به موجب ماده ۶۴۱ قانون مجازات اسلامی هرگاه کسی به وسیله تلفن یا دستگاههای مخابراتی دیگر برای اشخاص ایجاد مزاحمت نماید، علاوه بر اجرای مقررات خاص شرکت مخابرات، مرتکب به حبس از یک تا شش ماه محکوم خواهد شد.
در مزاحمت تلفنی فرد مزاحم با استفاده از تلفن و سایر وسایل مخابراتی بدون جهت، ضمن اشغال خط تلفن متعلق به اشخاص حقیقی یا حقوقی موجبات اذیت و آزار و سلب آسایش آنها را فراهم میکند. ارتکاب این جرم باید به صورت عمدی باشد. به علاوه قصد ایجاد مزاحمت هم از شرایط وقوع جرم است؛ بنابراین کسی که به اشتباه چند بار شماره تلفن دیگری را گرفته مزاحم تلفنی تلقی نمیشود.
وسیله ارتکاب این جرم منحصر به تلفن اعم از ثابت و همراه و سایر دستگاههای مخابراتی مانند پیجر، بی سیم، فاکس، پست الکترونیک (Email) و رایانه است. اعمال ارتکابی در صورتی جرم محسوب میشود که منتهی به مزاحمت گردد اقداماتی از قبیل: تماسهای مکرر، سکوت پس از ایجاد ارتباط، تماس در ساعات بعد از نیمه شب میتواند حسب مورد مزاحمت تلقی گردد؛ بنابراین تحقق مزاحمت ملازمه و ضرورتی با استعمال الفاظ رکیک و تهدید آمیز و... ندارد.
مجازات مزاحمت تلفنی در قانون
در قانون مجازات اسلامی برای مرتکب به جرم مزاحمت تلفنی حبس از یک تا ۶ ماه در نظر گرفته شده است. علاوه بر این به موجب تبصره ۲ ماده ۱۴ قانون تاسیس شرکت مخابرات ایران خط تلفن فرد مزاحم برای بار اول به مدت یک هفته، برای بار دوم به مدت سه ماه و برای بار سوم به طور دائم قطع میشود.
در اینجا این سؤالی مطرح میشود که اگر شخصی علاوه بر ایجاد مزاحمت تلفنی، مرتکب جرائم دیگری نظیر توهین، تهدید و… نیز شود، میتوان در مورد این جرایم نیز علیه وی شکایت کرد؟ شخصی که علاوهبر ایجاد مزاحمت از طریق دستگاههای مخابراتی، رفتارهای مجرمانه دیگری مثل توهین، تهدید و… (در قانون مجازاتی مجزا دارند) نیز مرتکب میشود، میتوان به اتهام هر دو مجازات از وی شکایت کرد.
پیگیری مزاحمت تلفنی از طریق مخابرات و دادسرا
مزاحمت تلفنی موضوعی است که امکان پیگیری آن از طریق شرکت مخابرات و دادسرا وجود دارد برای طرح شکایت ابتدا باید به دادسرای محلی که مزاحمت در آن جا رخ داده مراجعه کنیم. در صورتی که هویت شخص مزاحم برای ما مشخص نباشد در قسمت متشاکی عبارت نامشخص یا مجهول الهویه قید میشود.
محبوبها
تبعات قانونی سقط جنین چیست؟
در مرحله بعد شکایت به یکی از شعب دادیاری یا بازپرسی ارجاع میگردد در این مرحله شعبه مذکور نامهای خطاب به کلانتری جهت تکمیل تحقیقات مینویسد سپس کلانتری از مخابرات در خصوص شماره تلفن مورد شکایت استعلام میکند نامه مذکور به بخش حقوقی مخابرات ارجاع میگردد تا ردیابی خط تلفن مربوط انجام شود سپس با شناسایی صاحب خط تلفن، نامبرده به دادسرا احضار میشود و تحقیقات آغاز میشود.
دادگاه صالح برای رسیدگی به جرم ایجاد مزاحمت تلفنی
دادگاه رسیدگیکننده به جرم ایجاد مزاحمت تلفنی، دادگاه کیفری دو است. از حیث صلاحیت محلی، چون قاعده کلی بر این است که دادگاهی صلاحیت رسیدگی به جرایم را دارد، که جرم در حوزه قضایی آن واقع شده باشد، حال سوالی که در اینجا مطرح میشود آن است که اگر در جرم مذکور رفتار مجرمانه در یک محل اتفاق افتاده و نتیجه آن (ایجاد مزاحمت) در محل دیگری رخ دهد دادگاه کدام محل صالح است؟
مطابق رأی وحدت رویه هیئت عمومی دیوان عالی کشور، چون وقوع بزه منوط به آن است که مقصود فرد مرتکب محقق گردد، بنابراین در مواردی که اجرای مزاحمت از یک حوزه قضایی شروع و نتیجه آن در حوزه قضایی دیگر حاصل شود، محل حدوث نتیجه مزبور، محل وقوع جرم محسوب میشود و معیار صلاحیت دادگاه رسیدگیکننده نیز همین امر خواهد بود؛ بنابراین محل دریافت تماس تلفنی، محل وقوع جرم است و دادگاه این محل صالح به رسیدگی است.
یعنی اگر شخصی از تبریز به تهران مرتباً تماس حاصل نماید و این تماسها در زمره مزاحمت تلفنی تلقی شود دادگاه کیفری دو تهران مرجع صالح رسیدگی به این جرم است.
نمونه شکوائیه مزاحمت تلفنی
ریاست محترم دادگستری ………. (مجتمع قضایی)
موضوع: مزاحمت تلفنی تاریخ وقوع جرم:……………….. روز:………………ساعت:…………محل وقوع جرم:…………… ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب……………………. مجتمع قضائی…………………… با سلام: احتراماً اخیراً شخصی با شماره تلفن ……… مکرر با تلفن منزل اینجانب / با تلفن همراه اینجانب به شماره ……… تماس میگیرد. به محض اینکه گوشی تلفن برداشته میشود قطع مینماید از آنجایی که عمل خلاف شخص مزبور، موجبات مزاحمت و سلب آسایش روحی اینجانب را فراهم آورده است، لذا به استناد به ماده ۶۴۱ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب سال ۱۳۷۵ و به منظور جلوگیری از تجری شخص مشتکی عنه، تقاضای رسیدگی و تعقیب و مجازات نامبرده، ضمن استعلام از شرکت مخابرات را دارم. (مزاحمت تلفنی)
نام و نام خانوادگی امضاء و تاریخ