به گزارش گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، مهمان این هفته برنامه دست خط سیدمصطفی میرسلیم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام بود.
میرسلیم ۷۱ ساله، اهل تهران، با سوابق طولانی کاری و سیاسی، قبل از انقلاب یکی از مدیران شرکت متروی تهران بود که از همان مدیریت خود و سمتش برای ارتباط با انقلابیون خارج از کشور استفاده می‌کرده و بعد از انقلاب هم در حزب جمهوری اسلامی مسئولیت‌های مختلفی داشته و به عنوان نخست وزیر از طرف اولین رئیس جمهور به مجلس معرفی می‌شود که البته رای نمی‌آورد و در جا‌های مختلف، سمت‌های حساس از جمله مشاور عالی رئیس‌جمهور، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام از ۷۵ تا الان، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در یک دوره ریاست جمهوری بوده و در انتخابات ۹۶ در دوازدهمین دوره ریاست جمهوری هم یکی از نامزد‌ها بود.
در ابتدای برنامه میرسلیم در پاسخ به این سوال که شرایطی که الان در کشور می‌بینید ممکن است بگویید خدا را شکر برای ریاست جمهوری انتخاب نشدیم؟، گفت: نه، کسی که دلش برای کشور بسوزد هیچگاه طفره نمی‌رود از اینکه به مشکلات رسیدگی کند و چاره‌جویی کند. آدم متاثر می‌شود از اینکه این شرایط ایجاد شده و ناراحت می‌شود. اما اینکه خوشحال شود از اینکه من نیستم، بهتر که این شرایط گردن من نیفتاد قدری خودخواهی است. همه کسانی که ایرانی هستند و خود را یکی از اعضای جمهوری اسلامی می‌دانند، باید مسابقه در کار خیر بدهند. رقیب هم بودن به معنی دشمن هم بودن نیست.
وی در رابطه با وضعیت اقتصادی کشور بیان کرد: سابقه‌ای وجود داشت که به تصمیماتی که در سال ۹۲ به بعد گرفته شد برمی‌گشت. طبیعی است که اینها منجر به مشکلاتی در زمینه اقتصادی می‌شد.
میرسلیم بیان کرد: دولت حسن روحانی نیتی داشت از این لحاظ که می‌خواست تورم را مهار کند، منتهی این مهار کردن تورم را به روشی اتخاذ کرد که منجر به کاهش قدرت خرید مردم شد. وقتی مردم نتوانند خرید کنند و به بازار مراجعه نکنند، طبیعی است تورم کاهش می‌یابد، منتهی این منجر به این می‌شود که تولیدات به فروش نرود و بدین معنی است کسانی که مشغول کار هستند، با مشکل روبرو می‌شوند و با رکود مواجه می‌شویم.
وی تاکید کرد: رکود بسیار خطرناک‌تر از تورم است. چاره این است که در داخل از نظر فعالیت و اشتغال مولد قوی باشیم. اشتغال مولد باشد ترس و نگرانی نداریم. الحمدالله در داخل کشور امکانات فراوان وجود دارد و چاره‌جویی نیازهای داخلی ما به راحتی میسر است و برخی نیازمندی‌های خارجی هم وجود دارد که راه‌های خودش را برای تامین دارد. بنابراین اتکا به راه‌حل مهار تورم به قیمت پدید آوردن رکود راه‌حل مناسبی نبود.
میرسلیم ادامه داد: آن هم حالا اتفاقی است که تنها به ۴ – ۵ سال اخیر بازنمی‌گردد. از ابتدای پیروزی انقلاب دلار ۷ تومان بود و تقریبا به طور متوسط سالی ۲۰ درصد تورم داشتیم، برخی سال‌ها بیشتر بود و تا ۴۰ درصد هم رسیدیم و نزدیک ۵۰ درصد هم رسیدیم و برخی سال‌ها کمتر بوده و به ۱۰ درصد هم رسیدیم؛ اگر متوسط را ۲۰ درصد در نظر بگیرید، اینها با هم جمع شده است.
وی گفت: این ۲۰ درصد‌ها با هم جمع شده و از سوی دیگر به طور متوسط یک بهره بانکی را برای مردمی که سپرده‌گذاری می‌کرده‌اند، در نظر گرفته‌ایم و آن هم در حدود ۲۰ است. بهره بانکی که برای تولید لزوماً اختصاص داده نمی‌شود. در زمینه خرید و فروش و کاسبی و دلالی هم صرف شده است. اینها همه در مجموع بعد از ۴۰ سال، کاهش ارزش پول ملی به اندازه یک هزار و ۴۰۰ام را منجر شده است. این را محاسبه کردم. شما با این قضیه مواجه هستید، ۷ را در هزار و ۴۰۰ کنید، ده هزار تومان می‌شود و هر دلار الان ده هزار تومان است.
میرسلیم بیان کرد: دولت، چون از محل فروش نفت درآمد دارد، عواید ناشی از فروش نفت به خزانه می‌آید. اگر دلار گران شود بنابراین به ریال، درآمد دولت هم بیشتر می‌شود. دولت هم الان مقادیر زیادی بدهکار است و شاید بیش از ۵۰۰ هزار میلیارد تومان دولت به مجموعه سازمان‌های دیگر و پیمانکاران و بانک مرکزی بدهکار است. تغییر ارزش پول از ۲۹۰۰ تومان به ۴۲۰۰ هزار تومان خودش جرقه‌ای شد.
وی افزود: این تصمیم قانونی نبود؛ یعنی باید مراحل خودش را طی می‌کرد. ۴ مرحله دارد و این مراحل طی نشد. دولت تصمیم گرفت و این کار انجام شد. بعد هم فاجعه‌ای پیش امد که ما شاهد آن بودیم. البته مردم ما مردم نجیب و شریفی هستند و تحمل کردند تا دشمن‌شاد نشویم، ولی ضرر به مردم بسیار خورده است.
میرسلیم تصریح کرد: معمولاً خودمان می‌گوییم اگر در حد معقولی ارز گران‌تر شود، این به نفع صادرات است، یعنی ما مشتری‌های بهتری پیدا می‌کنیم برای اینکه کالای ما از نظر اقتصادی رقابتی‌تر شود، یعنی اگر کیفیت مناسب را داشته باشد در مقابل کالایی که به دیگر کشور‌ها عرضه می‌شود قیمت ارزان‌تری خواهد داشت و در نتیجه مشتری‌های بیشتری خواهد داشت؛ بنابراین مشوق این است که تولیدات افزایش یابد.
وی افزود: اما در اینجا بحث این نیست که یک‌دفعه ارزش دلار ۳۰۰ درصد افزایش یابد. چیزی که اتفاق افتاد این است؛ الان ۲۹۰۰ تومان را عملا در بازار ده هزار تومان داریم.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: خدا نکند این بیشتر شود. این یک تغییر فاحش است. وقتی قرار است فقط ۵ درصد یا ۱۰ درصد ارز قیمت تغییر کند در واقع نرخ تسعیر تغییر کند، این کار را با ملاحظه و دقت و هوشیاری و مخفیانه تصمیم‌گیری می‌کنند و یکباره اجرا می‌کنند، چرا که بسیاری از اشکالات ممکن است در اثر همین افشا شدن ایجاد شود.
میر سلیم بیان کرد: خب حالا اینکه ۵ درصد و ۱۰ درصد است، ببینید در ۳۰۰ درصد چه فاجعه‌ای اتفاق می‌آفریند. چه تحولاتی در کشور رخ می‌دهد و چه کسانی با خرید و فروش ارز به چه درآمد‌هایی می‌رسند و چه بادآورده‌هایی پدید می‌آید.
وی گفت: نرخ دلار را از ۲۹۰۰ به ۴۲۰۰ رساندن یک مرحله کارشناسی دارد که آن مرحله کارشناسی پیشنهاد است و باید تنظیم شود. باید پیشنهاد بیاید و در دولت برود، از طریق بانک مرکزی اقدام شود. در دولت هم باید تصویب شود و بعد در مجلس وارد شود. کمیسیون‌های مجلس باید نظر بدهند.
میر سلیم افزود: این مراحل باید انجام شود و بعد تصمیم گرفته شود. اینها انجام نشده است و دولت خودش تصمیم گرفته است.
وی ادامه داد:این نظارت برعهده مجلس است. ما در مورد سیاست‌های کلی کار نظارتی را انجام می‌دهیم، نه مسائل جاری کشور. سیاست کلی بحثی دارد که با امور جاری کشور فرق می‌کند. نظارت آنها برعهده مجلس است و باید بررسی کند که آیا دولت کار خود را به درستی انجام می‌دهد؟ یا قوانین درست اجرا می‌شود. این قانون است.
میر سلیم گفت: این جا قانونی داریم. قانون پولی و ارزی کشور است که این قانون باید مراعات می‌شد و مصوبه سال ۵۲ است. این قانون مراعات نشده است. ما در شرایط تحریم قرار گرفته‌ایم؛ شرایط تحریم شرایط ویژه است و به هر قیمتی شده باید مقاومت کنیم. باید مراقبت کنیم که نقشه‌های دشمن روی ما اثرگذار نباشد. خب اینکه قیمت ارز را تغییر دادید، شاید حسن نیست داشتید گمان کردید این طور می‌شود ادامه داد و باید ۲۹۰۰ را به ۴۲۰۰ تومان رساند، اما در این شرایطی که در آن قرار گرفتیم مناسب بود این کار انجام شود؟ قدرت نظارت یعنی اگر نرخ ارز ۲۰ درصد تغییر کرد، باید اجازه دهیم تمام کسبه و تولید‌کنندگان بدون استثناء قیمت‌ها را تغییر دهند؟ این دیگر سودی نخواهد داشت. آن که گفتم صادرات تشویق می‌شود، اثری ندارد، چون قیمت گران‌تر شده و به نفع صادرات و مولد و تولیدکننده نخواهد بود.
وی افزود: باید دولت قدرت داشته باشد وقتی نرخ ارز را به طور منطقی تغییر می‌دهد، مانع گران شدن حساب و کتاب کالا‌هایی باشد که هیچ مناسبتی با ارز ندارند. چنین امکانی دولت نداشته است. اصلا چنین قدرتی دولت ندارد. دولت حتی نمی‌تواند جلوی بی‌انصافی را بگیرد. مگر مردم خودشان به فکر این باشند که جلوی بی‌انصافی‌ها را بگیرند.
میرسلیم بیان کرد: این روشی است که به روحیه انقلابی برمی‌گردد. روحیه انقلابی یعنی آدم خودش را در نظر نگیرید. من به عنوان کاسب نگاه نکنم که ممکن است درآمد من کم شود، من باید ببینم چطور می‌توانم مانع شدت گرفتن این حالتی شوم که به ضرر کشور است ولو در دوره‌ای سود من افزایش نداشته باشد، بلکه کاهش هم داشته باشد. انصاف یعنی من خودم را جای مردمی بگذارم که قدرت خرید آنها افزایش نداشته است و حقوق آنها افزایش نداشته و من به عنوان کاسب هم باید همان طور فکر کنم. ما وقتی به فکر خودمان افتادیم وارد بی‌انصافی شدیم.
وی در پاسخ به این سوال که FATF در مجمع تصویب شد؟، گفت: قانونی داشتیم که قانون مبارزه با پولشویی و قانون خودمان بود. این قانون، قانون بدی هم نبود و باید خوب اجرا می‌شد. در انطباق با آنچه که مورد نیاز برای این بود که در صحنه بین‌المللی مورد قبول واقع شود، باید اصلاحاتی روی این انجام می‌گرفت که این اصلاحات را دولت محترم پیشنهاد داد و به مجلس رفت و مجلس هم بررسی کرد و برخی را شورای نگهبان نپذیرفت و به مجلس بازگرداند و برخی اصلاحات هم به صورت قانون خودمان مطابق با سیاست‌های کلی نبود و آنها را در مجمع بررسی کردیم و اصلاحات را انجام دادیم.
میرسلیم گفت:در این رابطه روی اصل پولشویی را مخالف بوده ایم و هستیم. نکته بعدی این است که الان چه کسانی را مصداق کسانی می‌دانیم که با حرام جلو می‌روند؟ روی این مصداق‌ها تصمیم نهایی گرفته نشد. فرض کنید در مجامع بین‌المللی یک نظر داشته باشند و ما هم یک حرفی داشته باشیم و باید اینها را بنشینیم و با مذاکره پیش ببریم. نظر مجامع بین‌المللی و برخی از کشور‌ها ممکن است، روی یک مجموعه‌ای از افراد و سازمان‌ها باشد و نظر ما یک چیز‌های دیگر باشد و باید اینها را با هم تفاهم کنیم؛ اجماع نیاز دارد.
وی افزود: کسی نمی‌تواند به دیگری زور بگوید. کشوری بگوید به نظر می‌رسد تشکیلات شما سازمانی هستند که همه جزو فهرست ممنوعه باشند. این را به چه حقی بیان می‌کنند؟ ما هم برای شما را اعلام می‌کنیم که خلاف هستند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام بیان گرد: ما خودمان می‌دانیم که امریکا‌یی‌ها چقدر از طالبان طرفداری کردند و چقدر در داعش سهیم بودند. ما با اینها مخالف هستیم و هیچگاه با اینها موافقت نداشتیم.
میرسلیم ادامه داد: من اعتقاد دارم دوستانی که اهل مذاکره بودند واقعا زحمت کشیدند و همت کردند و کار بزرگی را پیش بردند و یکی از نتایج مهمی که در بر داشت این بود که بعد از هر مذاکره‌ای، پشت دوربین‌ها ظاهر می‌شدند و مردم دنیا فهمیدند سر جمهوری اسلامی خیلی ظلم شده است. ولی در کنار این مذاکرات برخی مذاکراتی که به کشور‌های منطقه و همسایگان خودمان بازمی‌گشت، باید اهمیت می‌دادیم.
نکته بعدی که به نظر من خیلی مهم است، اصلا فعالیت‌های کشور را متوقف نمی‌کردیم تا ببینیم نتیجه مذاکرات چه می‌شود. ۴ – ۵ سال را از دست دادیم و در این مدت با سیاست‌ها اشتباه مهار تورم با رکود دنبال شد. در کشور تولید افتاد و کارگاه‌ها تعطیل شد و ۷۰ درصد صنایع کشور خوابید. دستگاه‌ها را فروختند و کارگر‌ها را تعدیل کردند و تمام شد. راه انداختن آنها به این سادگی‌ها نیست. این باور به قابلیت‌های خودی است؟ هنوز هستند کسانی که می‌گویند مسائل را نمی‌توانیم خودمان حل کنیم و برخی کارشناس‌ها را باید از خارج بیاوریم. حتی یک گفته بود وزیر هم باید از خارج وارد کنیم.
وی در خصوص کاندیدا شدنش در انتخابات ریاست جمهوری دوره قبل گفت: آمدن من تصمیم شخصی نبود. نه اینکه اعتقاد داشتم دولت و رئیس‌جمهور موفق بوده است؛ نه، من نظرات خودم را بیان کردم و منعکس هم شده بود و چاپ شده بود و همه می‌دانستند نظر من این نیست که ادامه وضعی که از سال ۹۲ پدید آمد به نفع کشور است، اما اینکه من شخصا نامزد ریاست جمهوری شوم، این نبود و این تصمیمی نبود که من گرفته باشم.
وی بیان کرد: تصمیمی بود که حزب گرفت. به مناسبت انتخابات ریاست جمهوری شرایط ایجاد می‌شود می‌توان برخی از مسائل را به شکل انتقاد سازنده مطرح کرد. هدف ما هم همین بود. در مجموع مطالبی که مطرح کردم جنبه تخریبی را سعی کردم در مناظرات نداشته باشم. آن چیزی که به اشکال می‌رسید و باید اصلاح می‌شد و هر کسی رئیس‌جمهور می‌شد باید مراقبت می‌کرد را مطرح می‌کردم.اعتقاد ما این است که برای اداره کشور کار نباید بر مبنای سلیقه یک فرد پیش برود. چنین چیزی نبود و گفتیم برای اولین بار وارد صحنه می‌شویم و با مردم مطرح می‌کنیم.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام بیان کرد: ما در داخل جمنا بودیم یعنی دبیر کل ما و برخی از اعضا در جمنا بودند، ولی خود جمنا تا آخرین لحظه به نتیجه نرسیده بود که چه کسی را می‌خواهد انتخاب کند.
میرسلیم گفت: در آخرین لحظات بود، چون خود آقای رئیسی جزو جمنا نبود. پیشنهاداتی صورت گرفت و این پیشنهادت منجر به این شد که دوستان ما در جمنا رای را متوجه آقای رئیسی کنند.
وی در خصوص مناظره های انتخابات ریاست جمهوری گفت: البته آنجا سوالاتی را مجری مطرح می‌کرد. این که چه سوالاتی به من اختصاص یابد مهم بود. هم سوال خوبی به بنده اختصاص پیدا کرد و هم آمادگی بود و مطلب آماده بود و این را بیان کردم.
میرسلیم بیان کرد: هیچ وقت روحانی در این مناظره ها به بنده گله نکرد ولی فکر نمی‌کنم دل‌شان با من صاف باشد، ولی ایشان گله نکردند. من بعد انتخابات به ایشان گفتم کار اداره کشور کار مشکلی است و باید دست به دست هم دهیم و کار را پیش ببریم.
وی پاسخ به این سوال که گفتید در مناظره ها دو فرصت به رئیس جمهور مستقر داده شده است؟ گفت: بله؛ ظاهرسازی بود. البته دوستان در شورای نگهبان باید دقت می‌کردند. خود رئیس جمهور لازم نیست (برای ریاست جمهوری) استعفا دهد، اما شخصیتی که معاون رئیس‌جمهور است، به عنوان نامزد ریاست جمهوری در صحنه آمده است، اول گفته من می‌مانم تا آخر، ولی تا آخر نمی‌ماند و به نفع رئیس جمهور کنار می‌رود. همه اینها اشکال دارد. چرا باید سر مردم را کلاه بگذاریم.
میرسلیم بیان کرد: اعتقاد دارم با مردم روراست نباشیم کار ما به نتیجه مطلوب نمی‌رسد و ابتر می‌ماند.
وی در پاسخ به این سوال که فضای مناظرات را اخلاقی دیدید؟، گفت: نخیر. حتی در مناظرات تذکر هم دادم. بالاخره گفتم اگر با هم مسئله دارید بیرون حل کنید. جواب مردم را بدهید و بگویید چه کاری برای حل مشکلات مردم انجام می‌دهید و چه راهی برای مشکلات کشور دارید و چه راه‌حلی برای طرح‌هایی دارید که علیه کشور انجام می‌شود. اینها را حل کنید.
میرسلیم افزود: برای اینکه من خودم به عملکرد دوستانم نقد دارم. بهترین هدیه‌ای که می‌توان داشت این است که عیب را به دوست بیان کند و اینها چیز‌هایی نیست که به آقای قالیباف نگفته باشم. من گفتم شهردار محترم شما که رئیس کمیسیون ماده ۵ هستید نمی‌توانید هر کاری انجام دهید و وقتی انجام دادید مسائلی را برای شهر تهران می‌افرینید که این مسائل را افراد در آینده باید تحمل کنند؛ باید اصلاح کنید. خدمت ایشان نوشتم و حضوری بیان کردم و الان هم اعتقاد دارم.
وی بیان کرد: الان مصیبت‌هایی که در تهران داریم کم نیست. شورای شهر اشتباه کرده و شهردار هم اشتباه کرده است. اداره کردن شهر تهران که با درآمد‌های ناپایدار مانند فروش تراکم و آن هم تراکم سیار انجام نمی‌گیرد. اینها نقد‌هایی بود که داشتم و الان هم دارم. همین الان هم اگر شهردار آقای حناچی به این رویه ادامه دهد که نمی‌تواند این طور ادامه دهد - با اینکه ایشان خودش عضو کمیسیون ماده ۵ بوده و امضا کرده است؛ کار‌هایی که آقای قالیباف انجام داد را آقای حناچی امضا کرده است - نباید این کار‌ها انجام شود.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: در روز چهارشنبه‌ای که قبل از جمعه انتخابات بود، سفری به مشهد داشتم که آقای رئیسی دعوت کردند و ما هم گفتیم مشرف به امام رضا شویم و با ایشان هم گفت‌وگو کنیم. در طول پرواز هم صحبت کردیم و به آقای رئیسی گفتم دوستانی که به من رای می‌دهند، اگر کنار بروم معلوم نیست، رای آنها به شما تعلق گیرد. شما اگر کنار بروید معلوم نیست رای کسانی که به شما رای می‌دهند به من تعلق گیرد. منطقی این است که ما پای صحنه باشیم و نگذاریم آراء بشکند و احتمالا جمع آرا را کاهش دهد یا به نفع رقیب ما شود؛ این حرف منطق سیاسی داشت.
میرسلیم ادامه داد: از نظر سیاسی این میزان شناخت سیاسی داشتم که در محاسبات چطور کار انجام می‌شود. ایشان هم پذیرفت و با هم تفاهم کردیم به نفع هم کنار نرویم و پای کار بمانیم. برخی از دوستان ما در حزب فکر می‌کردند این سفر انجام شده و ما با هم تفاهم کردیم من به نفع آقای رئیسی کنار بروم. اینطور نبود و همان شب اعلام کرد این طور نیست و اشتباه صورت گرفته است.
وی افزود: به نظر من یکی از اشتباهاتی که در جمع مشاوران آقای رئیسی وجود داشت این بود که چنین فردی را به عنوان چهره هنری مطرح کنند. آقای رئیسی نیازی به این نداشت؛ این کار اشتباهی بود که انجام شد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در رابطه با اینکه روز انتخابات با شناسنامه زمان رژیم پهلوی رای داده است، گفت: شناسنامه خودم را تحویل ندادم، چون در آن مهرهای انقلاب خورده بود و گفتم این سند بسیار ارزشمندی برای من است و در خانه نگه داشتم. آن روز که خواستم برای رای‌گیری بیایم، به یاد نداشتم شناسنامه ام را کجا گذاشتم و در کشوی میزم گشتم و این شناسنامه بود و بدون اینکه توجه کنم شناسنامه قبلی است آوردم و نه نیت خاصی داشتم و نه برنامه داشتم.
در حال تکمیل...