همه ما بارها و بارها عبارت «تب مالت» را شنیده‌ایم اما شاید ندانیم که تب مالت چیست و چطور به بدن وارد می‌شود و قربانیانش را از میان چه کسانی انتخاب می‌کند. باکتری بروسلا، عامل اصلی ابتلا به تب مالت است؛ باکتری‌ای که می‌تواند هم انسان و هم حیوان را تحت تاثیر قرار دهد.

تب مالت چیست

تب مالت یکی از بیماری‌های مهم و خطرناک مشترک بین انسان و دام است که باکتری زمینه‌ساز آن، اغلب با مصرف گوشت خام و شیر پاستوریزه نشده آلوده، به بدن وارد می‌شود و گاه تا ماه‌ها میزبانش را از وجود خود باخبر نمی‌کند. البته مصرف مواد غذایی آلوده، تنها راه انتقال این باکتری نیست. بروسلولیز در موارد نادر، در هوا منتشر می‌شود و آدم‌هایی که هوای آلوده به آن را استنشاق می‌کنند را مبتلا می‌‎کند.

تماس از طریق لمس لاشه، جنین، جفت و خون بیمار آلوده هم از دیگر عواملی است که احتمال وارد شدن این باکتری به بدن را بالا می‌برد. به همین دلیل گفته می‌شود کسانی که بخاطر شغلشان ارتباط زیادی با این دسته از حیوانات دارند، در معرض ابتلا به تب مالت قرار می‌گیرند. قصابها، دامپزشکان و دامداران، از جمله این افراد هستند.

چه کسانی تب مالت می‌گیرند؟

فهمیدن واقعیاتی در مورد اینکه تب مالت چیست ممکن است نگرانی شما در مورد این بیماری را بالا ببرد. باکتری که به بدن شما وارد می‌شود و به تب مالت دچارتان می‌کند، همیشه با درمان‌های پزشکان از بین نمی‌رود. برای مبارزه با این باکتری، اغلب آنتی‌بیوتیک‌های قوی تجویز می‌شود، اما واقعیت این است که در همه موارد، آنتی‌بیوتیک‌ها از پس مهار کردن بروسلا برنمی‌آیند یا لااقل به‌طور کامل آن را از بین نمی‌برند.

بهترین راه برای مبارزه با تب مالت، خودداری از مصرف لبنیات غیرپاستوریزه است. درست است که جوشاندن شیر در خانه، به کاهش آلودگی‌های آن کمک می‌کند، اما این روش همیشه مانع از ابتلای مصرف کنندگان شیر به تب مالت نمی‌شود. پرهیز از مصرف گوشتی خام یا نیمه‌خام، و اجتناب از خوردن لبنیات پاستوریزه‌نشده، مهم‌ترین راه برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری است. گذشته از این، پوشیدن دستکش لاستیکی در زمان شستن و بسته‌بندی کردن گوشت خاک و ضدعفونی کردن محدوده آلوده پس از این کار هم می‌تواند احتمال وارد شدن این باکتری به بدن را پایین بیاورد.

نشانه‌های این بیماری را بشناسید

نشانه‌های ابتلا به تب مالت در انسان‌ها، شباهت زیادی به علایم ابتلا به آنفلوآنزا دارد. کاهش اشتها، درد کمر، لرز، بی‌حس و حالی، سردرد، معده و شکم درد، درد مفاصل، تبی که قطع می‌شود و دوباره برمی‌گردد و کاهش وزن، از شایع‌ترین نشانه‌های ابتلا به این بیماری هستند. وقتی این بیماری خود را به قربانیانش نشان می‌دهد، حرارت بدن بیمار بین ۳۷/۷ و ۳۹/۴ نوسان پیدا می‌کند و گاهی به ۴۱ درجه هم می‌رسد.

ساکنان کدام کشورها در خطرند؟

برخی از حیوانات خانگی مقل برخی از سگ‌ها، به بروسلا مبتلا هستند اما نگهداری از این حیوانات، احتمال ابتلا به تب مالت را بالا نمی‌برد.باکتری بروسلایی که در بدن این سگ‌ها زندگی می‌کند، به ندرت به آدم‌ها منتقل می‌شود. با این وجود، گفته شده کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند یا به بیمار خاصی مبتلا هستند، نباید در معرض این حیوانات قرار بگیرند. باکتری بروسلایی که در بدن حیوانات وارد شده و انسان‌ها را هم در معرض خطر قرار می‌دهد، بیشتر در کشورهای آمریکای لاتین، ژاپن، اروپای مرکزی، استرالیا، نیوزیلند، خاورمیانه و هندوستان مشاهده شده است.

در حالی که اغلب کشورها برای پیشگیری از ابتلای گاو و گوسفند‌ها به تب مالت، اقدام خاصی را انجام نمی‌دهند، در کشورهای پیشرفته‌ای مثل فرانسه، واکسنی برای مصون کردن دام‌ها در برابر این باکتری وجود دارد.

حالا که به سوال تب مالت چیست پاسخ دادیم، باید تاکید کنیم که مصرف محصولات لبنی پاستوریزه نشده‌ای که با شیر گاو، بز یا گوسفند تهیه می‌شوند، خطر ابتلا به تب مالت را بالا می‌برد. بسیاری از مصرف‌کنندگان «پنیر تازه روستا» گرفتار این باکتری می‌شوند. از طرف دیگر، کار در کشتارگاه یا مزرعه، یا سفر به مناطقی که تب مالت در آن شایع است، احتمال وارد شدن این باکتری به بدن را بالا می‌برد.

شما هم تب مالت دارید؟

علایم این بیماری، معمولا ۵ تا ۳۰ روز بعد از وارد شدن باکتری به بدن خود را نشان می‌دهند و در برخی موارد، با وجود ادامه حیات باکتری در بدن افراد مبتلا، تا ماه‌ها هیچ نشانه‌ای که حاکی از این بیماری باشد در فرد مشاهده نمی‌شود.

تا شش ماه بعد از درمان این بیماری، خطر بازگشت آن وجود دارد. به گفته متخصصان، احتمال عود علایم تب مالت بعد از دوره درمان کامل، از ۵ تا ۱۵ درصد متغییر است. به همین دلیل متخصصان توصیه می‌کنند که افراد مبتلا، تا شش ماه بعد از پایان یافتن درمانشان، زیر نظر پزشکان قرار داشته باشند.