معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: تکنولوژی جایگزین مالچ نفتی تاکنون نتواسته از وقوع پدیده گردوخاک جلوگیری کند.
مسعود تجریشی معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست در یک برنامه رادیویی با اشاره به دستاوردهای سازمان محیط زیست در چهل سال انقلاب اظهار کرد: سازمان محیط زیست یک وجه حاکمیتی و نظارتی و یک وجه اجرایی دارد.
وی با بیان اینکه ۱۰ درصد حفاظت از سرزمین بر عهده سازمان حفاظت از محیط زیست است، افزود: مناطق چهارگانه، حفاظت شده و پارکهای ملی در مناطق تحت عنوان سرزمین قرار گرفتهاند که وظیفه اجرایی آن برعهده سازمان محیط زیست است.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: موضوعاتی از جمله آب، گردوخاک، پسماند و هر آنچه که با فعالیتهای انسان مرتبط است، به معاونت انسانی سازمان مربوط میشود.
وی با بیان اینکه سازمان محیط زیست یک دستگاه اجرایی نیست و اقدامات اجرایی بر عهده سازمان جنگلها و مراتع است، افزود: براساس نامه معاون محیط زیست طبیعی به سازمان جنگلها هرگونه مالچپاشی برای تثبیت شن در مناطقی که مشکل گرد و خاک ندارد، ممنوع است.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: در برخی از مناطق حیات وحشی داریم که با مالچ پاشی دچار مشکل میشوند.
تجریشی با بیان اینکه ماسههای روان در کشور بیش از ۵ هزار هکتار نیستند، تصریح کرد: ۲۰ میلیون هکتار از اراضی کشور مشکل گرد و غبار دارند، اما تنها برای تپههای شنی در حال حرکت مانند مناطق سوسنگرد در استان خوزستان از مالچ نفتی استفاده میشود.
وی افزود: سازمان حفاظت از محیط زیست از سال گذشته اقدامات اجرایی برای تثبیت ماسههای روان در جنوب کشور را آغاز کرده است.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: مالچهای نفتی به دلیل داشتن فرآورده نفت ممکن است موجب بروز مشکلات زیست محیطی شوند که برای جلوگیری از بروز پدیده گردوغبار باید اقدامات ویژهای صورت گیرد، به عنوان مثال در ارومیه برای جلوگیری از حرکت ماسههای روان از موانع فیزیکی مانند درخچههای گز استفاده شده است.
تجریشی با اشاره به اینکه تمامی تالابهای کشور در منتهی الیه حوضه آبریز قرار دارند، گفت: در گذشته هجوم آبهای روان به صورت سیلاب به مناطق دشتی باعث رشد گیاهان و موجب جلوگیری از بروز گرد وخاک میشد، اما طی دو دهه اخیر افزایش فشار بر منابع آبهای زیرزمینی و سطحی موجب خشکی تالابها و روانه شدن دامها به سمت دشتها شده و موجب نابودی گیاهان این مناطق مانند تالاب صالحیه اهواز شده است.
وی با بیان اینکه برای تثبیت شن و ماسه روان در مناطقی که گیاه و حیاتوحش دارند، از ترکیبات نفتی نباید استفاده شود، افزود: اختراعات و تکنولوژی پیشرفتهای برای جایگزینی مالچ نفتی ایجاد شده است، اما متأسفانه هیچ یک از این فناوریها نتوانسته است از وقوع پدیده گردوخاک جلوگیری کند.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: باتوجه به اینکه یک هزار میلیارد تومان بودجه برای سال ۹۸، در مجلس شورای اسلامی جهت تثبیت شنهای روان اختصاص یافته است، اما باید گفت که سازمان محیط زیست برای این اقدام به ۲۵۰ میلیارد تومان بودجه نیاز دارد.
وی با اینکه در گذشته تصور میشد توسعه و محیط زیست مقابل یکدیگر هستند و با توسعه، محیط زیست تخریب خواهد شد، افزود: سازمان محیط زیست برای همسو شدن توسعه پایدار و حفاظت از محیط زیست، پروژههای دارای مشکلات محیط زیستی را متوقف کرد.
تجریشی گفت: سازمان حفاظت محیط زیست هیچ مجوزی را برای ایجاد پتروشیمی و صنایع فولاد صادر نمیکند، چراکه دیگر آبی در آن مناطق وجود ندارد.
وی افزود: اگر دولتها به اسناد بالادستی و تبعات اقدامات توسعهای برای نسلهای بعدی توجه کنند، به سمت توسعهای حرکت خواهیم کرد که در آن هم به محیط زیست و هم به توسعه توجه شود.
تجریشی با اشاره به همکاری سمنها و مشارکتهای مردمی برای حفاظت از محیط زیست اظهار کرد: به دلیل حاشیههایی که طی یک سال اخیر شاهد آن بودیم، بسیاری از سمنها عقب نشینی کردند و اگر شرایط مانند گذشته شود و مردم خود برای حفاظت از محیط زیست جایگاهی تعیین کنند، حتما این شرایط تغییر خواهد کرد.
وی در ادامه بیان کرد: اگر همراهی مردم را نداشته باشیم، امکان ندارد با دولتها و قوانین آنها بتوانیم محیط زیست را حفظ کنیم، چرا که تشکلهای مردمی ابزاری برای مطالبات مردم هستند.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه هم اکنون موضوع آب و تغییرات اقلیم به مسأله فرهنگی و اجتماعی تبدیل شده است، گفت: اگر به موضوع آب توجه نکنیم، شاهد جا به جایی جمعیت از مناطق مختلف خواهیم بود.
وی افزود: در گذشته تصور بر این بود که هر چه بتوانیم به طبیعت غلبه کنیم، توسعه بیشتری خواهیم داشت که این اتفاق رخ نداد. همواره تصور بر این بود هر چه بیشتر از آب استفاده کنیم، توسعه بیشتری خواهیم داشت.
تجریشی با اشاره به مدیریت در مصرف آب تصریح کرد: سازمان محیط زیست دستگاه اجرایی نیست که بر مصرف آب مدیریت کند، اما در سال گذشته دولت برای احیای آبهای زیرزمینی و آبخیزداری ۲۰۰ میلیون دلار اعتبار اختصاص داد که سازمان جنگلها و مراتع عهده دار این امر شد.
وی ادامه داد: عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست در حوزه آبخیزداری و آبخوانها و در حوزه کنترل و نظارت بر بهرهبرداری بیرویه مناسب نبود، چرا که سالانه حدود ۳۰ میلیون مترمکعب آبهای زیرزمینی را تغذیه میکنیم، اما در عوض بیش از ۵۰ میلیارد مترمکعب برداشت میکنیم.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه در گذشته طرحهای توسعه، ارزیابی زیست محیطی نداشتند، گفت: سازمان محیط زیست در این رابطه به طرحهایی همچون سدسازی اخطارهایی داد تا ارزیابی زیست محیطی داشته باشند. همچنین در حال حاضر حدود ۵۵ طرح وجود دارد که باید ارزیابی زیست محیطی داشته باشند.
به گفته تجریشی سازمان حفاظت محیط زیست با شهرداریها برای جمعآوری پسماندها و دفع زبالهها تعامل خوبی دارد. متولی اصلی جمع آوری پسماندها وزارت کشور است و سازمان محیط زیست مکلف به تعیین مکانی برای دفن زبالهها است.
وی ادامه داد: سال گذشته اعتباری به مبلغ ۲ میلیارد دلار برای حل مشکل پسماند به شهرداریها و محیط زیست اختصاص داده شده بود که سازمان برای مدیریت پسماند به مجلس پیشنهادی مبنی بر ارائه یک هزار میلیارد تومان وام به سازمان محیط زیست ارائه داد تا تحولی در مدیریت پسماند کشور داشته باشیم.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد:همواره مساله محیط زیست را هزینهای دیدهایم و همواره تصور کردهایم که باید برای محیط زیست پول خرج کنیم. اگر بتوانیم نشان دهیم که پسماند کالای ارزشمندی است تا در زنجیره دانش بنیان قرار گیرد، میتواند به اقتصاد نیز کمک کند.
تجریشی گفت: نکات منفی زیست محیطی زیادی داریم و نتوانستیم از ظرفیتهای قانون اساسی استفاده کنیم. امیدواریم با مطالبه گری بتوانیم دولتها را به سمت حمایت از حقوق نسلهای آینده سوق دهیم.