روزنامه شهروند - سهیلا روزبان: تب تند‌داشتن خودروی مدل‌بالا این روزها به‌خصوص میان جوانها بسیار زیاد شده است. در دنیایی که داشتن ماشین شاسی‌بلند شده نهایت آرزوی خیلی‌ها، مشتریان خودروهای سرگرد و کشیده با پلاک‌های قدیمی حاضرند به اندازه یک خودروی لوکس برای خریدن آن پول پرداخت کنند. کافی است تا سری به سایت‌های خریدوفروش خودرو بزنید.
نادری فعال بازار خودرو در این‌باره به «شهروند» می‌گوید: «این‌که بشود یک خودروی قدیمی را بدون هیچ خط‌خوردگی نگه داشت، کار هرکسی نیست! به همین دلیل تروتمیزبودن خودرو مهمترین فاکتور در تعیین قیمت خودروهای قدیمی است. برخی از بنزهای قدیمی که رنگ‌نخوره و سالم هستند، در برخی موارد به اندازه یک خودروی لوکس بابت خرید آن پول پرداخت می‌شود.» نگاهی به قیمت خودروهای کلاسیک در بازار نشان می‌دهد که این گفته‌ها چندان هم بیراه نیست. مرسدس بنز slسال٩٠ میلادی به تازگی‌ها در بازار ١,٥میلیارد تومان قیمت خورده است.
پیکان سال ٤٦ این روزها در بازار چیزی حدود ٧٠ تا ٨٠میلیون تومان قیمت دارد. یک ژیان هم بسته به نوع و سالمی آن، ٢٠ تا ٦٠میلیون تومان و لندکروز مدل ٨٢ هم، ٨٥ تا ٢٠٠میلیون تومان هم قیمت گذاشته شده است.
قیمت خودروهای کلاسیک چگونه تعیین می‌شود؟
قیمت خودروهای کلاسیک به سال و تمیزی خودرو بستگی دارد؛ مثلا خودرویی که رنگش فابریک است، آفتاب‌خورده نباشد و تودوزی‌اش سالم باشد، فرق دارد. خودرویی که قطعاتش اورجینال است، با خودرویی که قطعات آن تعویض شده، فرق می‌کند. عارفی می‌گوید: «حدود یک‌دهه پیش، ارزش خودروهای کلاسیک به اندازه‌ای پایین بود که مالک‌ها آنها را به نحوی قیمت‌گذاری می‌کردند که صرفا از سر خود باز کنند.
با گذر زمان و تغییر فرهنگ جامعه، با آگاهی بیشتر از ویژگی‌های منحصربه‌فرد خودروها و فعالیت‌های کمیته کلاسیک فدراسیون موتورسواری و اتومبیلرانی در راستای ترویج فرهنگ صحیح نگهداری از این خودروها، قیمت آنها به سرعت افزایش یافت و تنها طی یک‌دهه در برخی موارد تا بیش از ۱۰برابر بالا رفت.»به گفته او، این روزها تب خریدوفروش این خودروها حسابی داغ شده است، البته این خودروها هزینه‌های سنگینی روی دست صاحبان خود می‌گذارد اما تعداد کسانی که دنبال خرید این خودرو هستند، این روزها نسبت به گذشته بیشتر شده است.
٤٠هزار دلار قیمت موتور یک خودروی کلاسیک
یکی دیگر از مشکلاتی که باعث می‌شود تعمیر و نگهداری خودروهای قدیمی و کلاسیک معمولا به سختی انجام شود، مشکلات در تأمین قطعات یدکی آنهاست. هوتن عارفی یکی از کلکسیونرهای خودروهای کلاسیک در پایتخت به «شهروند» می‌گوید: «قطعات خودروهای کلاسیک در داخل ایران وجود ندارد و مجبورید به صورت اینترنتی از کشورهای مبدأ آن یعنی آلمان و آمریکا و فرانسه سفارش دهید تا بتوانید خودروی خود را تعمیر کنید.» او می‌گوید: «خریدن یک موتور خودروی قدیمی آمریکایی بین ٣٠ تا ٤٠هزار دلار برای شما آب می‌خورد. با این پول خیلی راحت می‌توانید یک خودروی صفر بخرید اما علاقه به این خودروها به‌عنوان یک میراث ملی مانع این کار می‌شود.»
دستمزد تعمیرکار آنتیک‌ها ٣برابر لوکس‌ها
تعمیرکارانی که تخصص لازم برای تعمیر خودروهای آنتیک و کلاسیک را داشته باشند، خیلی محدود است. به همین دلیل دستمزدی که بابت تعمیر از صاحب خودرو طلب می‌کنند، ٣برابر خودروهای معمولی و حتی لوکس است. پدر خودروی کلاسیک ایران می‌گوید: «مردم روی خودروهای جدید هیچ وسواسی به خرج نمی‌دهند و خیلی راحت تن به تعویض قطعات می‌دهند، اما اورجینال‌بودن در خودروهای کلاسیک مهم است و کسی که ارزش آنها را بداند، به این راحتی حاضر به تعویض در و کاپوت و سپر و حتی قطعه‌های آن نمی‌شود.»
٢٠٠ تا ٣٠٠میلیون تومان هزینه بازسازی یک خودرو
عارفی یکی از کلکسیون‌دارهای خودروهای کلاسیک است که در این‌باره می‌گوید: «بازسازی با تعمیرات فرق می‌کند و با مطالعه و دقت باید انجام شود و اعمال سلیقه در آن معنایی ندارد و باید خودرو را به صورت اورجینال درآورد. بازسازی خودرو واقعا گران تمام می‌شود و کارگران نیز دستمزد زیادی دریافت می‌کنند. گاهی بازسازی یک خودروی کلاسیک ٢٠٠ تا ٣٠٠میلیون تومان خرج روی دست صاحب آن می‌گذارد.»
همچنین از آنجایی که ممکن است خودروی کلاسیک به دلیل نبود قطعه، مدت زمان بیشتری در تعمیرگاه معطل شود، تعمیرکارها از قبول این‌چنین خودروهایی سر باز می‌زنند. خصوصا که رسم بر این است مالکان خودروهای قدیمی نیز، خود لوازم‌فروش خاصی را سراغ دارند که قطعات مورد نیاز خود را از او تهیه می‌کنند و از خریدن قطعه از لوازم‌فروش‌های دیگر خودداری خواهند کرد. این قضیه می‌تواند زمان مورد نیاز برای تأمین قطعه را افزایش دهد.
همچنین با این‌که امروزه انواع آچار و ادوات لازم برای باز‌کردن قسمت‌های مختلف یک خودرو در هر تعمیرگاهی پیدا می‌شود، اما اصطلاحا بد‌دست‌بودن یا همان سخت باز‌شدن برخی از قطعات و تعمیر بعضی از خودروها باعث می‌شود تا تعدادی از تعمیرکاران و مکانیک‌ها از دست‌زدن به یک خودرو خودداری کنند که در رأس آنها باید از خودروهای آمریکایی، آلمانی و انگلیسی نام ببریم. ضمن این‌که برخی تفاوت‌ها مثل نوع پیچ‌ها که به اسم رزوه آلمانی، رزوه آمریکایی و ژاپنی و گام رزوه پیچ‌ها که ممکن است درشت و کوچک باشد و... باعث می‌شود تا مکانیک‌ها از بابت این‌که ممکن است در تأمین برخی از این موارد لازم به مشکل برخورد کنند، از پذیرش این خودروها خودداری می‌کنند و به نوعی از این‌که بعدا به دردسر بیفتند، دوری خواهند کرد.
چه کسانی طرفدارهای خودروهای کلاسیک هستند؟
قدیم بیشتر کسانی که از این خودروها خاطره داشتند، به آنها علاقه نشان می‌دادند اما حالا رئیس خودروی کلاسیک ایران می‌گوید که جوانها طرفدارهای پروپاقرص این خودروها هستند. کارگردان‌ها و عروس و دامادهای زیادی هم برای اجاره خودرو به سراغ من می‌آیند اما من حاضر به این کار نیستم. وقتی از او می‌پرسم که اگر حاضر باشند اجاره بالایی را بدهند، بازهم حاضر به این کار نیستید، می‌گوید: «تعمیر و نگهداری این خودروها حسابی هزینه‌بر است و برای یک کلکسیونر نمی‌صرفد که بخواهد آن را اجاره بدهد یا بخواهد خود با این خودروها در خیابان‌های کشور رانندگی کند.»
چهره‌های سیاسی، ورزشی و هنری هم از دیگر طرفداران این خودروها هستند. آن‌گونه که یکی از فعالان بازار به «شهروند» می‌گوید: «بیشتر این افراد شناخت کاملی از این خودروها ندارند و بیشتر از روی پز به سراغ آنها می‌آیند.»
پیکان تنها خودروی کلاسیک داخلی
خودروهایی که عمرشان ٣٠سال باشد، خودروی کلاسیک، خودروهای با عمر بین ٣٠ تا ٥٠سال را خودروی قدیمی و خودروهایی که عمر بیش از ٣٠سال دارند، خودروی آنتیک محسوب می‌شوند. با توجه به این گفته، می‌توان پیکان‌هایی که در سال‌های ٤٦ تا ٥٩ تولید شده‌اند را تنها خودروهای کلاسیک تولید داخل دانست.
خودروهای کلاسیک پرطرفدار کدامند؟
اما کادیلاک و فورد موستانگ آمریکایی و مرسدس بنز آلمانی را می‌توان پرطرفدارترین خودروهای کلاسیک در بازار دانست که طرفدارانش حاضرند میلیارد‌ها تومان برای خرید آن پول پرداخت کنند. پدر خودروی کلاسیک ایران می‌گوید: «خریدوفروش خودروهای آنتیک با عمر بالای ٥٠سال با قیمت‌های افسانه‌ای انجام می‌شود. به‌عنوان مثال، یک دستگاه مرسدس بنز slسال٩٠ میلادی به قیمت ١,٥میلیارد تومان فروخته می‌شود.»
خودروهای کلاسیک شناسنامه‌دار می‌شوند
همه خودروهای کلاسیک شناسنامه‌دار می‌شوند. کافی است تا خودروی شما سالم باشد، موتورش روشن شود و قطعاتش اورجینال، بعد باید به دفاتر کانون جهانگردی و گردشگری مراجعه کنید و درخواست گرفتن پلاک تاریخی کنید. البته براساس قانون دارندگان خودروهایی که پلاک تاریخی دارند، در سال نمی‌توانند بیشتر از ٥هزار کیلومتر از خودروهای خود استفاده کنند. این کار را که بکنید، ارزش خودروی شما چندین برابر خواهد شد.
قطعات خودروهای کلاسیک را از کجا بخریم؟
Summit Racing بزرگترین مرجعی است که در زمینه خرید قطعات خودروی کلاسیک می‌توانید به آن مراجعه کنید. Summit یک سایت آمریکایی است که می‌تواند تمام مایحتاج شما را برای خرید قطعات خودروی کلاسیک برطرف کند، حتی می‌توانید به راحتی بدون ثبت‌نام یا ورود به این سایت با کارشناسان آن صحبت کنید و در زمینه خودروی کلاسیک، مشکلات مربوط به آن یا حتی تقویت موتور و وسایل جانبی از آنان راهنمایی بگیرید. در این سایت تمامی برندهایی که After Market یا قطعاتی که دیگر توسط کارخانه‌های تولیدی خودروی کلاسیک تولید نمی‌شود را تولید می‌کنند، وجود دارد. به راحتی می‌توانید قطعه مورد نظر خود را در این سایت پیدا و خریداری کنید. علاوه بر وب‌سایت Summit، سایت‌های دیگری نیز در زمینه خرید قطعات خودروی کلاسیک فعالیت دارند.
وب‌سایت Holley به صورت تخصصی تنها در زمینه سیستم سوخت‌رسانی، کاربراتور، انژکتور در خودروی کلاسیک فعالیت می‌کند. وب‌سایت‌های دیگر همچون Motor Craft برای خرید قطعات خودروی فورد، Edelbrock، MSDperformance، AC Delco، سایت‌های معتبری هستند که می‌توانید در زمینه خرید قطعات خودروی کلاسیک به آنان مراجعه کنید. به دلیل وجود رقابتی که در بازار خرید قطعات خودروی کلاسیک وجود دارد، دستیابی به سایتی که از اعتبار بالایی برخوردار باشد، نکته مهمی است؛ می‌توانید با استفاده از مقاله «چطور به سایت‌های خارجی اعتماد کنیم؟» به سایت‌های معتبر و قابل اعتماد دسترسی پیدا کنید.
همچنین فروشگاه آنلاین ای‌بی می‌تواند به شما در پیداکردن بسیاری از قطعات اصل خودروی کلاسیک کمک کند. در این سایت فروشنده‌ها بدون واسطه به فروش محصولات خود می‌پردازند و ممکن است بتوانید با یک جست‌وجوی ساده، فروشنده‌ای را بیابید که بتواند قطعات خودروی کلاسیک شما را تأمین کند.
پدر خودروی کلاسیک در گفت‌وگو با «شهروند»:
من خودروی شریعتی را بازسازی کردم
اینجا دهه ۱۳۴۰ شمسی است. جایی که خودروهای سرگرد و کشیده با پلاک‌های قدیمی پارک شده‌اند. شبیه همان خودروهایی که پدربزرگ‌هایمان در عکس‌های قدیمی به آنها تکیه داده‌اند یا همان خوشرنگ و لعاب‌هایی که در سریال شهرزاد می‌بینیم و حسرت سوارشدنشان را داریم. حالا یک آدم خوش‌ذوق هوس کرده تا تاریخ را تمیز و مرتب در نمایشگاهش برای آیندگان نگه دارد و هر ازچندگاهی غبار زمان را از رویشان پاک کند. چند وقت یک‌بار هم با این خودروهای خوش‌نقش و خوشرنگ و لعاب چرخی در خیابان‌های مشهد می‌زند تا دوباره یاد مردم بیندازد که پیش از این خودروهای یک شکل و شبیه به هم چه خودروهایی وجود داشته‌اند. از نوجوانی به خودرو علاقه داشته و از همان روزها همیشه به دنبال شناختن خودروهای روز دنیا بوده است.
خودروی دکترعلی شریعتی را بازسازی کرده و در کلکسیونش قدیمی‌ترین خودروی مشهد که یک اُلدزمبیل مربوط به سال ١٩٣٩ است را می‌بینی. علاقه‌ای ندارد که روی خودروهای آنتیک خود قیمت بگذارد و نگه‌داشتن خودروهای قدیمی را یک کار فرهنگی می‌داند. نساج کریمی خودروهای کلاسیک را یک اثر تاریخی دانسته و به «شهروند» می‌گوید: «بازسازی این خودروها همانند یک اثر هنری سخت است و به ٢ تا ٥سال زمان نیاز دارد.»او این‌گونه صحبت‌های خود را ادامه می‌دهد: «با اولین حقوقی که به دست آوردم، به عشق کودکی بازگشتم و ٥٠٠تومان از ٩٥٠تومان دانشگاه را خرج خرید اُلدزمبیل ١٣٣٧ کردم. خودرویی که با ٥٠٠تومان خریده شده بود تا زمان بازسازی کامل، ٥هزار تومان خرج روی دستم گذاشت.»