در 9 ماهه امسال 388 نفر بر اثر گازگرفتگی جان خود را از دست دادند که این آمار در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته، 6.3 درصد کاهش را نشان می دهد. در 9 ماهه سال گذشته 414 نفر به علت مسمومیت با گاز منوکسیدکربن جان باختند.
از مجموع 388 فوتی ناشی از مسمومیت با گاز منوکسیدکربن، 302 نفر مرد و 86 نفر زن بودند.
بر اساس گزارش پزشکی قانونی، در بین استان های کشور، به ترتیب استان تهران با 85، خراسان رضوی با 39 و البرز با 28 فوتی، بیشترین میزان مرگ های ناشی از مسمومیت با گاز CO را به خود اختصاص داده اند.
بر اساس آخرین آمار سازمان پزشکی قانونی، آذرماه با 90 با فوتی، پر تلفات ترین ماه از نظر مرگ های ناشی از مسمومیت با گاز منوکسیدکربن بود.

* هشدار و توصیه های پزشکی قانونی
سازمان پزشکی قانونی کشور به استناد آمارهای موجود با هشدار نسبت به افزایش مرگ ناشی از مسمومیت با گاز منوکسیدکربن در نیمه دوم سال بر رعایت نکات ایمنی در نصب و بکارگیری وسایل گرمایشی در فصل پاییز و زمستان تاکید و توصیه می کند در فصل پاییز و زمستان هموطنان در استفاده از وسایل گرمازا که بیشتر به سیستم گاز شهری متصل است، نهایت دقت را داشته باشند.
شهروندان با استفاده بهینه از وسایل گرمازا،‌ به توصیه های ایمنی در خصوص سالم بودن و استفاده صحیح از وسایل گرمایشی و مسیر خروجی گاز منوکسیدکربن از دودکش این وسایل توجه کنند.
گاز منوکسیدکربن گازی بدون رنگ و بو است. عمده ترین منبع تولید این گاز سوختن ناقص نفت و گاز است ولی در اثر احتراق هر نوع ماده سوختنی به خصوص در محیط های دربسته و فاقد اکسیژن ممکن است تولید شود.
استفاده از آبگرمکن یا بخاری های مستعمل یا دارای نقص فنی و فاقد دودکش یا دارای دودکش بدون عملکرد مناسب در منزل بیشترین موارد ابتلا به مسمومیت را تشکیل می دهند. از آنجا که تمایل این گاز برای ترکیب با هموگلوبین خون ما 250 برابر بیش از اکسیژن است، با بالا رفتن درصد آن در هوای اتاق، به سرعت باعث ایجاد مسمومیت خواهد شد و اکسیژن رسانی به بافت های مختلف بدن از جمله مغز و قلب را دچار اختلال می کند که به علت بی رنگ و بی بو بودن این گاز، ممکن است وجود آن در محیط تا زمان ایجاد علایم مسمومیت شدید مورد توجه واقع نشود.

* علایم مسمومیت
علایم مسمومیت حاد با این گاز شامل سردرد، سرگیجه، تهوع و استفراغ و درد شکمی و سپس حالت بیهوشی، تشنج و اغما است در بیماران مبتلا به ناراحتی های قلبی ممکن است تشدید بیماری یک علامت هشداردهنده باشد.
از سایر علایم مسمومیت می توان به سفتی عضلات، افزایش تعداد تنفس، کاهش فشار خون و گاه تنگی مردمک ها اشاره کرد، باید توجه داشت که اگر فردی بر اثر ابتلا به مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن جان خود را از دست ندهد، ممکن است دچار نواقص عصبی و روانی پیشرفته نظیر فلج عضوی یا اختلال قوای مغز ‌شود. مسمومیت شدید با این گاز می تواند کشنده باشد.

* نحوه پیشگیری از مسمومیت با منوکسیدکربن
- هر وسیله گرمازای سوختنی که به نحوی با سوخت های فسیلی (نفت، گاز، ذغال سنگ) کار کند، به صورت بالقوه می تواند سبب تولید گاز منوکسیدکربن شود.
- از بخاری های مستعمل و فرسوده بدون دودکش یا دارای دودکش نامناسب و غیراستاندارد استفاده نکنید.
- توجه داشته باشید،‌ استفاده از بخاری های بدون دودکش به هیچ وجه از تولید گاز منوکسیدکربن جلوگیری نمی کند.
- هرگز در فضای بسته و محدود که تهویه کافی و مناسب ندارد (نظیر اتاق، گاراژ ) آتش روشن نکنید.
- هرگز در فضای بسته، موتور اتومبیل را روشن نگذارید.
- قبل از راه اندازی وسایل گرمایشی، از سلامت مسیر دودکش ساختمان و بدون ترک و نشتی بودن آن اطمینان حاصل کنید و از اتصال مناسب و صحیح لوله بخاری و آبگرمکن به دودکش دیواری اطمینان حاصل کنید.
- تمام دودکش ها باید وسیله انتهایی ضد باد (کلاهک) مناسب داشته باشد.
- در محیط های شغلی و منازل که در آنها از کوره و مشعل استفاده می شود، از سلامت دستگاه و سیستم تخلیه دود اطمینان حاصل کنید.
- هر وسیله گازسوز باید دارای یک دودکش مستقل و منتهی به فضای بیرون باشد؛ بنابراین بکارگیری آب گرمکن های دیواری در فضاهای بسته یا مکان های فاقد جریان هوا مجاز نیست.
- شیب لوله های افقی در داخل واحدها باید مثبت و روبه بالا و ارتفاع عمودی لوله در بیرون حداقل سه برابر طول افقی آن باشد.
- توجه به داغ بودن دودکش پس از روشن کردن وسیله گرمایشی به اطمینان شما از تخلیه گاز کمک خواهد کرد. اگر لوله دودکش بخاری شما سرد است دلیل آن خارج نشدن محصولات احتراق و گازهای سمی از دودکش است در این صورت باید ضمن رفع نقص، به طور موقت با بازکردن قسمتی از در یا پنجره تهویه در محیط ایجاد کنید.
- با ایجاد تهویه مناسب برای آشپزخانه و حمام منزل، از نصب آبگرمکن در حمام و نیز روشن کردن شعله‌های اجاق گاز در آشپزخانه جهت گرم نگه داشتن محیط داخل خانه خودداری کنید.
- اگر فضای منزل خود را با شوفاژ و سیستم حرارت مرکزی گرم می کنید، درز بندی و بستن منافذ درها و پنجره ها به منظور جلوگیری از اتلاف حرارتی بلاملانع است اما درصورتی که از بخاری های گازسوز به منظور گرمایش محیط استفاده می کنید، به طور حتم مختصری تهویه از طریق در یا پنجره در فضا ایجاد کنید و از درز بندی و بستن کامل منافذ خودداری کنید.
- در صورت احساس علایم سردرد، سرگیجه و تهوع در مکانی که احتمال وقوع مسمومیت وجود دارد فوری آن مکان را ترک کرده و به فضای آزاد پناه ببرید و در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
- در صورت تداوم این علایم برای چند روز متوالی احتمال مسمومیت خفیف با این گاز وجود دارد که بهتر است در این مورد با پزشک خود مشورت کنید.
- رانندگان وسایل نقلیه سنگین، از روشن کردن گاز پیک نیک در اتاق وسیله نقلیه خود جهت استراحت و خواب جدا خودداری کنند.

* روش صحیح کمک رسانی به مسموم شدگان
- در صورت مواجهه با مصدومان، سریع آنها را از محیط خارج کنید.
- پس از خارج ساختن مصدوم از محیط آلوده فوری با اورژانس تماس بگیرید.
علائم حیاتی مسموم شدگان را کنترل کنید و از باز بودن راه های هوایی مسموم اطمینان حاصل کنید.