موضوع صدور بیمه‌های راننده‌محور سابقه‌ای حداقل ۴ تا ۵ ساله در صنعت بیمه ایران دارد. سال ۹۳ هم که موضوع اصلاح یا دائمی شدن قانون بیمه شخص ثالث بر سر زبان‌ها افتاد، موضوع راننده‌محور یا اتومبیل محور بودن بیمه‌های شخص ثالث هم مطرح شد. آن روزها هم این موضوع موافقان و مخالفان خاص خود را داشت. چند روز قبل  غلامرضا سلیمانی، رئیس کل بیمه مرکزی راننده‌محور شدن بیمه‌های شخص ثالث را دوباره مطرح و آن را به عنوان یکی از دستورکارهای بیمه مرکزی دوباره به یک موضوع داغ در صنعت بیمه تبدیل کرد.

ماجرای صدور بیمه‌نامه‌های شخص ثالث راننده‌محور چیست؟

رئیس کل بیمه مرکزی تاکید اصلی موضوع راننده‌محور بودن بیمه شخص ثالث را به قانون برنامه ششم توسعه نسبت داده و گفته است که با توجه به پرخطر و کم خطر بودن راننده، ­ از سال آینده بیمه شخص ثالث به جای خودرو به راننده تعلق خواهد گرفت. آنگونه که رئیس کل بیمه مرکزی می‌گوید، زن یا مرد بودن راننده، جوان یا پیر بودن و پرخطر و کم خطر بودن راننده در این مصوبه لحاظ خواهد شد و راننده‌هایی که رانندگی بهتری دارند، هزینه کمتری برای بیمه شخص ثالث پرداخت خواهند کرد.

سلیمانی به این نکته هم اشاره کرده که راننده محور بودن بیمه شخص ثالث، به این معنا است که خودرو بیمه دریافت نمی‌کند؛ بلکه خود راننده است که بیمه‌نامه را دریافت می‌کند و بسیاری از راننده‌ها هستند که با خودروهای ارزان قیمت، خوب رانندگی می‌کنند و کمترین تخلف را دارند، اما برخی از افراد حتی با خودروهای گران‌قیمت، بد رانندگی می‌کنند و افراد پرخطر محسوب می‌شوند.

نگرانی مردم از بیمه‌نامه‌های راننده محور

اجرای آزمایشی بیمه نامه راننده‌محور از ابتدای سال آینده(طبق اعلام رئیس کل بیمه مرکزی)، موجب نگرانی دارندگان خودرو شده است. مردم نگران هستند چنانچه بیمه‌های شخص ثالث از روی اتومبیل برداشته شده و فردمحور شود، چه هزینه‌هایی در مورد حق بیمه بر آنها مترتب خواهد بود. این سوالی است که به نظر می‌رسد بیمه مرکزی باید هر چه سریعتر در مورد آن اطلاعات شفافی ارائه دهد. 

یکی از دارندگان اتومبیل در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: نگرانی از بابت هزینه‌های مترتب بر خرید بیمه‌نامه شخص ثالث با این طرح بیمه مرکزی به اوج می‌رسد. به خصوص اینکه در برخی خانواده‌ها از یک اتومبیل، چندین نفر استفاده می‌کنند و اگر قرار باشد که هر راننده برای خود به صورت جداگانه، بیمه‌نامه تهیه کند، هزینه هنگفتی به خانوارها تحمیل خواهد شد.

وی افزود: به نظر می‌رسد که تصمیم‌گیران در رابطه با راننده‌محور کردن بیمه‌های شخص ثالث باید دقت کافی را در مورد هزینه‌های خانوار داشته باشند و در تعیین نرخ بیمه‌نامه همه ملاحظات باید در نظر گرفته شود.

جزئیات این طرح هنوز از سوی بیمه مرکزی اعلام نشده است اما شنیده ها حاکی است یکی از سناریوهای مطرح شده در این زمینه  آن است که برای یک اتومبیل، تا سقف حداکثر سه راننده، نرخ مشخصی در نظر گرفته شود که مجموع خرید بیمه‌نامه از سوی هر یک از رانندگان، معادل با قیمت بیمه‌نامه شخص ثالث باشد که طی سال‌های گذشته با فرمول مشخصی تعیین می‌شده است.

به نظر می رسد بیمه مرکزی با اجرای این طرح به دنبال تعدیل زیان شرکتهای بیمه است؛ در این میان نباید این طرح و مکانیزم اجرای آن، هزینه مضاعفی را به خانوارها بخصوص در شرایط فعلی تحمیل کند. 

حق بیمه راننده‌محور با چه معیارهایی تعیین خواهد شد؟

کاظم طلایی پاشیری، رئیس انجمن ارزیابان خسارت حرفه‌ای صنعت بیمه در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به مطرح شدن موضوع بیمه‌های شخص ثالث راننده‌محور از سوی رئیس کل بیمه مرکزی گفت: پرداخت حق بیمه راننده‌محور برای بیمه‌نامه‌های شخص ثالث در همه جای دنیا جاری است و قاعدتا رانندگان به دلیل تخصص‌ها و توانمندی‌های مختلف خود، تبحر بهتری در رانندگی دارند که این موضوع به طور قطع، می‌تواند در پذیرش ریسک مربوط به آنها از سوی شرکت‌های بیمه موثر باشد.

وی افزود: به همین دلیل است که بیمه مرکزی تصمیم گرفته تا به این سمت حرکت کند تا بیمه‌نامه های شخص ثالث به صورت راننده‌محور صادر گردد؛ البته این کار دلایل علمی و فنی لازم را هم دارد؛ به این معنا که یک راننده جوان ممکن است تبحر کافی یا قدمت کافی در رانندگی را نداشته و بنابراین تجربه کم او در رانندگی، سبب افزایش ریسک تصادفات شود؛ همانطور که افراد فرسوده و بازنشسته نیز هر لحظه ممکن است حین رانندگی مرتکب خطا شده و تصادف بزرگی را شکل دهند؛ پس بیمه‌های راننده محور کاملا بر پایه و اساس توانمندی افراد شکل می‌گیرد و ریسک در آن موثر است.

طلایی در پاسخ به این سوال که هزینه هر بیمه‌نامه با چه معیارهایی تعیین خواهد شد، گفت: هنوز معیار خاص این نوع بیمه‌نامه، به صورت کامل نهایی نشده است، ولی به طور قطع امتیازات خوبی برای افرادی که در رانندگی دقت کافی داشته و نمرات منفی کمتری دارند، در نظر گرفته می شود تا حق بیمه برای آنها اقتصادی و به صرفه باشد. البته رانندگان هم باید آموزش‌های لازم را ببینند تا در حین رانندگی دچار خطای کمتری شوند.

وی امتیازهای منفی و مثبت پلیس راهنمایی و رانندگی به رانندگان را یکی از پایه و اساس‌های تعیین حق بیمه راننده‌محور اعلام کرد و گفت: تمام آیتم‌های موثر در مهارت راننده، در تعیین حق بیمه مورد توجه خواهد بود.