بردخون شهری کوچک با مردمی بزرگ در استان بوشهر از توابع شهرستان دیّر که شغل اصلی آنان صیادی و کشاورزی است و دارای روستاهایی است که از روستای کناری آغاز می شود و به روستاهای ساحلی مسیر دیر می‌رسد.
بردخون شهری کوچک با مردمی بزرگ در استان بوشهر از توابع شهرستان دیّر که شغل اصلی آنان صیادی و کشاورزی است و دارای روستاهایی است که از روستای کناری آغاز می شود و به روستاهای ساحلی مسیر دیر می‌رسد.
پیشینه
درباره بردخون بسیار گفته‌اند چرا که سال‌ها پیش در کنار چاه‌هایی به نام خنی قرار داشته و به همین دلیل به اهالی آن بردخنی‌ها (برد به ضم اول به معنی کناره و حاشیه می‌گفتند و بر این اساس چنین نامی گرفته و بعدها با تغییراتی(بردخان) شاید به علت تشابه خنی با کلمه خان (یا خانی)و تطابق آن با خورخان و اینکه خوانین در اینجا از جمله خنی ملک زیاد داشتند و سپس با تعابیر اداری و دولتی باز هم به علت غرابت زبان بومی و با تشابه لفظی (بردخون) نام گرفته است.
برخی نیز معتقدند که به دلیل همجواری بردخون با خور خان و معنای کلمه برد یعنی کنار نام بردخون قبل از این بردخور بوده که به مرور به بردخون تغییر کرده است.
بردخون در سال ۱۳۵۹ به عنوان یکی از بخش‌های شهرستان دیر معرفی شد و مرکز این بخش بردخون نو است که از سال ۱۳۷۹ با تاسیس شهرداری به شهر تبدیل شد هرچند قدیمی‌ها می‌گویند قدمت حضور بخشداری در بردخون قبل از دیر بوده است.
شغل مردم
روزگاری مردم این دیار با کشاورزی سنتی و صیادی امرار معاش می‌کرده‌اند و با کمترین امکانات روزی خود را به دست می‌آورده‌اند اما با وجود پیشرفت کشاورزی، صیادی منطقه به دلیل عدم وجود اسکله و موج شکن و دلسردی صیادان آنچنان که باید پیشرفتی نداشته و پس از گذشت 40 سال از پیروزی انقلاب اسلامی باز به صورت قدیمی انجام می‌گیرد که نیازمند حمایت و همراهی مسؤولان در این زمینه است.
در سال‌های اخیر کشاورزی منطقه رونق زیادی داشته و بسیاری از مردم منطقه و مهاجران به کشاورزی اشتغال دارند و بیشتر زمین‌های این منطقه تا نزدیکی خانه‌های شهر و روستاها به کشت گوجه فرنگی اختصاص داده شده است.
سابقه منطقه
با همه جستجوهایی که انجام گرفته و به دلیل عدم کتاب یا سند خاصی در این باره تاریخ آغاز دقیق تشکیل و چگونگی حضور ساکنان اطلاعات جامع و مستندی به دست نیامده و آنچه که موجود است حکایت از این دارد که بردخون از گذشته‌های دور در این کشور پهناور است و به عنوان یکی از بنادر مهم شناخته می‌شود.
در زمانی که استعمار انگلیس به بوشهر حمله کرد مردان و زنان این دیار در برابر دشمن ایستادند و از بردخون نیز خالوحسین بردخونی به همراه تعدادی از مردم به یاری جنگاوران شتافتند.
بسیاری از آثار مکتوب که از بردخون و توابع یاد کرده‌اند از دقت کافی برخوردار نیست در حالی که به روایت بسیاری از قدیمی‌های منطقه هرآبادی نامی داشته که بیان‌گر ویژگی‌های اقلیمی و بومی خاص آن بوده است.
جزایر بردخون
جزایر واقع در منطقه بردخون شامل ام الگرم، نخیلو، مطاف، تهمادو و چراغی است که جزیره نخیلو زیستگاه لاک‌پشتان است و گرم دارای درختانی به نام گرم و جزایر دیگر خالی از سکنه است اما حضور پرندگان و تخم گذاری آنان در جزیره نخیلو آن را بسیار جذاب کرده اما به دلیل نقش زیست محیطی جزایر و ضرورت حفاظت از آن حضور افراد با هماهنگی محیط زیست انجام می‌گیرد.
صنایع دستی
صنایع دستی در بردخون شامل عبابافی و دست ساخته‌هایی از برگ درخت خرما از قدیم در منطقه رایج بوده و برخی نیز به بافت فرش مانند گلیم می‌پرداخته‌اند و وسایلی مانند زنبیل، سبد، سفره و زیراندازی به نام تک درست می کرده‌اند که مورد استفاده مردم منطقه و برخی مناطق دیگر بوده است.
امروزه نیز با استفاده از اسفنج ها و سنگ‌های دریایی وسایلی زیبا و زینتی ساخته می‌شود که منبع درآمدی برای خانواده‌ها شده است.
شخصیت‌ها و بزرگان
دینداری، دین‌باوری و دین ورزی مردم بردخون از طرفی و وجود علمای بزرگوار در بین این مردم از دیر باز، این دیار به کانون علم و ادب و معرفت و دیانت تبدیل کرده است.
علمای بزرگواری مانند شیخ عبدالنبی بحرانی، سید علی رکنی، آقا سید اسدالله رکنی حسینی، شیخ محمد بحرانی، شیخ علی بحرانی، حاج سید محمد حسینی در هدایت و گسترش دین و دنیای مردم این دیار و مناطق همجوار نقش برجسته ای داشته اند.
سیدبهمنیار حسینی ملقب به مفتون بردخونی شاعر پرآوازه جنوب و فایز دشتی که در بردخون کسب فیض می کرده از شخصیت‌های نام آور این دیار فرهنگ پرور است.
از شیخ احمد زایر عالی طاهر طاهری، حسین اکبری خسروی، رئیس ابول رئیسی و رییس مظفر رییسی نیز اشعاری پراکنده باقی است که قوت و صلابت اشعار شاعران توانمند در آنها موج می‌زند. از زنده یاد شیخ عبدالمهدی بحرانی، زایر محمد حصیری و حاج سید محمد حسینی نیز آثار منظومی به جای مانده است.
اکنون نیز طلاب، دانشجویان و نخبگان زیادی از این خطه برخاسته‌اند و در کشور دارای اسم و اعتبارند و افرادی نظیر آیت الله حاج سید احمد رکنی از فضلای ارزشمند عرصه دین و دین پروری و آیت الله حاج سید هاشم حسینی فرزند مرحوم حاج سید محمد حسینی نماینده استان در مجلس خبرگان رهبری است، از عالمان برجسته جهان تشیع محسوب می‌شوند.
طلاب و علمای بزرگواری که امروز مناصب و مسئوولیت‌های مهم سیاسی و عبادی را بر عهده دارند و بیشتر ائمه جمعه استان از فرزندان بردخون هستند و آینده درخشانی برای آن انتظار می رود.
برخی از دانشگاهیان نیز در سطوح عالی تحصیلی و مدیریتی نقش دارند و در شهرهای کشور منشأ خیر و برکت و خدمت صادقانه هستند.
وضعیت فرهنگی علمی و حماسه
بردخون در گذشته دارای حوزه علمیه بوده و علمای برجسته‌ای از سراسر استان در این مراکز کسب فیض کرده‌اند زیرا اساتید آن تحصیلکرده حوزه علمیه نجف و مورد تأیید علما بوده‌اند.
قبل از انقلاب معلمان این دیار از شهرهای دیگر بودند اما امروزه بیشتر معلمان منطقه بومی این دیار و فرزند بردخون هستند و بسیاری دیگر در مهم ترین مراکز علمی کشور به خدمت اشتغال دارند.
در گذشته مکتبخانه‌ها به تعلیم علوم قرآنی و سواد اولیه به تشنگان معرفت می‌پرداختند و جایگاه مهمی در ارتقاء سطح علمی منطقه داشته‌اند.
در دوران دفاع مقدس نیز رزمندگان این خطه با شجاعت پا در عرصه دفاع از میهن اسلامی نهادند و بردخون بیش از 20 شهید تقدیم اسلام کرده و عده‌ای نیز جانباز شدند.
فرماندهانی از این منطقه برخاستند که سردار شهید یوسف بردستانی از این نمونه است و سال‌ها در میدان حماسه رزمید و بالاخره به فیض شهادت رسید.
گذشته بردخون
مدارکی در دست است که بردخون روزگاری دارای گمرک بوده و مردم منطقه به تجارت و بازرگانی می پرداخته‌اند و با کشورهای حوزه خلیج فارس به داد و ستد و خرید کالا مشغول بوده‌اند و این نشان دهنده جایگاه منطقه بوده است اما امروز هیچ اثری از آن گمرک نیست.
بسیاری از مردم منطقه با کشورهای حوزه خلیج فارس ارتباط داشته‌اند و برای کار و امرار معاش به این کشورها مسافرت می کرده‌اند و برخی نیز در آن کشور اقامت گزیده‌اند و نقش زیادی در اقتصاد آنها دارند.
آینده بردخون
آینده بردخون همراه با توسعه و پیشرفت خواهد بود زیرا صنایع گازی پارس شمالی و منابع صنعتی و معدنی و کشاورزی و صیادی بی شک باعث ارتقا فعالیت‌ها خواهد شد و منطقه تغییرات شگرفی خواهد کرد.
هرچند امروز بردخون نیاز به تحولات بیشتر و اساسی تری دارد اما بردخون با وجود مردم مصمم و تحول خواه آینده‌ای بسیار بهتر از امروز دارد چرا که علم و تخصص و اراده جوانان و نسل آینده ساز بر پیشرفت و توسعه بردخون متمرکز شده و بی‌شک این تلاش ثمرات زیادی به همراه دارد.
جاذبه‌های گردشگری و دیدنی
بخش بردخون جاذبه‌های گردشگری زیادی نظیر منطقه حفاظت شده مند با گیاهان و جانوران کمیاب و حیات وحش منحصر به فرد، پارک ملی نخیلو، جزایر چهارگانه خان، نخیلو، ام الگرم و تهمادو بهشت پرندگان، رودخانه و پل مند، تپه های ماسه‌ای، مزارع گوجه فرنگی، امامزاده‌ها و زیارتگاه‌های مختلف در شهر و روستاها، آبشارگزخون، سواحل دریا، جنگل های حرا و کنار، پارک جنگلی و مناظر طبیعی روستای گردشگری سجادیه، بقایای قدیمی، اقامتگاه بومگردی نره کو، سدهای پرآب، مناظر دیدینی در شهر و روستاها، جنگل درختان شیطان در روستای شهنیاء، بازارهای هفتگی در بخش، بوستان های امید، پارک ساحلی و طبیعت سرسبز سورا دارد که مسافران با حضور و تماشای آن زیبایی را می‌بینند.
مسافران برای ورود به بردخون از دو مسیر وارد می‌شوند، برخی از مسیر بوشهر کنگان و در سه راه بردخون به این منطقه وارد می‌شوند و عده ای جاده ساحلی بوشهر دیر را انتخاب می‌کنند که بردخون در حاشیه این مسیر قرار دارد و پذیرای مسافران و هموطنان عزیز است.
این روزها مسؤولان شهری و روستایی فعالانه می‌کوشند فضای جذاب و دلپذیر برای مسافران آماده کنند تا این عزیزان حضوری همراه با آرامش، شادی و نشاط در بردخون داشته باشند.
مراکز اسکان در مدارس و بوستان امید آماده شده و هر کس می‌تواند محلی را برای استراحت و اسکان انتخاب کند و نیروهای نظامی و انتظامی و سیاسی اداری نیز می‌کوشند امنیت و آرامش را به حداکثر ممکن برسانند تا مردم احساس امنیت کامل کنند و سفری ایمن سپری شود.
مردم این دیار آماده اند مسافران را با آغوش باز بپذیرند و حتی خانه‌های خود را در اختیارشان قرار دهند و دوست دارند هرکس در این منطقه حضور پیدا می‌کند با خاطره‌ای خوش و ماندگار به شهر و دیار خود برگردد.
آنچه مشخص است اینکه بردخون به دلیل زیرساخت‌ها و استعدادهای طبیعی و انسانی در آینده به قطب اقتصادی و فرهنگی و کشاورزی و صنعتی کشور تبدیل خواهد شد و این دور از انتظار نیست.