به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، برنامه گفتوگوی ویژه خبری دیشب با موضوع میزان تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی با حضور عادل پیغامی اقتصاددان و سیداحسان خاندوزی عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد.
پیغامی در ابتدای برنامه با بیان اینکه اقتصاد ایران برحسب خاستگاه انقلاب اسلامی بوده است، گفت: به طور طبیعی میتوان گفت که اقتصاد ایران دچار چالشهای بیرونی و داخلی است.
این اقتصاددان ادامه داد: چالشهای بیرونی بسیار سهمگین بوده است، اگر دشمنیها و جنگهای اقتصادی که در حال حاضر علیه کشورمان وجود دارد، علیه هر اقتصاد دیگر وجود داشت آن اقتصاد دچار فروپاشی میشد. ما در طول ۴۰ سال بویژه در ۱۰ سال اخیر دچار جنگ اقتصادی شدیم اما خوشبختانه اقتصاد ما علی رغم همه کاستیها مقاوم بوده و مسیر رو به پیشرفتی را طی کرده است.
وی با بیان اینکه از حیث دیگر سیاستهای اقتصاد مقاومتی در بدنه اقتصاد ایران؛ سفرههای مردم دیده نشده است و نتوانسته انتظارات مقام معظم رهبری را تحقق بخشد، بیان کرد: در ۲۴ خرداد سال ۶۸ مقام معظم رهبری در اولین دیدار با نمایندگان و رئیس مجلس شورای اسلامی در آن سالها میفرمایند: "زمانی خواهد رسید که دشمن از طریق ایجاد مضیقه و کمبود در موضوع غذا، دارو و نفت به دنبال فشار است و باید برای آن روزها برنامه ریزی مناسبی اتخاذ کرد".
این اقتصاددان افزود: در این چند سال اخیر سیاستهایی ابلاغ شده است، اما چیزی که زندگی مردم را تغییر نمیدهد ناشی از غفلتهای سیاستگذاری مسئولان مربوطه است.
خاندوزی عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه با اشاره به اینکه اقتصاد ایران در حد انتظار مقاوم نبوده است، تصریح کرد: اگر در حال حاضر صرفا نظام اقتصادی و سیاسی و بسیاری از اهداف را پیگیری میکنیم نشان دهنده این نیست که نظام اقتصادی مقاومت لازم را از خود داشته است؛ سال گذشته در یکی از کمیسیونهای مجمع تشخیص مصلحت نظام جلسهای برگزار شد تا از دولت و سایر دستگاهها برای معیار مقاومت در اقتصاد ایران بررسی داشته باشند.
وی تاکید کرد: اتفاقاتی که در بازار ارز و کالا مشاهده میکنید به شکل معناداری زندگی بخشهای زیادی از جامعه را تحت تاثیر قرار داده است.
*بعد از پنج سال از ابلاغ سیاست های اقتصاد مقاومتی، وضعیتمان بهتر نشده است
این استاد دانشگاه با اشاره به عدم مقاوم سازی اقتصاد، یادآور شد: ممکن است یک اقتصاد مقاوم نباشد با در نقاط خطرناک ایستاده باشد یا حتی اقتصاد نزدیک به لبه پرتگاهی باشد، اما باید دید که این اقتصاد تا چه اندازه قدرت واکنش و آمادگی تطبیق را به دنبال داشته است. در دسته اول به نظرم بعد از پنج سال ابلاغ سیاستهای اقتصاد مقاومتی گرچه وضعیت بدتر نشده است، اما بهتر هم نشده است متاسفانه در این فرصت ۵ سال، تدابیری اتخاذ نشده است.
خاندوزی افزود:در حوزه کشاوزی نسبت به سال ۹۲ وضعیت مساعدتری داریم اما همچنان در مقاوم سازی اقتصاد مقاومتی موفق عمل نکردیم.
وی درپاسخ به این پرسش که آیا مجموعه اقدامات انجام گرفته شده در جهت سیاست اقتصاد مقاومتی منسجم بوده است، گفت: من استناد میکنم به یکی از گزارشهای مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی که در ارزیابی عملکرد سیاستهای اقتصاد مقاومتی تصریح کرده بود که بخش زیادی از برنامه و اسناد سازمان برنامه بودجه برای برنامههای جاری دستگاههای اجرایی بوده است.
*در یارگیری اقتصاد مقاومتی در سطح بینالمللی هوشمندی مناسبی نداریم
این استاد دانشگاه تصریح کرد: در شرایطی که آمریکا خلاف همه تعهدات خود، خروج از برجام را کلید زد و در حال حاضر اروپاییها را هم تشویق به این عمل میکند و از طرفی آمریکاییها جنگ تجاری جدی با چین را دنبال میکنند. در مقابل مجموع واردات ایران از آمریکا بصورت مستقیم در خصوص بسیاری از اقلام اساسی بیش از ۲ برابر سال گذشته بوده که این نشان دهنده این است که ما نقشه و راهبرد تجاری خودمان را با شرایط تحریمی اصلا تطبیق نمیدهیم و در مقابل دشمن وابستهتر از سال ۹۶ عمل میکنیم و حتی در یارگیری اقتصاد مقاومتی در سطح بینالمللی هوشمندی مناسبی نداریم.
خاندوزی با تاکید بر اینکه سیاستهای راهبردی ما سازگاری مناسب ندارد، افزود: زمانی که تلاطمهای اقتصادی از اردیبهشت ماه سال جاری شدت پیدا کرد تا کنون چند مصوبه در حوزه اقتصاد مقاومتی از مجلس شورای اسلامی را میتوان دید؟
وی افزود: ما در حوزه بخش بانکداری، نیازمند بانکداری مقاوم هستیم که هم خود مقاوم باشد و هم بتواند تاب آوری را در سیستم خود تزریق کند.
پیغامی در ادامه در پاسخ به این پرسش که آیا امکان دارد که یک نظام بانکی ناکارآمد و در مقابل یک اقتصاد مقاوم داشت، تاکید کرد: ابلاغ سیاست نمیتواند معجزهای ایجاد کند از طرفی بدنه دانشگاهی در حوزه اجرای مقاوم سازی اقتصادی تخصص لازم را ندارد. ازسوی دیگر از مجلس هم انتظار میرفت که حداقل بعد اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی نظریه را مطرح میکرد.
خاندوزی با اشاره به اینکه هر جا مسئله سیاستگذاری در کشور فرابخشی میشود ما به لحاظ نهادی مسئولیتی برای پایش و اصلاح سیاستهای غلط سراغ نداریم، گفت: وقتی وارد مقولهای به نام بودجه میشویم مسئله فرابخشی میشود، اگر در ارز تعیین نهادی برای مسئولیتها کرده بودیم اوضاع به گونه دیگری بود، دولت در ۲۰ فروردین ۹۷ تصمیم ارزی اول خود را گرفت تا چندین هفته به دنبال آن بودیم که به کدام مرجع از بابت سیاستهای غلط شکایت کنیم، سیاستهای غلط پر از فساد و سایر موارد است.
وی با اشاره به اینکه در مسئله ارزی متاسفانه هنوز تقسیم کار نهادی در کشور صورت نگرفته است، ادامه داد: تقسیم کار نهادی کشور متاسفانه مسئولیت پذیر عمل نمیکند، رییس کل بانک مرکزی عملکرد خوبی را در حوزه مسئولیتهای خود به جا گذاشته است.
*اولویت مساله تعارض منافع در سیاستگذاری کشور
خاندوزی گفت: یکی از پیش نیازهای بیانیه گام دوم، اولویت مساله تعارض منافع در سیاستگذاری کشور است. در لایه کارشناسی بسیاری از بخش ها، اجماع زیادی در خصوص غلط بودن سیاست ها وجود دارد.
پیغامی با بیان اینکه ذهن مردم و ذهن نخبگان اجرایی بر این است که هر چه نرخ پایینتر باشد بهتر است، خاطرنشان کرد: فکر کرده ایم که تقویت پول ملی الزاما مسئله خوبی است و یا تضعیف کلمه بدی است.
این اقتصاددان با اشاره به اینکه ما همیشه بعد از یک دورهای سعی کردیم نرخ را با فشار پایین نگه داریم، افزود: جهشهای مکرر ذهن مردم را شوک وار کرده و نرخ ارز سبب درگیری ذهنی مردم شده است، نرخ ارز در اقتصاد ایران سیگنال مهم است، ما این سیگنال را همیشه خراب کردیم، تخصیص بهینه منابع صورت نگرفته است، برای ما مهم است که نرخ ارز چقدر باشد.
وی با اشاره به اینکه باید نرخ ارز موثری داشته باشیم، خاطرنشان کرد: نرخ ارز باید آرام آرام حرکت خود را داشته باشد، باید نرخ ارز برای آینده مشخص و نوسانات نرخ ارز مشخص باشد، ما بازار سلف ارزی نداریم، متاسفانه فقدان حاکمیت و رها شدگی ارزی را میبینیم.
پیغامی با بیان اینکه درصد اندکی از مردم در کنار مجموعهای از بازیگران حوزه ارز اختلال ایجاد میکنند، افزود: در این مسیر سفته بازی و بورس بازی ارز اتفاق میافتد و در یک بازی محدودیت ارزی درست میکنند و در شبکههای اجتماعی میگویند ارز قرار است گران شود و سبب به هم ریختن ذهنها میشوند، چرا جلوی این عده گرفته نمیشود و نتیجه این اعمال دلار ۱۹ هزار تومانی میشود.
*کسری بودجه ناشی از بی انضباطی مالی دولت است
پیغامی با اشاره به اینکه کسری بودجه ناشی از بی انضباطی مالی دولت است، اظهار کرد: کسری بودجه به صورت مضاعف علیه اقتصاد ایران عمل میکند، اقتصاد ما مردم بنیان نشده است.
این اقتصاددان با اشاره به اینکه به بخش عمومی و مردمی در زمان لازم توجه نکرده ایم، گفت: دولتها به اصناف به عنوان بازیگر مهم اقتصادی در زمان لازم توجه نمیکنند، دولتها نگاه اقتصادی ندارند و اساسا اقتصاد فراموش شده است.
*چرا هر سال بدهی دولت افزایش می یابد؟
خاندوزی با اشاره به اینکه ما به شکل مزمن و مستمر هر سال با کسری بودجه مواجه هستیم، اظهار کرد: اتاق تقسیم کار مسئولیتهای اقتصادی باید مشخص شود. در عرصه سیاست آنجایی که سیاستگذاران به نتیجه نمیرسند به مردم هزینه زیادی تحمیل میشود.
وی بیان کرد: اگر دوستان میگویند کسری بودجه نداریم باید به این سوال پاسخ دهند که چرا هر سال بدهی دولت افزایش مییابد؟
انتهای پیام/