت شده از سوی یونیسف به دو کشور چین و سوئد سفر کردند اما اطلاع‌رسانی رسمی در این زمینه صورت نگرفت، این سفرها با چه هدفی انجام شده است؟
توجه داشته باشید ما نیروهای همین کشور هستیم و برای وزارت آموزش‌و پرورش و این نظام کار می‌کنیم اینکه برخی افراد بدون مسئولیت و اطلاع در این رابطه اظهارنظر کنند نباید ملاک قرار گیرد.
ایران در چند سازمان بین‌المللی عضو است و حق عضویت سالانه پرداخت می‌کند همانند هر کشوری ما باید در قبال حق عضویتی که پرداخت می‌کنیم در فعالیت‌های بین‌المللی البته با توجه به چارچوب مقررات و ضوابط کشور مشارکت و بتوانیم از امکانات آن نیز استفاده کنیم.
چرا این سفر با هماهنگی یونیسف و پرداخت هزینههای از سوی این نهاد انجام شد؟
به دلیل مسائل و مشکلاتی که در جریان سند 2030 رخ داد دولت تصمیم گرفت که سطح مناسبات خود را با یونسکو کاهش دهد و در ضرورت‌ها و حداقل‌ها به آن ورود پیدا کند اما یونیسف چنین حالتی نداشته و یک دفتر رسمی در ایران دارد که مورد تأیید وزارت امور خارجه و فعالیت‌هایش هم مورد نظارت است همچنین توسعه آموزش کودکان، بازگرداندن کودکان کار به مدارس و حمایت از آنها در دستور کار یونیسف است و پروژه‌هایی را با مرکز امور بین‌الملل آموزش و پرورش دارند همچنین با سازمان بهزیستی و کمیته امداد نیز فعالیت‌های مشترکی را انجام می‌دهند.
در سفر به سوئد، چهار نفر از کارشناسان وزارت آموزش و پرورش، مدیرکل آموزش و پرورش گلستان و سه نفر از کارشناسان مجموعه آموزش و پرورش که مرتبط با این موضوع بودند، ما را همراهی کردند؛ با هماهنگی سفارت ایران به سوئد رفتیم و از لحظه ورود تا خروج، سفیر ایران و رایزن فرهنگی در تمام جلسات و مذاکرات حضور داشتند.
دستاورد این سفر برای آموزش‌وپرورش چه بوده و چه نتایجی به دست آمد؟
بخشی از این پروژه، انجام مطالعاتی در زمینه‌های مختلف بود که در این مطالعات بازدیدهای میدانی را طراحی کرده بودند و یکی از جاهایی که به معاونت توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش پیشنهاد کردند، سفر به سوئد بود.
ما نیز این موضوع را مطرح کردیم تا گروهی از کارشناسان آموزش و پرورش به‌صورت مشخص بر موضوع اقتصاد آموزش و پرورش و نحوه تأمین منابع مالی متمرکز شوند و از طریق بازدیدهای میدانی بتوانیم ظرفیت‌سازی کارشناسی را انجام دهیم.
بازدیدهای میدانی که انجام دادیم در خصوص نحوه تأمین منابع مالی، سازماندهی نیروی انسانی بود همچنین اینکه کشور سوئد چگونه به موضوع "کیفیت آموزش" ورود کرده که به نتایج مطلوبی هم رسیده است؛ بررسی این مسائل می‌تواند ظرفیت خوبی را در کارشناسان ما ایجاد کند و با نگاه سیاست‌‌گذاری به مسئله نگاه کردیم تا بتوانیم در تصمیم‌گیری‌ها، سیاست‌های چابکی را که به حل مسئله کمک می‌کند، طراحی کنیم.
در جریان این سفر آمار و اطلاعاتی از وضعیت مدارس ایران ارائه شد؟
اصلاً بحث مدارس ایران در آنجا مطرح نشد و به این موضوع کاری نداشتیم و بیشتر ما گیرنده اطلاعات بودیم و هیچ جا به‌عنوان دهنده اطلاعات فعالیت نکردیم؛ سفر خوبی انجام شد که صفر تا 100 هزینه‌ها از سوی آنها تامین شده بود، چون سفر آموزشی بود هیچگونه حق مأموریت به 6 نفری که در گروه بودند پرداخت نشد همچنین این سفر هیچ هزینه‌ای برای آموزش و پرورش ایران نداشت.
به نظر شما چرا یونیسف باید هزینههای چنین سفری را پرداخت کند؟
ایران عضو یونیسف است و سالانه حدود 500 هزار دلار حق عضویت پرداخت می‌کند و در قالب تعهدات مشترکی که دارد این سفر انجام شد؛ براساس این عضویت، چهارچوب همکاری‌های مختلف نیز تعریف می‌شود از جمله انجام پروژه‌های مشترک در ایران و هم‌اکنون یونیسف یکی از نهادهای مهم برای آموزش اتباع است و ساخت مدارس و ارائه خدمات آموزشی از طریق وزارت آموزش و پرورش را پیگیری می‌کند و بخشی دیگر از فعالیت‌های آن مربوط به مسائل مطالعاتی و بازدیدهای میدانی است.