به گزارش مشرق، برنامه «اینجا» شامگاه یکشنبه (۲۶ اسفند ماه ۹۷) با محوریت پرونده سال ۹۷ بیم‌ها و امیدهای حکمرانی با حضور محمدحسین صفار هرندی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام از شبکه چهار سیما پخش شد.
ببینید
فیلم / انتقاد صفار هرندی از شیوه اداره دولت
در ابتدا صفار هرندی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در پاسخ به این سوال که حوزه حکمرانی آیا برنامه خاص و ویژه‌ای دارد و اینکه لازم است هر هفته این موضوع در دستور کار رسانه‌ها قرار گیرند آیا به نظر شما می‌تواند نقطه شروع رسیدن به حکمرانی مورد نظر باشد، اظهار داشت: فکر می‌کنم جای این قبیل برنامه‌ها تا حدی خالی بوده است.
وی افزود: شبکه چهار البته خیلی وقت است که برنامه‌هایی از جنس روشنفکری و تعلق به یک حوزه‌ای از روشنفکری داشته و مباحث نظری و علمی در آن مطرح می‌شده است اما این بخش از موضوع تازه است.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: برای من جالب بود که مباحث اینچنینی بسیار جدی است یعنی از جمله مباحث نظری نیست که فقط به درد آکادمی‌ها می‌خورد و به درد مردم می‌خورد؛ لذا فکر می‌کنم مخاطب داشته باشد.
صفارهرندی با ارزیابی خود از مدیریت آیت‌الله آملی لاریجانی در مجمع تشخیص مصلحت نظام عنوان کرد: مجمع تشخیص خیلی مدیریت بردار نیست یعنی افراد همه در مظان اظهار فکر و عقیده هستند و به نوعی هم‌ترازی بین افراد به نظر می‌رسد و ریاست جلسه باید بیشتر نظامت‌کند در زمان آقای هاشمی هم این موضوع مطرح بود و اکنون هم این چنین است.
وی خاطرنشان کرد: ما تجربه حضور فعال آقای آیت‌الله آملی لاریجانی را قبلاً در مجمع داشتیم یعنی ایشان به عنوان عضو و رئیس قوه وقتی به مدت هشت سال در جلسات حاضر بودند هر چند این اواخر حضورشان کمرنگ شده بود اما در مجموع زمانی که ایشان حضور داشت با حضورش جلسه فعال بود اما اشخاصی را هم داشتیم و داریم که شاید سال‌های سال هم ابراز نظر و اظهار عقیده‌ای نمی‌کردند اما آقای آملی از جمله کسانی بود که درگیر با مباحث می‌شد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: در حال حاضر آیت‌الله آملی در جایگاه ریاست یک شأن دوم بر آن حالتی که قبلاً داشت، دارد. از این جهت می‌توان گفت یک دوره فعال ریاستی را شاهد هستیم و به نوعی در مقام تشبیه بتوان گفت شبیه دوره مدیریتی آقای هاشمی رفسنجانی است. آن هم از حیث فعال بودن رئیس در مباحث و اینکه در مباحث از موضع شخصی خود ورود کردن در اداره موضوعات.
وی افزود: از آنجایی که آیت‌الله آملی طبع فیلسوفی هم دارد و اهل چون و چرا است و مداخلاتش در بحث‌ها گرم کننده است اگرچه بنده به عنوان نظر شخصی می‌گویم شاید اکنون در جایگاه ریاست کمی تفاوت کند با دوره‌ای که ایشان عضو بود و در مباحث مداخله می‌کرد. درواقع اکنون سماحت در مواجهه با مواضع اشخاص از ایشان پسندیده‌تر است که در مجموع استعدادش را دارد.
صفار هرندی در پاسخ به این سوال که همین گرمی جلسه به نظر شما رسید که بررسی FATF اینقدر طولانی شد گفت: من از اینکه بحث FATF طول می‌کشد به هیچ وجه ناخرسند نیستیم حاصل این چرخش نگاه‌ها و تداول بحث‌ها این بوده که افراد اکنون همه نگاه کارشناسانه پیدا می‌کنند هرچند نیاز نبوده که در این بحث کارشناس باشند. ما مواضع کارشناسانه را از دیگران باید بشنویم اما به قدری در این مدت پنبه این بحث زده شد که همه نظرات کارشناسی می‌دهند.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر می‌توان گفت که کسی در مجمع کسی از روی دست کسی رای نمی‌دهد و فرد خود می‌فهمد که موضوع چیست.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در همین رابطه خاطرنشان کرد: حتی درخصوص FATF همه در جلسات اصرار داشتند که صحبت کنند به صورت معمول گاهی یک یا دو موافق و مخالف در مورد هر پیشنهادی صحبت می‌کنند اما اینجا اقتضا می‌کرد که تعداد بیشتری صحبت کنند که این تعداد به کل اعضای مجمع رسید؛ لذا هر جلسه به بحث مستوفی‌تری احاله می‌شد که در جلسه بعد می‌خواهد بررسی شود لذا حاصل این مباحث جابجایی آراء بود یعنی شاید در ابتدا اگر برآورد می‌کردیم که اراء افراد چگونه است اول شاید آراء موافق و مخالف نزدیک هم بود اما در اثر گذشت مباحث و بیان نکاتی که واقعاً مصالح ملت اقتضا می‌کند که عده‌ای نظر پیشین خود را رها می‌کردند لذا در موضوع مخالفت قرار گرفتند. یعنی قبول می‌کردند که نظرشان درست یا جامع نبوده است.
وی افزود: این صحبت من درمورد اشخاصی است که صاحب نظر و رای بودند یعنی اینگونه نبود که بگوییم کسی به صورت معمول نظر خود را عوض می‌کند.
صفار هرندی ادامه داد: البته در این دور موضع بنده از ابتدا تا انتها یکجور بود یعنی جابجا نشده است اما افرادی بودند که آنها را در مواضع افضل می‌دانم در ابتدا موضع‌شان یک چیز بود و بعد تغییر کرد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه برنامه با ارزیابی خود درخصوص برنامه‌سازی و حکمرانی خاطرنشان کرد: مسیری که درخصوص بررسی FATF طی شد و اکنون با آن جابجایی اتفاق افتاده در آراء، گواه این است که مجمع شانه‌های خود را زیر این بار با این عنوان نمی‌دهد که دیگران بخواهند گرو بکشند بلکه برعکس. امروز ثابت شده که اگر معیشت مردم که باید مهمترین دغدغه مردم باشد که خوشخبتانه هم هست اکثریت اعضای مجمع تشخیص به این نتیجه رسیدند که رفتن زیر بار FATF یعنی معیشت مردم را بیش از حال لنگ کردن. یعنی اگر تاکنون چهار چرخ مردم را پنچر کردیم حال دیگر همان زاپاسش را هم پنچر می‌کنیم آن زاپاس درواقع این است که ما امروز می‌گوییم فشار تحریمی دشمن از هر طرف ما را آزار می‌دهد و همه هم به این قائل هستند که هر طور می‌شود باید ت حریم‌ها را دور بزنیم آن دور زدن ت حریم‌ها یعنی همان زاپاس ما است.
صفار هرندی افزود: با رفتن زیر بار FATF ما عملاً دیگر آن فرصت را از خودمان می‌گیریم چون پذیرش آن مستلزم این است که کلیه اطلاعات مربوط به همین دور زدن‌ها را هم در اختیار طرف مقابل قرار دهیم. از جمله تراکنش‌های مالی، قرارها و پرداخت‌ها و به این صورت اگر مجمع به این نتیجه رسیده که نباید زیر بار FATF برود منطق‌شان این است که آیا باید با دست خودمان، خودمان را خفه کنیم یا بگذاریم اگر قرار است خفه شویم دیگران این کار را انجام دهند.
وی خاطرنشان کرد: یکی از اعضای مجمع در این رابطه از ماجرای خودکشی از ترس مرگ استفاده کرد که من گفتم اتفاقاً عکس ا ین قضیه است یعنی این منطق که ما زیر بار FATF برویم خودکشی از ترس مرگ است.
صفارهرندی خاطرنشان کرد: ما معتقدیم در همین ماجرا ایستادگی ما تاکنون جواب داده است و از این به بعد هم جواب خواهد داد برخی تهدید کرده بودند که اگر تا تاریخ بهمن ماه تسلیم نشوید چه کار می‌کنید و بعد از آن هم یک بیانیه بی‌خاصیت بیان کردند.
در ادامه این برنامه صفار هرندی در پاسخ به این سوال که مدتی است اصلاحات ساختاری بر زبان سیاست‌مداران آمده است و مجلس نیز از سال ۹۱ تحقیقاتی را در این زمینه شروع کرد شما نیز یکی از بزرگترین اشتباهات ما را اصلاح ساختاری در بازنگری قانون اساسی در حذف نخست‌وزیری برشمردید علت آن چیست؟ خاطرنشان کرد: بنده معتقدم اولاً این مباحث در مقام بیان مشکل در نشست‌های تحقیقاتی و از جنس بررسی و اندیشه‌ورزی نباید حد و حصری داشته باشد یعنی ما خودمان را به هیچ وجه محدود در بررسی‌های از این قبیل کنیم حال در مقام اجرا و عمل ممکن است معذوراتی داشته باشیم.
وی ادامه داد: شاید ما جرات راحت‌تر حرف زدن در این زمینه را از آن زمانی پیدا کردیم که رهبر معظم انقلاب در یکی از سفرهای خود بحثی را مطرح کردند که نظام درمورد ساختارهای خود متصلب نیست و در بیانیه ایشان نیز به گونه‌ای دیگر این مطلب را مطرح می‌فرمایند که ما تصلب درمورد ساختارهایی که اکنون کشور را با آن اداره می‌کنیم را نداریم.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام بر همین اساس اضافه کرد: در حقیقت اسم نخست‌وزیری برای ما مطرح نیست اما حرف ما این است که ما یک رئیس‌جمهوری داشته باشیم که خصوصیات همان نخست‌وزیر را داشته باشد. یعنی کسی که برانگیخته از جانب یک دستگاه مانند مجلس باشد و هر روز از آن حساب بکشند و باید پاسخگو باشد و اگر هم روزی به نظرشان رسید که مناسب نیست او را کنار بگذارند و یک شخص دیگری بگذارند.
وی افزود: مشکل ما این است وقتی یک رئیس انتخاب می‌کنیم چهار و یا غالباً هشت سال مدیر است و حتی اگر به این نتیجه برسیم که کارکردش خیلی ناچیز شده است و یا حتی در مقام نظرسنجی‌ها محبوبیت او به زیر ۱۰ درصد رسیده است اما نمی‌توانیم او را برکنار کنیم آیا باید اینطور باشد؟
صفار هرندی در بخش پایانی سخنانش عنوان کرد: برخی بعد از اینکه نقش مجمع در جامعه بیشتر شد و در افکار عمومی بیشتر مطرح شد گفتند این مجمع مجلس دوم است در حالی که اینطور نیست اگر بخواهیم بگوییم مجلس دومی وجود دارد آن شورای نگهبان است.
وی در پاسخ به این سوال که چه ضعفی را در مجمع می‌بینید، گفت: بنده در مقام کارکرد می گویم که مجلس دیگر شورای نگهبان است که مصوبات مجلس را بررسی می‌کند و به عنوان یک مجلس دیگر باید در آنجا به تصویب برسد. اما مجمع تشخیص برحسب ضرورتی در سیستم ما کار گذاشته شد و ظهور آن کاملاً طبیعی و منطقی بود. وقتی معضلی در نظام پیش آمد گفتند این را یک جا باید بررسی کند و با دستور رهبری انجام شد.